PANAMSKA REWOLUCJA

PANAMSKA REWOLUCJA 1903. Na mocy traktatu Hay-Herrana (22 stycznia 1903) Kolumbia miała odstąpić Stanom Zjedno­czonym ziemie przy Przesmyku Panam-skim. USA zamierzały tam zbudować kanał (Panama wchodziła wówczas w skład Wiel­kiej Kolumbii). Wstrząsana wojną Kolum­bia była bliska załamania gospodarczego i dlatego prezydent kraju Jose Manuel Mar-roąuin (1827-1908) popierał traktat, od­rzucił go jednak Kongres (12 sierpnia 1903). Philippe Jean Bunau-Yarilla (1860-1940), który brał udział w nieudanej próbie budo­wy kanału przez Francuzów, nadal właś­ciciel praw do jego budowy, usiłował zebrać pieniądze na dalsze prace, w czym wspierał go rząd Stanów Zjednoczonych. Bunau-Ya­rilla pomógł zorganizować powstanie w Pa­namie przeciw Kolumbii. Powstanie wznie­ciła 3-4 listopada 1903 w Colonie (Panama) nieliczna grupa kolejarzy, strażaków i żoł­nierzy, którzy ogłosili niepodległość Pana­my. U wybrzeży Panamy krążownik amery­kański Naskuille powstrzymał desant kolum­bijskich wojsk dowodzonych przez generała Rafaela Reyesa (1850P-1918), które wysłano do stłumienia powstania. Z niezwykłym pośpiechem 6 listopada 1903 prezydent USA Theodore Roosevelt (1858-1919) uznał nie­podległość Panamy, a wkrótce potem przyjął Bunau-Yarillę, ministra nowo powstałej re­publiki Panamy. 18 listopada 1903 Stany Zjednoczone i Panama podpisały traktat Hay-Bunau-Varilli, na mocy którego USA za sumę 10 milionów dolarów i roczne opłaty w wysokości 250 tysięcy dolarów (dla Panamy) nabyły 10-milowy pas ziemi ciągnący się w poprzek Przesmyku Panam-skiego (Strefa Kanału Panamskiego).