MITRYDATESA WOJNA PIERWSZA

MITRYDATESA WOJNA PIERWSZA 88-84 p.n.e. Mitrydates VI Wielki (Eupator) (ok. 132-63) został królem Pontu (kraina w środ­kowej Azji Mniejszej) w młodym wieku; gdy osiągnął pełnoletność, zaczął jednoczyć ludy z sąsiednich obszarów i budować włas­ne imperium, co nieuchronnie doprowadzi­ło do konfliktu z Rzymianami w Azji. W 88 Mitrydates zdobył znaczną część Azji Mniej­szej, z jego rozkazu wymordowano tysiące Rzymian, jej mieszkańców. Sojusznicy Mit-rydatesa w Grecji wystąpili przeciw rzym­skiej armii prowadzonej przez Lucjusza Korneliusza Sullę (138-78), ale zostali po­bici w 85. Inna armia rzymska dowodzona przez Gajusza Flawiusza Fimbrię (zm. 84) wyparła Mitrydatesa i jego armię z po­wrotem do Pontu. Mitrydates musiał zrzec się większości zdobytych ziem i zapłacić wysoką kontrybucję. Druga wojna Mitry­datesa 83-81 p.n.e. Wojnę rozpoczął am­bitny wódz rzymski Lucjusz Licyniusz Mu-rena (wzmian. 83-82), który dokonał najaz

du na obszary państwa Mitrydatesa leżące nad rzeką Kizilirmak, poniósł jednak klęs­kę. Sulla, zwierzchnik Mureny, odciął się od jego działań. W 75 Mitrydates zawarł przymierze z Kwintusem Sertoriuszem (zm. 72), rzymskim wodzem w Hiszpanii przy­czyniając się tym do wybuchu następnej wojny. Trzecia wojna Mitrydatesa 75-65 p.n.e. Zabójstwo Sertoriusza usunęło niebez­pieczeństwo grożące Rzymowi z zachodu. Na wschód posłano rzymskiego wodza Luc-jusza Licyniusza Lukullusa (110P-56), który miał uporać się z Mitrydatesem. Rzymianie odnieśli zwycięstwo w wielu bitwach, w tym pod Kyzikosem, Cabirą (Sivas), Tigranocer-tą i Artaksatą i udało im się wyprzeć Mit­rydatesa z Pontu; później jednak wyczer­pana armia Lukullusa zagroziła buntem. Wojnę zakończył nowy dowódca (od 67), Pompejusz Wielki (106-48), który rozbił Mitrydatesa w bitwie w dolinie rzeki Likos w 66. Mitrydates uciekł na Krym; czując się zhańbiony porażką nakazał swemu nie­wolnikowi, by go zabił. Zięć i sojusznik Mitrydatesa, król Armenii, Tigranes (140?-55), został przez Rzymian zwyciężony i wzięty do niewoli, a w 65 przekazał Rzymowi wszystkie swe zdobycze. Patrz

także RZYMSKO-ARMEŃSKA WOJNA 72-66 p.n.e.