GPW - Gieùda Papierów Wartoúciowych w Warszawie S.A

GPW

Gieùda Papierów Wartoúciowych w Warszawie S.A. jest spóùkà akcyjnà utworzonà na mocy ustawy z 22 marca 1991 roku - Prawo o publicznym obrocie papierami wartoúciowymi i funduszach powierniczych, jako jednoosobowa spóùka Skarbu Pañstwa. Akt zawiàzania spóùki zostaù podpisany 12 kwietnia 1991 roku. Celem spóùki jest organizowanie publicznego obrotu papierami wartoúciowymi, w tym promowanie obrotu papierami wartoúciowymi i upowszechnianie informacji zwiàzanych z tym obrotem.

Przedmiotem przedsiæbiorstwa spóùki jest natomiast prowadzenie gieùdy papierów wartoúciowych. Kapitaù spóùki wynosi 6 mln zù i jest podzielony na 60 tys. akcji imiennych o wartoúci nominalnej 100 zù kaýda. Akcje spóùki sà tylko imienne i nie mogà byã uprzywilejowane. Akcjonariusze spóùki nie majà teý prawa do udziaùu w zysku rocznym. Akcje spóùki mogà nabywaã wyùàcznie Skarb Pañstwa, banki oraz domy maklerskie. Skarb Pañstwa zbyù juý czæúã posiadanych akcji na rzecz NBP pozostajàc jednak nadal gùównym akcjonariuszem.

WÙADZAMI GIEÙDY PAPIERÓW WARTOÚCIOWYCH SÀ:

- Walne Zgromadzenie,

- Rada Nadzorcza, zwana Radà Gieùdy,

- Zarzàd zwany Zarzàdem Gieùdy.

RADA GIEÙDY skùada siæ z 12 - 14 czùonków, powoùanych przez WALNE ZGROMADZENIE. Poùowa skùadu Rady Gieùdy jest powoùana spoúród akcjonariuszy, a poùowa spoúród emitentów. Rada Gieùdy sprawuje staùy nadzór nad dziaùalnoúcià spóùki, wyraýa teý zgodæ na dopuszczenie papierów wartoúciowych do obrotu gieùdowego.

ZARZÀD GIEÙDY jest organem wykonawczym spóùki i skùada siæ z 3 - 5 czùonków. Kieruje sprawami i zarzàdza majàtkiem spóùki oraz reprezentuje jà na zewnàtrz.

Rozstrzyganie sporów cywilnych o prawa majàtkowe pomiædzy uczestnikami transakcji gieùdowych, wynikajàcych z ich przebiegu oraz sporów cywilnych o prawa majàtkowe spóùki a akcjonariuszami, naleýy do kompetencji staùego sàdu polubownego, zwanego SÀDEM GIEÙDOWYM. Tworzy go 20 sædziów gieùdowych wybieranych przez Walne Zgromadzenie spóùki.

OBRÓT GIEÙDOWY NA GPW ODBYWA SIÆ NA RYNKACH

a) podstawowym,

b) równolegùym,

c) wolnym.

Rynki te róýnicujà siæ ze wzglædu na rodzaje handlowych instrumentów finansowych i zasady obrotu tymi instrumentami. Róýnice te prezentuje poniýsza tabela:

Przedmiotem obrotu gieùdowego sà równieý prawa majàtkowe wystæpujàce w serii. Rynek ten okreúla siæ rynkiem praw pochodnym. Obrót prawami pochodnymi na GPW odbywa siæ w systemie notowañ ciàgùych. Na GPW istnieje jeszcze rynek Narodowych Funduszy Inwestycyjnych, który jest zaliczany do rynku podstawowego. Swój rynek tworzà takýe obligacje Skarbu Pañstwa, prawa poboru oraz prawa do akcji.

NOTOWANIA NA GPW SÀ PROWADZONE W SYSTEMIE KURSÓW:

jednolitego

ciàgùego

Ustala siæ je na podstawie skùadanych przez inwestora zleceñ. Aby klient mógù skùadaã zlecenie kupna lub sprzedaýy papierów wartoúciowych w domu maklerskim, bædàcym czùonkiem gieùdy, musi posiadaã konto gotówkowe (w przypadku zlecenia zakupu) oraz konto depozytowe (w razie zlecenia sprzedaýy) okreúlonego rodzaju walorów. Najczæúciej zadania te speùniajà rachunki inwestycyjne papierów wartoúciowych.

W zleceniu zakupu klient okreúlajàc limit ceny podaje górnà granice, a w zleceniu sprzedaýy minimalnà, po jakiej chce zawrzeã transakcjæ. Moýe teý wyraziã zgodæ na jej realizacje wedùug kursu, jaki wystàpi na danej sesji.

