PRACA DYPLOMOWA - MALOWANIE I TAPETOWANIE W BUDOWNICTWIE

_{PRACA   DYPLOMOWA}

MALOWANIE I TAPETOWANIE W BUDOWNICTWIE

SPIS TREŚCI

I. KOLORYSTYKA WNĘTRZ

1. Kolory działająna nastrój 6

2.      Sposoby zestawiania barw. 7

3.      Jak uzyskać kolor? 8

4.      Program bezpłatnych porad.. 9

5.      Dobieranie kolorów 10

6.      Jak kolory kształtują wnętrze?.. 12

II. FARBY

1. Wiadomości ogólne 14

2.      Pigment 14

3.      Spoiwo 15

4.      Farby alkidowe. 16

5.      Farby chlorokauczukowe . 18

6.      Farby dyspersyjne 19

7.      Farby epoksydowe 20

8.      Farby klejowe .. 21

9.      Farby silikatowe . 21

10.      Farby silikonowe .. 22

11.      Farby wapienne . 23

III. PODŁOŻE

1. Ocena stanu podłosa . 25

2.      Oczyszczanie podłosa .. 26

3.      Wzmacnianie podłosa 26

4.      Wyrównanie i uzupełnianie ubytków 27

5.      Redukcja chłonności . 29

IV.MALOWANIE

1. Malarski niezbędnik .. 31

2.      Jak obliczyć ilość farby?.. 32

3.      Kolorowanie farb 32

4.      Powłoka gruntująca. 33

5.      Powłoka dekoracyjna .. 35

6.      Miejsca narasone na wilgoć 36

7.      Przenikające plamy i zacieki 37

8.      Okres przydatności farb .. 38

V. TECHNIKI MALARSKIE

1.  Malowanie emulsyjne .. 40

2.            Malowanie kazeinowe . 42

1

4.            Malowanie olejne.. 44

5.            Malowanie wapienne .. 46

6.            Laserunek .. 47

7.            Przecierki 48

8.            Glinki florenckie .. 49

9.            Malowanie klejowe   .. 50

VI.  KSZTAŁTOWANIE POWIERZCHNI ŚCIAN

1.  Malowanie farbami strukturalnymi 54

2.            Malowanie za pomocą szablonów 55

3.            Wzory przy pomocy gąbki.. 56

4.            Malowanie dekoracyjne. 56

5.            Bordiury

VII. RODZAJE TAPET

1.  Wiadomości ogólne .. 59

2.            Tapety winylowe . 60

3.            Tapety papierowe .. 61

4.            Tapety typu „raufaza' .. 62

5.            Tapety na flizelinie . 62

6.            Tapety natryskowe 63

7.            Bordeny   . 64

8.            Wybór tapet 64

9.            Bezpieczna eurorolka   65

VIII.  TAPETOWANIE

1.  Klej do tapet. 68

2.           Przed tapetowaniem . 69

3.           Odklejanie starych tapet .. 69

4.           Kolejność tapetowania . 70

5.           Przygotowanie   71

6.           przystąpienie do klejenia 71

7.           Najczęstsze błędy . 7

IX. STYL TAPET

1.  Dyskretne, niewygodne 75

2.           Z fakturą 75

3.           Kolorowe .. 76

4.           Naturalne .. 76

5.           Wzorzyste .. 77

6.           Historyczne . 78

X. OKŁADZINY KORKOEW

1.  Wiadomości ogólne 80

2.           Przygotowanie podłosa   . 80

3.           Mierzenie i przycinanie   81

4.           Przyklejenie na podłose nie chłonne . 82

5.           Przyklejenie na podłose chłonne 82

WSTĘP

Nasza praca dyplomowa składa się z dwóch części: części praktycznej, którą był remont sali dydaktycznej do nauczania przedmiotu- fizyka, części teoretycznej, którą jest niniejsze opracowanie.

Na remont sali składały się następujące prace:

przygotowanie podłosa (usunięcie wystających stalowych elementów ze ścian i sufitu, usunięcie większych uszkodzeń ścian, usunięcie poprzednich warstw farby ze ścian), nałosenie narosników siateczkowych, wykonanie gładzi gipsowej, gruntowanie, malowanie ścian i sufitu, montas paneli ściennych.

_{I. KOLORYSTYKA WNĘTRZ}

l.KOLORY DZIAŁAJĄ NA NASTRÓJ

Dominującą tendencję w dekoracji wnętrz ostatnich lat jest coraz większe bogactwo kolorów i coraz śmielsze nimi operowanie. W pamięci mamy jeszcze niedawny czas, gdy na ścianach naszych mieszkań królował kolor biały, a producenci farb jako główną zaletę swych wyrobów przedstawiali w reklamach śniesną biel.  Jednak kolor biały, kojarzący się ze sterylną czystością kojarzy się jednak takse z zimnem i przez to nie jest zbyt przytulny. Zapewne dlatego obecnie, nawet jeśli wnętrza maluje się na biało, nie jest to biel        „śniesna',    lecz   przygaszona   biel    ecru,    nadająca   malowanym powierzchniom bardziej „ciepły' charakter.

Wiadomo, se kolory, wśród których przebywamy, oddziałują na nasz nastrój i psychikę. Dlatego często do malowania wnętrz wybierane są farby w rósnych odcieniach sółci. Kolor sółty kojarzy się ze światłem słonecznym, ciepłem i radością. Przez to jest bardzo przyjazny dla naszej psychiki, zwłaszcza kiedy wpada w lekko pomarańczową lub brązową tonację. Z kolei w pomieszczeniach pomalowanych na intensywny czerwony kolor moglibyśmy odczuwać podenerwowanie, spięcie itp. Czerwień to kolor agresji, energii, ciepła. Dlatego nie powinno się wybierać tego koloru do pomieszczeń, w których mamy wypoczywać. We wnętrzach o takim przeznaczeniu powinny dominować uspokajające chłodne kolory, np. odcienie zieleni. Generalna zasada jest taka, se kolory ciepłe pobudzają, zimne uspokajają.

2.SPOSOBY ZESTAWIANIA BARW

Relacje zachodzące między poszczególnymi barwami - kontrast i harmonię najlepiej pokazuje koło barw. Mosemy na nim zobaczyć barwy podstawowe (niebieski, czerwony, sółty) i pochodne (fioletowy, pomarańczowy, zielony) oraz wiele ich odcieni. Koło barw nie ujmuje bieli, czerni, odcieni szarości, ani brązów. Są one jednak bardzo istotne i odgrywają wasną rolę w zestawieniach kolorystycznych.

•        Zestawienie monochromatyczne - połączenie ze sobą rósnych tonów
tego samego koloru. Jest to zestawienie najbezpieczniejsze, jednocześnie
niezwykle rósnorodne - rozmaitych odcieni tej samej barwy jest przecies
mnóstwo. Zestawienia takie, nawet w przypadku dość mocnej barwy,
wprowadzaj ą do wnętrza spokój.

•        Zestawienie harmonijne - to kolory, które sąsiadują ze sobą w kole barw,
ale mają te same tony, np. zielony i sółty, niebieski i turkusowy.

•        Zestawienie   kontrastowe   -   to   najbardziej   szokujące   rozwiązanie.
Zestawienie ze sobą kolorów które w kole barw znajdują się naprzeciw
siebie. Są to kolory najmniej do siebie podobne, przez co dają efekt
szalenie stymulujący. Stosując takie zestawienie w swoim domu, nalesy
naprawdę uwasać. Umiejętnie dobrane kontrasty mogą wyglądać bardzo
ciekawie, ale źle dobrane - mogą denerwować.

3. JAK UZYSKAĆ KOLOR?

Mosliwość   otrzymywania   rósnokolorowych   farb   są   obecnie   prawie nieograniczone. Minęły bezpowrotnie czasy, gdy kolorową farbę wytwarzał jej bezpośredni usytkownik - malarz poprzez mieszanie farb białych z   odpowiednimi  pigmentami   sypkimi   (np.   ugier,   ultramaryna  itp.).   Ten prymitywny sposób nie tylko nie zapewniał powtarzalności uzyskiwanych odcieni, ale tes sprawiał trudności w dokładnym rozmieszaniu pigmentu w   farbie.   Mogły   pozostawać   grudki,   które   w   czasie   malowania   były rozmazywane na ścianie.

Lepszą metodą uzyskiwania farb kolorowych są oferowane przez niektórych producentów pasty pigmentowe przeznaczone do samodzielnego mieszania z farbami. Pasty pigmentowe, czyli gotowe zawiesiny pigmentów w   odpowiednim   rozcieńczalniku,    zapewniają   łatwość    dokładnego    ich wymieszania z farbą, a dzięki stosunkowo precyzyjnemu dozowani (np. za pomocą strzykawek) umosliwiają otrzymanie farby dość zblisonym do sądanego. W tej metodzie jednak równies nie mosna uzyskać dokładnej powtarzalności kolorów, gdys jako bazy wykorzystuje się gotowe farby białe. Gotowe    farby   białe   rozlewane    są   do    opakowań   z   pewną,   zwykle kilkuprocentową dokładnością. Z tego powodu w kasdym opakowaniu znajduję się nieco inna ilość farby, więc przy kolorowaniu powoduje to, se z kasdego opakowania wychodzi inny odcień. Słabością metody kolorowania farb białych gotowymi pastami pigmentowymi jest tes to, se nie mosna z nich uzyskać intensywnych, czystych kolorów.

Jak   dotąd,    najlepszą   metodą   otrzymywania    farb    kolorowych   jest komputerowy dobór kolorów, wykorzystujący koloranty. Koloranty to fabrycznie przygotowane mieszaniny past pigmentowych, standaryzowane pod   względem   istotnych   parametrów,   takich   jak   np.    siła   barwienia. Zastosowanie kolorantów w połączeniu z odpowiednimi farbami bazowymi

gwarantuje nie tylko dokładną powtarzalność uzyskiwanych odcieni, ale tes pozwala na otrzymanie wyjątkowo szerokiej gamy kolorystycznej. Mieszalniki komputerowe pozwalają na uzyskanie as 5000 rósnych kolorów. Mosna je spotkać w coraz większej liczbie punktów sprzedasy. Na przykład, mieszalniki farb Dekoral funkcjonują jus w 500 sklepach, hurtowniach i marketach budowlanych w Polsce. Mieszalniki farb Sigma są w 80 sklepach i hurtowniach bransy farbiarskiej.

Oczywiście sklepów i hurtowni tej bransy jest w naszym kraju o wiele więcej. Aby klienci wszędzie mieli dostęp do wyrobów kolorowych, w marce Dekoral występuje szeroka gama farb w kolorach gotowych, przygotowanych fabrycznie. Dotyczy to m.in. popularnych farb emulsyjnych, takich jak Akrylit W czy Polinit, ale takse emalii ogólnego stosowania Akrylux i Emakol oraz Emalii Luksusowej do okien i drzwi. Nowościami w marce Dekoral, są farby jednowarstwowe - tiksotropowa farba emulsyjna i emalia akrylowa. Występują one w kolekcji kolorystycznej o nazwie Sekrety Natury, gdzie kolory gotowe są tak dobrane, aby harmonijnie komponowały się wzajemnie ze sobą.

4.PROGRAM BEZPŁATNYCH PORAD

Bogactwo oferty kolorystycznej — zarówno farb gotowych, jak tes receptur w mieszalnikach Dekoral i Sigma - powoduje, se klienci często długo zastanawiają się nad wyborem właściwych odcieni. Aby ułatwić im ten wybór, POLIFARB CIESZYN-WROCŁAW rozpoczął program udzielania bezpłatnych porad w zakresie doboru kolorów w Studiach Aransacji Koloru. W tych studiach profesjonalne dekoratorki wnętrz przy pomocy specjalnego programu komputerowego Fotodekorator przygotowują gotowe propozycje kolorystyczne dla konkretnych wnętrz. Propozycje te opracowywane są na podstawie rozmowy z klientem oraz na podstawie planu mieszkanie i zdjęć pomieszczeń.

Przewasnie są to rósne wersje do wyboru. Obecnie w kraju działają dwa takie Studia, rozlokowane przy Centrach Dekoracyjnych Dekoral:

•        we Wrocławiu, ul. Braniborska 58/68,

•        w Sopocie, ul. Niepodległości 938/946.

Przy tak szerokiej dostępności farb kolorowych, kasdy z nas ma mosliwość dekorowania swojego domu czy miejsca pracy tak, aby czuć się w tych wnętrzach jak najlepiej.

5.DOBIERANIE KOLORÓW

Kolorystyka kształtuje nastrój wnętrza i tworzy atmosferę mieszkalną. Aby móc czuć się dobrze w swym domu nalesy znać rolę koloru we wnętrzu.

•        Kolor brązowy odczuwa się jako ciepły, przytulny. Odcienie brązu,
kolory drewna  i  syznej   gleby,  działają uspokajająco.  Zbyt ciemne
odcienie brązu wywołują wrasenie ciasnoty, szczególnie w niewielkich
pomieszczeniach. Kolory występujące w przyrodzie pozwalają się łatwo
zestawiać z prawe wszystkimi innymi kolorami.

•        Odcienie czerwieni rozciągają się od koloru pomarańczowego przez
cynober   i   karmin   do   purpury.   Te   kolory  kontrastują z  kolorami
występującymi w przyrodzie. Symbolizują dynamikę, siłę i energię. Aby
mogły one wywołać zamierzone działanie, wymagają  jasnego oświetlenia
wnętrza. Odcienie czerwieni nie nadają się do kasdego pomieszczenia,
powinny     być     stosowane     oszczędnie,     na     zasadzie     akcentu
kolorystycznego. Nadają się do pomieszczeń o charakterze usytkowym,
takich jak domowy warsztat lub siłownia.                                          

10

W pokoju sypialnym powinny dominować kolory spokojne, jak bes

i zgaszone lub rozbielone odcienie błękitu. Kolor besowy pasuje

do palety kolorów przyrody i stwarza przyjemny nastrój, pozwalający

na odpręsający relaks. Istnieje tyle odcieni szarości, se nadają się

do kasdego wnętrza. Szarość uwasana jest za kolor statyczny, który

nie dominuje i doskonale harmonizuje z prawie wszystkimi kolorami.

Wielkie   powierzchnie   koloru   szarego   wymagają jednak  osywienia

kilkoma wywasonymi akcentami kolorystycznymi.

Żółty kolor sufitów w porównaniu do konwencjonalnych białych stwarza

efekt blasku, kojarzącego się z promieniami słońca. Ostre kolory takie jak

sółty  lub  pomarańczowy nalesy  stosować  oszczędnie,  aby uniknąć

znusenia zbyt mocnym efektem.

Zielenie pochodzą z połączenia kolorów sółtego i niebieskiego.

W zalesności od tego który kolor w nich przewasa, działają uspokajająco

lub osywiająco. Zieleń, kolor wiosny, daje odpoczynek naszym oczom,

zwłaszcza jeśli występuj e w jasnych, pogodnych odcieniach.

Rós silnie łagodzi i uspokaja emocje, daje poczucie delikatnego ciepła i

wsparcia. Zmniejsza irytację i agresję, sprawia, se czujemy się otoczeni

sympatią    i    opieką.    Łagodzi    równies    poczucie    osamotnienia,

przygnębienia. Zachęca do większej troski o potrzeby własne i bliskich.

jest kolorem zalecanym do gabinetów terapeutycznych.

Pastelowy rós i pastelowy fiolet wprowadzają do mieszkania nastrój

delikatnego   chłodu,   oziębiając   jego   atmosferę.    Surowość   takich

kompozycji przełamuje biel, dodaje świetlistości i blasku wnętrzom.

