CHIŃSKO-JAPOŃSKA WOJNA

CHIŃSKO-JAPOŃSKA WOJNA 1894-1895.

W czerwcu 1894 w Korei południowej wy­buchło powstanie przeciw rządowi i monar­chii kierowane przez Stowarzyszenie Tong-hak. Rząd pośpiesznie zwrócił się do Chin i Japonii (rywalizujących o wpływy w Korei) o pomoc w zdławieniu powstania. Do Korei przybyły wojska chińskie i japońskie, po

stłumieniu powstania nie opuściły jednak tego kraju. W lipcu 1894 Japończycy zaata­kowali pałac w Seulu, ujęli rodzinę królew­ską i powołali nowy rząd, który natychmiast odwołał wszystkie porozumienia z Chinami i poprosił Japończyków, by usunęli z kraju chińskie wojska. Po kilku starciach na lądzie i morzu l sierpnia 1894 Japonia i Chiny wypowiedziały sobie wojnę. Chińczycy po­nieśli porażkę pod Phenianem i wkrótce wycofali się z Półwyspu Koreańskiego. Nie­przyjacielskie floty spotkały się w pobliżu ujścia rzeki Jalu; Japończycy rozbili chińską flotę, ale sami również ponieśli straty (17 września 1894). W ślad za tym zwycięstwem 21 listopada 1894 Japończycy zdobyli Port Arthur (Lushun) na krańcu półwyspu Liao-dong (północno-wschodnie Chiny) i 12 lu­tego 1895 wygrali bitwę na lądzie i morzu. Ponosząc porażkę za porażką, w marcu 1895 Chiny wystąpiły o pokój. Warunki traktatu pokojowego z Shimonoseki były ciężkie - Chiny musiały ustąpić Japonii Formozę (Tajwan) i Peskadory, uznać niepodległość Korei, otworzyć cztery dalsze porty dla kupców japońskich i zapłacić olbrzymią kontrybucję; warunki traktatu byłyby jesz­cze ostrzejsze, gdyby nie interwencja Rosji, Francji i Niemiec, które nie dopuściły do ustąpienia na rzecz Japonii terytoriów chiń­skich na kontynencie.