SYSTEM KURSU JEDNOLITEGO OZNACZA, ýe na podstawie zùoýonych przez inwestorów zleceñ makler specjalista - posùugujàc siæ okreúlonym algorytmem -wyznacza kurs dnia, dàýàc do maksymalizacji obrotu, minimalizacji róýnicy miædzy popytem a podaýà oraz minimalizacji róýnicy miædzy kursem wyznaczonym a kursem odniesienia, którym jest kurs z poprzedniej sesji.

W systemie kursu jednolitego mogà zaistnieã dwie sytuacje rynkowe:

a) rynku zrównowaýonego,

b) rynku niezrównowaýonego,

Rynek zrównowaýony to taki, na którym moýna okreúliã kurs jednolity speùniajàcy warunki w paúmie prawnie okreúlonych wahañ cenowych.

Rynek niezrównowaýony to taki, na którym nie moýna ustaliã kursu jednolitego speùniajàcego warunki odchyleñ cenowych.

KONSTRUKCJA SYSTEMU NOTOWAÑ CIÀGÙYCH ZAKÙADA, ýe cena nie jest sztywno okreúlona, ale moýe siæ w pewnym zakresie zmieniaã na skutek dysproporcji miædzy popytem a podaýà na okreúlone walory. Notowania ciàgùe trwajà od godziny 13:00 do 16:00. Zaczynajà siæ zazwyczaj od ustalenia ceny otwarcia. W czasie sesji zmieniajà siæ wraz ze zmianà zapisu w systemie informacyjnym pod wpùywem zgùaszanych zleceñ.

WARSZAWSKA GIEÙDA OBECNIE POSÙUGUJE SIÆ KILKOMA INDEKSAMI NOTOWAÑ KURSOWYCH. SÀ TO:

- WIG,

- WIG20,

- MIDWIG,

- WIRR,

- NIF.

WARSZAWSKI INDEKS GIEÙDOWY (WIG) obliczany jest raz dziennie na podstawie kursu jednolitego akcji spóùek notowanych na rynku podstawowym. WIG jest indeksem dochodowym obliczanym z uwzglædnieniem dochodów z akcji, w tym równieý z tytuùu dywidendy oraz prawa poboru akcji.

Zwiækszajàca siæ liczba spóùek notowanych na rynku podstawowym GPW i rosnàce miædzy nimi dysproporcje przyczyniùy siæ do powstania od 16 kwietnia 1994 roku WARSZAWSKIEGO INDEKSU GIEÙDOWEGO 20 (WIG). Jest on liczony przy przyjæciu wielkoúci bazowej 1000 punktów i obliczamy dla portfela akcji 20 spóùek notowanym na rynku podstawowym w systemie kursu jednolitego i w systemie notowañ ciàgùych o najwiækszej kapitalizacji i najwyýszych obrotach. WIG20 jest indeksem cenowym, obliczanym bez uwzglædniania dochodów z dywidendy i praw poboru akcji.

TRZECI INDEKS RYNKU PODSTAWOWEGO MIDWIG zostaù wprowadzony jako indeks , w skùad którego wchodzà akcje 40 úrednich spóùek, wyznaczonych wedùug takich samych kryteriów oceny jak w indeksie WIG20.

Rynek równolegùy posiada WARSZAWSKI INDEKS RYNKU RÓWNOLEGÙEGO (WIRR). Obliczany jest on raz dziennie na podstawie kursu jednolitego akcji wszystkich spóùek notowanych na rynku równolegùym i ogùaszanym po okreúleniu kursów jednolitych akcji wszystkich spóùek notowanych na danej sesji gieùdowej. WIRR, podobnie jak WIG, jest indeksem dochodowym, obliczanym z uwzglædnieniem dochodów z akcji, w tym takýe dochodów z tytuùu dywidendy oraz prawa poboru akcji.

Indeksem kursów akcji dla portfela akcji narodowych funduszy inwestycyjnych jest WARSZAWSKI INDEKS NARODOWYCH FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH (NIF). Jest on obliczany dla notowañ w systemie kursu jednolitego i w systemie notowañ ciàgùych. Wielkoúã indeksu NIF w systemie kursu jednolitego jest obliczana na podstawie kursu jednolitego akcji narodowych funduszy inwestycyjnych i ogùaszana po okreúleniu kursów jednolitych wszystkich akcji NFI notowanych na danej sesji gieùdowej.

Oficjalnym wydawnictwem Gieùdy Papierów Wartoúciowych w Warszawie S.A., zawierajàcych niezbædne informacje o decyzjach inwestycyjnych rynku gieùdowego, jest 'Ceduùa Gieùdy Warszawskiej'.