ATLANTYK, BITWA O ATLANTYK

ATLANTYK, BITWA O ATLANTYK 1940--1943. Po wybuchu ŚWIATOWEJ WOJNY II Wielka Brytania wprowadziła blokadę obszarów Europy znajdujących się pod oku­pacją niemiecką. Blokada była mało skutecz­na. Niemieckie okręty podwodne storpedo­wały i zatopiły na Morzu Północnym wiele statków handlowych z dostawami żywności i sprzętu wojskowego dla Wielkiej Brytanii, co pociągnęło za sobą racjonowanie żywno­ści na Wyspach Brytyjskich od 1940. Okręty podwodne zatapiały również lotniskowce, niszczyciele i inne okręty. Gdy Stany Zjed­noczone zaczęły na mocy uchwały Lend--Lease wysyłać drogą morską towary prze­znaczone dla tych państw europejskich, których obrona miała istotne znaczenie dla Ameryki, okręty marynarki USA zaczęły patrolować zachodnią część Atlantyku, a sa­moloty brytyjskich Królewskich Sił Powie­trznych patrolowały morskie szlaki komu-

nikacyjne od wschodu. Duże konwoje ame­rykańskich statków handlowych zbierały się na zachód od Islandii i na Atlantyku eskortowane były przez okręty wojenne Wielkiej Brytanii. 31 października 1941 niemiecki okręt podwodny zatopił u wy­brzeży Islandii amerykański niszczyciel Reuben James (zginęło blisko 100 maryna­rzy). Wówczas Kongres USA odwołał Akt Neutralności; statki amerykańskie zostały uzbrojone i zaczęły wpływać na wody objęte wojną. W 1942 i w początkach 1943 liczba statków zatopionych przez okręty podwodne wzrosła, gdyż Niemcy rozszerzyli taktykę tzw. wilczych stad, czyli grup liczących 15-20 okrętów podwodnych, które koor­dynowały swoje ataki. Brytyjczycy wprowa­dzili wówczas dwa wynalazki, które w pier­wszych miesiącach 1943 zmieniły sytuację. Był to aparat na fale o wysokiej częstotliwo­ści do określania kierunku oraz radar na fale centymetrowe. Oba urządzenia umoż­liwiały aliantom określenie położenia okrę­tów podwodnych i skuteczne ich zwalczanie. Zatopiono tak wiele okrętów podwodnych, że od drugiej połowy 1943 Niemcy nie byli w stanie w istotny sposób zagrozić żegludze; alianci opanowali sytuację na szlakach ko­munikacyjnych na Atlantyku i innych mo­rzach.