DlADOCHÓW WOJNY

DlADOCHÓW WOJNY 323-281 p.n.e. Nagła śmierć Aleksandra Wielkiego (356-323 p.n.e.) stała się przyczyną kłopotów związa­nych z zachowaniem jego imperium (patrz aleksandra wielkiego podboje p.n.e.). Siedmiu najwyższych rangą wodzów Aleksandra - nazwanych później diadocha-mi („następcami') - podjęło działania na rzecz zapewnienia sobie jak największego zakresu władzy; wynikiem była ponad 40--letnia wojna o sukcesję po Aleksandrze - 40 lat intryg, morderstw i walki. Po­stawiono cztery pytania. Pierwsze: kto ma być władcą? Diadochowie zgodzili się na ustanowienie wspólnego panowania dwóch królów: ograniczonego umysłowo Filipa III Arridajosa, przyrodniego brata Aleksandra i nie narodzonego syna Aleksandra i Rok-sany (zm. 311), który później został nazwany Aleksandrem IV Egejskim (zm. 311). Drugie pytanie: kto ma być regentem? Antypater (zm. 310), regent Macedonii w okresie pod­bojów Aleksandra, zatrzymał ten urząd, jakkolwiek nie bez sprzeciwów. Wybuch LAMIJSKIEJ WOJNY rozwiązał ten prob­lem; wojna opóźniła rozstrzygnięcie tej kwestii, a w tym czasie Antypater zmarł. Pytanie trzecie: kto ma być następcą? Jeden z następców, Perdikkas (zm. 321), wódz naczelny, został w 321 zamordowany, pozo­stało więc trzech głównych rywali: Antygon I (ok. 382-301), pierwotnie zarządca Frygii, któremu najbardziej ze wszystkich zależało na utrzymaniu jedności imperium; Kassan-der (358-297), syn Antypatra, i Poliperchon (wzmian. ok. 317-316), następca Antypatra. Kassander zawarł skierowany przeciw An-tygonowi sojusz z Lizymachem (ok. 355--281), zarządcą Tracji, i Ptolomeuszem I (zm. 283?), zarządcą Egiptu. Prowadził także działania wojenne przeciw Poliperchonowi i wyparł go z Macedonii w 317. Żona Filipa III mianowała Kassandra regentem, co obu­rzyło Olimpias, matkę Aleksandra; w od­powiedzi kazała zamordować Filipa, jego żonę i stu przyjaciół Kassandra. Poliperchon wrócił i rządził do powrotu Kassandra, który obwołał się regentem i kazał stracić Olimpias. W 315 Antygon mianował się opiekunem Aleksandra IV; królestwem wstrząsały ciężkie walki aż do 311, kiedy Kassander zamordował Aleksandra IV i jego matkę. Wreszcie ostatnie pytanie, które stało przed diadochami: kto ma być królem? W czasie walk toczących się w latach 311-281, w Macedonii panowało pięciu królów, jeden z nich dwukrotnie: Kassander od 311 do 306; Antygon od 306 do śmierci w 301 w bitwie pod IPSOS; Kassander powtórnie od 301 do 297 (w latach 297-294 regentami byli synowie Kassandra); Demet-riusz I (337?-283), syn Antygona, któremu w 305 nie udało się zdobyć wyspy RODOS, panował od 294 do 283; Lizymach, zabity w bitwie pod KURUPEDION w 281 i An­tygon II Gontas (ok. 319-239), syn Demet-riusza, w 283 pretendent do tytułu, który musiał zdobyć Trację, by objąć tron w 276.

Bitwa pod Kurupedion zakończyła działania wojenne wojen diadochów, ostatnim żyją­cym następcą był Seleukos I (358P-280), który uważał się za króla Macedonii po Lizymachu, ale władzy tu nie objął. Im­perium Aleksandra rozpadło się; dynastia Seleucydów panowała w Syrii, Mezopotamii i Persji, Ptolomeusz władał Egiptem i Azją Mniejszą, a Antygonidzi rządzili w Mace­donii.