INDYJSKIE POWSTANIE

INDYJSKIE POWSTANIE 1857-1858 (sipa-jów bunt). 10 maja 1857 żołnierze indyjscy, sipajowie, służący w Armii Bengalskiej w Miracie, w północnych Indiach, wszczęli bunt przeciw oficerom brytyjskim. Powo­dem buntu były rozpowszechniane pogłoski, że naboje smarowane są tłuszczem zwierzę­cym, co naruszało religijne tabu zarówno hindusów (wyznawców hinduizmu), jak i muzułmanów. Bunt sipajów zachęcił do działania Hindusów rozgoryczonych brytyj­ską aneksją Oudhu (region w północno--środkowych Indiach) i groźbą całkowitej likwidacji mogolskiego imperium. Wkrótce bunt w Miracie rozszerzył się na całe pół­nocne Indie i przekształcił się w wojnę angielsko-indyjską. Powstańcy przejęli po­bliskie Delhi, zdobyli Lakhnau i Kanpur, uznali za swego przywódcę podstarzałego cesarza mogolskiego, Brytyjczycy w krótkim czasie stracili władzę nad doliną Gangesu oraz w części Pendżabu i Dekanu. Stale nasilała się powstańcza i partyzancka dzia­łalność na wsi. Obie strony dopuszczały się okrucieństw; po wymordowaniu w Kan-purze w lipcu 1857 ponad 200 kobiet i dzieci angielskich odwet Brytyjczyków był strasz­ny. Wysiłki powstańców niweczone były przez wzajemne nieporozumienia i wkrótce Brytyjczycy odzyskali Delhi (20 września 1857), a w rok później Lakhnau (16 marca 1858). W czerwcu 1858 powstanie zostało ostatecznie zdławione. Wprowadzono póź­niej reformy, między innymi przekazano rządowi w Londynie nadzór nad administ­racją, podległą do tej pory znienawidzonej brytyjskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej. Bunt sipajów zapoczątkował rozwój indyj­skiego nacjonalizmu.