NIKARAGUAŃSKA WOJNA DOMOWA

NIKARAGUAŃSKA WOJNA DOMOWA 1909- W 1909 w Nikaragui wybuchła rewolta konserwatystów przeciw liberalne­mu dyktatorowi, prezydentowi Jose San-tosowi Zelayi (1853-1919), którego wojow­nicze działania i mieszanie się w sprawy innych państw Ameryki Środkowej napoty­kały sprzeciw Stanów Zjednoczonych. W czasie zamieszek schwytano i stracono dwóch obywateli USA pomagających po­wstańcom, co spowodowało ostry protest sekretarza stanu USA, Philandera C. Knoxa (1853-1921). 16 grudnia 1909 Zelaya został zmuszony do ustąpienia. W kraju panował stan bliski anarchii, między konserwatys­tami a liberałami doszło do walki o władzę. W maju 1911 tymczasowym prezydentem został konserwatysta Adolfo Diaz (1874--1964), który niezwłocznie poprosił USA o pomoc. Nikaragua i Stany Zjednoczone

zawarły porozumienie, na mocy którego banki nowojorskie udzieliły pożyczek, aby zapewnić Nikaragui kapitał obrotowy, wpro­wadzono także amerykański system ściąga­nia ceł, dla spłaty długów krajowych i zagra­nicznych. Po odrzuceniu porozumienia przez Senat USA prezydent William Ho-ward Taft (1857-1930) wprowadził plan w życie jako umowę władz wykonawczych, ale pożyczki zostały ograniczone. Pod has­łem „Precz z jankeskimi imperialistami' nikaraguańscy liberałowie wzniecili w lipcu 1912 powstanie. Na prośbę Diaza wylądowa­ło w Nikaragui 2500 żołnierzy piechoty morskiej USA, by chronić konserwatywny rząd; dwa miesiące później powstanie zosta­ło stłumione. W 1912 przeprowadzono wy­bory pod nadzorem wojsk amerykańskich; prezydentem został Diaz. Ochrona poselst­wa, licząca około 100 żołnierzy piechoty morskiej USA, pozostawała w Nikaragui jeszcze przez trzynaście lat. Patrz także HONDURASKA WOJNA DOMOWA 1909-1911.