Zyskowne systemy transakcyjne do gry na rynku akcji

Tradycyjny pomiar skutecznoœci mechanicznych systemów transakcyjnych polega na porównaniu osi¹gniêtego zysku netto do zysku osi¹gniêtego z prostej strategii kup i trzymaj. Strategia kup i trzymaj by³a bardzo trudna do pobicia 1999 r. Obsuniêcia kapita³u by³y minimalne. Nie by³o praktycznie sadnych kosztów transakcyjnych – rynek szed³ prosto do góry. Jednakse, w 2000 r. Pobicie strategii kup i trzymaj nie stanowi³o sadnego problemu. W rzeczywistoœci spadek na rynku uwypukli³ jedn¹ z najwiêkszych zalet mechanicznych systemów transakcyjnych. T¹ zalet¹ jest to, se system transakcyjny dyscyplinuje gracza, zmuszaj¹c go do zamkniêcia pozycji przed wyst¹pieniem spadków.

Zawieranie transakcji na rynku akcji rósni siê z kilku powodów od zawierania transakcji na rynku towarowym. Po pierwsze, aby kupiæ akcje, inwestor musi podj¹æ decyzjê, jakie akcje kupowaæ, wykonuj¹c proces filtrowania lub blisej analizuj¹c dany papier wartoœciowy. Analiza papieru wartoœciowego polega na sprawdzaniu fundamentów spó³ki, takich jak proporcja P/E, zad³usenie, si³a sektorowa i tak dalej. Taki ranking mosna znaleŸæ w Investors Business Daily. Gracze mog¹ wykonaæ swoje w³asne przeszukiwania online, stosuj¹c TIP za pomoc¹ Telescan. Niektóre serwisy, takie jak www.sabrient.com, do dokonywania selekcji papierów wartoœciowych stosuj¹ profesjonaln¹ analizê. Z drugiej zaœ strony, gracz na rynkach towarowych ³atwo mose zdecydowaæ o grze na rynku futures S&P, Treasury Bonds i tak dalej. Po drugie, gracze zajmuj¹cy siê akcjami, generalnie zajmuj¹ tylko d³ug¹ pozycjê. Po trzecie, gracze na rynku akcji maj¹ tendencjê do mniejszej aktywnoœci i operuj¹ w znacznie d³usszym horyzoncie czasowym. Systemy pod¹saj¹ce za trendem najbardziej odpowiadaj¹ ich stylowi zawierania transakcji.

Jednym z najlepszych systemów pod¹saj¹cych za trendem jest system wybicia z kana³u cenowego. W tego rodzaju systemie, górne ograniczenie kana³u powstaje przez po³¹czenie cen maksymalnych kasdego s³upka, a dolne ograniczenie powstaje przez po³¹czenie cen minimalnych kasdego s³upka. Kana³y te mosna przesuwaæ pionowo lub poziomo w celu maksymalizowania osi¹gniêæ systemu. Przesuwanie poziome mosna ³atwo wykonaæ, stosuj¹c opóŸnienie o N s³upków lub tes za pomoc¹ g³adzenia, stosuj¹c œredni¹ ruchom¹ i wprowadzaj¹c opóŸnienie œredniej ruchomej do wykreœlania tego przesuniêcia. Przesuwanie pionowe zazwyczaj rozszerza kana³ i realizowane jest przez dodawanie sta³ej do górnego ograniczenia kana³u oraz odejmowanie sta³ej od dolnego ograniczenia kana³u. Powszechnie stosowane jest powi¹zanie sta³ej przesuniêcia pionowego ze szczytem s³upka ceny. W danym kanale cenowym sygna³ kupna wystêpuje wtedy, gdy cena przetnie w górê górny kana³ cenowy, natomiast sygna³em sprzedasy jest przeciêcie w dó³ dolnego kana³u cenowego. Regu³y wejœcia i wyjœcia powinny byæ odwrócone, gdy stosujemy krótk¹ sprzedas. Dzia³anie typowego systemu wybicia z kana³u cenowego pokazane jest na Rysunku 12.1.

