MALAJSKA DŻUNGLA

MALAJSKA DŻUNGLA, WALKI W MALAJ-SKIEJ DŻUNGLI 1948-1960 (malajski stan wyjątkowy). W 1948 komunistyczni terrory­ści, wśród których było wielu Chińczyków, zaczęli zakłócać życie w wioskach położo­nych w dżungli nowo ustanowionej Federa­cji Malajów (pod nadzorem wysokiego ko­misarza Wielkiej Brytanii). Prowadzili wal­kę partyzancką polegającą na nagłych napa­dach na placówki wojskowe, rządowe i posterunki policyjne. Rząd ogłosił stan wyjątkowy; wojska brytyjskie i malajskie odpierały ataki partyzantów. W 1949 rozpo­częto energiczną walkę z powstańcami; setki z nich zostało zabitych lub zatrzymanych. Jednym ze skutków tej wojny w dżungli było zbliżenie przywódców różnych etnicz­nych i religijnych wspólnot i lepsze wzajem­ne zrozumienie. Rząd wprowadził w życie plan Briggsa (1950) i przesiedlił na bez­pieczne tereny Federacji chińskich rolników nie posiadających praw własności, którzy padali łatwym łupem partyzantów. W 1951 terroryści nasilili działania; niszczyli plan­tacje kauczukowca, grozili robotnikom z plantacji, zabili wysokiego komisarza Wiel­kiej Brytanii. Gerald Templer (1898-1979), nowy wysoki komisarz (1952), który stanął na czele wojsk rządowych, rozpoczął skoor­dynowaną kampanię przeciw partyzantom

i przyczynił się do nawiązania współpracy między różnymi grupami etnicznymi. Ścisłe racjonowanie żywności w zagrożonych re­gionach zmusiło wielu terrorystów do wy­boru między kapitulacją a śmiercią głodową. W 1954 dowództwo komunistycznej par­tyzantki przeniosło się na Sumatrę. Gdy Federacja Malajów została niepodległym państwem Brytyjskiej Wspólnoty Narodów (1957), wojna zaczęła wygasać; coraz większa liczba terrorystów kapitulowała (w 1955 rząd ogłosił amnestię, z której skorzystało wielu partyzantów). Nadal jednak kilkuset naj­bardziej zawziętych partyzantów komunis­tycznych prowadziło operacje w gęstej dżun­gli wzdłuż granicy z Tajlandią; ostatecznie pokonano ich w 1960.