FRANCUSKA WOJNA

FRANCUSKA WOJNA 1635-1648. Armia ce­sarza Ferdynanda II odniosła spore sukcesy w 1634 w trakcie TRZYDZIESTOLETNIEJ WOJNY. W rezultacie w 1635 cesarz Fer­dynand II zawarł pokój z Saksonią i państwami luterańskimi. Kardynał Armand Richelieu (1585-1642), pierwszy minister króla Francji Ludwika XIII (1601-1643), obawiał się ros­nącej potęgi Habsburgów. Wobec tego katolic­ka Francja obiecała pomoc finansową i wojs­kową książętom niemieckim, którzy zgodzili się prowadzić dalej wojnę z katolickimi Habs­burgami. Richelieu zawarł w 1635 przymierze ze Szwecją, Holandią i Danią, a 21 maja 1635 wypowiedział wojnę Hiszpanii. Wojska fran­cuskie podjęły ofensywę w różnych regionach Europy, a tymczasem w 1636 cesarz wypowie­dział wojnę Francji, najechały ją armie hisz­pańskie i bawarskie, które jednak w końcu wyparto z kraju. W 1636 Johan Barer (1596-1641) wódz szwedzki pobił armię au-striacko-saską pod Wittstockiem. Wojska fran­cuskie zatrzymały (1637) na południu armię hiszpańską, która wkroczyła do Francji. W 1639 flota holenderska rozbiła silną flotę hiszpańską w bitwie w pobliżu Downes. W 1640 wybuchły powstania antyhiszpańskie w Portugalii i Katalonii wspierane przez Fran­cję. Wódz szwedzki Lennart Torstensson (1603-1651) pobił armię cesarsko-saską pod Breitentechtem (1642), po czym ruszył przeciw Duńczykom (patrz duńsko-szwedzka wojna 1643-1645). 19 maja 1643 francuskie wojska pod dowództwem Ludwika Kondeusza (1621--1686) odniosły decydujące zwycięstwo pod Rocroi, zniosły tu armię hiszpańską, jej od­tworzenie wymagało czasu. Forstesson pobił siły cesarskie pod Jankovem 1645 (Czechy). W Niemczech szwedzkie siły posuwały się stale na południe, natomiast Francuzi parli na północ, za Ren. Przedstawiciele cesarstwa roz­poczęli negocjacje ze Szwedami w Osnabriicku, a z Francuzami w Munster; negocjacje ciągnęły się przez kilka lat, w czasie których toczyły się krwawe walki. Ostatnia próba inwazji na Fran­cję sił habsbursko-hiszpańskich zakończyła się zwycięstwem Kondeusza pod Lens 2 sierpnia 1648. 24 października 1648 cesarz Ferdynand III (1608-1657) podpisał traktat westfalski, który przerwał działania wojenne