BABERA PODBOJE

BABERA PODBOJE 1524-1529. Zahir ud--din Muhammad, zwany Baberem („lwem') (1483-1530), był po mieczu piątym potom­kiem Timura (1336-1405), a po kądzieli - czternastym Czyngis-chana (l 167P-1227). Byt oportunistą; cechę tę wyrobił sobie pod wpływem życiowego doświadczenia. W wie­ku 14 lat został królem transoksańskiej Fergany, stracił królestwo na rzecz krew­nych, opanował sztukę wojenną w toczo­nych z nimi walkach. W 1503, gdy dowie­dział się o zwycięstwie Timura w Indiach w 1398 (patrz timura najazd na indie 1398-1399), ślubował powtórzyć czyn swojego przodka. W 1504 opanował rejon Kabulu i Kandaharu w Afganistanie. W 1513 zrezy­gnował z bezskutecznych prób odzyskania rodzinnego kraju. W 1524 gubernator Pen-dżabu Daulat Chan poprosił Babera o wspar­cie go w walce z sułtanem Delhi, Ibrahimem Lodi (wzmian. 1517-1526). Baber zgodził się spełnić jego prośbę, zebrał afgańskich sprzymierzeńców i pobił cesarską armię hinduską w pobliżu Lahauru. Wkrótce wró­cił do Afganistanu, aby odeprzeć najazd Uzbeków. Pod koniec 1525 był już znowu w Indiach. Wiosną 1526 Baber na czele 15-tysięcznej armii wyruszył na przeciw Ibrahimowi Lodi stojącemu na czele 40 tysięcy żołnierzy. Baber górował nad prze­ciwnikiem, jako że pierwszy na tym obszarze miał artylerię. Przez osiem dni wojska stały naprzeciwko siebie prowokując się wzajem­nie do ataku. Wreszcie 21 kwietnia zaatako­wał Ibrahim, ale atak załamał się w ogniu dział na taborze Babera utworzonym z 700 wozów powiązanych razem, podobnie jak pierścień wozów Conestoga w czasach amerykańskich pionierów. Następnie Baber rzu­cił do szarży na skrzydła przeciwnika swą jazdę, co rozstrzygnęło o zwycięstwie. Ib­rahim został zabity. Baber posłał przodem swojego syna Humajuna (1508-1556), by zdobył skarbiec Agry, a 25 kwietnia 1526 sam wkroczył do Delhi. Został władcą Hin-dustanu (równina w dorzeczu Gangesu) dając początek dynastii Mogołów. Utrzyma­nie tronu okazało się stosunkowo łatwe. Baber pobił siły Mewary pod Chanwą, albo inaczej Fatehpur Sikri (16 marca 1527), stosując tę samą taktykę co pod Panipatem. W 1528 zdobył hinduski Gwalijar; ostatni przedstawiciele dynastii Lodi i dawni sprzy­mierzeńcy afgańscy Babera zostali zwycię­żeni w 1529 w bitwie przy ujściu rzeki Gogra do Gangesu. Podbicie pozostałej czę­ści Indii spadło na jego następców, ponieważ Baber zmarł w 1530. Pochowano go w uko­chanym ogrodzie w Kabulu. Patrz także delhijskiego sułtanatu wojny z dźaun-

PUREM ok. 1414-1493; MOGOŁÓW WOJNA Z Gu-DŻARATEM PIERWSZA 1535-1536; MOGOŁÓW

wojny z dynastią sur wczesne 1535-1555.