SZKOCKIE POWSTANIE PRZECIW MARII DE GUISE

SZKOCKIE POWSTANIE PRZECIW MARII DE GUISE 1559-1560. Wdowa po królu Jaku­bie V (1512-1542) katoliczka Maria de Guise (1515-1560), regentka Szkocji, wy­stępowała przeciw szerzącemu się w Szkocji protestantyzmowi. Wielcy panowie sporzą­dzili „First Covenant' (Pierwsza ugoda), projekt utworzenia protestanckiego kościoła narodowego, lecz ani duchowieństwo, ani parlament nie zaakceptowali go. W 1559 natchniony John Knox (1505-1572) wy­głaszał tak porywające kazania, że pod ich wpływem tłum atakował i plądrował koś­cioły. Maria poprosiła Francję o pomoc. Wojska francuskie przybyły do Szkocji, odniosły zwycięstwo nad armią protestanc­ką. Jednakże protestanci zyskali wsparcie królowej Elżbiety I (1533-1603); króowa wysłała flotę i wojsko angielskie, które przez sześć miesięcy oblegało francuskie siły pod Leith. Po śmierci Marii w 1560 opór kato­lików zmalał. W 1560 na mocy traktatu z Edynburga wszystkie wojska obce wyco­fały się ze Szkocji, a w kraju religią panującą został protestancki Kościół szkocki z Kno-xem na czele.