MARNA, PIERWSZA BITWA NAD MARNĄ

MARNA, PIERWSZA BITWA NAD MARNĄ W sierpniu 1914 wojska niemieckie zaatakowały Belgię oraz północno-wschod-nią Francję (patrz światowa wojna i 1914-1918) i doszły do Marny w odległości ok. 25 km od Paryża, gdzie utknęły. Wyco­fujący się Francuzi zdecydowali się na de­speracką kontrofensywę. 6 września jedna armia zaatakowała prawe skrzydło Niem­ców, wywiązała się walka, która spowodo­wała przerwanie pozycji niemieckich. W po­wstałą lukę ruszyły wojska francuskie i bry­tyjskie i zaatakowały drugie skrzydło wojsk niemieckich. Wojska sojusznicze wzmoc­niono dodatkowymi oddziałami liczącymi około 6000 żołnierzy, dowiezionymi z Pary­ża taksówkami. Wskutek ofensywy sojusz­niczej wyłom we froncie niemieckim niebez­piecznie wzrósł i w tej sytuacji Niemcy zaczęli się wycofywać. Po dojściu do pół­nocnego brzegu rzeki Aisne zatrzymali się, umocnili w terenie i zaczęli prowadzić działania (wojna pozycyjna) typowe dla całej I wojny światowej (patrz światowa wojna i na froncie zachodnim 1914-1918). Sześcio­dniowa bitwa nad Marną (5-10 września

1914) rozwiała nadzieje Niemców na szybkie i łatwe zwycięstwo nad Francją. Druga bitwa nad Marną 1918. W końcu maja 1918 Niemcy rozpoczęli potężną ofensywę na pozycje francuskie, które zdołali przeła­mać. Niemcy dotarli nad Marne; od Paryża dzieliło ich wtedy mniej niż 65 km. Niemcy dążyli do zdobycia Reims i rozdzielenia wojsk sojuszniczych na froncie zachodnim, ale napotkali zacięty opór. Wojska amery­kańskie walczyły z wielką determinacją pod Chateau-Thierry, odpierając wielokrotne ataki Niemców. Ostatni atak Niemców na­stąpił 15 lipca, ich oddziałom udało się przekroczyć Marne, ale po dwóch dniach natarcie utknęło. Jedna dywizja niemiecka dostała się w okrążenie i poddała się. 18 lipca wojska francuskie, brytyjskie i amery­kańskie marszałka Ferdynanda Focha (1851-1929), naczelnego dowódcy wojsk sprzymierzonych, rozpoczęły na długim froncie przeciwnatarcie na słabnących Nie­mców. W połowie sierpnia 1918 Niemcy cofali się na całym froncie, a miesiąc później zostali wyparci do „linii Hindenburga' - silnie umocnionych pozycji w pobliżu przedwojennej granicy Niemiec. Wkrótce Niemcy wystąpili z propozycją pokoju i za­kończenia I wojny światowej.