CZECZENIA, KONFLIKT ZBROJNY

CZECZENIA, KONFLIKT ZBROJNY W CZECZE-Nll 1994-1996. Do 1991 Czeczenia wcho­dziła w skład Czeczeno-Inguskiej Autono-

micznej SRR, która była częścią składową Rosyjskiej Federacyjnej SRR. Po oddziele­niu się od Inguszetii Czeczenia jesienią 1991 ogłosiła niepodległość (Inguszetia po­została republiką w składzie Federacji Ro­syjskiej). Głową państwa czeczeńskiego zo­stał Dżochar Dudajew (1944-1996?). W 1992 Czeczenia nie podpisała traktatu federacyjnego (aktu stanowiącego o nowych zasadach członkostwa Federacji Rosyjskiej). Po nieudanej próbie interwencji zbrojnej w listopadzie 1991 Moskwa zastosowała wobec Czeczenii blokadę ekonomiczną (wła­dze centralne w Moskwie nie uznały nieza­leżności Czeczenii, traktując ją jako repub­likę w składzie Federacji Rosyjskiej). Pono­wnie interwencję militarną Moskwa podjęła w grudniu 1994, był to początek krwawego dwuletniego konfliktu zbrojnego. W czasie walk w Czeczenii zginęło ok. 60 tyś. ludzi (75% stanowili cywile), stolica republiki, Groźny, a także wiele miejscowości (m.in. Samaszki) zostało zrównanych z ziemią, zniszczono infrastrukturę przemysłową i znaczne połacie pól uprawnych. Po śmierci czeczeńskiego prezydenta Dudajewa doszło do podjęcia rozmów pomiędzy stronami konfliktu, zakończonych podpisaniem w sier­pniu 1996 porozumienia pokojowego w Chasawjurcie. Wojska federalne zostały wycofane z terytorium Czeczenii. We wrześ­niu 1996 kontrolę nad czeczeńskimi miastami i ośrodkami rejonowymi przejęli czeczeńscy dowódcy polowi, zaczęto tworzyć nowe orga­ny władzy terenowej. W styczniu 1997 w wyborach prezydenckich zwyciężył As-łan Maschadow (ur. 1951). Czeczenia jest faktycznie niezależna od Rosji, nie została jednak uznana za niepodległe państwo na arenie międzynarodowej. Od czasu pod­pisania porozumień pokojowych pomiędzy Moskwą i Groźnym trwają negocjacje w sprawie statusu Czeczenii.