SANUSIJJI POWSTANIE

SANUSIJJI POWSTANIE 1915-1917. Sanu-sijja, islamski zakon-sekta, założony w 1837 przez Muhammada ibn Alego as-Sanusi, przyjął zasady mistycznego sufizmu i nawo­ływał do ścisłego przestrzegania pierwo­tnych zasad islamu. Zakon zyskał wielu zwolenników w Cyrenajce (wschodnia część Libii). Politycznie zaangażowani, wojow­niczy członkowie zakonu, zwani sanusytami, walczyli bez powodzenia z francuskim eks­pansjonizmem na Saharze (1902-1913) i włoską kolonizacją oraz pacyfikacją Libii (1911-1934). W czasie ŚWIATOWEJ WOJ­NY I pod wpływem propagandy tureckiej sanusyci w listopadzie 1915 zaatakowali wojska brytyjskie na Pustyni Libijskiej w Egipcie. Początkowo odnosili sukcesy. Anglicy byli zmuszeni przysłać posiłki w ce­lu powstrzymania ich ataków. Ofensywa brytyjska w lutym-marcu 1916 zmusiła sanusytów do wycofania się do oazy Siwa, ale nie skłoniła do kapitulacji. W 1917 Anglicy przejęli oazę i wypędzili niedobitki sanusytów, którzy wrócili do Libii, by sta­wiać opór Włochom. Po ŚWIATOWEJ WOJNIE II doszli w Libii do władzy. Idris I (1890-1983), przywódca sekty i wnuk Ali as-Sanusiego, został w 1951 pierwszym kró­lem niepodległej Libii. Panował do 1969, następnie został obalony w wyniku puczu pułkownika Muammara al-Kadafiego (ur.