INDONEZYJSKA WOJNA NA TIMORZE WSCHODNIM

INDONEZYJSKA WOJNA NA TIMORZE WSCHODNIM 1975-1976. W Timorze Por­tugalskim (Timor Wschodni), we wschod­niej połowie wyspy Timor w archipelagu Małych Wysp Sundajskich (zachodnia po­łowa, dawny Timor Holenderski, weszła w 1950 w skład Indonezji) o władzę walczyły trzy rywalizujące ze sobą duże ugrupowania. Rewolucyjny Front na rzecz Niepodległości Timoru Wschodniego (FRETILIN) doma­gał się całkowitej niepodległości, drugie ugrupowanie opowiadało się za przynależ­nością do Indonezji, a trzecie - prawicowe - pragnęło pozostać w federacji z Portugalią. Do wybuchu wojny domowej doszło w sier­pniu 1975. Działania wojenne prowadzone były na dużą skalę, gubernator portugalski, jego urzędnicy oraz tysiące uchodźców opuś­cili wyspę. FRETILIN przejął władzę i pro­klamował Ludową Republikę Demokratycz­ną Wschodniego Timoru. Partie opozycyjne zgłosiły sprzeciw i wezwały na pomoc Indo­nezję, która skwapliwie wykorzystała nada­rzającą się okazję. Uzbrojone przez USA wojska indonezyjskie wylądowały na wyspie, 7 grudnia 1975 zdobyły przybrzeżne miasto stołeczne Diii, a w końcu grudnia wyparły partyzantów FRETILIN w góry. Mimo uchwały ONZ potępiającej agresję i rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ wzywającej do wycofania wojsk indonezyjskich, 17 lipca 1976 Indonezja formalnie uznała Timor Wschodni za swoją 27. prowincję (Portuga­lia zrzekła się władzy nad kolonią w 1975, przed najazdem Indonezji). Partyzanci FRE­TILIN zaszyci w górskich punktach oporu, popierani przez radzieckich i portugalskich komunistów, prowadzili przez długi czas sporadyczne walki z wojskami indonezyj­skimi. Wojna doprowadziła Timor Wschod­ni do ruiny; miasta i farmy zostały znisz­czone, wielu mieszkańców osadzono w obo­zach jako więźniów politycznych.