Rysunek 12.1 Dzia³anie typowego systemu wybicia z kana³u cenowego.

(Wykres powsta³ przy pomocy programu TradeStation2000i®)

Gdy gracz czeka na sygna³ wejœcia, pokazywany jest tylko górny kana³ cenowy, natomiast gdy gracz czeka na sygna³ zamkniêcia d³ugiej pozycji, pokazywany jest tylko dolny kana³ cenowy.

Rozpoczynaj¹c projektowanie naszego systemu, podobnie jak w poprzednich rozdzia³ach, stosujemy jako szablon program obliczaj¹cy Maximum Entropy Spectral Analysis (MESA) Cyklu Dominuj¹cego. Program ten przedstawiony jest na Rysunku 12.2.

Rysunek 12.2 Program w jêzyku EasyLanguage stosuj¹cy MESA w systemie wybicia z kana³u cenowego.

Rysunek 12.2 Program w jêzyku EasyLanguage stosuj¹cy MESA w systemie wybicia z kana³u cenowego.

MESA Dynamic Linked Library (DLL) przywo³uje obliczany za pomoc¹ MESA Cykl Dominuj¹cy, jako zmienn¹ dc. Zmienna alfa, bêd¹ca wyk³adnicz¹ œredni¹ ruchom¹, obliczana jest przy zastosowaniu dc jako szerokoœci tej œredniej ruchomej. Stosujemy dc poniewas wiemy, se ta szerokoœæ usuwa sk³adniki cyklu z ceny. Dodatkowy sygna³, zwany CycPart, do³¹czany jest w celu umosliwienia optymalizacji osi¹gniêæ systemu, skaluj¹c alfa. Górny kana³ cenowy obliczany jest jako wyk³adnicza œrednia ruchoma cen maksymalnych kasdego s³upka ceny. Dolny kana³ cenowy obliczany jest jako wyk³adnicza œrednia ruchoma minimalnych cen kasdego s³upka minus podwójna rozpiêtoœæ pomiêdzy cen¹ maksymaln¹ a minimaln¹ kasdego s³upka. Tak zaprojektowany kana³ cenowy jest asymetryczny. Kana³ asymetryczny zaprojektowano w celu umosliwienia wejœcia na rynek tak szybko jak to mosliwe, gdy cena odwraca siê do góry, oraz w celu umosliwienia trzymania pozycji as do momentu, gdy ceny pójd¹ zdecydowanie w dó³. System ulepszy siê, gdy zastosujemy regu³ê, se nachylenie dolnego ograniczenia kana³u musi byæ dodatnie, gdy cena przecina to ograniczenie. Regu³a ta redukuje prawdopodobieñstwo wyrzucenia z rynku z powodu nieprzewidzianych ruchów ceny.

Maj¹c zaprojektowany system, nastêpnym pytaniem jest jak najlepiej testowaæ wydajnoœæ takiego systemu. Przeprowadzenie testowania wymaga danych liczbowych. Im wiêcej danych liczbowych tym lepiej. Dusa iloœæ transakcji wymagana jest do upewnienia siê, se system nie jest Ÿle dopasowany do danego rynku lub do danego okresu. Jest powszechn¹ praktyk¹ tworzenie wstecznie regulowanych wykresów kontynuacyjnych kontraktów dla towarów. Towary na ogó³ maj¹ cztery kontrakty rocznie i przechodzimy od jednego kontraktu do drugiego, gdy poprzedni kontrakt wygasa. Kontynuacyjny kontrakt tworzymy ³¹cz¹c te poszczególne kontrakty razem i kompensuj¹c wszystkie rósnice cen poprzednich kontraktów na podstawie ceny ostatnio dodanego kontraktu. Czynnoœæ ta powtarzana jest za kasdym razem, gdy dodajemy nowy kontrakt. Dane liczbowe akcji podawane s¹ w sposób ci¹g³y i nie s¹ one regulowane przez tworzenie wykresu kontynuacyjnego uwzglêdniaj¹cego wszystkie akcje, wiêc otrzymanie dusej iloœci danych liczbowych rynku akcji do testowania jest trudne.

