MONMOUTHA POWSTANIE

MONMOUTHA POWSTANIE 1685. Za pano­wania Karola II (1630-1685), króla Anglii, Szkocji i Irlandii, podobnie jak za czasów jego ojca, dochodziło do zaciętych sporów między koroną a parlamentem (patrz an­gielska wojna domowa pierwsza, czyli wielka 1642-1646). Istotnym problemem był katolicyzm Jakuba (1633-1701), księcia Yo­rku, po koronacji w 1685 - króla Jakuba II (w Szkocji Jakub VII). W tym okresie po raz pierwszy pojawiły się partie polityczne; torysi popierali Jakuba, a część z nich katolicyzm, wigowie występowali przeciw Jakubowi i katolicyzmowi. Karol rozwiązał trzy parlamenty opanowane przez wigów, którzy usiłowali pozbawić Jakuba dziedzic­twa tronu, i król rządził bez parlamentu. Pierwszy hrabia Shaftesbury, Anthony Ash-ley Cooper (1621-1683), zaproponował na następcę tronu nieślubnego syna Karola (uznanego przez ojca), Jamesa Scotta (1649-1685), księcia Monmouth (patrz Ko-wenantu zwolenników powstanie Monmouth zyskał zwolenników, ale w oba­wie przed kolejną wojną domową zmuszono go do wyjazdu do Holandii. Po śmierci Karola II Monmouth wylądował w Dorset-shire, w Anglii, gdzie ogłosił się królem i zebrał 4-tysięczne wojsko. Wojsko Jakuba zwyciężyło go w bitwie pod Sedgemoor. Monmouth został schwytany i ścięty. Jedną z przyczyn porażki był brak koordynacji z KOWENANTU ZWOLENNIKÓW PO- ₍ WSTANIEM 1685.