INDONEZYJSKA WOJNA O NIEPODLEGŁOŚĆ

INDONEZYJSKA WOJNA O NIEPODLEGŁOŚĆ Wyspy Holenderskich Indii Wschodnich, wchodzące w skład obecnej Indonezji, znajdowały się w latach 1942--1945, w czasie ŚWIATOWEJ WOJNY II, pod okupacją japońską. Pod koniec wojny, 17 sierpnia 1945, patrioci indonezyjscy pro­klamowali na tym terenie niepodległą repu­blikę. Holandia nie uznała nowego rządu indonezyjskiego i wkrótce w Batawii (Dża­karta, na Jawie) wylądowały wojska holen­derskie i brytyjskie z zadaniem przywróce­nia status quo ante (sprzed 1942, tzn. pano­wania Holendrów) oraz rozbrojenia i ewa­kuacji wojsk japońskich. Między okupantami holenderskimi i brytyjskimi a Indonezyjską Armią Ludową doszło do walk, najsilniej­szych w miastach Bandung i Surabaja na Jawie (1945). Negocjacje holendersko-indo-nezyjskie doprowadziły do porozumienia z Cheribon (1946), w którym Holandia zgodziła się na utworzenie Stanów Zjed­noczonych Indonezji, które miały wejść w skład korony holenderskiej. Różnice w in­terpretacji porozumienia doprowadziły do niepokojów na Jawie i w innych rejonach. W celu przywrócenia porządku Holendrzy rozpoczęli szeroko zakrojoną „akcję poli­cyjną' (20 lipca 1947). Działania represyjne Holandii wzbudziły oburzenie opinii pub­licznej. Brytyjczycy opuścili Indonezję w lis­topadzie 1946. Siły holenderskie nadal pro­wadziły operacje „czyszczące' oraz blokadę terytoriów „zbuntowanych' czy „republi­kańskich'. Tymczasem ekstremiści muzuł­mańscy, dążący do utworzenia państwa is­lamskiego, prowadzili walkę powstańczą zarówno przeciw Holendrom, jak i przeciw republikanom, a komuniści z Ludowego Frontu Demokratycznego zorganizowali po­wstanie w Madiun, na Jawie, skierowane przeciw indonezyjskiemu rządowi repub­likańskiemu (wrzesień 1948), które jednak zostało szybko i okrutnie stłumione. W koń­cu 1948 Holendrzy zajęli siedzibę rebelian-tów i zaaresztowali przywódców republikań­skich. Mieszkańcy wsi prowadzili nadal walkę partyzancką z Holendrami, których

coraz bardziej zdecydowanie potępiała ONZ. Od 23 sierpnia do 2 listopada 1949 przed­stawiciele Indonezji i Holandii prowadzili rozmowy podczas konferencji okrągłego stołu w Hadze. Holendrzy przyznali suwe­renność Stanom Zjednoczonym Indonezji. Na czele indonezyjskiego rządu stanęli Ach-mad Sukarno (1901-1970) jako prezydent i Muhammad Hatta (1902-1980) jako pre­mier. Mimo to sporadyczne walki partyzan­ckie trwały jeszcze w 1950, szczególnie na terenach wschodnich. W 1950 nowe pań­stwo przekształciło się w Republikę Indo­nezji.