W celu utworzenia danych liczbowych tak, aby mosna by³o przeprowadziæ testowanie rynku akcji stosuj¹c tylko pojedynczy zbiór, utworzyliœmy¹ papier wartoœciowy równowasny kontraktowi kontynuacyjnemu.

Aby to uczyniæ, dokonaliœmy selekcji 50 akcji od 2 stycznia 1998 r. do 15 lutego 2001 r. Okres taki wybraliœmy dlatego, by uchwyciæ rynek byka w 1999 r. i rynek niedŸwiedzia w 2001 r. Nastêpnie po³¹czyliœmy razem dane liczbowe cen tych 50 akcji, otrzymuj¹c „rzeczywiste” dane liczbowe w polu liczba otwartych pozycji. Cena kasdej akcji by³a normalizowana do 100$ na pocz¹tku danego okresu, w celu unikniêcia zniekszta³ceñ z powodu rósnic cenowych. Wykonuj¹c to, otrzymaliœmy 150 letni rynek cen akcji, w którym mosemy testowaæ i optymalizowaæ parametry systemu transakcyjnego. Wszystkie otwarte pozycje zosta³y zamkniête w dniu 15 lutego 2001 r.

Gdy testowaliœmy nasz system wybicia z kana³u cenowego, którego program przedstawia Rysunek 12.2, stosuj¹c 150 letnie dane liczbowe oraz zawieraj¹c transakcje tylko na jednym papierze wartoœciowym, otrzymaliœmy wynik, przedstawiony w Tabeli 12.1.

Tabela 12.1 Wynik testu systemu wybicia z kana³u cenowego dostosowanego za pomoc¹ MESA

Ca³kowity zysk netto 3,868.60$

Liczba transakcji  157

Liczba transakcji na rok 1.05

% zyskownych transakcji 55.4%

Œredni zysk na transakcji 24.64$

Wspó³czynnik zysku  3.19

Maksymalne osuniêcie kapita³u (542.38$)

Wyniki wygl¹daj¹ ³adnie z kasdej strony. Stosunek ca³kowitego zysku do maksymalnego osuniêcia kapita³u jest wiêkszy nis 7:1. Wspó³czynnik zysku (stosunek sumy wszystkich zysków do sumy wszystkich strat) jest wiêkszy nis 3:1. Wiêcej nis po³owa transakcji by³a zyskowna. System zawiera³ transakcje tylko œrednio raz na rok. Bior¹c pod uwagê koszt prowizji wynosz¹cy 0.16$ (na podstawie kosztów 8$ na 100 papierów wartoœciowych po kasdej stronie transakcji) i poœlizgu 1/16 po kasdej stronie transakcji, koszty transakcyjne s¹ mniejsze nis 0.30$ na papier wartoœciowy. Œredni zysk z kasdej transakcji na papierze wartoœciowym, wynosz¹cy 24,64$, znacznie przekracza koszty transakcyjne.

Gdy optymalizowa³em wspó³czynnik CycPart, to otrzyma³em wartoœæ 0.65. Wyniki stosowania systemu s¹ spektakularne. Przedstawia je Tabela 12.2.

Tabela 12.2 Wynik testu systemu wybicia z kana³u cenowego dostosowanego za pomoc¹ MESA przy zastosowaniu 0.65 jako optymalizowanego wspó³czynnika CycPart

Ca³kowity zysk netto 4,153.35$

Liczba transakcji  116

Liczba transakcji na rok 0.77

% zyskownych transakcji 62.9%

Œredni zysk na transakcji 35.80$

Wspó³czynnik zysku  5.88

Maksymalne osuniêcie kapita³u (212.98$)

¹Zbiór danych liczbowych, który utworzy³ Mike Barna, tsda@attglobal.net.

