HUSYCKIE WOJNY

HUSYCKIE WOJNY 1419-1436. Kościół ka­tolicki uznał w 1415 Jana Husa, czeskiego reformatora religijnego, za heretyka i ska­zał go na śmierć na stosie. Jego zwolennicy, husyci, cierpiąc z powodu stałych prze­śladowań, w 1419 chwycili za broń i wy­stąpili przeciw katolikom oraz królowi niemieckiemu Zygmuntowi (1368-1437), który odziedziczył tron czeski i przyczynił się do spalenia Husa. Husyci, podzieleni na dwa odłamy - radykalnych taborytów i utrakwistów - walczyli z powodzeniem pod dowództwem Jana Żiżki; stawili czoło krucjacie antyhusyckiej ogłoszonej w 1420 przez papieża Marcina V (1368-1431), od­nieśli zwycięstwa pod Sudomierem w 1419, pod Kumą Horą w 1421 i Nebovidem w 1422. Po wybuchu wojny domowej mię­dzy taborytami i utrakwistami w 1423 Żiżka, taboryta, zwyciężywszy utrakwistów utrzymał jedność husytów. Po śmierci Żiż­ki w 1424 Prokop Wielki (1380?-1434) poprowadził husytów do zwycięstwa prze­ciw katolickim krzyżowcom, a między 1426 i 1432 kierował najazdami husytów na Niemcy, Węgry i Śląsk. W 1433 wy­buchły walki wewnętrzne między tabory­tami a utrakwistami, zakończone porażką taborytów w bitwie pod Lipanami w 1434. Wielu husytów, wśród których przeważali teraz utrakwiści, zdecydowało się w spra­wach doktryny na kompromis z Kościołem katolickim (taboryci odrzucili kompromis),

a w 1436 uznali Zygmunta za króla Czech. Patrz także husycka wojna domowa