CZADU WOJNA DOMOWA

CZADU WOJNA DOMOWA 1965-1994. Na

północy Czadu zamieszkują koczujący arab­scy hodowcy bydła wyznania muzułmań­skiego, na południu - rolnicy, chrześcijanie i poganie z murzyńskiego plemienia Bantu. W 1965 Arabowie z północy uznali, że są dyskryminowani przez rząd, którego człon­kami byli w większości mieszkańcy połu­dnia. Niebawem wybuchły walki między północą a południem. Przewrót wojskowy w 1975 wyniósł do władzy generała Felixa Mallouma (ur. 1932) z plemienia Bantu. Jego rządom sprzeciwiał się popierany przez Libię Narodowy Front Wyzwolenia Czadu (FROLINAT) - ruch partyzancki, który do końca 1978 zdobył władzę nad 80 pro­centami terytorium kraju. Po napadzie na rządowy punkt oporu na północy w Tibesti do Czadu przybyła z pomocą francuska Legia Cudzoziemska, której celem było zatrzymanie natarcia partyzantów. Zawarte zawieszenie broni zostało wkrótce zerwane, stronie rządowej udało się odrzucić par­tyzantów. W 1979 Malloumi stracił władzę i zbiegł do Nigerii. Powstał rząd tymcza­sowy; prezydentem został Goukouni Oued-dei (ur. 1944), dawny przywódca FROLI-NAT-u, a Hissen Habre (ur. 1942) - mi­nistrem obrony. Wkrótce potem doszło między nimi do walki o władzę. W 1980 libijskie wojska wspierające Oueddeiego zajęły Ndjamenę, stolicę Czadu. Szef pań­stwa libijskiego, pułkownik Muammar al--Kadafi (ur. 1943) proklamował unię Czadu i Libii, co wywołało liczne protesty; pod koniec 1981 wojska libijskie wycofały się z Czadu. W połowie 1982 wojska Habrego przejęły Ndjamenę i zmusiły Oueddeiego do ucieczki. Czad został podzielony wzdłuż 15. równoleżnika; północ zajmują wspierani przez Libię partyzanci Oueddeiego. W 1990 rząd Habrego został obalony przez ugru­powanie pod nazwą Ruch Ocalenia Pat­riotycznego z gen. Idrissem Dęby na czele, popieranym przez Kadafiego. Jego rząd natrafił na opozycję Frontu Narodowego Czadu, z którym zawarł porozumienie 12 października 1994.