MIGUELISTÓW WOJNY

MIGUELISTÓW WOJNY 1828-1834 (dwóch braci wojna). Portugalscy zwolennicy mo­narchii absolutnej, którym przewodził Dom Miguel (1802-1866), sprzeciwiali się zwoła­niu dwuizbowego parlamentu. Dom Miguel zaakceptował jednak Kartę Konstytucyjną ogłoszoną przez brata, cesarza Brazylii Piot­ra I (1798-1834) (patrz portugalska woj­na domowa 1826-1827) i został regentem małoletniej królowej Marii II (1819-1853),

zwanej także Marią da Gloria, którą poślubił per procura. Dom Miguel złamał później przysięgę złożoną Piotrowi i zastąpił umiar­kowanych gubernatorów oraz dowódców wojskowych swoimi autokratami. Kortezy również zostały wymienione na posłuszne zgromadzenie, które w maju 1828 obwołało Miguela królem Portugalii. Królowa Maria II, małoletnia córka Piotra, będąca w drodze z Brazylii do Portugalii, udała się do Anglii, gdzie znalazła schronienie. Zwolennicy rzą­dów konstytucyjnych z Oporto i innych miejscowości poparli Piotra i Marię, ale 24 czerwca 1828 ponieśli zdecydowaną po­rażkę w bitwie z miguelistami w pobliżu Coimbry. Do koronacji Dom Miguela do­szło 11 lipca 1828, potem zwolennicy ab­solutyzmu rozpoczęli krwawą rozprawę z przeciwnikami. Zawładnęli całym krajem z wyjątkiem Azorów, małej grupy wysp na Atlantyku na zachód od Portugalii, gdzie w 1829 królową Marię II obwołano regentką. Piotr zrezygnował z tronu brazylijskiego na rzecz syna i przybył do Europy, by zebrać armię niezbędną do odzyskania Portugalii. W kwietniu 1831 wylądował na Azorach, z pomocą Anglików zorganizował ekspedy­cję i popłynął do Oporto w lutym 1832. Zdobył Oporto, ale później miasto przez rok oblegali migueliści, którzy ostatecznie odzyskali je dzięki pomocy francuskiego generała Louisa Auguste'a Yictora de Bour-monta (1773-1846). 5 lipca 1833 flota mi-guelistów poniosła porażkę w walce z flotą „wyzwolenia' dowodzoną przez sir Charlesa Jamesa Napiera („Carlo Ponza') (1782--1853) u Przylądka Świętego Wincentego. Lizbona poddała się konstytucjonalistom 24 lipca 1833. Później migueliści udzielili schronienia (w pobliżu Coimbry) Dom Car-losowi (1788-1855), zwolennikowi absolu­tyzmu i pretendentowi do tronu hiszpańs­kiego, co spowodowało atak wojsk hiszpań­skich, dążących do ujęcia Don Carlosa. Wielka Brytania, Francja, Hiszpania i Por­tugalia pośpiesznie zawarły czterostronne przymierze w celu ochrony rządów kon­stytucyjnych i przeciwstawienia się Święte-

mu Przymierzu Austrii, Rosji i Prus, w któ­rych rządy sprawowali wiadcy absolutni. Z pomocą Hiszpanii konstytucjonaliści zdo­byli Yiseu, Coimbrę i Tomar i pokonali miguelistów w bitwie pod Santarem 16 maja 1834. Dom Miguel poddał się pod Evora--Monte dziesięć dni po ogłoszeniu powsze­chnej amnestii politycznej; zrezygnował z roszczeń do korony i wyjechał do Niemiec. Piotr wprowadził ponownie konstytucję z 1826, królową Marię koronowano, gdy uzyskała pełnoletność (1834). Patrz także karlistów wojna pierwsza 1