Istota i znaczenie sprawozdań finansowych

Istota i znaczenie sprawozdań finansowych.

Jednostki gospodarcze istniejące obecnie na rynku polskim,aby dobrze rozwijać się muszą na bieżąco analizować informacje przepływające przez dany podmiot gospodarczy. A jak wiemy efektywne i prawidłowe kierowanie firmą nie jest możliwe, też bez odwoływania się do informacji z teraźniejszości, jak i z przeszłości. To właśnie bez tych informacji niemożliwa jest ocena słuszności decyzji podjętych wcześniej, a tym samym wybór najlepszej decyzji na przyszłość. W pracy swojej chcę przedstawić, że właśnie na podstawie różnych informacji, z różnych źródeł podejmowane są ważne decyzje finansowe.

Na rynku polskim obecnie funkcjonuje ogromna ilość jednostek gospodarczych, które prowadząc swą działalność są zobowiązane poddać się sprawozdawczości finansowej. Reguluje to Ustawa o rachunkowości z dnia 29.09.1994(z póź. zm. z 9.11.2000).

Zgodnie z tą ustawą wszystkie jednostki gospodarcze są zobowiązane na koniec każdego roku obrotowego dokonać rocznych zamknięć ksiąg rachunkowych a wyniki tych zamknięć umieścić w rocznym sprawozdaniu finansowym.

Sprawozdanie finansowe to w dosłownym tego słowa znaczeniu zdawanie sprawy z działalności gospodarczej danego podmiotu za pomocą opisu i uzyskanych z ewidencji księgowej uogólnionych danych liczbowych, które charakteryzują jego sytuacje majątkową, finansową i wynikową.

Sprawozdanie finansowe sporządza się w języku polskim oraz w walucie polskiej. Muszą one spełniać warunki formalne tj: podanie w nagłówku pełnej nazwy i adresu firmy, określenie momentu lub okresu,którego dotyczą dane. Inne warunki to załączenie tablic statystycznych, zawierające zestawienie liczbowe związane z określonym zagadnieniem. Następnym ważnym warunkiem jest podanie daty sporządzenia sprawozdania oraz podpisanie sprawozdania przez osoby odpowiedzialne za rzetelne i prawidłowe jego sporządzenie. Dane liczbowe można wykazywać w zaokrągleniu do tysiąca złotych, jeżeli nie zniekształci to obrazu jednostki zawartego w sprawozdaniu finansowym oraz w sprawozdaniu z działalności. To właśnie jednostki gospodarcze, prowadząc swą działalność, są zobowiązane zamknąć księgi rachunkowe na koniec roku obrotowego,a konsekwencją tego zdarzenia jest przygotowanie i przetworzenie informacji wynikających z tych ksiąg oraz ich zestawienie w formie odpowiednich sprawozdań. W celu zapewnienia jednolitej formy sprawozdawczości finansowej Główny Urząd Statystyczny,na wiosek ministra finansów, wydaje dla jednostek gospodarczych instrukcje i wzory sprawozdawcze, w których określa:

Jednostki zobowiązane do składania sprawozdań,

Jednostki uprawnione do ich otrzymywania,

Terminy i tematykę,

Zasady wypełniania poszczególnych sprawozdań.

Najważniejszym sprawozdaniem jednostki gospodarczej jest obligatoryjne roczne sprawozdanie finansowe, czyli roczny raport finansowy,który powinien zawierać czytelny przegląd rozwoju działalności jednostki i jej sytuacji oraz wskazywać na ważne wydarzenia, które wystąpiły od zakończenia roku obrachunkowego. Powinien też wskazywać prawdopodobny przyszły rozwój jednostki oraz działalność w dziedzinie badań i rozwoju.

Jak przedstawiłam wcześniej sprawozdania finansowe dostarczają wielu informacji dla ich odbiorców. Dlatego, też muszą one spełniać pewne standardy jakościowe, aby informacje w nich zawarte nie budziły zastrzeżeń. Dlatego powinny odznaczać się:

- wiarygodnością(rzetelnością),

- zrozumiałością dla użytkowników,

- kompletnością,

- porównywalnością,

- sprawdzalnością,

- terminowością.

Sprawozdanie finansowe uznaje się za wiarygodne, jeżeli zawiera informacje prawdziwie odzwierciedlające operacje gospodarcze oraz rzetelne, czyli wolne od stronniczości i obiektywne.

Zrozumiałość można uznać za najważniejszą cechę sprawozdawczości.

Informacje są wykorzystywane przez użytkowników w pełni, gdy są one dla nich jasne, przejrzyste, czytelne, i rozumiane we wszystkich punktach.

Kompletność sprawozdawczości finansowej polega na tym,że nie może być w niej pominięte żadne zjawisko gospodarcze ani żaden składnik majątku.

Porównywalność to możliwość porównania zawartych w sprawozdaniach informacji w czasie i przestrzeni. Dzięki temu można przewidzieć kierunek oraz tendencje rozwoju firmy, a także określić jej położenie gospodarcze na tle podmiotów o podobnym profilu działalności.

Sprawdzalność informacji zawartych w sprawozdaniach finansowych oznacza możliwość ich konfrontacji ze źródłami, z których pochodzą lub z dokumentacja źródłową.

Terminowość sprawozdawczości finansowej nakłada obowiązek składania sprawozdań w ustalonym terminie.

Roczne sprawozdanie finansowe obejmuje:

- bilans,

- rachunek zysków i strat,

- informacje dodatkową,

- sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych (cash flow)

- sprawozdanie z działalności gospodarczej.

