KUBAŃSKA REWOLUCJA

KUBAŃSKA REWOLUCJA 1956-1959 (rewo­lucja Castro). W wyniku powszechnej amne­stii dla więźniów politycznych w maju 1955 wyszedł na wolność rewolucyjny przywódca Fidel Castro (ur. 1926) oraz jego zwolennicy (patrz ruch 20 lipca, walka z dyktaturą batisty 1953). Zwolnieni udali się niezwłocz­nie do Meksyku, by przygotować plany obalenia kubańskiego dyktatora Fulgencio Batisty y Zaldivara (1901-1973), którego rządy cechowała jawna korupcja, ucisk poli­cyjny i malwersacje. W 1956 Castro z 81 towarzyszami przypłynął jachtem załadowa­nym bronią i amunicją na wschodnie wy­brzeże Kuby. Wielu członków tej ekspedycji zostało zabitych lub ujętych przez żołnierzy Batisty (Castro pomyłkowo został uznany za zabitego). Ci, którzy ocaleli, schronili się w górach Sierra Maestra, w prowincji Orien­te. Przez następne dwa lata grupa Castro prowadziła z powodzeniem walkę partyzanc­ką ukrywając się w górach, gdzie siły wojs­kowe i policyjne miały utrudniony dostęp. Partyzanci Castro, których szeregi stopnio­wo rosły, prowadzili działania zbrojne prze­ciw placówkom wojskowym. W 1957 rewolu­cjoniści uprowadzili 10 amerykańskich cy­wilów i 28 marynarzy. Po gwałtownych protestach władz amerykańskich i prasy zwolniono ich, nie wyrządzając żadnej krzy­wdy. Na Kubie nasilała się opozycja przeciw dyktaturze Batisty, szybko rosło natomiast poparcie dla brodatych rewolucjonistów, którzy przeciwstawiali się tyranii. Jesienią 1958 Castro wezwał do „wojny powszechnej' przeciw rządom Batisty. 31 grudnia 1958 rewolucjoniści zdobyli Santa Clara, stolicę prowincji Las Yillas. Batista świadomy tego, że jego rząd stracił wszelkie poparcie, uciekł l stycznia 1959 z rodziną i nagromadzonymi dobrami do Republiki Dominikany, pozo­stawiając władzę w kraju w rękach trzyoso­bowej junty wojskowej. Trzy dni później Castro wprowadził swoje wojsko do Hawany, stolicy Kuby, gdzie zostało entuzjastycznie powitane przez mieszkańców. Armia nie podjęła działań w celu powstrzymania po­wstania, przeciwnie, większa część armii opowiedziała się po stronie rewolucjonistów. Sformowano nowy rząd, na którego czele stanął Castro. Kuba przekształciła się w pań­stwo komunistyczne popierane przez Zwią­zek Radziecki. Patrz także zatoka świń, inwazja w zatoce świń 1901.