REFORMY, WOJNA O REFORMY MEKSYKAŃSKIE

REFORMY, WOJNA O REFORMY MEKSYKAŃ­SKIE 1857-1860. Reformatorskie postano­wienia meksykańskiej konstytucji z 1857 spotkały się z poparciem liberałów i sprze­ciwem konserwatystów. Generał Felix Zu-loaga (1814-1876), konserwatysta, opanował stolicę, miasto Meksyk, zmusił liberalnego prezydenta Meksyku, Ignacio Comonforta (1812-1863) do udania się na emigrację i na początku 1858 objął urząd prezydenta; zastąpił go potem inny konserwatysta, Mi-guel Miramon (1832-1867). W 1858 w Qu-eretaro zebrał się kadłubowy Kongres i og­łosił prezydentem Meksyku liberała, Benito Juareza (1806-1872). W stolicy, w Meksyku, konserwatyści opanowali armię, popierani byli także przez Kościół i bogaczy. Rząd liberałów, dysponujący źle uzbrojonymi woj­skami ochotniczymi, musiał ujść z Quereta-ro do Guadalajary, stamtąd na wybrzeże Oceanu Spokojnego i do Panamy; w końcu, 4 maja 1859, obrał za swą siedzibę port Yeracruz. W 1859 Stany Zjednoczone uz­nały ten rząd i przekazały liberałom broń. Armia liberałów pod dowództwem Santosa Degollado (zm. 1861) walczyła na zachodzie, przegrała jednak wszystkie większe bitwy; szczególnie dotkliwe były porażki pod Ta-cubayą (11 kwietnia 1859) i Calayą (listopad 1859). Na początku 1859 Miramon usiłował wyprzeć Juareza z Yeracruz, jednakże na nizinie wielu żołnierzy zachorowało i zmar­ło. Degollado ruszył w kierunku Meksyku, ale przegrał bitwę pod Chapultepec w kwiet­niu 1859. Rząd Juareza, mający ogromne kłopoty finansowe, skonfiskował własność kościelną, dzięki czemu mógł lepiej uzbroić i wyposażyć armię. Jesus Gonzalez Ortega (1824-1881) poprowadził wojska liberałów do zwycięstwa w pobliżu Guadalajary, a po­tem pod Calderonem (1860). Decydujące zwycięstwo Ortegi nad wojskami Miramona w bitwie pod Calpulalpam 20 grudnia 1860 otworzyło liberałom drogę do stolicy. Juarez wkroczył do Meksyku l stycznia 1861. Przejął następnie władzę nad całym krajem i zaczął wprowadzać w życie reformy prze­widziane w konstytucji. Patrz także mek-

SYKAŃSKO-FRANCUSKA WOJNA 1861-1867.