Bilans jest to dokument emitowany przez system rachunkowości firmy, informującym o jej stanie majątkowym i finansowym. Stanowi syntetyczne zestawienie - w ujęciu wartościowym - wszystkich aktywów i pasywów jednostki gospodarczej sporządzone na dzień bilansowy w określonej formie.

Wskazany w bilansie wynik działalności danej jednostki gospodarczej,przedstawiony jest w formie analitycznej w sprawozdaniu zwanym rachunkiem zyskowi strat. W sprawozdaniu tym zamieszczone są dane pozwalające określić, co składało się na zysk lub stratę bilansową netto.

Informacja dodatkowa prezentuje nie objęte bilansem i rachunkiem zysków i strat dane i wyjaśnienia do nich. Informacja dodatkowa zawiera np.: objaśnienie przyjętych metod wyceny, dane uzupełniające o aktywach i pasywach,istotne informacje niezbędne do zrozumienia pozycji bilansowych i pozycji rachunku zysków i strat.

Sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych -cash flow- jest sporządzane na podstawie danych pochodzących z bilansu oraz rachunku zysków i strat.Stanowi ich uzupełnienie. Służy też ocenie sytuacji finansowej danej jednostki gospodarczej. W tym sprawozdaniu ujęte są wszystkie wpływy i wydatki środków pieniężnych jednostki.

Sprawozdanie z działalności gospodarczej powinno odzwierciedlać pełną i rzeczywistą sytuację firmy. Jego dowolny układ pozwala na pewną swobodę, lecz należy je tak sporządzić,aby informowało o ważniejszych wydarzeniach,które wystąpiły w danym roku obrotowym oraz które są przewidziane na najbliższy czas. Powinno też informować o przewidywanym rozwoju firmy, bieżącej i przewidywanej sytuacji finansowej oraz o ważniejszych osiągnięciach w dziedzinie badań i rozwoju technicznego.

Organem zatwierdzającym roczne sprawozdanie finansowe jest dla rożnych podmiotów gospodarczych inny organ pełniący tę funkcje. I tak dla:

- przedsiębiorstw państwowych – rada pracownicza,(jeśli jej nie ma to organ założycielski),

- spółek akcyjnych – zwyczajne, walne zgromadzenie akcjonariuszy,

- spółek z ograniczona odpowiedzialnością – zwyczajne, ogólne zgromadzenie wspólników,

- spółdzielni - walne zgromadzenie członków spółdzielni,

- banków państwowych – rada nadzorcza,

- przedsiębiorstw państwowych objętych postępowaniem naprawczym osoba sprawująca urząd komisaryczny,

- spółek komandytowych, jawnych, cywilnych oraz osób fizycznych – właściciel lub właściciele.

Chciałabym tez przedstawić, do kogo kierowane są informacje zawarte w sprawozdaniach finansowych, gdyż to pomoże łatwiej zrozumieć istotę oraz znaczenie całej sprawozdawczości finansowej.

A są one skierowane do:

- wierzycieli(zdolność spłaty długu i jego obsługi),

- inwestorów (ryzyko związane z inwestycjami),

- pracowników (możliwość zagwarantowania pracy i wypłaty wynagrodzeń),

- społeczeństwa(wpływ na rozwój regionu i ochronę środowiska)

- kierownictwa(analiza danych dla kontroli i planowania)

- instytucji rządowych i fiskalnych(dane statystyczne i rozliczeniowe),

- klientów i kontrahentów(gwarancja kontraktów)

i są przez nich wykorzystywane.

Dane zawarte w sprawozdaniach finansowych umożliwiają kontrolę oraz ocenę pod wieloma aspektami np. czy prowadzona działalność gospodarcza jest opłacalna i w jaki sposób ją kontynuować. Mówi nam też, w jaki sposób dany podmiot odtworzył i wykorzystał swoje środki pieniężne oraz jak ma zaplanować je na przyszłość.

Dane sprawozdawcze wielu jednostek łącznie, odpowiednio zsumowane i uogólnione w żądanych przekrojach, informują o branży, gałęzi bądź dziale gospodarki narodowej. Dają wyobrażenie o stanie ogólnym. Dlatego tak ważne jest ujednolicenie trybu sporządzania i formy sprawozdań finansowych.

W swojej pracy przedstawiłam istotę i znaczenie sprawozdań finansowych. Z punktu widzenia przydatności uważam, że jest to bardzo ważny dokument,który dostarcza szereg różnych informacji dotyczących danego podmiotu gospodarczego. To właśnie dzięki analizie sporządzonego sprawozdania finansowego jesteśmy w stanie wykonać symulacje pracy, działalności przedsiębiorstwa na przyszłość. Sprawozdanie finansowe określa także przebieg wykonanej pracy przedsiębiorstwa na dzień bilansowy. Sądzę, że jest to bardzo pomocny dokument głównie w ocenie finansowej i majątkowej przedsiębiorstwa.

Spis treści

1.Wstęp.

2.Sprawozdanie finansowe – wymogi formalne.

3.Cechy rocznego sprawozdania finansowego.

4.Roczne sprawozdanie finansowe obejmuje:

- bilans,

- rachunek zysków i strat,

- informacje dodatkową,

- sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych (cash flow),

- sprawozdanie z działalności gospodarczej,

5.Organy zatwierdzające sprawozdanie finansowe.

6.Odbiorcy sprawozdań finansowych.

7.Podsumowanie - zalety sprawozdań finansowych.

8.Zakończenie.

Literatura:

1.,,Rachunkowość handlowa” Irena Frymark WSIP W-wa 2002

2.,,Rachunkowość finansowa’’ Jadwiga Maciejewska WSIP W-wa 2002

3.,,Leksykon Rachunkowości” pod red. Edwarda Nowaka PWN W-wa