SZWAJCARSKIE POWSTANIE

SZWAJCARSKIE POWSTANIE 1798. Szwaj­carski region Vaud podniósł bunt przeciw znienawidzonej władzy z Berna. Na czele buntu stanął Frederic Cesar de La Harpe. Pod wpływem sugestii Napoleona Bonaparte (1769-1821) wojska rewolucyjnej Francji pod pozorem pomocy dla Vaud najechały Szwajcarię; region Vaud został przekształ­cony w „republikę lemańską' (styczeń 1798), która wkrótce stała się kantonem lemańskim, a po 1803 kantonem Vaud. W ciągu kilku miesięcy Francja opanowała całą Szwajcarię i przemianowała ją na Re­publikę Helwecką. Berno wypowiedziało Francji wojnę; 5 marca 1798 dwa oddziały wojsk berneńskich stoczyły dwie bitwy - jed­ną wygraną, a drugą przegraną, po czym Berno poddało się. Większość pozostałych kantonów szwajcarskich stawiło opór wojs­kom francuskim i w maju 1798 osiągnęło zwycięstwa pod Rothenturm, Morgarten oraz nad jeziorem Zug. Później, w odpowie­dzi na wezwanie Francji do zawarcia pokoju, większość Szwajcarów złożyła broń i pod­porządkowała się konstytucji napisanej przez Francuzów z myślą o francuskich interesach. Kanton Unterwalden prowadził walkę nadal, ale w czerwcu tegoż roku uległ przeważającym siłom francuskim. Miesiąc później pokój zawarty na warunkach podyk­towanych przez Francję zniósł Związek Szwajcarski (do 1815); Szwajcarzy zobowią­zani zostali do udzielenia pomocy Francji w NAPOLEOŃSKICH WOJNACH i do zgody na francuską okupację ich terytorium. Oparła się jedynie połowa kantonu Nidwal-

den, ale i ona poddała się po masakrze 1000 mężczyzn, 102 kobiet i 25 dzieci w Stanz, we wrześniu 1798. Patrz także wojny re­wolucyjnej francji