FRANCUSKA WOJNA W INDOCHINACH

FRANCUSKA WOJNA W INDOCHINACH W okresie panowania cesarza Napoleona III (1808-1873) Francja próbowała powstrzymać ekspansję Syjamu (Tajlandia) w Indochinach (Wietnam, Kambodża, Laos), aby rozszerzyć swoje rynki zbytu i jednocześnie położyć kres prześladowaniu chrześcijańskich misjonarzy w Wietnamie. Niezmienna wrogość Wietnamu wobec ludzi z Zachodu doprowadzi­ła do wysłania pod koniec lata 1858 ekspedycji francusko-hiszpańskiej, która przejęła port w Tourane (Da Nang, Wietnam). Z uwagi na choroby tropikalne i brak żywności dowództwo ekspedycji zrezygnowało z ataku na stolicę Wietnamu Hue na północy. Zamiast tego ekspedycja skierowała się na południe do Sajgonu w Kochinchinie (południowy Wiet­nam). W 1859 zdobyto Sajgon, pozostawiono tam garnizon hiszpańsko-francuski liczący 1000 żołnierzy; reszta wojska wróciła do Tourane. W obliczu cholery dziesiątkującej wojsko oraz zaangażowania się w wojnę w Chinach (patrz opiumowa wojna druga 1856-1860) Francja usiłowała bez powodzenia wynegocjować pokój z królem Wietnamu, Tu Duć (1829-1883). Francusko-hiszpański garnizon w Sajgonie wytrzymał prawie całoroczne oblężenie, aż w końcu w lutym 1861 przybyły mu z odsieczą wojska francuskie. Po zakończeniu działań w Chinach oddziały francuskie wkroczyły do trzech wschodnich prowincji Kochinchiny. W związku z wybuchem powstania w Tonkinie (północna część Wietnamu) Tu Duć zapropo­nował pokój (1862); ustąpił Francji trzy wscho­dnie prowincje (Sajgon, My Tho, Bien Hoa) oraz wyspy Kondor (Con Son lub Gon Don), zgodził się otworzyć trzy porty dla francuskiego handlu, zapewnić swobodę wyznania i zapłacić wysokie odszkodowanie wojenne. Pod nacis­kiem wojsk francuskich Tu Duć ratyfikował układ pokojowy w kwietniu 1863. W tym samym roku król Kambodży Norodom (1834-1904) przyjął francuski protektorat nad swoim krajem. W 1867 Syjam zrezygnował ze swoich roszczeń w Kambodży na rzecz Franqi.