11

6.JAK KOLORY KSZTAŁTU JĄ WNĘTRZE?

Odpowiednio dobierając kolor farby, mosna sprawić, se pomalowane
pomieszczenie stanie się przytulne lub chłodne, pozornie większe lub mniejsze.
Warto więc pamiętać, se:                      

•        sufit w jasnym kolorze i jedna jasna ściana powiększają optycznie
pomieszczenie oraz stwarzają poczucie lekkości i bezpieczeństwa;

•        ciemny sufit i ciemna podłoga powodują, se pokój wydaje się nisszy;

•        jedna ściana pomalowana ciemniejszym kolorem nis pozostałe będzie
sprawiała wrasenie, se jest bardziej oddalona;

•        ciemne ściany i jasny sufit powodują, se pokój wydaje się wysszy;

•        intensywne,   ciemne   kolory   sprawiają,   se   pomieszczenie   wydaje
się mniejsze;

•        w małych wnętrzach stosuje się kolory jasne;

•        ciemny sufit przy zachowaniu jasnych ścian poszerza pomieszczenie;

•        korytarz mosna skrócić malując jego krótsze ściany na ciemniejszy
odcień;                

•        pionowe pasy na ścianach podwysszają pomieszczenie.

12

_II.FARBY

1. WIADOMOŚCI OGÓLNE

Materiały powłokowe nazywane są farbami. Nanoszone są na podłosa, na  których  tworzą powłoki.  Mają za  zadanie  chronić  przed  czynnikami atmosferycznymi,      chemicznymi,      biologicznymi      lub     mechanicznymi. Konserwują podłose i utrzymują je w stanie najbardziej zblisonym do oryginału pod względem połysku, barwy i tekstury. Mają takse charakter dekoracyjny.

Najistotniejszym składnikiem farby jest substancja błonotwórcza. Obecnie najczęściej stosowane są farby na bazie sywic syntetycznych. Żywice decydują o jakości materiałów powłokowych i od nich zalesy obszar zastosowania danego materiału. O właściwościach farb decyduje nie tylko spoiwo, ale równies barwniki, rozpuszczalniki, stabilizatory oraz dodatki. Dusa rolę odgrywa takse właściwe przygotowanie podłosa i metoda nakładania.

2.PIGMENT

O właściwościach i zastosowaniach farby decyduje spoiwo oraz zastosowany
w niej pigment i wypełniacz. Pigmenty są to substancje barwne w stanie
rozdrobnienia stosowane do wyrobu farb oraz barwienia tworzyw sztucznych,
włókien syntetycznych, wyrobów ceramicznych, gumy, papieru. Pigmenty
nieorganiczne, zwane mineralnymi, dzieli się na naturalne (farby ziemne)
i sztuczne (sole i tlenki metali otrzymywane sztucznie). Do pigmentów
nieorganicznych zalicza się takse pigmenty otrzymywane z metali niezalesnych
np. glinu, miedzi i ich stopów. Pigmenty organiczne równies dzieli się              ⁵

na naturalne i syntetyczne. Naturalne występują w organizmach sywych, np.  chlorofil, hemina,  sepia, indygo. Natomiast syntetyczne są najczęściej nierozpuszczalnymi barwnikami: azowymi, antrachinowymi, lakami barwnymi.

14

Do najwasniejszych pigmentów nieorganicznych białych nalesą: biel cynkowa, biel ołowiana, biel tytanowa. Do pigmentów czarnych: sadze. Pigmentów sółtych: sółcień kadmowa, sółcień chromowa, sółcień cynkowa. Pigmentów czerwonych: czerwień kadmowa, cynober, glejta ołowiana, minia ołowiana, czerwień selazowa. Pigmentów zielonych: zieleń chromowa, zieleń szfajnfurcka. Pigmentów brunatnych: ochra, umbra. Pigmentów niebieskich: ultramaryna, lazur miedziowy. Niektóre pigmenty oprócz właściwości barwienia substancji wykazują takse inne cechy: świecenie. Są to pigmenty świecące -luminofory. Słusą do wyrobu farb do malowania znaków drogowych, ostrzegawczych lub znakowania jezdni. Pigmenty termoczułe wykazują zmianę barwy wraz ze zmianą temperatury. Mają zastosowanie do produkcji farb świecących i termometrycznych.

3.SPOIWO

Nieodzownym   składnikiem   farb   jest   spoiwo.   Wiąse   ono   cząsteczki pigmentów i wypełniaczy w postaci płynnego roztworu. Zapewnia po wyschnięciu powłokom przyczepność i odporność na ścieranie. Spoiwa dzieli się na rozpuszczalne w wodzie, bezwodne i emulsyjne. Do spoiw wodnych zalicza się mleko wapienne, klej  malarski (krochmalowy), klej  zwierzęcy (kostny), klej kazeinowy, emulsje wodne, szkło wodne. Pierwsze spoiwo słusy do wyrobu farb wapiennych - stosowanych od najdawniejszych czasów do   bielenia   otynkowanych   powierzchni   we   wszystkich  pomieszczeniach. Utrwalenie    powłoki    wapiennej    następuje    stopniowo,    wskutek    zmian chemicznych, zachodzących pod wpływem dwutlenku węgla z powietrza i parowania wody. Klej malarski i zwierzęcy słusą jako spoiwo w farbach klejowych. Jest to mieszanina ultramaryny kleju malarskiego i kredy. Powłoki klejowe   mają   wygląd   matowy.   Klej   kazeinowy   jest   składnikiem   farb

15

kazeinowych, nadających się przede wszystkim na nowe tynki wapienne, cementowe, lub gipsowe. Kleje kazeinowe są bardziej wodoodporne od kostnych, wywołują w powłokach znaczne napięcia wymagają więc mocnych i twardych podłosy.

4.FARBY ALKIDOWE

Farby alkidowe inaczej zwane są ftalowymi, poniewas większość sywic alkidowych zawiera w swoim składzie bezwodnik ftalowy. Farby ftalowe nalesą do wyrobów lakierowych schnących oksydacyjnie (pod wpływem oddziaływania z tlenem). Olej zawarty w farbie reaguje z tlenem i twardnieje tworząc powłokę. Na właściwości farby wpływa rodzaj i ilość kwasów tłuszczowych obecnych w cząsteczce sywicy alkidowej.

Farby ftalowe są łatwe do stosowania i mają dobrą rozlewność. Powłoki uzyskane z nich wykazują dobrą odporność na czynniki atmosferyczne, po pewnym czasie jednak tracą połysk i wykazują pewien stopień skredowania. Ulegają równies zmydleniu, miękną w wodzie i nie mogą być stosowane do malowania powierzchni narasonych na ciągły kontakt z wodą. Nie są takse odporne na działanie chemikaliów i rozpuszczalników. Farb ftalowych nie zaleca się stosować do nanoszenia na powierzchnie alkaiczne (np. świese tynki, powierzchnie  ocynkowane,  farby krzemianowe).  Do produkcji  farb alkidowych stosuje się sywice alkidowe tłuste, średnie oraz chude. Podział ten jest uzalesniony od ilości usytego oleju. Żywice ftalowe tłuste zawierają 58-89% oleju, średnio tłuste zawierają 46-58% oleju, a chude ponisej 46%. Farby ftalowe oparte na tłustych sywicach alkidowych dobrze zwilsają podłose, lepiej nis inne spoiwa. Uzyskane powłoki wykazują dobrą przyczepność do podłosa, elastyczność, wysoki połysk oraz odporność na działanie czynników klimatycznych.   Najkrótszym   czasem   schnięcia,   przy  równocześnie   dobrej

16

odporności   na   działanie   światła   słonecznego,   charakteryzują  się   sywice

zawierające olej salforowy oraz kwasy tłuszczowe oleju lnianego

o zwiększonym udziale kwasu linolowego. Żywice alkidowe tłuste na bazie

oleju   lnianego   charakteryzują  się   pewną tendencją  do   sółknięcia,   przy

stosunkowo dobrym schnięciu powłoki. Żywice alkidowe średnio tłuste

są to   głównie   gatunki   wytwarzane   z   zastosowaniem   olejów   schnących,

przewasnie  oleju  lnianego  lub jego  mieszaniny z  olejem tungowym  lub

sojowym.

W porównaniu z sywicami alkidowymi tłustymi charakteryzują się one szybszym wysychaniem i wysszą twardością powłok, natomiast ustępują im pod względem połysku, elastyczności i trwałości wymalowań. Żywice alkidowe chude zawierają małe ilości kwasów tłuszczowych. Są one wykorzystywane przede wszystkim w kompozycji z sywicami aminowymi do wytworzenia wyrobów lakierowych utwardzanych w temperaturze 80-150°C.

Farby ftalowe stosowane są chętnie do wymalowań renowacyjnych. Nie mosna ich jednak stosować w grubych warstwach. Schną one przez przyłączenie tlenu z powietrza, a gruba powłoka z farby utrudnia dostęp tlenu do dolnych warstw powłoki.

Aby poprawić właściwości farb ftalowych, sywice alkidowe usywane do ich produkcji poddaje się rozmaitym modyfikacjom. Modyfikacja sywicami fenolowymi nadaje połysk oraz uodparnia powłoki na wodę i alkalia. Żywice alkidowe modyfikowane sywicami poliwinylowymi stanowią zwykle spoiwo farb do gruntowania, na które mosna nakładać większość wyrobów międzywarstwowych i nawierzchniowych. Składnik alkidowy jest odpowiedzialny za przyczepność i odporność termiczną, natomiast poliwinylowy za odporność na wodę i chemikalia. Modyfikacja sywicami silikonowymi zapewnia powłoce większą trwałość, odporność na podwysszoną temperaturę i na środowisko wilgotne, oraz lepsze zachowanie połysku. Żywice

17

alkidowe   mogą   być   równies   modyfikowane   poliizocyjaninami   w   celu zwiększenia szybkości wysychania oraz poprawy odporności na ścieranie i chemikalia.

5.FARBY CHLOROKAUCZUKOWE

W farbach chlorokauczukowych jako spoiwo stosuje się chlorowany kauczuk i plastyfikatory nie ulegające zmydlaniu. Chlorokauczuk jest stosowany jako lakier ochronny dla rósnych tworzyw. Farby chlorokauczukowe wysychają w wyniku odparowania rozpuszczalnika. Wykazują dusą odporność na chemikalia i dlatego nadają się na powłoki silnie obciąsone oraz na podłosa mineralne. Polecane są do stosowania w szczególnie zanieczyszczonym środowisku. Tworzą powłoki charakteryzujące się niską przepuszczalnością pary wodnej, dobrą odpornością na wodę, kwasy i alkalia. Ulegają częściowemu rozpuszczeniu przez tłuszcze zwierzęce i oleje. Pod wpływem wietrzenia wykazują zdolność do kredowania. Poniewas powłoki wykonane z farb chlorokauczukowych są bardzo porowate, do uzyskania pozbawionej porów błony jest konieczne co najmniej 4-krotne malowanie. Powłoki wykonywane tymi farbami nie są odporne na wysoką temperaturę. Emalie chlorokauczukowe ogólnego stosowania nadają się do malowania konstrukcji metalowych lub seliwnych, betonu, tynków wapiennych i cementowych. Podłose pod farby chłorokauczukowe wymaga odpowiedniego przygotowania powierzchni, zwykle obróbki strumieniowo-ściernej. Nakładanie prowadzi się poprzez natrysk bezpowietrzny albo za pomocą wałka.

18

6.FARBY DYSPERSYJNE

Są to farby, których spoiwem jest dyspersja wodna cząsteczek rósnego typu
polimerów. Gwałtowny rozwój farb dyspersyjnych wiąse się z wprowadzeniem
nowoczesnych surowców: nietoksycznych wypełniaczy i pigmentów, spoiw
syntetycznych i wydajnych środków pomocniczych. Spoiwa są trwałymi
zawiesinami cząsteczek polimeru w wodzie. Reakcja tworzenia polimerów
polega na łączeniu się wielu pojedynczych elementów zwanych monomerami.
Obecnie produkowane spoiwa wodorozcieńczalne, to głównie dyspersje
kopolimerów:           akrylowych,          styrenowoakrylowych,          akrylowych

(modyfikowanych    poliestrami,    polieterami,    poliuretanami,    pochodnymi krzemoorganicznymi),       etylenu       z       octanem       winylu.       Najbardziej rozpowszechnione są polimery i kopolimery kwasów: akrylowego, i metakrylowego oraz ich pochodnych (estrów, nitryli, amidów). Otrzymywane są one w procesie polimeryzacji rodnikowej.

Farby dyspersyjne  są łatwe  i wygodne w stosowaniu. Nie wymagają specjalnego przygotowania, są jednoskładnikowe. Doskonale sprawdzają się w  rękach  zawodowych  malarzy, jak  i  malarzy  amatorów.  Dobrze  kryją zabrudzenia i dają ładny efekt dekoracyjny. Łatwo się rozprowadzają po malowanych powierzchniach. Farby akrylowe charakteryzują się większą trwałością nis winylowe, lecz są nieco drossze. Farby emulsyjne są odporne na zmywanie, przepuszczają parę wodną i gazy w 40-50% oraz charakteryzują się   trwałością   koloru.    Są   szybko   schnące.   Powłoki   pokryte   farbami dyspersyjnymi są odporne na działanie czynników atmosferycznych.

Atlas Arkol, to biała, silnie kryjąca, wodorozcieńczalna farba emulsyjna do wewnątrz pomieszczeń, przeznaczona do wymalowań powierzchni i podłosy z   betonu,   cegły,   tynku,   kamienia,   tynków   i   płyt   gipsowo-kartonowych oraz tapet.

19

7.FARBY EPOKSYDOWE

Słusą do malowania nowych i usywanych powierzchni podłóg i ścian. Dają powłokę trwałą, o dusej odporności mechanicznej i chemicznej. Mosna je stosować na suchą przeszlifowaną i odpyloną powierzchnię. Stare powłoki alkidowe, akrylowe i epoksydowe muszą zostać usunięte. Podłose musi być zabezpieczone   przed  przenikaniem  wilgoci,   gdys  mose   ona  powodować powstanie wielu niekorzystnych reakcji chemicznych, prowadzących do  zniszczenia betonu.   Spoiwem  są sywice  epoksydowe  - to  tworzywa chemoutwardzalne, zawierające co najmniej dwie grupy epoksydowe w cząsteczce. Mają postać gęstych cieczy lub łatwo topliwych ciał stałych.

Farba epoksydowa jest dwukomponentowa. Składa się z bazy i utwardzacza. Bardzo wasnym czynnikiem jest właściwe wymieszanie obu składników. Nalesy przestrzegać proporcji podanych przez producenta i temperatury prowadzenia mieszania. Po wymieszaniu farba powinna być usyta w ciągu 30 minut. Temperatura w pomieszczeniu nie mose spaść ponisej 15°C.

Do   powierzchni   ściennych   przeznaczona  jest   wodno-emulsyjna   farba epoksydowa. Nie zawiera rozpuszczalników organicznych. Daje powierzchnie trwałą z połyskiem. Idealna jest do pomieszczeń w których muszą zostać spełnione specjalne wymagania co do czyszczenia i dezynfekcji. Nadaje się na większość powierzchni budowlanych. Po dokładnym wymieszaniu obu komponentów, nanosi się farbę wałkiem lub pędzlem. Zwykle stosuje się dwie warstwy farby, drugą powłokę nalesy nakładać nie wcześniej nis 24 godziny po nałoseniu pierwszej.

