MAU MAU POWSTANIE

MAU MAU POWSTANIE 1952-1956. Mau

Mau była tajną, plemienną organizacją albo ruchem murzyńskim, dążącym do usunięcia białych osadników z Brytyjskiej Afryki Wschodniej (Kenia) i do przywrócenia na tym obszarze władzy tubylczej ludności. Organizacja zdobyła szybko poparcie Kiku-ju, Masajów i innych plemion zamiesz­kałych na „białym płaskowyżu' i wokół stolicy Nairobi. Członkowie Mau Mau mor­dowali białych, palili ich domy, niszczyli uprawy; często zmuszali ociągających się tubylców do przyłączenia się do nich, bijąc lub zabijając opornych. Anglicy odpowie­dzieli siłą na terror Mau Mau: rząd ogłosił stan wyjątkowy (20 października 1952), rozmieścił w kraju tysiące żołnierzy i na­kazał aresztowanie przywódców Kikuju oraz innych przywódców plemiennych, w tym także Jomo Kenyatty (1804-1978), podej­rzewanego o kierowanie Mau Mau. Kenyatta przebywał w więzieniu (1953-1961), później

został pierwszym premierem Kenii. W mia­rę rozszerzania się ruchu Mau Mau nasilał się terror i obie strony dopuszczały się okrucieństw. Wojska brytyjskie zamykały podejrzanych w obozach koncentracyjnych, wioski plemienne pozostawały pod ścisłym nadzorem sił bezpieczeństwa. Wielu tubyl­ców uciekło do lasów w regionach Aberdare i w góry Kenii; armia brytyjska urządzała na nich obławy i wypędzała z kryjówek. Po ujęciu i straceniu przywódcy Mau Mau, Dedana Kimathi (zm. 1956) powstanie zo­stało stłumione i Anglicy odzyskali władzę, ale zapłacili za to wysoką cenę (wydano około 60 min funtów, w walkach z Mau Mau uczestniczyło ok. 50 tysięcy żołnierzy). Walki spowodowały duże straty materialne, a prawie 11 tysięcy terrorystów, stu białych i 2000 lojalnych wobec nich Murzynów straciło życie. Ale niewątpliwą korzyścią, jaką przyniosło powstanie, było zwrócenie uwagi na potrzeby tubylców, jak np. konie­czność przeprowadzenia reformy rolnej i wprowadzenia autonomii.