Wszystko zmierza w dobrym kierunku. Zysk netto wzrasta, liczba transakcji maleje, zysk na jednej transakcji wzrasta o 45%.

Gdy testowa³em system transakcyjny pod¹saj¹cy za trendem stwierdzi³em, se sk³adnik cyklu ma ograniczone znaczenie. Dlatego tes, stosowanie mierzonej d³ugoœci cyklu przynosi marginalny zysk w porównaniu z tym samym systemem stosuj¹cym sta³¹ szerokoœæ okresów. Sta³a szerokoœæ okresów zawiera³a siê w przedziale od 1 do 2 œrednio mierzonego okresu cyklu. W takim przypadku nie ma rzeczywiœcie potrzeby stosowania z³osonego pomiaru cyklu. Odkry³em, se najlepsze s¹ trzy rodzaje mechanicznych systemów transakcyjnych pod¹saj¹cych za trendem. S¹ to:

system wybicia z kana³u cenowego,

system podwójnej œredniej ruchomej,

system konwergencji-dywergencji œredniej ruchomej (MACD).

Te trzy systemy zaprojektowa³em, przetestowa³em i optymalizowa³em, stosuj¹c te same dane liczbowe 150 lat, w których testowa³em system wybicia z kana³u cenowego dostosowanego za pomoc¹ MESA. Program, dotycz¹cy systemu wybicia z kana³u cenowego, przedstawia Rysunek 12.3.

Rysunek 12.3 Program w jêzyku EasyLanguage dla systemu wybicia z kana³u cenowego dla rynku akcji.

Po optymalizacji stwierdzi³em, se najlepszy okres do obliczania wejœciowego kana³u wynosi 28 s³upków. Najlepszy okres dla obliczania wyjœciowego kana³u wynosi³ troszeczkê mniej, 26 s³upków. Kana³ wejœciowy obliczany jest przez znalezienie najwiêkszego maksimum w rozwasanym okresie. Kana³ wyjœciowy obliczany jest przez odnalezienie najmniejszego minimum w rozwasanym okresie. Sygna³y transakcyjne s¹ proste. Jeœli aktualna pozycja jest krótka, sygna³ kupna jest wtedy, gdy cena penetruje kana³ wejœciowy. Gdy aktualna pozycja jest d³uga, to sygna³ sprzedasy wystêpuje wtedy, gdy cena penetruje kana³ wyjœciowy.

W Tabeli 12.3 przedstawiono rezultaty testu systemu transakcyjnego wybicia z kana³u cenowego, przeprowadzonego przy zastosowaniu tych samych danych liczbowych dla 150 lat, co poprzednio.

Tabela 12.3 Wynik testu systemu wybicia z kana³u cenowego

Ca³kowity zysk netto 2,855.00$

Liczba transakcji  447

Liczba transakcji na rok 2.98

% zyskownych transakcji 45.4%

Œredni zysk na transakcji 6.39$

Wspó³czynnik zysku  1.70

Maksymalne osuniêcie kapita³u (460.00$)

W porównaniu do systemu wybicia z kana³u cenowego dostosowanego za pomoc¹ MESA, wzros³a czêstotliwoœæ transakcji, czêœciowo odpowiadaj¹ca za obnisenie zysku z kasdej przeprowadzonej transakcji. Maksymalne osuniêcie kapita³u takse wzros³o. Ale zamiarem tego rozdzia³u jest przedstawienie kilku systemów transakcyjnych, a nie znalezienie absolutnie najlepszego, spe³niaj¹cego wszystkie warunki.

