POLSKO-SZWEDZKA WOJNA O INFLANTY PIERWSZA

POLSKO-SZWEDZKA WOJNA O INFLANTY PIERWSZA 1600-1611. Walka między Pol­ską a Szwecją o Inflanty (Estonia i część Łotwy), po najeździe Szwedów na Inflanty i zdobyciu większej części tego terytorium, przerodziła się w 1600 w otwartą wojnę. Polskie wojska z powodzeniem broniły Rygi i rozpoczęły udany kontratak, wygrywając między innymi bitwy pod Dorpatem (Tartu) i Rewlem (Tallin), nie zdołały jednak opa­nować całych Inflant. 15-tysięczna armia szwedzka pod dowództwem króla Karola IX (1550-1611) najechała w 1604 Inflanty, ruszyła w kierunku Rygi, została jednak rozgromiona pod Kircholmem przez liczące cztery tysiące ludzi polskie siły pod dowódz­twem Jana Karola Chodkiewicza (1560--1621). Po śmierci Karola, w 1611, strony zgodziły się na rozejm. Druga polsko-szwe-dzka wojna o Inflanty 1617-1629. Po ze­rwaniu rozejmu i podjęciu działań wojen­nych w 1617 szwedzkie wojska pod wodzą Gustawa II zajęły w Inflantach kilka portów bałtyckich. Walki przerwało zawieszenie broni trwające do 1620, po czym 16-tysięcz-na armia szwedzka pod wodzą Gustawa obiegła i zdobyła Rygę we wrześniu 1621. W krótkim czasie Szwedzi opanowali całe Inflanty i Kurlandię (południowo-zachodnia część Łotwy). Następnie zajęli całe północne Prusy (1626) zagrażając dostępowi Polski do Morza Bałtyckiego. Gustaw wrócił na zimę do Szwecji; wiosną 1627 sprowadził posiłki i w 1628 zepchnął polskie wojska na południe, aż do granicy. W tej fazie była to wojna na wyczerpanie przeciwnika, z kilko­ma nie rozstrzygniętymi starciami polskiej i szwedzkiej jazdy; wybrzeże Bałtyku opa­nowane było przez wojska szwedzkie. W 1629 rozejm w Altmarku zakończył woj­nę. Polska utraciła Inflanty, Szwedzi zajęli wszystkie pruskie porty, z wyjątkiem Gdań­ska, Królewca (obecnie Kaliningrad) i Puc­ka. Patrz trzydziestoletnia wojna 1618-1648; POLSKO-TURECKA WOJNA  1444-1456, patrz także węgiersko-turecka  wojna