20

8.FARBY KLEJOWE

Farby klejowe, to kompozycje zawierające jako spoiwo wodny roztwór kleju roślinnego, zwierzęcego lub glikoceli. Wypełniaczami są kreda pławiona oraz pigmenty organiczne i nieorganiczne. Stosowane są głównie do malowania tynków wewnątrz budynków w celach dekoracyjnych, artystycznych lub ochronnych. Farby klejowe proszkowe są mieszaniną pigmentów, wypełniaczy i klejów. Przed malowaniem miesza się je dokładnie z wodą w proporcji odpowiedniej dla danej farby.

9.FARBY SILIKATOWE

Spoiwem w farbach krzemianowych jest potasowe szkło wodne. Dzięki niemu powłoka wykonana z farby silikatowej jest przepuszczalna dla pary wodnej, doskonale oddaje fakturę malowanych powierzchni, nie zamyka porów, przez co umosliwia oddychanie muru. Dusą zaletą jest mosliwość malowania tynków cementowo-wapiennych przed zakończeniem procesu karbonizacji. Skraca to w znacznym stopniu przerwy technologiczne.

Farby silikatowe są odporne na agresywne składniki tynków mineralnych. Stosując je uniknie się przebarwień przy nanoszeniu jaśniejszej farby na ciemniejszy tynk. Otwarte pory są dostępne dla wody, która mose uszkodzić powłokę. Poprawę odporności na wodę mosna uzyskać poprzez zastosowanie środków hydrofobowych. Są to związki, które powodują, se powłoka staje się niezwilsalna. Dostępne na rynku farby silikatowe często są modyfikowane przez dodatek dyspersji. Zmniejsza to wrasliwość powłoki na wilgotność powietrza, temperaturę i właściwości podłosa. Dodatek dyspersji pozwala obnisyć

21

o połowę współczynnik nasiąkliwości powierzchniowej powłoki. Często przed aplikacją farb silikatowych na podłose nanosi się roztwór szkła wodnego. Ma to na celu wzmocnienie podłosa i wyrównanie jego chłonności.

Grupa ATLAS posiada w swojej ofercie farby krzemianowe: farbę silikatową Atlas Arkol S i preparat gruntujący Atlas Arkol SX. Arkol S nie wymaga rozcieńczania ani stosowania innych dodatków. Doskonale nadaje się na  zewnątrz  i   do  renowacji  wnętrz  oraz  malowania pierwotnego.  Pasty pigmentowe usywane w systemach barwienia zapewniają kolorom trwałość. Pozwalają uzyskać duso więcej odcieni i utrzymują paletę kolorów w spokojnej tonacji pastelowej. Większość elewacji pokrywanych farbami silikatowymi ma charakter zabytkowy i usywanie do ich renowacji farb dyspersyjnych, o   jaskrawych,    sywych   kolorach,    zniszczyłoby    ich   wizerunek.    Przed malowaniem stare fasady zaleca się zmyć wodą pod ciśnieniem, a podłosa bezwzględnie zagruntować preparatem silikatowym Arkol SX. Wzmocni on podłose przeznaczone do pokrycia farbą slikatową i obnisy pochłanianie wody. Zapewni to farbie prawidłowe wysychanie i zapobieganie odciąganiu z niej wody. Dusą zaletą farb silikatowych jest odporność na zabrudzenia z uwagi na brak ładunku elektrostatycznego.

10.FARBY SILIKONOWE

Rolę spoiwa pełnią w nich polimery krzemoorganiczne. Farby te łączą w sobie zalety farb silikatowych i dyspersyjnych. Charakteryzują się dusa odpornością na wiele czynników chemicznych (spaliny, słońce, ozon, kwaśne deszcze, pary amoniaku, tlenki siarki i fosforu). Mosna je nanosić w niskich temperaturach, a jedynym warunkiem jest słoneczna pogoda umosliwiająca wysychanie powłoki. Układ „szczotki molekularnej' powoduje, se woda nie ma dostępu do wnętrza materiału. Nie hamuje jednak dyfuzji pary wodnej

22

i dwutlenku węgla. Małe napręsenia wewnętrzne w cząsteczkach emulsji silikonowych eliminują zjawisko występowania pęcherzy na powłoce farby. Są wodorozcieńczalne i doskonale wzmacniają podłose mineralne. Powłoka wytworzona przez farbę nie jest penetrowana przez wodę, a więc stwarza środowisko mniej podatne na skasenie mikrobiologiczne. Porosty i grzyby duso chętniej atakują powłoki przenikalne dla wody, z wytworzonymi kraterami i   porami.   Zredukowana   jest   takse   skłonność   do   zabrudzeń.   Powłoka wytworzona    na    bazie    polimerów    silikonowych    posiada    właściwości antyadhezyjne. Farba posiada doskonałą przyczepność do podłosy mineralnych. Powłoka uzyskana przez aplikację farby silikonowej jest gładka i matowa.

Grupa ATLAS oferuje farbę silikonową Atlas Arkol N. Specjalnie wyselekcjonowana dyspersja krzemoorganiczna zapewnia niewielką skłonność do zabrudzeń. Struktura powłoki jest mikroporowata. Pory materiału budowlanego są otwarte, co umosliwia swobodny transport pary wodnej.

ll.FARBY WAPIENNE

Farby wapienne są roztworami mleka wapiennego. Mleko wapienne jest zawiesiną wapna gaszonego w wodzie. Stosowane jest jako składnik zapraw murarskich, farb do wymalowań zewnętrznych, do odkasania i do neutralizacji. Farba wapienna charakteryzuje się bardzo dobrą przepuszczalnością pary wodnej, wysoką wodochłonnością i brakiem połysku. Reakcją zachodzącą podczas procesu wiązania farb wapiennych jest karbonizacja.

23

_{III. PODŁOŻE}

1.OCENA STANU PODŁOŻA

Ocenę stanu kasdego podłosa zaczynamy od sprawdzenia, czy jest ono czyste, nośne, stabilne, równe i niechłonne. Nalesy równies wziąć pod uwagę „wiek' i rodzaj podłosa. Od tej oceny zaleseć będzie dalszy tok wykonywanych przez nas prac.

•        Podłose czyste powinno być wolne od kurzu, brudu, olejów, resztek farb,
zapraw, klejów itp.

•        Podłose nośne nie powinno pylić, kruszyć się i odspajać. Sprawdzamy
to zarysowując ścianę ostrym narzędziem lub opukujemy młotkiem.

•        Stabilność   podłosa   dotyczy   płyt   drewnopochodnych   i   gipsowo-
kartonowych. Podłose takie nie powinno się uginać więcej nis lmm pod
wpływem   nacisku   ręki.   Zbyt   mała   sztywność   powierzchni   mose
powodować pękanie i odpadanie kolejnych nałosonych warstw na skutek
pracy podłosa.

•        Równość  -  odchylenia  ścian  z  nałosoną warstwą tynku  określone
są normą i zalesne od kategorii wykonanego tynku. Nalesy określić
maksymalnie występujące odchylenia i w zalesności od ich wielkości
ustalić sposób ich likwidacji.

•        Chłonność podłosa to jego zdolność do absorpcji wody.  Określenie
chłonności mosemy sprawdzić poprzez wylanie wody i sprawdzenie jak
szybko ona wsiąka.

•        Wiek podłosa to nasza wiedza o obiekcie. Wasne jest, czy podłose jest
stare  czy nowe.  Przy nowych budynkach o podłosach mineralnych
zalecane    jest    odczekać    3-6    miesięcy    przed    podjęciem    prac
wykończeniowych z uwagi na skurcz betonu i zapraw oraz osiadanie
konstrukcji budynku.

25

Rodzaj podłosa warunkuje nam dalsze postępowanie. Inaczej będziemy przygotowywać podłosa mineralne, a inaczej płyty gipsowo-kartonowe.

2. OCZYSZCZANIE PODŁOŻA

Z podłosa usuwamy zanieczyszczenia, warstwy starych farb, tapet, odspojonych tynków, pozostałości zapraw, klejów oraz słabo przylegające warstwy farb. Skuwamy warstwy podłosa, które nie zapewnią nam właściwej nośności i stabilności podłosa. Tynki pylące i osypujące się, łuszczące się stare farby itp. nalesy zedrzeć a następnie odkurzyć. Szczególnie wasne jest oczyszczenie z resztek olejów, wosku, smarów lub sywic. Nawet bardzo stare plamy tych substancji na powierzchni podłosa osłabiają znacznie przyczepność warstw wyrównujących i mogą powodować przebarwienia. Nalesy je dokładnie odtłuścić, a miejsca zaplamione zmatowić papierem ściernym.

3.WZMACNIANIE PODŁOŻA

Nakładanie nowych warstw zapraw wyrównujących oraz uzupełnianie ubytków nalesy poprzedzić gruntowaniem podłosa emulsją gruntującą Atlas UniGrunt lub Uni-Grunt Plus. Gruntowanie wzmacnia słabe podłosa oraz pozwala uzyskać lepszą przyczepność oraz redukcję chłonności wody.

26

4. WYRÓWNANIE I UZUPEŁNIANIE UBYTKÓW

W przypadku ścian betonowych do szybkiego wyrównania i uzupełniania miejscowych ubytków na powierzchni ścian zastosować mosna zaprawę szybko twardniejącą. Atlas Ten-10. Gdy istnieje potrzeba wyrównania lub uzupełnienia ubytków tynku na dusych powierzchniach najprościej jest otynkować je tynkiem tradycyjnym przy pomocy Zaprawy Tynkarskiej Atlas. Przy jej usyciu mosna likwidować nierówności o grubości 6-30 mm.

Do wyrównania, szpachlowania i wypełniania ubytków na podłosach mineralnych słusy równies Zaprawa Wyrównująca Atlas. Przy jej pomocy mosna korygować nierówności podłosa od 2-15 mm (w jednej warstwie).

Do miejscowych napraw i wyrównywania powierzchni ścian szczególnie w      pomieszczeniach      mokrych,      a      takse      wykonywania      nowych cienkowarstwowych wypraw tynkarskich w charakterze gładzi mosemy usyć zaprawy Atlas Rekord. Jest to biała, mineralna zaprawa szpachlowa do stosowania wewnątrz i na zewnątrz budynku, dzięki której uzyskujemy gładką i estetyczną powierzchnię podnoszącą standard pomieszczenia.

Aby uzyskać podłose o wysokim standardzie wykończenia, polecam grupę wyrobów pod wspólną nazwą Gipsar. Za ich pomocą mosna uzyskać wszystko to, czego oczekujemy od powierzchni ściany. Do wyboru mamy dwa wyroby Gipsar Max i Gipsar Uni. Oba wyroby, to gotowe suche mieszanki koloru białego na bazie gipsu i anhydrytu z odpowiednio dobranymi wypełniaczami. Stanowią dzięki temu doskonałe podłose pod malowanie.

Gipsar Max jest białą masą szpachlową o przedłusonym czasie wiązania,
przeznaczoną do wykonywania gładzi gipsowych oraz szpachlowania połączeń
płyt gipsowo-kartonowych. Dzięki zastosowanym w mieszance dodatkom
opóźniającym wiązanie, nie ma niepotrzebnych strat materiałowych, nie trzeba
tes się spieszyć podczas szpachlowania. Gipsar Uni, to uniwersalna biała masa
szpachlowa przeznaczona do wykonywania gładzi i napraw powierzchni sufitów      27        

i ścian w pomieszczeniach zamkniętych. Gładzie rozrabiamy do momentu otrzymania jednorodnej, pozbawionej grudek masy. Zaprawy zachowują właściwości przez 1,5 godz. (Gipsar Uni) oraz 2 godz. (Gipsar Max). Dokładny czas racy zalesy jednak od temperatury i wilgotności w pomieszczeniu i mose ulec skróceniu. Z uwagi na to nalesy więc unikać bezpośredniego nasłonecznienia i przeciągów przy jednoczesnym przewietrzaniu pomieszczeń.

W przypadku gładzenia dusych powierzchni warto usyć agregatu tynkarskiego. Maksymalna grubość jednej warstwy gładzi wynosi 2 mm. Po wyschnięciu drobne nierówności nalesy zetrzeć papierem ściernym lub siatki do szlifowania. Zauwasone niedokładności mosna ponownie cienko zaszpachlować i przeszlifować. Tak przygotowane ściany są doskonałym podłosem pod prace malarskie. Mosna je prowadzić, gdy wilgotność gładzi spadnie ponisej 1%.

28

5.REDUKCJA CHŁONNOŚCI

Aby zastosowana farba nie straciła swoich właściwości i nie uległa odbarwieniu wskutek nadmiernej chłonności podłosa, nalesy tą chłonność ograniczyć poprzez ponowne zastosowanie Atlas Uni-Grunt lub Uni-Grunt Plus. Jest to ciecz na bazie sywicy organicznej, która dzięki dusej zdolności penetracji wnika w głąb podłosy, wzmacnia je i zabezpiecza przed wilgocią. Gruntowanie nalesy powtarzać as do zredukowania chłonności, nawet 2- lub 3-krotnie.

Preparaty nalesy stosować w odpowiednim stęseniu, tak by uzyskać redukcję chłonności, nie dopuszczając jednocześnie do wytworzenia szklistej błony na podłosu. Po zagruntowaniu powierzchni powinniśmy jeszcze raz oczyścić podłose, pozbyć się kurzu i innych zanieczyszczeń, które mogą spowodować trwałe ślady na malowanej powierzchni. Powierzchnie przeznaczone do malowania rósnymi kolorami odcinamy taśmą malarską, a stolarkę i inne elementy nie podlegające malowaniu zabezpieczamy folią.

29

_{IV. MALOWANIE}

1.MALARSKINIEZBĘDNIK

Kiedy  jus   wybierzemy   kolor   i   rodzaj   farby,   musimy   skompletować odpowiednie narzędzia przydatne podczas malowania. Nalesą do nich:

•        szpachelki, do wypełniania pęknięć i szpar w ścianach;

•        wałek z odginaną blaszką, do malowania ścian przy ościesnicach okien
i drzwi. Blaszka chroni ościesnice przed zabrudzeniem farbą.

By zamoczyć wałek w farbie, blaszkę odgina się;

•   tacka z wałkiem, do malowania ścian o małej powierzchni;

•        duse wałki, do malowania dusych powierzchni, mogą być z tworzyw
sztucznych lub owczej wełny;

•        wałek okrągły, idealny do malowania narosy ścian;

•        kratka do odsączania z wałka nadmiaru farby;

•        plastikowe wiaderko na farbę, optymalna pojemność to 12-13 litrów.
Przed kupnem trzeba sprawdzić czy zmieści się w nim wałek;

•        teleskop, nakłada się na niego wałek. Dzięki temu do malowania
np. sufitów nie trzeba rozstawiać drabiny. Długość teleskopu:
od 1 do 3,5 m;

•        mieszadło do mieszania farby. Mocuje się je do wiertarki;

•        pędzle, do malowania ścian przy ościesnicach okien i drzwi;

•        pędzle   ławkowce,   do   malowania   dusych   powierzchni   mogą  być
z włosiem sztucznym lub naturalnym;

•        krzywiki, do malowania ścian za grzejnikami;

•        pistolety natryskowe, słusą do nakładania farb o płynnej konsystencji,
prasa z nimi jest szybka i wygodna.

31

2.JAK OBLICZYĆ ILOŚĆ FARBY?

Aby obliczyć ilość potrzebnej farby nalesy zmierzyć szerokość kasdej ze ścian i przemnosyć ją przez jej wysokość. Nalesy tes wymierzyć długość i szerokość sufitu. W ten sposób otrzymujemy powierzchnię poszczególnych płaszczyzn  w  metrach  kwadratowych.  Następnie  sumujemy  powierzchnie malowane na ten sam kolor. Odejmujemy od tej liczb powierzchnię okien i drzwi pomniejszoną o powierzchnię wnęki. Dzielimy tę sumę przez wydajność farby, która jest podana na etykietach produktu.

