ROSYJSKO-POLSKA WOJNA

ROSYJSKO-POLSKA  WOJNA 1919-1920.

Po wycofaniu się zgodnie z warunkami rozejmu z 1918 (patrz światowa wojna i 1914-1918) wojsk niemieckich z Polski, w lu­tym 1919 na polskie terytoria nad Bugiem wkroczyły wojska Rosji Radzieckiej. W od­powiedzi wojska polskie, dowodzone przez Józefa Piłsudskiego (1867-1935), zepchnęły wojska przeciwnika nad Berezynę i na Ukra­inę. Sojusznicza Rada zaakceptowała tym­czasową granicę między Polską a Rosją Radziecką. Jednakże 28 stycznia 1920 przy­wódcy rosyjscy usiłowali narzucić granicę zgodną z istniejącą wówczas linią frontu, to znaczy położoną dalej na zachód, Piłsudski natomiast miał nadzieję przywrócić granice z 1772 i opanować Ukrainę. W tym celu zawarł układ z antyradzieckim ugrupowa­niem Symona Petlury (1879-1926), po czym rozpoczął ofensywę; armia polska weszła na Ukrainę i zajęła Kijów (25 kwietnia-7 maja 1920). Potężne kontruderzenie radzieckie wyparło Polaków z Kijowa i Wilna; pod naporem armii rosyjskiej dowodzonej przez Michaiła Tuchaczewskiego (1893-1937) wojska polskie zaczęły uciekać. W połowie sierpnia 1920 siły rosyjskie przybliżyły się do przedmieść Warszawy, gdzie Polacy z po­mocą Francuzów kierowanych przez gene­rała Maxime'a Weyganda (1867-1965) prze­szli do ofensywy i pokonali najeźdźców w zaciętej dziesięciodniowej bitwie. Polska armia pokonała wojska Tuchaczewskiego w bitwie nad Niemnem we wrześniu 1920. 12 października 1921 strony zawarły wstęp­ne porozumienie w Rydze i zgodziły się na rozejm; porozumienie to zostało zatwier­dzone 18 marca 1921. Patrz także litewska wojna o niepodległość 1918-1920; rosyjska wojna domowa