ROSYJSKO-TURECKA WOJNA

ROSYJSKO-TURECKA WOJNA 1828-1829.

Przychodząc z pomocą Grecji w jej walce o niepodległość (patrz grecka wojna o nie­podległość 1821-1832) i widząc możliwość powiększenia swego terytorium, 26 kwietnia 1828 Rosja wypowiedziała Turcji wojnę. Rosyjskie wojska z powodzeniem oblegały Braiłę na Wołoszczyźnie, przekroczyły Du­naj i zdobyły tureckie twierdze Ruszczuk (Ruse) i Widyń (Yidin). Inna armia rosyjska po trzymiesięcznym oblężeniu zdobyła w 1828 Warnę. Na Kaukazie Rosjanie zdo­byli Kars i zwyciężyli pod Achałcychem, później powstrzymał ich opór Kurdów. W 1829 Turcy stracili Sylistrię; w bitwie pod Czerkowną (11 czerwca) wojska rosyj­skie generała Iwana Dybicza Zabałkań-skiego (1785-1831) odniosły zwycięstwo nad armią wielkiego wezyra Mustafy Reszida Paszy (1802-1858), a następnie zwyciężyły pod Sliwen (12 sierpnia). Osiem dni później bardzo przerzedzone i dotknięte zarazą wojs­ka Dybicza wkroczyły do Adrianopola (Edir­ne). W tym samym czasie inna armia rosyjska, nie wiedząc, że Dybicz już podpisał traktat pokojowy, zwyciężyła w bitwie pod Erewa-niem. Traktat pokojowy z Adrianopola, z 16 września 1929, zapewnił księstwom nad-dunajskim (Mołdawia i Wołoszczyzna) ogra­niczoną autonomię, a Rosja uzyskała władzę nad ujściem Dunaju. Wszystkie pokojowo nastawione państwa otrzymały prawo żeglugi przez cieśniny tureckie, a Grecja zyskała niepodległość. Turcja musiała zapłacić wyso­kie reparacje wojenne i potwierdzić prawa Kościoła prawosławnego na jej terytoriach (patrz rosyjsko-turecka wojna 1768-1774). Patrz także krymska wojna isss-isse.