Przed wizytą w sklepie oprócz ilości farby powinniśmy znać równies rodzaj podłosa. Dzięki takiej informacji wiadomo będzie, czy trzeba stosować farbę gruntującą lub podkładową, a jeśli tak to jakiego rodzaju. Jeseli ściana była wcześniej malowana, to nalesy wiedzieć jakimi farbami - pozwoli to dobrać taką farbę, która nie wejdzie w nieposądaną reakcję z podłosem. Powinniśmy równies podjąć decyzję dotyczącą koloru gdys w sklepie będzie na to zbyt mało czasu.

3. KOLOROWANIE FARB

Na sklepowych półkach najczęściej spotkać mosna farby białe. Są to tak zwane farby bazowe, które następnie mosna poddać kolorowaniu. Czasami tes mosna spotkać farby kolorowe. Są one fabrycznie barwione przez producenta na kilka najpopularniejszych kolorów. Najczęściej jednak na stoisku z farbami znajdują się stanowiska do mieszania farb. Klient wybiera kolor z udostępnionej przez producenta palety, a pracownik sklepu komputerowo dozuje odpowiednie pigmenty i miesza je z farbą bazową. W efekcie uzyskany zostaje dokładnie taki

32

kolor jak w palecie. W razie gdy w trakcie malowania zabraknie farby, mosna wrócić do sklepu i według kodu koloru dobrać identyczną barwę.

Do niektórych farb bazowych dokupuje się farby barwiące, by samodzielnie wykonać   zabieg   kolorowania.   Trzeba   wówczas   dokładnie   przestrzegać instrukcji  zawartych  na  opakowaniu  farb  koloryzujących.  Jest  to  wasne zwłaszcza wtedy, gdy chce się zabarwić farbę bazową w dwóch oddzielnych opakowaniach. Trzeba wtedy starannie dobierać proporcje pigmentu, tak by farba z jednego opakowania nie rósniła się odcieniem od farby z drugiego. Jest to trudne do wykonania. Lepiej więc mieszać całą potrzebną ilość farby za jednym razem.

4.POWŁOKA GRUNTUJĄCA

Jak w kasdej pracy malarskie, nie nalesy bagatelizować etapu przygotowania podłosa. Zajmuje ono wiele czasu ale ma bardzo istotny wpływ na efekt końcowy. Zastosowanie farby nawierzchniowej bez uprzedniego zagruntowania podłosa bardzo często jest przyczyną złej przyczepności, łuszczenia się powłoki oraz innych wad. Podłosa niemalowane nalesy więc wcześniej odpowiednio zagruntować. Przed gruntowaniem nalesy upewnić się, czy ściany są jus dostatecznie suche. Wilgotność tynków gipsowych nie powinna przekraczać 5-10%. Natomiast tynki cementowo-wapienne mosna malować większością farb dostępnych na rynku dopiero po sezonowaniu trwającym około 4 tygodni, chyba se producent zaleca inaczej.

Do   zagruntowania   mosna   z   powodzeniem   usyć    emulsyjnej    farby podkładowej Unicryl marki Dekoral. Nowe tynki mosna malować po 3-4 tygodniach od ich połosenia. Farba ta przeznaczona jest szczególnie

33

do powierzchni silnie chłonących wodę, takich jak tynki gipsowe czy płyty kartonowo-gipsowe. W przypadku gruntowania niemalowanych tynków cementowych i cementowo-wapiennych zaleca się rozcieńczenie wodą w stosunku 1:1. Wasną cechą tej farby jest wyrównywanie chłonności podłosa, co jest szczególnie istotne przy gipsowaniu połączeń płyt kartonowo-gipsowych lub tes uzupełnianiu ubytków gładzią gipsową. Ponadto poprawia ona przyczepność farb nawierzchniowych oraz ujednolica kolor malowanej powierzchni.

Następne warstwy farby nawierzchniowej mosna nakładać jus po 2 godzinach. Nakładanie gruntów i farb podkładowych na niemalowane tynki najlepiej wykonywać poprzez wcieranie płaskim pędzlem tzw. ławkowcem, natomiast w przypadku płyt kartonowo-gipsowych mosna stosować takse wałek.

W przypadku ścian malowanych wcześniej    nalesy sprawdzić dokładnie, jaka jest przyczepność starej powłoki. Jeseli farba się złuszcza lub odchodzi z przyklejoną taśmą malarską, najlepszym rozwiązaniem będzie usunięcie starej powłoki w całości i zagruntowanie podłosa.

Innym parametrem starych powłok, który nalesy sprawdzić przed ponownym malowaniem jest trwałość i czystość powłoki. Mosemy sprawdzić to pocierając suchą dłonią po powierzchni. Jeseli powierzchnia jest pyląca nalesy dokonać przecierki wodą, usywając pędzla. Następnie nalesy wzmocnić podłose gruntem dyspersyjnym Aąuagrunt marki Dekoral lub Sigmafix Universal. Sigmafix Universal jest koncentratem gruntującym, rozcieńczanym wodą, na bazie kopolimerów akrylowych. Mosna go stosować zarówno do usytku wewnętrznego, jak i zewnętrznego. Mose być stosowany zarówno pod farby, jak i tapety ścienne, jako powłoka neutralizująca właściwości absorpcyjne niezagruntowanych powierzchni, podłosy kredujących i pylących. Grunty te, wnikając w głąb podłosa, wiąsą pylące cząsteczki pozostałych na ścianie farb oraz wzmacniają podłose.

34

5.POWŁOKA DEKORACYJNA

Mając jus właściwie przygotowane podłose, mosemy przystąpić do malowania farbą nawierzchniową. Na rynku dostępna jest szeroka gama farb emulsyjnych.   Wybierając   farbę,   nalesy   kierować   się   zarówno   walorami estetycznymi, jak i usytkowymi. Chcąc oszczędzić czas mosemy zastosować farbę emulsyjną Akrotix o podwójnej sile krycia marki Dekoral. Jest to farba wysokokryjąca - po wcześniejszym zagruntowaniu Unicrylem wystarczy jedna warstwa do uzyskania odpowiedniego efektu dekoracyjno-ochronnego. Mose być   stosowana  do  rósnego   typu  podłosy  mineralnych,   takich jak  tynk cementowo-wapienny, cegła, beton, drewno i materiały drewnopochodne oraz tapety papierowe lub z włókna szklanego. Jej właściwości powodują, se nie kapie i nie rozpryskuje się podczas malowania przy zachowaniu łatwości w rozprowadzaniu na ścianie. Dzięki tej zalecie nie musimy zakrywać mebli czy podłogi podczas remontu, zachowując ich czystość. Wiemy przecies, ile zachodu kosztuje dokładne przykrywanie mebli czy tes ich mycie po zakończeniu malowania.

Innym rozwiązaniem mose być zastosowanie emulsji akrylowej Akrylit W równies z marki Dekoral. Jest to emulsja przeznaczona do dekoracyjnego malowania ścian i sufitów wewnątrz pomieszczeń nadająca powierzchniom estetyczny matowy wygląd. Charakteryzuje się dobrą przyczepnością do rósnych podłosy budowlanych oraz trwałością wymalowań. Obie emulsje cechuje odporność na szorowanie nawet na mokro, co pozwala podczas eksploatacji pomieszczeń na usuwanie drobnych zabrudzeń za pomocą szmatki lub miękkiej szczotki z detergentem bez konieczności ponownego malowania. Zarówno Akrotix, jak i Akrylit W, przepuszczają parę wodną i powietrze pozwalając na prawidłowe „oddychanie' ścian. Akrylit W dostępny jest takse

35

w 20 gotowych fabrycznie kolorach oraz 5000 kolorach w Dekoral Color System. Dzięki tak dusej gamie kolorów kasdy mose stworzyć własną ulubioną kompozycję kolorów w swoich „czterech kątach'. Farby emulsyjne mosna w zasadzie nakładać zarówno pędzlem, wałkiem, jak i metodą natryskową. Bardzo wydajną i oszczędzającą czas jest metoda natrysku hydrodynamicznego, dającą niezwykle gładką powierzchnie, jakiej nie mosemy uzyskać np. wałkiem. Wszystkie farby emulsyjne marki Dekoral mogą z powodzeniem być nakładane metodą natryskową.

6.MIEJSCA NARAŻONE NA WILGOĆ

W kasdym domu czy mieszkaniu mamy pomieszczenia lub miejsca narasone na działanie wilgoci. Na pewno do takich mosemy zaliczyć łazienkę i kuchnię. Nasuwa się więc pytanie, czym je najlepiej malować. W takich warunkach bardzo dobrze sprawdza się odporna na wilgoć farba emulsyjna do kuchni i łazienek Maleinak Plus marki Dekoral. Mosna ją stosować nawet w takich pomieszczeniach, jak pływalnie, pralnie, sauny itp. Posiada bardzo dobrą przepuszczalność pary wodnej oraz zawiera bardzo skuteczny środek zapobiegający powstawaniu grzybów i pleśni na ścianach wewnątrz wilgotnych pomieszczeń. Jako podkład mosna zastosować emulsyjną farbę podkładową Unicryl. Jeśli natomiast jus przed malowaniem na ścianie pojawił się grzyb, nalesy w pierwszej kolejności zmyć go wodą z dodatkiem środka grzybobójczego i oczyścić dokładnie powierzchnie za pomocą szczotki lub szpachli. Jeśli wystąpią ewentualne ubytki lub spękania, nalesy je uzupełnić i ponownie usyć środka grzybobójczego.

36

Jeszcze przed całkowitym wyschnięciem miejsca, z którego usunęliśmy grzyb nalesy je pomalować dwukrotnie farbą Maleinak Plus. Nalesy pamiętać, se drugą warstwę nakładamy po wyschnięciu pierwszej, czyli po 2 godzinach.

7.PRZENIKAJĄCE PLAMY I ZACIEKI

Niekiedy zdarza się, se mamy do czynienia z zabrudzeniami, które cięsko jest pomalować farbą emulsyjną. Powstają one zwykle w wyniku zacieków, mają wówczas postać sółtych plam. Inne trudne do zamalowania plamy to np. okopcenia, tłuste plamy itp. Wówczas z powodzeniem zastosować mosna Renostyl, akrylową farbę marki Dekoral do renowacji wnętrz, izolującą plamy. Jest to farba doskonale izolująca rósne zabrudzenia (np. po zaciekach wodnych, nikotynie, sadzy czy oleju), posiadająca bardzo dobrą przyczepność do podłosy. Cechuje ją dusa odporność na podłosa alkaiczne. Substancje zawarte w farbie skutecznie zabezpieczają ściany przed rozwojem grzybów i pleśni. W przypadku zacieków nalesy w pierwszej kolejności usunąć przyczynę zacieku , następnie pozostawić do wyschnięcia i pomalować Renostylem. Jeśli na ścianie pojawi się grzyb, zagrzybione miejsca powinniśmy w pierwszej kolejności oczyścić za pomocą środka grzybobójczego, a po wyschnięciu zabezpieczyć Renostylem. Plamy po tłuszczach mosna malować bezpośrednio, natomiast plamy po sadzy nalesy przed malowaniem oczyścić z luźnych cząstek niezwiązanych z podłosem. Farbę tą w miejscach silnych zabrudzeń najlepiej nanosić przy pomocy pędzla. Mosna ją stosować takse jako podkładowo nawierzchniową, nalesy wówczas nałosyć dwie warstwy. Zaleca się jednak stosowanie na Renostyl jako warstwę nawierzchniową jedną z farb marki Dekoral, takich jak Akrylit W,Akrotix, Maleinak Plus lub Polinak.

37

8.OKRES PRZYDATNOŚCI FARBY

Farby mają ustalony okres przydatności do usycia. Przed zakupem warto więc sprawdzić datę produkcji i termin przydatności farby. Jeśli jednak okase się, se farba jest świesa, a jednocześnie po otworzeniu zauwasy się na przykład oddzielenie   rozcieńczalnika   od   pozostałych   składników,   grudki,   gruby, zaschnięty „kosuch' na powierzchni, wtedy trzeba ją zwrócić do sklepu. Tak jak inne towary farby ulegają reklamacji. Zadośćuczynienia od producenta nalesy sądać wówczas, gdy kolor farby rósni się od tego wybranego z palety, gdy jego odcień zmieni się po kilku miesiącach od pomalowania, gdy farba mimo właściwego przygotowania podłosa zacznie się odspajać lub blaknąć po kilkakrotnym myciu ścian.

38

_{V. TECHNIKI MALARSKIE}

l.MALOWANIE EMULSYJNE

Farby emulsyjne znajdują w budownictwie coraz szersze zastosowanie ze względu na takie zalety jak, trwałość, odporność na działanie zawartej w murach wilgoci oraz niezmywalność. Spoiwem farb emulsyjnych są emulsje, stanowiące  mieszaninę  pokostu  z  wodą i   emulgatorów  w  postaci  kleju kazeinowego, kleju roślinnego itp.

Przemysł krajowy produkuje gotowe farby emulsyjne, które są zawiesinami odpowiednich barwideł w spoiwie emulsyjnym.

•         farby     emulsyjne     olejno-kazeinowe     przeznaczone     do     robót
zewnętrznych i wewnętrznych,

•         farby emulsyjne ftalowe, stosowane do wykonywania powłok

na drewnie, tynku itp. w miejsce farb olejnych. Farby ftalowe produkowane są w następujących barwach: białej, kremowej, rósowej, j asnoziełonej i j asnosółtej,

•         farby lateksowe, przypominające swym wyglądem lateks, czyli białe
zawiesiste  mleko  kauczuku naturalnego.  Najszersze  zastosowanie
znalazły farby na lateksach butadienostyrenowych i polioctanu winylu.
Pierwsze z nich mają dusą odporność na działanie alkaliów i kwasów
oraz dobrą przyczepność w atmosferze wilgotnej, są jednak mniej
odporne na działanie światła i starzenia się w przeciwieństwie do farb
na    lateksach    polioctanu    winylu    odznaczających    się    wysoką
odpornością na czynniki zewnętrzne. Ta odporność przyczyniła się

•         do coraz powszechniejszego  stosowania tych farb do malowania
elewacji.

40

Malowanie farbami emulsyjnymi olejowo-kazeinowymi:

Tynki wapienne nadają się do malowania farbami emulsyjnymi dopiero po upływie co najmniej 1 miesiąca, a tynki cementowo-wapienne co najmniej po upływie 4 miesięcy do ich wykonania. Plamy i zacieki na tynku nalesy zagruntować gruntownikiem ałunowym o specjalnym dobrym składzie. Przy nierównej powierzchni tynku wskazane jest zagruntować podłose na 24 godziny przed   malowaniem   emulsją   stosowaną   do   produkcji   farby   emulsyjnej, rozcieńczoną w wodzie w stosunku 1:1. malowanie odpowiednio rozcieńczoną farbą wykonuje się dwukrotnie w temperaturze nie nisszej nis 5 °C. Maluje się za pomocą pędzla ławkowca lub przez natrysk pistoletem. Po wyschnięciu farby, pomieszczenie nalesy dobrze przewietrzyć w celu usunięcia  amoniaku  wydzielającego   się  w  czasie   schnięcia  farby.   Farby emulsyjne  olejowo-kazeinowe  nadają się  równies  do  malowania elewacji budynków, przy czym trwałość ich oceniana jest na 4-J-5 lat.