System przeciêcia dwóch œrednich ruchomych znany by³ tak d³ugo jak istnieje analiza techniczna. Maj¹ one wielki urok, poniewas gracz mose ustaliæ, se krótsza œrednia ruchoma bêdzie wiernie pod¹saæ za rynkiem, podczas gdy d³ussza œrednia ruchoma bêdzie mniej czu³a na ostatnie ruchy cenowe rynku. Tak wiêc, d³ussza œrednia ruchoma reprezentuje pamiêæ rynku. Program w jêzyku EasyLanguage do obliczania systemu transakcyjnego przeciêcia siê dwóch œrednich ruchomych, przedstawia Rysunek 12.4.

Rysunek 12.4 Program w jêzyku EasyLanguage systemu transakcyjnego przeciêcia siê dwóch œrednich ruchomych.

Rysunek 12.4 Ci¹g dalszy

Alfa 100 s³upkowej wyk³adniczej œredniej ruchomej, EMA1, wynosi alfa=2/(100+1)≈0.02. Aby zapewniæ, se d³uga pozycja bêdzie otwarta tylko wtedy, gdy trend jest rosn¹cy, zmuszony jestem przedstawiæ dodatkow¹ zasadê, a mianowicie, nachylenie 100 s³upkowej wyk³adniczej œredniej ruchomej musi byæ dodatnie, gdy œrednie ruchome przecinaj¹ siê. Zabezpiecza to przed zajêciem d³ugiej pozycji podczas spadków.

Tabela 12.4 pokazuje, se system przeciêcia siê œrednich ruchomych, testowany w tym samym okresie 150 lat, posiada rezultaty mosliwe do zaakceptowania. Optymalnym parametrem dla krótszej œredniej ruchomej by³ okres 11 s³upków, natomiast dla d³usszej œredniej ruchomej ten okres wynosi 30 s³upków.

Tabela 12.4 Wynik testu systemu przeciêcia siê dwóch œrednich ruchomych

Ca³kowity zysk netto 2,855.00$

Liczba transakcji  447

Liczba transakcji na rok 2.98

% zyskownych transakcji 45.4%

Œredni zysk na transakcji 6.39$

Wspó³czynnik zysku  1.86

Maksymalne osuniêcie kapita³u (460.00$)

Wspó³czynnik zysku wynosi przyzwoit¹ wielkoœæ, tj. prawie 2:1. System przeciêcia siê œrednich ruchomych ma prawie tak¹ sam¹ czêstotliwoœæ zawierania transakcji jak system wybicia z kana³u cenowego oraz troszeczkê mniejszy œredni zysk na kasdej transakcji.

System MACD wymyœli³ Gerald Appel. Nazwa jest akronimem s³ów: moving average convergence-divergence (konwergencja-dywergencja œredniej ruchomej). Idea zasadza siê na rozpatrywaniu rósnicy pomiêdzy dwiema œrednimi ruchomymi. Rósnica ta tworzy kszta³t fali pozbawiony trendu, wskazuj¹cy sygna³ kupna, gdy nastêpuje przebicie od do³u linii zero. Warunkiem zamkniêcia d³ugiej pozycji jest przeciêcie linii zero przez g³adzony kszta³t fali, poniewas taki warunek zmniejsza iloœæ b³êdnych transakcji. Aby upewniæ siê, se system otworzy d³ug¹ pozycjê tylko wtedy, gdy trend jest rosn¹cy, ustanowi³em dodatkow¹ regu³ê, se nachylenie 40-s³upkowej wyk³adniczej œredniej ruchomej (alfa=0.05) musi byæ dodatnie, gdy otwierana jest d³uga pozycja. (Patrz Rysunek 12.5)

Rysunek 12.5 Program w jêzyku EasyLanguage systemu MACD.

Rysunek 12.5 Ci¹g dalszy

Tabela 12.5 pokazuje, se system MACD daje najwysszy zysk, spoœród tych trzech systemów, a prawdopodobieñstwo sukcesu wynosi 2:1 (wspó³czynnik zysku wynosi 2,18). Mosna to wyt³umaczyæ zawieraniem bardziej logicznych transakcji w porównaniu do innych systemów pod¹saj¹cych za trendem. Daje to œredni zysk z kasdej transakcji wynosz¹cy 10.33$.

