BRAZYLIJSKI PRZEWRÓT

BRAZYLIJSKI PRZEWRÓT 1930 (przewrót gauchos). Wybory prezydenckie w 1930 przypadły na okres niezadowolenia społecz­nego, spowodowanego ogólnoświatowym wielkim kryzysem i brakiem popytu na kawę. Urzędujący prezydent Washington Luiz Pereira de Souza (1869-1957) wyzna­czył współziomka paulistę (mieszkańca Sao Paulo) Julio Prestesa (1898-1946) na oficjal­nego konserwatywnego kandydata na prezy­denta. Decyzja ta stanowiła wyłom w zwycza­jowej procedurze, według której główni poli­tycy brazylijskich stanów Sao Paulo i Minas Gerais na zmianę wystawiali kandydatów na prezydentów. Przywódcy Minas Gerais popa­rli w wyborach Getulio Dornellesa Yargasa (1883-1954), gubernatora stanu Rio Grandę do Sul, którego mieszkańcy są nazywani gauchos (stąd nazwa przewrotu). Gdy ogło­szono, że wygrał Prestes (marzec 1930), jego przeciwnicy ze stanów południowych posta­nowili nie dopuścić do tego, by objął urząd. Orwaldo Aranha (1894-1960), prawny dora­dca Yargasa, objechał dowództwa armii i uzyskał poparcie dla Vargasa. W paździer­niku 1930 Yargas wezwał do przewrotu, obiecał przeprowadzenie reform politycz­nych i gospodarczych, zebrał wierne mu wojska stanowe i krajowe i pojechał pocią­giem do stolicy Brazylii, Rio de Janeiro. Nikt nie stawił oporu i w wyniku bezkrwawego przewrotu Yargas objął prezydenturę zmu­szając Luiza Pereirę de Souza do rezygnacji, a Prestesa do szukania schronienia w brytyj­skim przedstawicielstwie dyplomatycznym. Był to koniec starej (pierwszej) republiki.