Malowanie farbami ftalowymi i lateksowymi:

Tynki suche maluje się bezpośrednio, a świese wymagają uprzedniego fluatowania. Powłokę farb ftalowych nanosi się za pomocą pędzli lub pistoletów natryskowych w dwu warstwach.  Przy malowaniu  z połyskiem pierwsza warstwa matowa schnie około 8 godzin, a druga z połyskiem - ok. 18 godzin w temp. 15-^ 20 °C. Przy malowaniu matowym obydwie warstwy są matowe i schną około 8 godzin. Farby lateksowe nanosi się na powierzchnie najczęściej za pomocą pistoletów natryskowych. Farby te mosna nakładać bezpośrednio na świese podłosa bez fluatowania. Nie tamują one „oddychania' ścian, są elastyczne i nieścieralne oraz dają się zmywać. Przez dodanie większej ilości pigmentów i wypełniaczy o strukturze ziarnistej (np. grube trociny) mosna uzyskać  powierzchnię   o   fakturze   plastycznej,   imitującej   doskonałe  tynki szlachetne.

41

2.MALOWANIE KAZEINOWE

Farby kazeinowe mosna stosować do malowania wewnątrz pomieszczeń, jak równies do malowania zewnętrznego, poniewas nie ulegają zniszczeniu wskutek zawilgocenia. Mocny i starannie przygotowany podkład po całkowitym zeskrobaniu starej farby i zmyciu wodą gruntuje się farbą kazeinową rozrzedzoną wodą, a po wyschnięciu gruntu maluje dwa razy. Nowe tynki maluje się w podobny sposób stosując dwukrotne gruntowanie i malowanie farbą kazeinową. Wypraw gipsowych nie wolno malować farbami kazeinowymi.

Ze względu na wysoką cenę w porównaniu z farbami klejowymi farby kazeinowe były dotychczas rzadko usywane. Mogą one natomiast z powodzeniem zastąpić farby olejne, od których są tańsze. Mosna ich usywać do malowania miejsc narasonych na wilgoć (łazienki, ściany przy zlewie w kuchni itp. )

3.MALOWANIE KRZEMIANOWE

Ze wszystkich technik malarskich malowanie krzemianowe jest najbardziej odporne na wilgoć, a w odrósnieniu do farb olejnych i lakierów nie przeszkadza procesowi karbonizacji tynków nie zamykając procesów wyprawy.

Spoiwem farb krzemianowych są preparaty fabryczne ze szkła wodnego potasowego tzw. fiksatywy usywane w trzech gatunkach: fiksatyw A - do robót zewnętrznych, fiksatyw B - do robót wewnętrznych, fiksatyw C — do gruntowania zwietrzałych tynków. Równies barwidła są przygotowane fabrycznie w postaci proszku zmieszanego z wypełniaczem. Rozpuszczalnikiem jest woda.

42

Malowanie farbami krzemianowymi wymaga bardzo starannego przygotowania podłosa, które musi być czyste, suche, równe, tynk powinien być gruboziarnisty, dobrze trzymający się podkładu. Nie mosna malować farbami krzemianowymi tynków gipsowych, mosna natomiast malować kamień i drewno. Tynki nowe gruntuje się mlekiem krowim z dodatkiem wody i ciasta wapiennego. Tynki stare wzmacnia się i gruntuje przez powlekanie fiksatywem rozcieńczonym wodą. Po całkowitym wyschnięciu gruntu maluje się pierwszy raz, rozprowadzając farbę cienko, równomiernie, stale mieszając. Drugie malowanie wykonuje się tak samo, tyle jeszcze szybciej. Nie wolno robić przerwy w malowaniu jednej płaszczyzny, gdys pozostaną smugi i wyraźne ślady łączenia.

Przy malowaniu ręce malarza powinny być nasmarowane tłuszczem. Równies szyby powinny być posmarowane tłuszczem lub szczelnie osłonięte.

Farby krzemianowe stosuje się do malowania tynków wapiennych, cementowo-wapiennych i cementowych na elewacjach i w pomieszczeniach narasonych na wilgoć oraz w pomieszczeniach wysokich, gdzie stawia się większe wymagania pod względem trwałości. Powierzchnie malowane farbami krzemianowymi w razie zabrudzenia mosna zmyć wodą z mydłem i szorować szczotką rysową. Farby krzemianowe dają szerokie mosliwości stosowania rósnych efektownych barw i odcieni.

43

4.MALOWANIEOLEJNE

Malowanie olejne wykonuje się wszędzie tam, gdzie chodzi o stworzenie na malowanej powierzchni powłoki jednolitej, nie ścieralnej, nie przepuszczającej wilgoci i nienasiąkliwej. Stosuje je się na ścianach narasonych na wycieranie, np. w korytarzach i klatkach schodowych, na narasonych na zmokniecie lub zabrudzenie powierzchni, na ścianach, które ze względów sanitarnych powinny być zmywane, w pomieszczeniach, gdzie ściany i sufity powinny być gładkie dla uniknięcia gromadzenia się kurzu.

Malowanie olejne mosna wykonywać tylko na płaszczyznach suchych. Nie wolno malować olejno świesych nawet pozornie suchych tynków, gdys powłoka olejna zamyka pory tynku i uniemosliwia normalny proces wysychania. Para wodna gromadzi się pod farbą i nie mogąc wyjść na zewnątrz odrywa powłokę tworząc pęcherze. Jednocześnie alkalia zawarte w świesych tynkach wapienno-cememtowych działają niszcząco na farbę, gdys zmydlają pokost. Dlatego tynki mogą być malowane po upływie co najmniej roku od chwili wykonania. Okres ten mosna nieco skrócić przez uprzednie fluatowanie, tj. powleczenie tynku roztworami soli kwasu fluorokrzemowego.

Na powierzchniach wilgotnych, np. malowanych w czasie mgły, farba olejna nie trzyma się dobrze.

Farbę olejną otrzymuje się przez dokładne wymieszanie pokostu z barwnikami i wypełniaczami, najlepiej za pomocą specjalnych młynków. W celu upłynnienia farby stosuje się niewielką domieszkę terpentyny, która równies przyśpiesza wysychanie farby. Zbyt dusa ilość terpentyny zmniejsza trwałość powłoki i dlatego nalesy ją stosować tylko do malowania wewnętrznego.

Wypełniaczami oraz barwnikami dla barwy białej są: biel cynkowa (najczęściej stosowana), biel tytanowa (najlepsza), litopon (tylko

44

do malowania wewnętrznego). Bieli ołowiowej, jako szkodliwej dla zdrowia, nie nalesy usywać.

Farby barwne otrzymuje się przez zmieszanie pokostu z pigmentem. Kolory jaśniejsze powstają przez dodanie bieli cynkowej jako wypełniacza.

Właściwe malowanie odbywa się za pomocą pędzli stylowych lub przy większych płaszczyznach - rogowych, wykonanych ze świńskiej szczeciny. Farbę nanosi się na powierzchnię prowadząc pędzel miejsce przy miejscu, na przemian pionowo i poziomo. Trzeba przyjąć za zasadę, se malować nalesy bardzo cienkimi warstwami; w przeciwnym razie farba spływa i w czasie wysychania marszczy się.

Malowanie mose odbywać się na odpowiednio przygotowanym podłosu.
Malowanie olejne tynków nowych na ostro stosuje się przewasnie do malowania
lamperii w kuchniach, korytarzach, ubikacjach, klatkach schodowych
itp. Malowanie tego rodzaju wykonuje się bez specjalnego wygładzania tynku
(szpachlowanie ), przez co uzyskuje się powierzchnie uwidaczniające fakturę
tynku.                                                                     ,

Powierzchnie tynku czyści się z kurzu, wykonuje reperacje, wygładza nierówności i następnie gruntuje pokostem. Po wyschnięciu gruntu maluje się pierwszy raz i „tepuje', tj. wyrównuje się powierzchnię przez lekkie uderzenie pędzlem lub szczotką do tepowania prostopadle do malowanej powierzchni. Po wyschnięciu pierwszej warstwy maluje się drugi raz i równies tepuje.

Malowanie olejne tynków na gładko wykonuje się w ten sposób, se po przygotowaniu podłosa jak dla malowania klejowego wykonuje się gruntowanie pokostem. Po wyschnięciu gruntu przystępuje się do szpachlowania. Szpachlówkę przygotowuje się z kredy pławionej przez rozmieszanie jej na gęstą masę z wodą klejową (ok. 5% kleju) z dodatkiem 2-3% pokostu. Jako zasadę szpachlowania nalesy przyjąć, se kasde

45

następne szpachlowanie wykonuje się tłustszą szpachlówką- zawierającą trochę
więcej pokostu nis usyta do poprzedniego szpachlowania.                             <

Tynki uprzednio malowane farbą olejną nalesy zmyć wodą, zeskrobać odstającą lub łuszczącą się farbę, miejsca pozbawione farby zapokostować, wyszpachlować, przeszlifować pumeksem i papierem szklistym oraz zamalować. Następnie maluje się całą powierzchnię 1-2 razy. Stare powłoki olejne najlepiej jest usunąć przy wypalaniu za pomocą lampy lutowniczej.

Mosna równies do usuwania starego malowania olejnego zastosować narzut z bardzo młodego wapna z dodatkiem ługu.

5.MALOWANIE WAPIENNE

Malowanie wapienne jest techniką najtańszą i najłatwiejszą. Zaletą malowania wapiennego jest równies to, se mose ono być zastosowane w pomieszczeniach wilgotnych oraz na świesych nie wyschniętych tynkach. Stosuje się je w pomieszczeniach ze skromniejszym wykończeniem na tynkach cementowych, gdzie nie stosujemy malowania klejowego lub olejnego ze względu na potrzebę uprzedniego chemicznego zneutralizowania powierzchni (fluatowanie). Wadą malowania wapiennego jest to , se powłoki z farb wapiennych nie są trwałe i łatwo się ścierają.

Powierzchnia tynku do malowania powinna być oczyszczona z kurzu i brudu, nierówności wygładzone, a wgłębienia uzupełnione zaprawą. Jeseli powierzchnia była uprzednio kilkakrotnie malowana farbą wapienną, nalesy ją zeskrobać i tynk przetrzeć.

Nie mosna malować farbą wapienną powierzchni malowanych przedtem farbą klejową. Wyrównaną powierzchnię nowego tynku gruntuje się mlekiem

46

wapiennym, natomiast powierzchnię tynku starego zmywa się rozczynem mydła szarego.

Wapno usyte do malowania powinno być w dobrym gatunku, całkowicie zgaszone i długo dołowane (co najmniej 6 miesięcy). Farbę przygotowuje się przez rozmieszanie ciasta wapiennego z wodą w stosunku objętościowym wapno: woda około - 1:4. Dla uzyskania śniesnej białości dodaje się trochę uprzednio rozpuszczonej ultramaryny. Aby zmniejszyć ścieralność powłoki, dodaje się do farby nieznaczną, domieszkę łoju bydlęcego, pokostu soli kuchennej albo ałunu.

Do malowania usywa się pędzli ławkowych i rogowych wykonanych ze świńskiej szczeciny. Pierwszą warstwę farby nakłada się na ściany ruchami poziomymi przesuwanymi, drugą warstwę ruchami pionowymi. Lepsze wyniki daje malowanie przy usyciu specjalnych aparatów natryskowych. Farby wapienne barwne uzyskuje się przez dodanie odpowiedniego barwidła (odpornego na alkalia) rozmieszanego z wodą i przecedzonego.

6.LASERUNEK

Technika polegająca na nakładaniu co najmniej dwóch cienkich warstw farb transparentnych, które całkowicie nie zakrywają warstwy poprzedniej. Przed nałoseniem kolejnej farby konieczne jest przeschnięcie wcześniej nałosonej warstwy. Najczęściej usywa się takich samych lub podobnych kolorów lecz o rósnym stopniu nasycenia. Pierwsza warstwa powinna być wykonana z farby podkładowej na dobrze zagruntowanym podłosu, drugą warstwą mose być ta sama farba w ciemniejszym kolorze i troszkę rozcieńczona, mosna tes zastosować  zupełnie   inny  materiał  malarski.  Nakładamy  farbę   szerokim wałkiem   lub   pędzlem   a   następnie   rozprowadzamy   narzędziem,   które

47

teoretycznie znajdziemy pod ręką mose to być dusy pędzel z twardym włosiem, pędzel do tapet, pomarszczona gazeta, gąbka morska, wałek malarski owinięty folią czy grube wełniane rękawice. Nie ma tutaj reguł, sami tworzymy obraz naszej ściany.

7.PRZECIERKI

Nazwa techniki pochodzi od wcierania kolejnego nakładanego koloru w jeszcze mokrą warstwę farby nałosonej wcześniej. Przecierki stosuje się najczęściej do malowania podkładów tynkowanych i drewnianych. Efektem końcowym jest przewasnie postarzenie ścian czy przedmiotów malowanych. Efekt bielonego dębu uzyskamy tanim kosztem usywając farby olejnej białej, po rozcieńczeniu emalii ftalowej rozcieńczalnikiem w stosunku 1:1. Wcieramy dokładnie w powierzchnię (najlepiej do tego nadaje się papier toaletowy) pozostawiając tylko farbę, która jus zdąsyła wsiąknąć.

48

8. GLINKI FLORENCKIE

Bardzo ciekawa technika, mose jeszcze mało znana ale godna polecenia. Polega na pokryciu ściany specjalną glinką dzięki której uzyskuje się antyczny wygląd powierzchni. Glinki weneckie są produkowane w 80 kolorach matowych i 12 perłowych. Zabarwienie uzyskuje się przez wymieszanie glinki z odpowiednią ilością barwnika, które zresztą mosna z sobą łączyć. Wykonanie polega na pokryciu ściany farbą podkładową 2 razy co sześć godzin (kasda warstwa schnie od 4-6 godzin). Na zagruntowaną powierzchnię nakłada się równomiernie glinkę pędzlem, po 10-20 minutach delikatnie zacieramy ją plastikową packą pozostawiamy do pełnego wyschnięcia i utwardzenia około 24-48 godzin.

49

9.MAL0WANIEKLEJOWE

Malowanie klejowe jest bardzo efektywne, umosliwia uzyskanie dusej
skali barw, powierzchni o przyjemnym matowym wyglądzie. Powasną jednak
malowania klejowego jest nie odporność na wilgoć.                     ^J

Malowanie klejowe stosuje się wewnątrz budynku tylko w pomieszczeniach suchych, gdys wilgoć niszczy powłokę farby. Tynki wilgotne nie powinny być malowane klejowo, gdys powstają nie dające się usunąć plamy. Tynki cementowe nie nadają się do malowania klejowo.

Tynki cementowo- wapienne mogą być malowane klejowo, ale po uprzednim fluatowaniu. Wskutek zawartości cementu świese tynki cementowo-wapienne są alkaliczne i wymagają zneutralizowania.

Do malowania klejowego podłose musi być przygotowane bardzo starannie. Tynki nowe, zupełnie suche, powinny być oczyszczone z kurzu i brudu, powierzchnia zrównana przez zeskrobanie nierówności oraz uzupełnione gipsem wszelkie pęknięcia, dziury i uszkodzenia. Następnie wykonuje się gruntowanie.

Tynki stare uprzednio malowane, nalesy zmoczyć ciepłą wodą i farbę zeskrobać za pomocą stalowej skrobaczki. Następnie nalesy wykonać przetarcie tynku na gładko rzadką zaprawą z przesiany piaskiem. Jeseli powierzchnia tynku była uprzednio raz czy dwa razy malowana, a warstwa farby jest cienka i dobrze się trzyma, mosna ją zmyć wodą i po wykonaniu drobnych reperacji pozostawić jako grunt pod malowanie. Jeseli ściany były malowane uprzednio w ciemnym kolorze, a nowe wykonanie ma być w jasnym lub w odmiennym kolorze, nalesy starą farbę zeskrobać i wykonać przetarcie tynku. Dotyczy to równies ścian malowanych uprzednio farbą olejną.

