ASZANTI WOJNA PIERWSZA

ASZANTI WOJNA PIERWSZA 1824-1831.

Na początku XIX w. konfederacja plemion murzyńskich Aszanti w Afryce Zachodniej zaczęła powiększać zajmowane przez siebie terytoria kierując się ku Złotemu Wybrzeżu (obecnie Ghana), zajętemu przez Brytyjczy­ków. Sir Charles M'Carthy (1770-1824), gubernator brytyjskich posterunków wzdłuż Złotego Wybrzeża, starał się zamieszkującym wybrzeże osadnikom i plemionom zapewnić ochronę przed napadami wojowników Aszanti, został jednak pokonany i zabity. Z Wielkiej Brytanii nadeszły posiłki, w 1827 Aszanti ulegli. W 1831 Aszanti zrzekli się zwierzchnictwa nad częścią przybrzeżnych terytoriów. Druga wojna Aszanti 1873--1874. W 1873 Aszanti, którzy w latach 1863-1872 napadali na brytyjskie posterunki na Złotym Wybrzeżu, zaatakowali ten ob­szar. Około 20 tysięcy wojowników Aszanti pokonało Brytyjczyków; Aszanti objęli wła­dzę na tym terenie. Sytuacja uległa zmianie,

gdy generał sir Gamet Wolsely (1833-1913) został nowym gubernatorem i otrzymał posi­łki z Wielkiej Brytanii. Żołnierze brytyjscy przedostali się przez pozycje Aszanti do Kumasi, ich stolicy, i w lutym 1874 zrównali ją z ziemią. W traktacie z Fomena Aszanti zgodzili się zapłacić poważne reparacje w wy­sokości 50 tysięcy uncji złota i zobowiązali się do zaniechania praktyki składania ofiar z ludzi. Trzecia wojna Aszanti 1893-1894. Nowy wódz Aszanti, Prempeh (1871-1931), znowu rozpoczął napady na brytyjskie tery­torium. Doszło do krwawych potyczek. Bry­tyjczycy usiłowali zmusić Prempeha do za­warcia porozumienia. W 1894 Aszanti zgo­dzili się na brytyjski protektorat nad zajmo­wanym obszarem. Czwarta wojna Aszanti 1895-1896. Prempeh odmówił zapłacenia odszkodowania nałożonego na Aszanti po trzeciej wojnie z Brytyjczykami, nie chciał również tolerować brytyjskich mieszkańców na tym obszarze. Wybuchła wojna. Wojska brytyjskie ponownie zajęły Kumasi, stolicę Aszanti, ujęli Prempeha i innych wodzów i wydalili ich z kraju. Rozwiązano konfedera­cję Aszanti i ustanowiono protektorat.