JAWY WIELKA WOJNA

JAWY WIELKA WOJNA 1815-1830 (Dipo negoro wojna). Książę Dipo Negoro (ok. 1785-1855), najstarszy syn trzeciego władcy Djokjakarty, przegrał walkę o tron, który w 1822 uzyskał popierany przez Ho­lendrów młodszy pretendent (patrz jawaj-ska wojna sukcesyjna trzecia Holenderskie reformy rolne na Jawie naru­szyły interesy wielu tamtejszych arystokra­tów muzułmańskich, którzy opowiedzieli się po stronie Dipo Negoro, gdy ten w imię proroka Mahometa (570-632) wzywał do dżihadu (muzułmańskiej świętej wojny) przeciw niewiernym Holendrom i do oba­lenia ich rządów. Bezpośrednim powodem wybuchu wojny była wybudowana przez rząd droga, która wiodła w pobliżu świętego grobu. Wszyscy na Jawie - lud i arystokracja - wierzyli, że „sprawiedliwy książę' Dipo Negoro wypędzi niewiernych, naprawi zło i sprowadzi pokój. Dipo Negoro okazał się zręcznym dowódcą i Jawajczycy prowadzili z powodzeniem walkę partyzancką, jednak w 1828 Holendrzy wygrali poważną bitwę, po czym przystąpili do budowy twierdz w całym kraju, które połączone były dob­rymi drogami, umożliwiającymi szybkie przemieszczanie się „lotnych' kolumn woj­skowych. Wprawdzie był to kosztowny spo­sób, ale przyniósł powodzenie. W 1829 dwaj zastępcy Negoro poddali się i następnego roku książę zgodził się na negocjacje poko­jowe. W czasie spotkania odrzucił moż­liwość rezygnacji ze swojego tytułu i rosz­czeń do sprawowania opieki nad wyznaw­cami islamu. Holendrzy, mimo udzielonych mu wcześniej gwarancji bezpieczeństwa, aresztowali go i zesłali na Celebes. Holen­drzy, którzy stracili w wojnie 15 tysięcy poległych żołnierzy, odzyskali władzę i stop­niowo wprowadzali sprawiedliwsze zasady polityki gospodarczej. Patrz także angiel-sko-holenderska wojna na jawie 1810-1811; paderi powstanie