ABCHAZJA, KONFLIKT W ABCHAZJI 1992

ABCHAZJA, KONFLIKT W ABCHAZJI 1992

W czasach ZSRR Abchazja była republiką autonomiczną w składzie Gruzińskiej SRR. Po wygranych przez nacjonalistę Zwiada Gamsahurdię (1939-1993?) pierwszych wy­borach prezydenckich w niepodległej Gruzji w 1991 doszło do konfrontacji stanowisk w sprawie określenia statusu Abchazji: Gru­zini opowiadali się za państwem unitarnym i niepodzielnym, Abchazi domagali się wię­kszego zakresu narodowej autonomii.

W lip­cu 1992 parlament Abchazji ogłosił niepod­ległość republiki i secesję z Gruzji. 14 sierpnia 1992 nastąpiła interwencja zbrojna wojsk gruzińskich dowodzonych przez mini­stra obrony Tengiza Kitowaniego (ur. 1938); kierownictwo Gruzji jako oficjalny powód interwencji podało ściganie ukrywających się na terytorium Abchazji zwolenników obalo­nego prezydenta Gamsahurdii, nieoficjalnie Tbilisi dążyło do usunięcia władz abchaskich. Przewodniczący parlamentu abchaskiego Władisław Ardzinba (ur. 1945) uznał wkro­czenie wojsk gruzińskich za obcą interwencję i wezwał do zbrojnego oporu. Rosja nieoficjal­nie udzieliła Abchazji wsparcia militarnego, chcąc w ten sposób wywrzeć nacisk na Gruzję, która podówczas stanowczo odmawia­ła wstąpienia do Wspólnoty Niepodległych Państw. Siły abchaskie wyparły wojska gru­zińskie z republiki we wrześniu 1993 i przeję­ły kontrolę nad całym terytorium. W kwiet­niu 1994 Gruzja i Abchazja przy pośred­nictwie Rosji i ONZ podpisały deklarację o pokojowym uregulowaniu konfliktu. Od czerwca 1994 w 24-kilometrowej strefie bufo­rowej dzielącej Gruzję i Abchazję stacjonuje rosyjski kontyngent pokojowy. Abchazja for­malnie pozostając częścią Gruzji, faktycznie jest całkowicie niezależna od władz w Tbilisi.