BOLIWIJSKA WOJNA PARTYZANCKA

BOLIWIJSKA WOJNA PARTYZANCKA 1966- W 1964 wojsko obaliło w Boliwii zdyskredytowany, nacjonalistyczny rząd prezydenta Yictora Paza Estenssoro (ur. 1907) i powołało juntę, która brutalnie rozpędziła strajki górnicze w kopalniach cyny, jednocześnie zabiegając o przychyl­ność chłopstwa. Ernesto „Che' Guevara (1928-1967), urodzony w Argentynie rewo­lucjonista i major armii kubańskiej Fidela Castro (ur. 1926), uważał Boliwię za jedyny kraj w Ameryce Południowej, który dojrzał do rewolucji podobnej do rewolucji kubań­skiej (patrz kubańska rewolucja 1950-1959). Jesienią 1966 razem z 15 wyszkolonymi ochotnikami przybył potajemnie do Boliwii i wybrał na swą główną siedzibę Nancahu-azu, w dzikim, nie zamieszkanym regionie. Napotkał niespodziewane kłopoty: skarbnik zdradził i zbiegł z 250 tysiącami dolarów, brakowało żywności, a liczne zwalczające się frakcje boliwijskiej partii komunistycz­nej nie udzieliły oczekiwanego poparcia powstaniu „Che' Guevary. Armia boliwijska dowiedziała się o działaniach partyzantów. Zakładano, że w Boliwii wylądował duży oddział wojsk kubańskich, posłano więc kilka tysięcy żołnierzy, którzy mieli opano­wać region. Doszło do potyczek, z których partyzanci zazwyczaj wychodzili zwycięsko. W marcu 1967 boliwijskie samoloty zbom­bardowały tereny partyzantów, a jednostki wojskowe wyszkolone przez Amerykanów rozpoczęły działania zamykające partyzan­tów w okrążeniu. Władze nie były pewne, kto kieruje akcjami powstańców, ponieważ z wcześniejszych informacji wynikało, że „Che' Guevara nie żyje. 26 kwietnia 1967 armia boliwijska ujęła dwóch wysłanników, Francuza i Argentyńczyka, którzy usiłowali opuścić Boliwię, by przekazać światu wia­domość o walce oddziału Ernesto „Che' Guevary i jego planach. Wojsko posłużyło się nimi dla wzniecenia wśród Boliwijczy­ków oburzenia przeciw „obcym najeźdź­com'. Trzy miesiące później armia przypuś­ciła niespodziewany atak na obóz „Che' Guevary nad rzeką Morocos i odebrała

partyzantom cenny sprzęt. Dziewięciu par­tyzantów zabito w zasadzce. Jesienią 1967 „Che' Guevara wycofywał się przez dżunglę mając tylko 16 łudzi, ścigany przez 1500 żołnierzy. 8 października 1967 specjalna jednostka wojskowa wytropiła „Che' i jego mały oddział nad brzegiem rzeki Jurua; część partyzantów zabito na miejscu. Ranny Guevara został ujęty. Zabrano go do poblis­kiej La Higuera, gdzie następnego dnia rano został rozstrzelany. W 1997 prochy Ernesto „Che' Guevary zostały uroczyście sprowadzone do Hawany.