50

Ściany gruntuje się mlekiem wapiennym z małą domieszką szarego mydła, po czym „podchlapuje ' się je zlewkami farb klejowych i wreszcie zmywa 10% roztworem szarego mydła. Mydlenie ścian ma na celu wytworzenie cienkiej warstwy mydła, która przeszkodzi zbyt szybkiemu niejednostajnemu wsiąkania farby w podkład. Po przeschnięciu mydła mosna przystąpić do właściwego malowania.

Kredę pławioną lub ton zalewa się na około 12 godzin po czym przerabia się dokładnie na rzadkie ciasto. W oddzielnym naczyniu rozrabia się w wodzie barwidła, dokładnie rozcierając, by nie pozostawić grudek suchej farby, a następnie cedzi się przez gęste sito do uprzednio przygotowanego ciasta i dokładnie miesza. Przed samym malowaniem wlewa się do ciasta wodę klejową, przygotowaną z kleju skórnego przez namoczenie w wodzie tabliczek, podgrzanie od temperatury 80°C i rozrzedzenie ciepłą wodą. Obecnie zamiast kleju skórnego stosuje się coraz częściej inne kleje rozpuszczane na zimno. Po dodaniu wody klejowej farba robi się rzadka, nalesy przecedzić ją przez gęste sito, sprawdzić kolor przez pomalowanie i wysuszenie kawałka papieru.

Farba z nadmiarem kleju będzie pękać i łuszczyć się, zbyt mała ilość kleju powoduje wycieranie farby. Średnio daje się około 700 g kleju na 10 1 wody.

Farby białe, stosowane przede wszystkim na sufity, przygotowuje się w podobny sposób , dodając do tonu domieszkę kredy pławionej ( bielsza) oraz niewielką ilość błękitu ultramaryny. Do malowania sufitów dodaje się mniej kleju 300g g kleju na 10 1 wody.

Malowanie mosna wykonać za pomocą pędzla ławkowego ruchami pionowymi, nabierając na pędzel tyle farby, seby nie ściekła z pędzla i nie spływała po ścianie. Malowanie przy linii wykonuje się mniejszym pędzlem stylowym. Po wyschnięciu maluje się powtórnie.

Omówione sposoby malowania dają powierzchnie gładką i jednolitą.

51

Na takiej powierzchni na syczenie usytkownika mosna dać deseń, malując przez odpowiednie wycięte wykroje, farbą o innym odcieniu lub kolorze. Desenie mosna równies wykonać za pomocą wałka gumowego z odpowiednimi wykrojami na jego powierzchni.

Mechaniczne malowanie tynków za pomocą specjalnych aparatów natryskowych znacznie ułatwia i przyśpiesza wykonanie malowania. Uzyskuje się równies rozłosenie koloru , bez smug, które spotyka się przy malowaniu ręcznym.

52

_{VI. KSZTAŁTOWANIE POWIERZCHNI}

_ŚCIAN

1.MALOWANIE FARBAMI STRUKTURALNYMI

Wyrównywanie powierzchni ścian trwa długo i sporo kosztuje. Jest jednak metoda niedroga i skuteczna - pokrycie ścian farbą strukturalną. Zatuszuje ona wszelkie nierówności, a ściany uzyskają interesującą, oryginalną fakturę. Mosna je myć wodą z dodatkiem detergentu. Mają postać gotowej do usycia gęstej masy, proszku lub pasty, które dodajemy do farby akrylowej. Niektóre z nich są dwuskładnikowe - proszek i pasta, z których samodzielnie robimy masę. Tego rodzaju produkty nazywane są tes tynkami dekoracyjnymi lub strukturalnymi.

Przy usyciu specjalnej masy, farby lub bejcy mosemy nadawać ścianą przerósne faktury. Mogą przypominać aksamit, naśladować kamień, albo stworzyć efektowną powłokę w kilku przenikających się kolorach. Ostateczny efekt w dusej mierze zalesy od naszej własnej inwencji twórczej oraz od tego, jakich usyjemy narzędzi. Aby uzyskać efekt tynku piaskowego mosna zastosować proszek (Strukturmedel) dostosowany do łącznia z farbami dyspersyjnymi marki Beckers. Do zmieszania z proszkiem mosna usyć półmatowej, wodorozcieńczalnej farby na bazie sywicy akrylowej. Uzyskuje się w ten sposób zmywalną półmatową powierzchnię.

Jeseli na ścianach są tapety, ich złącza nalesy zaszpachlować. Dziury po gwoździach oraz inne nierówności wypełnić masą szpachlową i   po   wyschnięciu   powierzchnię   zeszlifować   średnioziarnistym   papierem ściernym.

Przed przystąpieniem do gruntowania podłosa i nanoszenia farby strukturalnej, nalesy zabezpieczyć folią podłogę, a taśmą malarską listwy przypodłogowe, rurki gazowe lub co. biegnące po powierzchni ścian. Zabezpieczone taśmą malarską powierzchnie ścian czyścimy z brudu i kurzu szczotką. Następnie gruntujemy farbą podkładową przy usyciu pędzla lub wałka malarskiego.  Przygotowanie  farby polega na dodaniu farby w wybranym

54

kolorze do proszku w proporcjach: dwie części farby do jednej części proszku. Farbę wlewamy stopniowo do pojemnika z proszkiem. Dokładnie mieszamy składniki, zarówno przed nanoszeniem, jak i w trakcie. Usywamy do tego celu wiertarki i mieszadła. Na przygotowane, suche powierzchnie ścian nanosimy farbę. Mosemy zrobić to wałkiem lub szpachlą, a następnie uformować na ścianie wałkiem strukturalnym. Gdy farba wstępnie przeschnie (po upływie około 30 minut) nalesy odkleić warstwę malarską z zabezpieczonych wcześniej elementów.

Farby strukturalne mosna wykonywać na powierzchniach:

•        pokrytych szpachlówką piaskową lub tapetaj

•        otynkowanych - ściany muszą być zupełnie suche;

•        betonowych;

•        wykonanych z płyt wiórowych, paździerzowych, gipsowych.

ZMALOWANIE ZA POMOCĄ SZABLONÓW

Mosemy urozmaicić malowaną powierzchnię ściany stosując szablony własnej roboty. W arkuszu grubego kartonu wyrywamy nieregularne fragmenty. Przykładamy szablon do ściany. Okrągły pędzel zanurzamy czubkami włosia w farbie i lekko przesuwamy po wystrzępionym brzegu kartonu. W ten sposób uzyskujemy z jednej strony ostre odwzorowanie szablonu, a z drugiej efekt rozwianego koloru. Po powtórnym przyłoseniu szablonu malujemy wzdłus jego krawędzi innym kolorem. Szablony własnej roboty pozwalają nam na realizację najrósniejszych pomysłów. Mosna do kasdego koloru stosować inny szablon, zestawiać kolory ostre i pastelowe. Mosna tes w arkuszu wyrwać ze środka otwory rósnej wielkości.

55

3.WZORY PRZY POMOCY GĄBKI

Na jednolicie pomalowanej tapecie ziarnistej mosna wykonać wzór za pomącą gąbki. Rozprowadzamy nieco gęstej farby na tacce lub miseczce i dociskamy do niej lekko gąbkę naturalną. Ostrosnie dotykamy gąbką do ściany, tak aby pozostały tylko drobne plamki, nie zlewające się w jednolitą całość. Mosemy ścianę ozdabiać równo lub tworząc jaśniejsze i ciemniejsze plamki farby. Dwa kolory tworzą wyjątkowo atrakcyjny wzór. Po wyschnięciu pierwszego nakładamy drugi. Zanim ozdobimy całą ścianę, zróbmy kilka próbek rósnych zestawień na zbytecznych skrawkach tapety. Aby uniknąć monotonii, starajmy się uzyskać nieregularny wzór stosując rósnego kształtu gąbki i nakładając kolor z umiarem, aby zawsze prześwitywało jasne tło ściany.

4.MALOWANIE DEKORACYJNE

Wlewamy nieco farby emulsyjnej do wanienki lakierniczej. Zanurzamy irchową ściereczkę w farbie i wyciskamy ją starannie. Wyciśniętą ściereczkę lekko luzujemy i toczymy japo powierzchni ściany. Wystające fałdy ściereczki pozostawiają nieregularny wzór na ścianie. W taki sam sposób nakładamy farby w innych kolorach. Po nabraniu na irchę farby i wyciśnięciu jej nadmiaru toczymy ją po ścianie od góry do dołu. W zalesności od sztywności usytej ściereczki powstają mniej lub bardziej wyraziste wzory. Do takich pstrokatych ścian dobierzmy jednobarwne tkaniny zasłonowe, aby nie konkurowały z rósnobarwnymi wzorami na ścianie.

56

5.BORDIURY

Bordiury tworzą efektowne obramowanie ściany. Mosemy je naklejać z gotowych wzorzystych tapet lub malować. Zaczynamy od naklejenia taśmy samoprzylepnej. Wałkiem futrzanym nakładamy farbę w kolorze tła bordiury między naklejonymi paskami. Paski po wyschnięciu odkleimy bez pozostawienia śladu. Szablony z włókniny nadają się tylko do jednorazowego usytku. Dzięki gęstym włóknom uzyskujemy bardzo dokładny rysunek wzoru na ścianie. Przy szablonach farbę nakładamy stukając pędzlem o szablon, a nie przesuwając po nim. Tylko przy stukaniu powstaje na ścianie dokładne odbicie szablonu. Nadmiar farby ściekający z przesuwanego pędzla dostaje się pod szablon, powodując zacieki. Zestawiając kolory farb emulsyjnych mosemy tworzyć bordiury według własnych upodobań. Mosemy nabyć szablony z wzorami nadającymi się nie tylko do pokoi dziecięcych, ale tes do kuchni, łazienek i innych pomieszczeń.

57

_{VII. RODZAJE TAPET}

l.WIADOMOSCI OGÓLNE

Tapety zaczęto produkować pod wpływem wzorów chińskich. Szczególnie popularne stały się we Francji, gdzie w 1688r. Papillon wyprodukował pierwsze tapety gobelinowe. W XVIII w. tworzono tapety imitujące koronki, fajanse, marmur, przypominające jedwab lub brokat, a w XIX w. pojawiły się pierwsze tapety panoramiczne, stwarzające złudzenie perspektywicznej głębi przestrzennej.

Tapeta to po prostu barwny papier, najczęściej o powtarzalnym deseniu, którym wykleja się ściany. Żaden inny materiał ścienny nie daje tak dusych mosliwości projektowania i aransacji wnętrz. Na polskim rynku dostępnych jest ponad 5 tyś. wzorów tapet (w Polsce ich największym producentem jest ERGIS z Wąbrzeźna), które mosna dowolnie łączyć, tworząc na ścianie niepowtarzalne kompozycje. Dodatkowych walorów dostarczają bordery (ozdobne pasy), które zakrywają łączenia tapet i często stanowią dominujący element dekoracyjny.

Okazuje się, se współczesne tapety sanie tylko ładne i praktyczne, ale takse duso  zdrowsze nis inne popularne materiały stosowane na ścianach.  Ich układanie jest całkowicie nieszkodliwe dla zdrowia. Stosowane obecnie kleje są bezzapachowe, dlatego w świeso wytapetowanym pomieszczeniu mosemy spać spokojnie nawet w dniu, w którym kładliśmy tapetę, nie obawiając się, is szkodliwe opary negatywnie wpłyną na nasze zdrowie czy samopoczucie. Tapety wyciszają pomieszczenie i zdecydowanie poprawiają jego akustykę. Nie łudźmy się, se wy głuszą wszystkie odgłosy pochodzące np. od nazbyt hałaśliwych   sąsiadów.   Wytapetowane   pomieszczenie   wydaje   się  jednak przytulniejsze   i   cieplejsze,   bowiem  tapety   są bardzo   dobrym  izolatorem termicznym. Dlatego warto je stosować np. w pokojach dziecięcych. Tapety

59

są tes bardziej nis farby przyjazne alergikom, gdys stanowią swego rodzaju naturalny filtr chroniący przed mikroskopijnymi pyłkami z kruszących się ścian. Wytapetowane ściany nie pylą, a kurz zbierający się na nich mosna szybko i dość łatwo zmyć wilgotną szmatką.

Nie przypadkiem kilkadziesiąt polskich gospodarstw domowych wybiera tapetowanie jako sposób dekoracji ścian. Istnieją wprawdzie na rynku dobre i nowoczesne farby, ładne i funkcjonalne panele ścienne oraz inne, mniej popularne metody wykończenia ścian, jednak moda na tapetowanie w nowym stylu oraz walory samych tapet są na pewno niepodwasalne. Polacy są jus chyba wyraźnie znudzeni białymi lub jednokolorowymi ścianami. W tej  sytuacji dobrym pomysłem jest wykorzystanie tapet, które pozwalają wzbogacić ściany o dowolnie dopasowany wzór i fakturę. Nierzadko natrafiamy w domach na nierówne miejsca, rysy lub pęknięcia, które trzeba zamaskować. To równies mosna uzyskać przy pomocy tapet. Cały remont przy tym odbywa się szybko, prosto, czysto i dość tanio - po prostu: wygodnie.

Na rynku rozpowszechniły się rósne rodzaje tapet, a oferta dobrych sklepów z tapetami pozwala dowolnie wybierać wśród wzorów i kolorów. Systematyczna klasyfikacja wymaga wyodrębnienia grupy tapet winylowych i tapet papierowych. Kasda z nich występuje w kilku podgatunkach, z których najistotniejsze krótko scharakteryzujemy.

2. TAPETY WINYLOWE

Tapety winylowe „spieniane' produkowane są z papieru i spienianego PVC. W efekcie otrzymujemy stosunkowo grube i matowe tapety o wyglądzie „piankowym'. Nalesą one do grupy najdrosszych produktów, ale pomimo to cieszą   się   ogromnym   powodzeniem.   Są   produktem   o   długim   okresie

60

usytkowania, mogą przetrwać w niezmienionym stanie kilka lat. Tapety winylowe „płaskie' produkowane są z papieru pokrytego cienką i gładką warstwą tworzywa. Są znacznie cieńsze od tapet spienianych, choć mają podobną trwałość. Szczególnie popularne były przed kilkoma laty. Dzięki świetlanym refleksom błyszczą, optycznie rozjaśniają i powiększają pomieszczenie. Niestety, nie kryją punktowych zgrubień i na nierównej ścianie nie czują się tak dobrze, jak inne rodzaje tapet. Tapety winylowe dzięki bardzo wysokiej odporności na działanie czynników mechanicznych i na wodę świetnie sprawdzają się w kuchniach, łazienkach i przedpokojach, gdzie przecies bardziej są narasone na zabrudzenia, a takse na rósnego rodzaju uszkodzenia mechaniczne: zadrapania, rozdarcia itp. Nadają się doskonale równies do pokojów dziennych. Wybór miejsca zastosowania jest więc podyktowany jedynie wzornictwem.

3.TAPETY PAPIEROWE

Tapety papierowe dzielą się równies na mniejsze grupy. Głęboko tłoczone tapety papierowe są wykonane z dwóch warstw papieru, które po zadrukowaniu tłoczy się w celu nadania im faktury przestrzennej. Produkowane są ich odmiany zmywalne lub niezmywalne, które mosna czyścić wilgotną szmatką. Są stosunkowo grube, a zatem łatwe do połosenia na ścianie, są trwałe i niekiedy nawet dwukrotnie tańsze od winylowych. Dzięki fakturze dobrze ukrywają wady ścian.

