MONGOLSKI PODBÓJ KALIFATU ABBASYDÓW

MONGOLSKI PODBÓJ KALIFATU ABBASY­DÓW 1255-1260. Mongke (1207P-1259), od 1251 mongolski chan chanów, dążył do wytępienia asasynów (sekta muzułmańskich skrytobójców), tajnego związku morderców i terrorystów zażywających haszysz; zamie­rzał również podbić kalifat Abbasydów i do­trzeć aż do granic Egiptu. Wodzem wyprawy przeciw Abbasydom został Hulagu, brat Mongkego, założyciel dynastii Il-chanów panującej na obszarach graniczących z kali­fatem. Wojska Hulagu wyruszyły znad rzeki Oksus (Amu-Daria) i dotarły prawie do Nilu. Plany Mongołów pokrywały się z ży­czeniami Persji, która spodziewała się, że przywrócenie panowania Mongołów poskro­mi ambicje muzułmanów. Wypełniając do­kładny i staranny plan Hulagu, Mongołowie pod wodzą Kit-Bugi (zm. 1260) wyruszyli w 1256 z Samarkandy, zlikwidowali asasy­nów, ukrywających się w pieczarach i twier­dzach w górach Elbrus (1256), obiegli z trzech stron Bagdad, stolicę kalifatu (1257), zdobyli miasto (1258), po czym je złupili i spalili. Hulagu zawinął kalifa w dy­wan i rzucił go pod końskie kopyta. Mon­gołowie opanowali resztę Mezopotamii (Irak) w 1258; w rok później najechali Syrię i w 1260 zdobyli Aleppo, Damaszek, Gazę i Sydon. Niebezpieczeństwo wisiało również nad Egiptem, ale śmierć Mongkego zmusiła Hulagu do powrotu; zostawił Kit-Bugę z 10 tysiącami żołnierzy, których zwyciężyli Egipcjanie, Kit-Buga poległ (druga porażka Mongołów w XIII w.). Podbudowany psy­chicznie tym zwycięstwem Egipt stał się potężnym państwem muzułmańskim; zdołał odzyskać Syrię, udaremniając zamierzenia Mongkego.