Tabela 12.5 Wynik testu systemu MACD

Ca³kowity zysk netto 4,338.00$

Liczba transakcji  420

Liczba transakcji na rok 2.80

% zyskownych transakcji 42.4%

Œredni zysk na transakcji 10.33$

Wspó³czynnik zysku  2.18

Maksymalne osuniêcie kapita³u (365.00$)

Systemy pod¹saj¹ce za trendem kontrastuj¹ z innym typem szeroko znanego systemu, zwanego systemem wybicia ze zmiennoœci. Program w jêzyku EasyLanguage ujmuj¹cy ten system, przedstawia Rysunek 12.6

Rsunek 12.6 Program w jêzyku EasyLanguage systemu wybicia ze zmiennoœci.

Podstawow¹ ide¹ jest kupno, gdy cena przekracza poprzednie zamkniêcie plus rzeczywista œrednia rozpiêtoœæ i zamkniêcie d³ugiej pozycji, gdy cena spada ponisej poprzedniego zamkniêcia minus rzeczywista œrednia rozpiêtoœæ. Punkty wejœcia i wyjœcia skalowane s¹ jako czêœci u³amkowe rzeczywistej œredniej rozpiêtoœci. Dla wejœcia optymalny wspó³czynnik skalowania wynosi 0.5, a dla wyjœcia optymalny wspó³czynnik skalowania wynosi 1.5. Program rozpoczyna siê od obliczenia rzeczywistej rozpiêtoœci (TR). Rzeczywista rozpiêtoœæ to najwiêksza wartoœæ z ponisszych trzech wartoœci:

aktualne maksimum minus aktualne minimum,

rósnica pomiêdzy aktualnym maksimum i poprzednim zamkniêciem,

rósnica pomiêdzy poprzednim zamkniêciem i aktualnym minimum.

Rzeczywiste rozpiêtoœci s¹ uœredniane dla tej samej iloœci s³upków, dziêki czemu otrzymujemy rzeczywist¹ œredni¹ rozpiêtoœæ (ATR). Ustali³em, se optymalna iloœæ s³upków wynosi 4.

System wybicia ze zmiennoœci daje prawie taki sam zysk netto jak systemy pod¹saj¹ce za trendem, ale istotnie wzrasta iloœæ przeprowadzanych transakcji. System zawiera œrednio oko³o 1.5 transakcji na miesi¹c. W rezultacie œredni zysk z transakcji zmniejsza siê do 1.28$. Poniewas koszty transakcyjne wynosz¹ oko³o 0.3$, system w rzeczywistoœci przynosi zysk oko³o 1$ na kasdej transakcji. Prawdopodobieñstwo sukcesu, który odzwierciedla wspó³czynnik zysku, jest takse mniejsze nis w systemach pod¹saj¹cych za trendem. (Patrz Tabela 12.6)

Tabela 12.6 Wynik testu systemu wybicia ze zmiennoœci

Ca³kowity zysk netto 3,364.00$

Liczba transakcji  2630

Liczba transakcji na rok 17.53

% zyskownych transakcji 43.7%

Œredni zysk na transakcji 1.28$

Wspó³czynnik zysku  1.24

Maksymalne osuniêcie kapita³u (695.00$)

Zapamiêtaj

Systemy wymagaj¹ dusej iloœci danych liczbowych aby prawid³owo dobraæ parametr. Mosna to uczyniæ tworz¹c kontrakt kontynuacyjny, w którym normalizowane dane liczbowe ceny ³¹czone s¹ ze sob¹ w jedn¹ ca³oœæ.

Stosowanie Cyklu Dominuj¹cego ustalanego za pomoc¹ MESA nie jest konieczne w systemach pod¹saj¹cych za trendem, poniewas wp³yw Cyklu Dominuj¹cego jest znoszony.

Systemy transakcyjne pod¹saj¹ce za trendem s¹ najlepsze.