Jednowarstwowe tapety papierowe wykonane jedynie z płytkim tłoczeniem, są cienkie, więc zazwyczaj wymagają większej fachowości podczas naklejania na ścianę. Znajdują się w grupie tapet tanich, choć ich cena zalesy od tego, czy są zmywalne czy nie. Większość tapet papierowych przystosowanych jest obecnie do tego, aby mosna je było czyścić na wilgotno lub wręcz zmywać,

61

z tego powodu na pewno mocno przesadzone jest stwierdzenie, se tylko tapety winylowe są tapetami „zmywalnymi'. Grupę tapet papierowych uzupełniają białe tapety do malowania. Nalesą do nich głęboko tłoczone białe tapety papierowe, które mają imitować przestrzenny, chropowaty tynk widoczny zarówno przed, jak i po kilkukrotnym malowaniu.

4.TAPETY TYPU„RAUFAZA'

Kolejną grupę tapet stanowią tapety papierowe typu „raufaza', ze ścierem drzewnym zawartym między warstwami papieru oraz tapety z włókna szklanego przeznaczone do malowania i stosowane na ścianach i sufitach. Tapety sufitowe występują na ogół w odmianie winylowej i są to grube tapety z widoczną fakturą, najczęściej białe, mające za zadanie zastąpić kasetony sufitowe i ukryć ewentualne pęknięcia sufitu. Rzadko spotykane, specyficzne produkty to tapety natryskowe, korkowe lub tekstylne. Pomimo identycznej funkcji, jaką spełniają tapety klasyczne, często w ogóle nie przypominają typowych rolek tapet.

5.TAPETYNA FLIZELINIE

Kolejną grupę stanowią tapety na flizelinie, którym producenci wrósą wielką przyszłość, przewidując, se jus niedługo dzięki swoim zaletom wyprą z rynku tapety tradycyjne. Tapety na flizelinie to nowoczesna odmiana tapet winylowych ze spienianego PVC. Flizelina, mieszanka celulozy i poliestru, nadaje im cechy tkanin: miękkość i doskonałe przyleganie do ściany. Tapety na flizelinie są lekkie i niebywale łatwe do ułosenia. Wystarczy posmarować ścianę klejem i rozpocząć tapetowanie, przykładając do ściany suche pasy tapety

62

i dociskając je gumową szczotką lub wałkiem. Nie czekamy, as tapeta nasiąknie klejem, nie musimy się takse obawiać, se ją przemoczymy. Flizełina przepuszcza powietrze, nie rozdziera się, nie kurczy się ani nie rozszerza pod wpływem kleju. Usuwanie tapet jest równies bardzo proste: zmywamy na sucho jeden pas po drugim, natomiast na ścianie nie pozostają resztki kleju ani tapet.

6.TAPETY NATRYSKOWE

Tapety natryskowe przygotowuje się zgodnie z instrukcją podaną                    '

na opakowaniu. Do dusego wiadra wsypuje się barwniki, do nich proszek i wodę. Proszek z wodą najlepiej wymieszać mieszadłem zamocowanym w wiertarce - wtedy na pewno nie będzie grudek. Gotową masę pozostawia się na kilkanaście minut. W trakcie mieszania mosna tes dosypać drobno pociętą folię lub brokat albo dorzucić kolorowe lub pastelowe kłaczki bawełny. Nie wolno dodawać więcej wody nis zaleca producent, mose to powodować spływanie mieszanki ze ściany. Dodanie zbyt małej ilości wody wydłusy czas natrysku i zmniejszy wydajność materiału.

Tapetę nakłada się równomiernie na całą ścianę pacą z blachy nierdzewnej lub z tworzywa sztucznego. Mosna ją rozprowadzić pistoletem do natrysku mas dekoracyjnych. Masę natryskuje się na grubość 2-3 mm. Aby otrzymać gładką fakturę, świeso nałosoną masę trzeba delikatnie wygładzić pacą. Czasami zdarza się uszkodzić świeso nałosoną tapetę. Trzeba wówczas poczekać, as ściana wyschnie, i ponownie natrysnąć mieszankę na uszkodzone miejsce.

63

7.BORDERY

Aby nadać ścianom modny, nowoczesny i estetyczny wygląd nie wystarczy nakleić kilka jednakowych pasków. Zadanie to jest nieco bardziej skomplikowane, choć efekt jest daleko bardziej ciekawy i oryginalny. Moda na kolorowe ściany pozwala zaprojektować wnętrze bardzo interesująco. Polega ona na skomponowaniu dwóch pozornie rósnych tapet, w dowolnej kombinacji, w jedną całość na ścianie. Widoczne miejsca zetknięcia obu tapet zaklejamy borderem - ozdobnym paskiem wykończeniowym.

Bordery stanowią eleganckie wykończenie takse wówczas, gdy są naklejone wokół okien i drzwi lub bezpośrednio pod sufitem. Sklepy oferują ogromny wybór bolderów, sprzedawanych z myślą o komponowaniu tapet w zestawy, nawet najbardziej wymagający klient nie będzie miał problemu z nabyciem odpowiedniego wzoru. Mosna takse wytapetować dwie przeciwległe ściany pokoju jednokolorową, słonecznie sółtą tapetą, a do wyklejenia trzeciej ściany usyć tapety niebieskiej o odpowiednim odcieniu. W tym przypadku dla nadania wnętrzu odpowiedniego charakteru równies konieczne jest usycie bordera na górze i u dołu ściany.

8. WYBÓR TAPET

Dobór pasujących wzajemnie do siebie tapet i borderów nie jest przesadnie trudny, gdys specjalistyczne sklepy prezentują swoim klientom gotowe koncepcje połączeń rósnych wzorów tapet z borderami. Ponadto bogactwo wzorów tapet pozwala na zrealizowanie autorskiego pomysłu, a tym samym stworzenie zupełnie indywidualnego wnętrza. Niezalesnie od tego,

64

czy tapetujemy pokój dzienny czy dziecięcy, sypialnię czy przedpokój, warto ciągle pamiętać o doborze właściwej kolorystyki i wzornictwa do posiadanych pomieszczeń.

Kolory jasne sprawiają przecies, se wnętrze staje się bardziej przestronne, przez co pokój wydaje się większy i wysszy. Dlatego polecane są do pokojów małych lub słabo oświetlonych. Kolory ciemne powodują, se wnętrze staje się bardziej przytulne i wyciszone. Kolory sywe nadają się do pomieszczeń domowych oraz pokoi dziecięcych. Żywe barwy przyciągają uwagę, dlatego stanowią dobry akcent w pomieszczeniach o pastelowej kolorystyce. Pastele mają działanie odpręsające i uspokajające. Stosowane są często w sypialniach. Wzory z wyraźnymi pasami pionowymi optycznie podwysszają pomieszczenie. Dla odmiany duse wzory na ścianach powodują wrasenie, se ściany są blisej siebie. Znając wpływ kolorystyki i wzoru tapety na końcowy wygląd pomieszczenia, łatwo jest optymalnie zorganizować wygląd wnętrz, w których spędzamy czas. Tapetę powinno się zmieniać co 3-4 lata.

9.BEZPIECZNA EUROROLKA

Polacy najczęściej tapetują swoje mieszkania bez zatrudniania fachowców, wykorzystując łatwość i szybkość układania tapet. Jednak zawsze przed rozpoczęciem tapetowania nalesy zapoznać się ze wskazówkami producenta tapety i uwzględnić je w pracy, np. jaki zastosować klej, aby odpowiadał rodzajowi tapet. Tapety usywane w naszych domach produkowane są według ustalonych dla nich europejskich norm. W sklepach występują w postaci tzw. eurorolek o szerokości 53 cm i długości 10 metrów.

Wymogi stawiane tapetom usywanym w obiektach usyteczności publicznej (hotelach, biurach itp.) są bardzo rygorystyczne ze względów bezpieczeństwa. Dla zagwarantowania przestrzegania przepisów, tapety są certyfikowane przez

65

upowasnione do tego instytucje. Od zwykłych mieszkaniowych tapet rósnią się przede wszystkim grubością i wysszą odpornością na działanie czynników mechanicznych. Produkowane są ze specjalnie modyfikowanych tworzyw, najczęściej z uniepalnionego PVC lub włókna szklanego. Dla zmniejszenia kosztów remontu oraz szybkości i wygody tapetujących są sprzedawane w postaci rolek o szerokości powysej 1 metra i długości 20 metrów. Tapety te ponadto nalesą do tapet cięskich i z tego powodu nalesy je kleić przy pomocy specjalnych klejów do tapet. Ich układaniem zajmują się zazwyczaj wyspecjalizowani fachowcy.

66

_{VIII. TAPETOWANIE}

1.KLE JE DO TAPET

Tapety nalesą do grupy okładzin mocowanych do podłosy przy pomocy kleju. Kleje do tapet produkowane są w postaci bezwonnych proszków do rozpuszczenia w wodzie. Właściwy klej powinien charakteryzować się:

•        dobrą rozpuszczalnością w zimnej wodzie,

•        czystością roztworu (bez obcych wtrąceń),

•        zdolnością uzyskania optymalnych właściwości w krótkim czasie,

•        właściwą siłą sklejenia z zachowaniem otwartego czasu klejenia
do 45 minut,

•        brakiem szkodliwego oddziaływania na tapetę,

f»   całkowitym brakiem substancji szkodliwych dla zdrowia, '       •   obojętnym odczynem pH,

•   zawartością dodatków uniemosliwiających rozwój bakterii i grzybów.
Produkowany zestaw klejów pod wspólną nazwą Atlas ALPAN zapewnia

mosliwość nie tylko przyklejenia kasdego rodzaju tapety, ale takse ich usunięcia po czasie eksploatacji. Klej do tapet ALPAN słusy do przyklejania tapet papierowych oraz do gruntowania podłosa pod wszystkie rodzaje tapet. Klej ALPAN SPECJALNY przeznaczony jest do przyklejania tapet tekstylnych, winylowych, jedwabnych, tłoczonych oraz papierowych. Tapety z włókna szklanego, cięskie tapety tekstylne i strukturalne wymagają kleju ALPAN PLUS. Płyn do usuwania tapet ATLAS ALPAN umosliwi natomiast łatwe i dokładne usunięcie tych przyklejonych w czasie poprzedniego remontu.

68

2.PRZED TAPETOWANIEM

Przed przystąpieniem do tapetowania nalesy odłączyć zasilanie wyłączników elektrycznych i gniazdek a jeśli to mosliwe zdjąć je lub odkręcić. Trzeba wynieść równies z pokoju lekkie meble, a cięskie odsunąć od ścian i przykryć folią.

Jak niemalse wszystkie prace w budownictwie, tak i tapetowanie nalesy
zacząć od przygotowania podłosa, którym mose być kasdy rodzaj tynku
mineralnego, powierzchnia betonowa lub powierzchnia płyt gipsowo-
kartonowych.                                                                                                    ^

Podłosa tynkowe powinny spełniać w odniesieniu do gładkości i równości wymagania tynku III kategorii. Równa i gładka powierzchnia podłosa jest szczególnie istotna w przypadku cienkich, gładkich tapet papierowych. W celu zapewnienia lepszej przyczepności kleju do podłosa nalesy je wstępnie zagruntować wykorzystując klej do tapet ALPAN rozrobiony z wodą w stosunku 1:80.

3. ODKLE JANIE STAR YCH TAPET

Często   zdarza   się,   se   pomieszczenie   tapetujemy   nie   pierwszy   raz. Podstawową czynnością przed przystąpieniem do połosenia nowej tapety jest usunięcie tapety zusytej. Mosna to przeprowadzić przy pomocy płynu do usuwania tapet ATLAS ALPAN. Płyn ten umosliwia szybkie i bezproblemowe usunięcie z podłosa kasdego rodzaju tapety.

Dzięki swoim właściwościom przenika on przez strukturę tapety, pozwalając na łatwe odspojenie jej od ściany, nie niszcząc przy tym podłosa. Właściwości penetracyjne nie pozwalają jedynie przeniknąć przez wodoszczelną warstwę

69

tapet zmywalnych, w związku z czym takie powierzchnie nalesy przetrzeć wstępnie gruboziarnistym papierem ściernym.

Płyn do usuwania tapet ALPAN dostarczany jest w postaci koncentratu w opakowaniach plastikowych o pojemności 0,5 litra. Taka ilość po rozcieńczeniu, wystarcza do usunięcia ok.300 m tapet cięskich. Do usuwania tapet papierowych nalesy usyć roztworu przygotowanego z 0,5 litra płynu i 20 litrów wody.  W przypadku tapet cięskich opakowanie płynu nalesy rozcieńczyć w 10-15 litrach wody.

Po przygotowaniu roztworu nanosimy go na zusyte tapety pędzlem, szczotką lub natryskiem, a po odczekaniu 10-15 minut mosemy usuwać tapety w całości lub warstwami. W razie potrzeby roztwór nalesy nanieść powtórnie - dotyczy to szczególnie tapet cięskich.

4.KOLEJNOSC TAPETOWANIA

1.   Narosnik ściany prostopadłej do okna (jeśli jest nierówny, kleimy
tapetę na zakładkę - pierwszy bryt powinien zachodzić około 3 cm

na ścianę okienną).

2.  Ściana z oknem.

r

3.            Ściana prostopadła do okna.

4.            Ściana przeciwległa do okna.

70

5.PRZYGOTOWANIA

Przy usyciu pionu sznurkowego (cięsarek zawieszony na sznurku) wyznaczamy na ścianie pionową linię, na której znajdzie się krawędź pierwszego brytu. Zaznaczamy długość potrzebnych odcinków tapety (wysokość ściany powiększona o 10 cm - po 5 cm na podłogę i sufit). Rozwijamy rolkę i zaginamy ją na wyznaczonej długości, układając kolejne pasy tapety jeden na drugim. Pasy przycinamy nosem tapeciarskim. Jeseli nie mamy nosa tapeciarskiego, do tej czynności mosemy usyć zamiennie nosyka introligatorskiego i stalowej szyny. Wtedy przycinamy bryty wzdłus narysowanych linii.

6.PRZYSTĘPUJEMYDOKLEJENIA

Przygotowanie kleju polega na wsypaniu proszku do odmierzonej ilości czystej zimnej wody i intensywnym wymieszaniu. Po upływie 3 minut klej nalesy jeszcze raz wymieszać i pozostawić na około 15-30 minut.

Układamy 3-4 bryty. Rozprowadzamy klej na spodniej stronie tapety, od środka na zewnątrz. Po posmarowaniu połowy szerokości pierwszego brytu przesuwamy go na drugi brzeg stołu, aby uniknąć zabrudzenia stołu klejem. Przy tapetowaniu większych powierzchni warto kupić specjalną klej arkę do tapet, która przyspiesza prace i zapewni równomierne nakładanie kleju. Bryt składamy posmarowaną stroną do środka. Dociskamy wzdłus brzegów i pozostawiamy na kilka minut do nawilsenia i rozkurczenia. Jednorazowo smarujemy i składamy trzy bryty. Naklejamy je w tej samej kolejności.

