MOGOŁÓW WOJNY Z DYNASTIĄ SUR WCZESNE

MOGOŁÓW WOJNY Z DYNASTIĄ SUR WCZESNE 1535-1555. W 1532 cesarz z dy­nastii Mogołów w Indiach, Humajun (1508-1556), podjął nieudaną próbę zdoby­cia twierdzy Ciurnar w Biharze; dało to początek długiej walce z gubernatorem Bi­haru, Szer-chanem (1486-1545) z dynastii Sur (afgańskiej), który towarzyszył Baberowi (1483-1530) w pochodzie z Kabulu do Indii (patrz babera podboje 1524-1529). W 1535 Humajun toczył wojnę z Gudżaratem (patrz mogołów wojny z gudżaratem). Jego nie­obecność w Delhi zachęciła Szer-chana do ogłoszenia niezależności oraz do najazdu na Bengal. To zmusiło Humajuna do opusz­czenia Gudżaratu; mimo monsunu poma­szerował z armią na wschód i dotarł do Bengalu w 1537. Jednakże, podobnie jak w czasie wojny z Gudżaratem, musiał się wycofać, tym razem z powodu buntu młod­szych braci w Delhi. Szer-chan zdołał zagrodzić mu drogę do Delhi. Armia Huma­juna, zdziesiątkowana przez choroby, została rozbita pod Causa w 1539. Humajun uciekł do Agry, przebaczył braciom, jednego z nich, Kamrana (zm. 1557), mianował władcą Kabulu i Kandaharu i pośpieszył na zachód, lecz tam spotkała go ponownie porażka w bitwie pod Kanaudź w 1540. Uciekł do Lahauru, natomiast Szer-chan obwołał się cesarzem. Nowy cesarz udał się w pościg za Humajunem, który dalej ucie­kał, najpierw do Sindu, potem na wschód do Radżastanu, następnie z powrotem do Sindu (gdzie urodził się jego następca, Akbar [1542-1605]). Z Sindu udał się do Kandaharu, gdzie jego brat nie udzielił mu schronienia; ostatecznie wycofał się do Per­sji (Iran), gdzie próbował przekupić szacha proponując diament Koh-i-noor w zamian za armię. W 1547 Humajun rozpoczął walkę, ale by móc wkroczyć do Indii (1554) i wal­czyć z dynastią Sur, musiał przedtem jeszcze przez siedem lat walczyć z Kamranem. Potężna armia dynastii Sur, zaangażowana w walkę na trzech frontach, została pokona­na przez mogolsko-perską armię w Pen-dżabie i w końcu całkowicie rozbita pod Rohtak (Rohtas) w 1555. Humajun udał się od razu do Delhi i Agry, odzyskał tron, ale zasiadał na nim tylko rok; zabił się, gdy spadł pijany z kamiennych schodów.