ARGENTYÑSKIE PRZEWROTY

ARGENTYÑSKIE PRZEWROTY  1962-1963.

W 1962 w wyborach do organów lokalnych oraz do Kongresu wziæli udziaù peroniúci. Peroniúci wystawili swoich kandydatów po raz pierwszy od 1955, tj. od usuniæcia ich przywódcy Juana Domingo Perona (1895--1974) z urzædu prezydenta (patrz argen­tyñski przewrót 1955). Peroniúci zdobyli 45 z 86 miejsc w Izbie Deputowanych i 9 z 14 stanowisk gubernatorów prowincji. Wynik ten wywoùaù ostrà reakcjæ antypero-nowskich, ultrakonserwatywnych dowód­ców wojskowych, zwanych „gorylami'; nie pozwolili oni wybranym peronistom na objæcie stanowisk. Rozpoczàù siæ strajk po­wszechny i w caùym kraju zapanowaù chaos. Gdy prezydent Arturo Frondizi (ur. 1908) nie zgodziù siæ ustàpiã (zarzucano mu, ýe jego polityczny umiar doprowadziù do suk­cesu peronistów), „goryle' usunæli go, de­portowali i przejæli rzàdy. Marionetkowym dyktatorem zostaù przewodniczàcy Senatu; sprawowaù wùadzæ aý do przeprowadzenia wolnych wyborów w 1963. W tym czasie w armii toczyùy siæ wewnætrzne walki o to, czy przeprowadziã wybory, czy teý ustano­wiã dyktaturæ. W koñcu 1962 generaù Juan Carlos Ongania (ur. 1914), naczelny dowód­ca siù zbrojnych, doszedù do przekonania, ýe armia powinna wycofaã siæ z polityki, ale inni wyýsi oficerowie usiùowali podporzàd­kowaã wojsku rzàd cywilny. W wyborach w 1963 nie pozwolono peronistom na wy­stawienie kandydatów; na znak protestu wrzucali oni do urn puste kartki wyborcze, podobnie jak w wyborach w 1957 (patrz peronistów powstania 1950-1957). W tej sytuacji - peùnej intryg, tajnych sojuszy, walk ulicznych, zastraszajàcych posuniæã kóù wojskowych i spoùecznego niepokoju - na prezydenta wybrano Arturo Umberto liliæ (1900-1983), umiarkowanego zwolen­nika lewicy. Gospodarka Argentyny byùa zrujnowana, pogùæbiùa siæ nienawiúã miædzy partiami opozycyjnymi, a po tzw. czarnym roku peroniúci pozostali liczàcà siæ siùà.