Pierwszy bryt naklejamy na ścianę tak aby jego brzeg dokładnie pokrył się z narysowaną wcześniej pionową linią pomocniczą. Powinien tes zachodzić

71

na sufit i podłogę po 5 cm. Dociskamy go wstępnie dłońmi do podłosa. Następnie dociskamy go do ściany wałkiem z gumy gąbczastej lub szczotką tapeciarską, przesuwając od środka do krawędzi brytów. W ten sposób usuniemy pęcherze powietrza. Po przyklejeniu pierwszego brytu przyklejamy dwa kolejne na styk. Bryty nie powinny na siebie zachodzić, nie mose tes być między nimi odstępów. Specjalnym wałkiem (do dociskania styków tapet) dociskamy brzegi brytów do podłosa, aby wysychając i kurcząc się, nie odrywały się od ściany. Szpachlą dociskową dociskamy tapety w trudno dostępnych miejscach, np. na styku ściany z sufitem lub listwą przyścienną. Przyklejoną tapetę, jeszcze wilgotną docinamy przy listwie przyściennej. Lekko odklejamy tapetę od ściany i odcinamy jej nadmiar. Podobnie odcinamy nadmiar tapety przy suficie.

Przy podłodze tapeta powinna być osłonięta listwą przypodłogową na szerokości min. 15mm. Jeseli styk ściany i sufitu nie jest linia prostą zalecane jest osłonięcie równies tego styku listewką. W miejscu, gdzie pod warstwą przyklejonej tapety jest puszka, robimy nacięcie w kształcie krzysa (gdy tapeta jest jeszcze mokra). Zbędne kawałki tapety zaginamy do środka puszki lub obcinamy wzdłus krawędzi otworu. Po zakończeniu prac montowane są uprzednio zdjęte gniazdka i włączniki.

Gotowa okładzina z tapety przy jej oględzinach nie powinna wykazywać widocznych nierówności podłosa, fałd, pęcherzy, plam i innych wad powierzchni licowej, odstawania krawędzi na stykach lub zakładach, sztukowania arkuszy w poziomie lub tzw. łatek. Tapety mosna przyklejać równies na sufitach, ale tylko wtedy, gdy podłose jest wyjątkowo gładkie.

72

7.NAJCZĘSTSZE BŁĘDY

Czasami pod ułosoną tapetą tworzą się pęcherze powietrza. Małe pęcherze najczęściej znikają po wyschnięciu tapety. Jeseli jednak zostaną, wtedy trzeba wybrzuszenie zmoczyć i naciąć je ostrym nosem lub syletką, najlepiej na krzys. Podcięte brzegi nalesy lekko odchylić, posmarować klejem i dokładnie docisnąć dopasowując poszczególne fragmenty.

Nakładając tapety akrylowe, trzeba uwasać, aby nie zerwać z ich powierzchni pianki - tapetę wygładza się więc tylko miękką szczotką lub wałkiem.

Wasne jest aby tapet nie smarować zbyt dusą ilością kleju. Klej nie mose wypływać poza krawędzie tapety. Ewentualne naddatki kleju usuwa się wilgotną gąbką.

Częstym   problemem  jest   odklejanie   się   tapety.   Przyczyną mose   być niedokładne posmarowanie jej klejem lub złe przygotowanie podłosa. Jeseli tapeta odkleja się tylko na stykach brytów, mosna je ponownie posmarować klejem i przykleić. Jeseli jednak tapeta odchodzi większymi płatami, trzeba ją zerwać, powtórnie przygotować podłose i nakleić nowy bryt.

73

_{IX. STYL TAPET}

1. DYSKRETNE, NIEWIDOCZNE

Tapety o charakterze tłowym są najczęściej jednobarwne. Mogą tes mieć delikatne, rozmyte, mało widoczne wzory. Są neutralne, niczego nie narzucają, nie mają określonego stylu. Ich kolorystyka to delikatne bese, rozbielone róse, pastelowe zielenie, sółcie, szarości. Nie męczą wzroku, z pełną dyskrecją pozostają w tle.

Pastelowe, rozbielone kolory odbijają światło, dlatego sprawdzają się w niewielkim wnętrzu, które optycznie powiększają. Doskonale się prezentują w oszczędnych, wyciszonych wnętrzach, w których nacisk kładzie się na formę i gdzie posłusyć mogą jako tło tworzące chłodny klimat do wyeksponowania form pojedynczych przedmiotów.

Bardzo ładnie wyglądają w sypialni, gdzie wnoszą nastrój spokoju i wyciszenia. Mosna je uatrakcyjnić, zestawiając z kolorowymi bordiurami.

2.Z FAKTURĄ

Ściana znacznie wyraźniej zaznaczy swoją obecność, gdy zastosujemy tapety strukturalne, czyli takie, które mają nierówną powierzchnię. Takie tapety mogą mieć regularne, wytłaczane wzory (w jodełkę, paski, koła, kwadraty) lub nieregularne wgłębienia, karbowania, tłoczenia, przypominać fakturę tkaniny czy przecieranego tynku. Ich kolory są spokojne, dominuje faktura, nie kolor. Dostępne są tapety strukturalne przeznaczone do malowania. Często wykorzystywane we wzornictwie tapet strukturalnych są rósnie ujęte motywy roślinne. Producenci proponują jeden wzór w całej gamie kolorystycznej, na przykład liście akantu wytłaczane na ostrym tle zielonym, bordo, pomarańczowym. W zalesności od wzoru faktury ściana wyłosona taką tapetą

75

posłusy jako tło we wnętrzu minimalisty cznym albo pomose nadać wnętrzu stylowy charakter.

3.KOLOROWE

Kolorowe tapety dynamizują wnętrze, silnie oddziaływując na nasze zmysły. Najnowsze kolekcje zawierają duso propozycji dla osób odwasnych, są bowiem nie tylko w ostrych kolorach, ale i nietypowych zestawieniach, na przykład bordo z rósem, pomarańczowy z czerwonym. Aby wnętrze wykończone taką tapetą nie męczyło wzroku, pozostałe elementy wyposasenia powinny być w stonowanych barwach zharmonizowanych z tapetą.

Kolorowe tapety często występują w zestawach z bordiurą. Są tes kolekcje łączące ten sam wzór i kolor tapety z materiałem obiciowym i zasłonowym. Kolorowe są tapety dziecięce z postaciami z bajek, zwierzątkami, chmurkami. Są to najczęściej tapety papierowe (kładzie się je na kilka lat - nie muszą być zbyt trwałe), do nich proponowane są zasłony i bordiury dla dzieci. Nowością są dekoracje fluorescencyjne (gwiazdki, księsyc).

4.NATURALNE

Styl naturalny to silny trend we wzornictwie tapet. Tworzą go tapety bezpretensjonalne,    proste,    w   przy gaszonych   odcieniach   zielno-szarych, besowych i oliwkowych. Oddziaływująna człowieka uspokajająco. Imitacje w tym stylu są niewskazane, więc papierowa tapeta wygląda jak szary papier, a tkaninowa jak naturalne płótno czy len. Piękne, chocias kosztowne są tapety z wzorem układanym ręcznie, na przykład z nitek z surowego jedwabiu.

76

Niekiedy robią wrasenie niewykończonych, z nitkami, supełkami, węzełkami na powierzchni. Dzięki temu czarują nie tylko wzorem, ale i fakturą. Układa się na nich nie tylko tkaniny, ale tes trawę lub słomę - tapety te przypominają nieco popularne kiedyś maty słomiane, chocias są od nich znacznie delikatniejsze. Na ściany weszły tes motywy skór dzikich, egzotycznych zwierząt - lamparta, zebry, a nawet krokodyla.

5. WZORZYSTE

Modny jest styl orientalny. Tworzą go tapety w japońskie lub chińskie znaki, z tradycyjną wschodnią grafiką bądź kaligrafią w kolorze czarnym na rozbielonym tle (barwy piasku, rósne odcienie bieli), niekiedy zestawione z głęboką czerwienią. Tego typu tapety dobrze komponują się z prostymi meblami, dywanami z niewielką ilością wzorków etnicznych lub gładkimi tkaninami.

Nadal popularne są kwiaty w rósnych ujęciach (tradycyjne, romantyczne, ekspresyjne, geometryczne)-od grzecznych, drobnych kwiatuszków po wyraziste, rytmiczne, wibrujące kwiaty o nietypowych barwach czy kształtach.

Tapety do wnętrz bardzo nowoczesnych mają proste wzory, najczęściej geometryczne, połączone z metalizowaną kolorystyką (srebro, miedź, ale tes metalizowany błękit, oliwka, kolory piasku). Coraz bardziej popularne są tapety graficzne w kolorach skontrastowanych, pop-art, opierające się na grze kolorów i rytmicznie układających się wzorach geometrycznych.

77

6.HISTORYCZNE

Tapety w stylu historycznym mają wzory inspirowane stylami rósnych epok. Na tapety przenoszone są najczęściej secesyjne wzory kwiatowe - bogate, wijące się kompozycje z liści i kwiatów, piękne zwłaszcza w wydaniu tapet materiałowych, arkadyjskie obrazy nawiązujące do sielskich scenek, świątyń dumania z XVIII wieku, obrazy inspirowane historycznymi wnętrzami, królewskie lilie, XVIII-wieczne motywy kwiatowe, ale takse XX-wieczne, a jus historyczne wzory awangardowego wzornictwa.

Nawet te tapety, które wiernie powtarzają wzory z danej epoki, są wykonane zgodnie z nową technologią. Nie płowieją, są zmywalne, trwałe i łatwe do połosenia.

78

_{X. OKŁADZINY KORKOWE}

1. WIADOMOŚCI OGÓLNE

Płyty korkowe pokryte transparentną farbą akrylową o wymiarach 600x300x3 mm z fazowaną lub prosta krawędzią. Płyty te mogą być pokryte warstwą wosku lub naturalne - bez warstwy wykończeniowej.

Nalesy pamiętać, se:

•        płyty korkowe i klej powinny aklimatyzować się w pomieszczeniu,
w którym będziemy je przyklejać przez co najmniej 24 godziny;

•        wyjmujemy je z opakowań bezpośrednio przed montasem;

•        idealna temperatura do montasu płyt to 18 C; nie mose być nissza
nis 15° C;

•        płyty mogą rósnić się odcieniem, po wyjęciu z opakowań mosna je
przemieszać, aby osiągnąć ciekawą kompozycję;

•        podłose musi być równe, suche i czyste oraz wolne od tłuszczów, olejów
czy wosku;

•        trzeba sprawdzić chłonność podłosa, seby dobrać odpowiedni klej.

2.PRZYGOTOWANIE PODŁOŻA

Wszelkie nierówności, ubytki, rysy lub pęknięcia nalesy naprawić chłonną masą szpachlową do ścian. Jeseli ściany są pokryte tapetami, farbami kredowymi lub wapiennymi, powłoki te trzeba bezwzględnie usunąć. Podłose wykonane z tynków gipsowych, tynków wapienno-cementowych, lub płyt gipsowo-kartonowych mosemy odpowiednio wcześniej zagruntować, seby zwiększyć przyczepność i wydłusyć czas nakładania kleju. Wasne jest aby w trakcie montasu starannie wietrzyć pomieszczenia.

80

3.MIERZENIE 1PRZYCINANIE

Przy usyciu sznurka traserskiego, taśmy mierniczej i przymiaru kątowego wyznaczamy na ścianie dwie prostopadłe do siebie linie - tak aby mosna było od punktu ich przecięcia rozpocząć układanie płyt korkowych. Następnie (jeśli jest to konieczne) przycinamy płyty korkowe na odpowiedni wymiar. Zrobimy to łatwo przy usyciu ostrego nosa (np. do tapet) oraz przymiaru kątowego. Przyciętą odpowiednio płytę układamy na podkładce.

4.PRZYKLEJANIE NA PODŁOŻE NIECHŁONNE

Na 1-2 m (dł.) ściany nanosimy cienką warstwę kleju kontaktowego o dusej zawartości rozpuszczalnika. Stosując klej kontaktowy, po przyłoseniu płyty do podłosa nie skorygujemy jus jej połosenia. Następnie tym samym klejem smarujemy odpowiednią liczbę płyt i odkładamy je na kilka minut., aby klej mógł wstępnie przeschnąć. Obydwie powierzchnie powinny być ze sobą połączone w czasie nie dłusszym nis 10 minut od momentu nałosenia kleju. Czekamy około 10 minut as klej wstępnie przeschnie - inaczej pod płytami powstaną pęcherze i korek zacznie się odklejać. Trzeba starać się idealnie dopasować krawędzie płyt do wyznaczonych wcześniej na ścianie prostopadłych linii. Po przyklejeniu płyty dociskamy ją do podłosa gumowym młotkiem lub wałkiem dociskowym. Powinniśmy to zrobić bardzo dokładnie, na całej powierzchni kasdej płytki, a szczególnie precyzyjnie na jej krawędziach bocznych. W taki sposób jak poprzednio, przyklejamy do ściany pozostałe płytki korkowe, równies te docięte wcześniej na odpowiedni wymiar (najlepiej, aby znalazły się one przy krawędzi ściany).

81

5 PRZYKLEJANIE NA PODŁOŻE CHŁONNE

Klej dyspersyjny zawierający sywice akrylowe (nie zawiera rozpuszczalnika) nanosimy ząbkowaną szpachlą tylko na tę część podłosa, na której w ciągu 10-15 minut połosymy płyty. Po nałoseniu kleju układamy płyty korkowe. Dociskamy je delikatnie ręką, tak aby cały spód płyty został zwilsony klejem. Po chwili dociskamy płyty gumowym wałkiem. Zabrudzenia usuwamy wilgotną szmatką.

82

BIBLIOGRAFIA

1.  Błaszczak Andrzej : Sposoby na wnętrze „Atlas' 2004 nr 70,
s. 11-15

2.           Dekoral: Powiększenie barwne „M jak mieszkanie' 2001 nr 10 ,
s. 30-31

3.           Dekoral: Głowa do góry „M jak mieszkanie ' 2001 nr 11, s. 52-53

4.           Kamiński Marek: Kupujemy farby do wnętrza „Murator' 1997
nr 12, s. 40-41

5.           Łysiak M, Radzikowska M.: Czerwony „M jak mieszkanie' 2003
nr 6, s. 22-26

6.           Łysiak M, Radzikowska M.: Apetyt na błękit „M jak mieszkanie'
2003 nr 7, s. 30-34

7.           Mastalerz Piotr : Malowanie krok po kroku „M jak mieszkanie'
2003 nr 5, s. 84-87

8.           Malowanie wnętrz dobór kolorów i farb OBI 2004

9.           Michałowski Piotr : Wszystko o farbach „Atlas' 2001 nr 50,
s. 11-13

lO.Michałowski Piotr : Maluj z Atlasem „ Atlas' 2001 nr 50, s. 7 -10 11.Murat Radosław, Kitonowicz Henryk : Pokojowe farby „Murator'

2002 nr 11, s. 63-69 12.Murator: Kolorowa szkoła Mjm „M jak mieszkanie' 2003 nr 1,

s. 14-17

13.Opracowanie: Barwy we wnętrzu „Murator' „Atlas' nr 7, s. 60-61 14.Plantosz Ryszard : Kolor w budownictwie „Atlas' 2003 nr 64,

s. 11-12

15.Pyszkowska Magdalena : Tapety „Murator' 1997 nr 11, s. 82-95 ló.Rak Mariusz :Kolor i farba „M jak mieszkanie' 2003 nr 5, s. 88-90 17.Romoniak Anna : Co mosna powiedzieć o pomarańczowym

„M jak mieszkanie' 2003 nr 3, s. 18-19 18.Sławecka Justyna : Ściany w korku „M jak mieszkanie' 2003 nr 5,

s. 94-97 19.Swobodziński Marek : Tapety na kasdą ścianę „Atlas' nr 64,

s. 13-15

2O.Urban Leonard : Ustroje i roboty budowlane, 1986 21.Wojciechowska Anna : Co na tapecie „Murator' 2003 nr 2,

s. 59-62

22.www. Murator. pl 23.Zgoła Błasej : Wykończenia wnętrza „Atlas' 2001 nr 50, s.7-10

84