KAMBODŻAŃSKA WOJNA DOMOWA

KAMBODŻAŃSKA WOJNA DOMOWA 1970--1975. Władca Kambodży (Kampuczy), książę Norodom Sihanouk (ur. 1922) tole­rował w kraju wpływy i agitację komunis­tyczną, a ponadto zezwalał Wietnamowi Północnemu na transport zaopatrzenia dla wojsk w Wietnamie Południowym przez port w Souhanoukville oraz szlakiem Ho Szi Mina przez Kambodżę, a także na zakładanie baz w Kambodży. Postępowanie to wciągnęło kraj w WIETNAMSKĄ WOJ­NĘ. Gdy Sihanouk zamknął port w 1970, wojska Wietnamu Północnego zaczęły po­magać kambodżańskiej partii komunistycz­nej (Czerwoni Khmerzy) w walce przeciw Sihanoukowi. Podczas pobytu Sihanouka za granicą w marcu 1970 generał Łon Nol (ur. 1913), sympatyk Zachodu, dokonał zamachu stanu i obalił dotychczasowy rząd. Łon Nol zażądał wycofania wojsk północ-nowietnamskich i Viet Gongu z Kambodży (ponieważ przewrót obalił jednocześnie mo­narchię, krajowi nadano miano Republiki Khmerskiej). Sihanouk ustanowił w Pekinie rząd na uchodźstwie. Łon Nola poparły USA i Wietnam Południowy, których woj­ska wkroczyły do Kambodży; lotnictwo USA zwiększyło intensywność nalotów bom­bowych. Łon Nol, który w 1972 został prezydentem, nie mógł powstrzymać marszu wojsk północnowietnamskich i wojsk Czer­wonych Khmerów, które stopniowo przej­mowały władzę nad obszarami rolniczymi. W latach 1972-1975 (szczególnie w mar-cu-kwietniu 1973) stolica kraju, Phnom Penh, narażona była na częsty ostrzał ar­tyleryjski i okresowe oblężenia. 16 kwietnia 1975 wojska Czerwonych Khmerów zajęły miasto, rząd Łon Nola skapitulował (sam Łon Nol uciekł samolotem). Na mocy nowej konstytucji Kambodża została przemiano­wana na Demokratyczną Republikę Kam­puczy. Rządzący Czerwoni Khmerzy wysie­dlili większość mieszkańców Phnom Penh. Liczba ofiar rozpętanego terroru przekro­czyła pod względem procentowym liczbę ofiar holocaustu; około miliona ludzi zgi­nęło na skutek długich i forsownych mar­szów do pracy w polu, głodu, a także w eg­zekucjach dokonywanych przez komunis­tów. Ogólną liczbę ofiar terroru Czerwonych Khmerów ocenia się na 3 miliony (jedna trzecia całej populacji). Patrz także kam­bodżańska wojna domowa