TURECKA WOJNA DOMOWA

TURECKA WOJNA DOMOWA  1509-1513.

Sułtan Bajezid II (1447-1513), który objął tron w bratobójczych walkach o władzę (patrz turecka wojna domowa 1481-1482), został zmuszony do odejścia w podobnych okolicznościach; zbuntowali się przeciw

niemu jego synowie, członkowie plemion turkmeńskich oraz janczarzy. Nawet śmierć przypominała tamte okoliczności; jego brat Gem zginął otruty, prawdopodobnie na roz­kaz Bajezida, również Bajezid zmarł od trucizny (1513), truciznę podano mu praw­dopodobnie na rozkaz syna, Selima I (1467-1520). Bajezid wybrał na swego na­stępcę syna Ahmeda (zm. 1513), ale Selim, gubernator Trapezuntu, też dążył do objęcia tronu. Gdy Bajezid chciał abdykować na korzyść Ahmeda, Selim z wojskiem ruszył do Adrianopola (Edirne) i zażądał przeka­zania mu władzy w prowincjach europej­skich (sułtanem miał być nadal Bajezid). Selim wkrótce zdobył miasto, został jednak zaraz zwyciężony, uciekł do Trapezuntu (1509-1510). W 1511 pod wpływem szacha Persji Ismaila I (1486-1524) z dynastii Safawidów turkmeńscy nomadowie, szyici, podnieśli bunt i zdobyli Bursę, ok. 250 km od Adrianopola. Wielki wezyr wyruszył, by zdławić bunt, a w tym czasie Ahmed za­skoczył Bajezida, domagając się przyrzeczo­nej mu sukcesji. Bajezid nie zgodził się na abdykację i ochronił tym samym Ahmeda przed buntem janczarów. Później Ahmed razem z bratem Kortudem (zm. 1513) usi­łował zdobyć władzę w Anatolii. W 1512 armia Selima zwyciężyła wojska Ahmeda, wspieranego przez Persów. Selim ruszył do Adrianopola, uzyskał pomoc janczarów i zmusił Bajezida do abdykacji. Miesiąc później i Bajezid, i Kortud nie żyli. W 1513 Ahmed został pokonany i uduszony. W po­dobny sposób zginęli wszyscy bratankowie Selima. Aby całkowicie usunąć wszelką możliwą opozycję, Selim, któremu z racji okrucieństwa nadano przydomek Bezlitos­ny, usunął czterech z pięciu synów i wydał rozkaz pogromu 40 tysięcy szyitów z Ana­tolii. Patrz także perska wojna domowa 1500-1503; TURECKO-PERSKA WOJNA 1514-1516.