BOKSERÓW POWSTANIE

BOKSERÓW POWSTANIE 1899-1901. Tajna organizacja zawiązana w rządzie chińskim pod nazwą Stowarzyszenie „Pięść w imię Sprawiedliwości i Pokoju' (stąd Bokserzy) kierowała powstaniem wymierzonym prze­ciwko zagranicznym misjonarzom i Chiń­czykom, którzy przeszli na stronę chrześ­cijan. Dla ochrony swych oblężonych pla­cówek dyplomatycznych Wielka Brytania, Francja, Włochy, Niemcy, Rosja, Japonia i Stany Zjednoczone wysłały wojska do Pekinu i Tianjinu (Tiencinu). Cesarzowa--wdowa Chin Cixi (1834-1908) poparła Bokserów i wydała rozkaz zabijania wszyst­kich cudzoziemców. Po krwawych walkach międzynarodowa ekspedycja stłumiła po­wstanie, zdobyła Pekin i Miasto Cesarskie. Cesarzowa-wdowa uciekła z dworem na północ. Rosjanie zajęli południową Man­dżurię (patrz rosyjsko-japońska wojna 1904-1905). Działania wojenne zakończyły się tzw. protokołem bokserskim podpisanym przez chińskich książąt z rodziny cesarskiej, Japonię i mocarstwa zachodnie. Chiny zo­bowiązały się do spłaty reparacji i udzielenia

zezwolenia na działalność obcych kompanii handlowych, których administracyjne i te­rytorialne „prawa' zostały zachowane na mocy porozumienia obcych mocarstw. Patrz także opiumowe wojny.