TURECKO-PERSKĄ WOJNA

TURECKO-PERSKĄ WOJNA 1743-1747. Na

początku lat czterdziestych XVIII w. doszło do zatargów Turcji z Persją domagającej się

praw dla szyitów od Turcji. Nadir Szach (1688-1747) w 1743 wypowiedział Turcji wojnę, podjął wyprawę na Konstantynopol. Dowiedziawszy się, że ulem turecki (muzuł­mański doradca prawny w sprawach wiary) ogłosił, że wojna z Persją jest wojną świętą, Nadir zawrócił na wschód, zdobył Kirkuk i Arbil i oblegał Mosul. Zagrożenie ze strony Chin, pozostających pod władzą Mandżu-rów, skłoniło Nadira do podjęcia gry dyp­lomatycznej, która pozwoliła mu stłumić bunty (1743-1744), jakie wybuchały w całej Persji z powodu wysokich podatków wojen­nych. Na początku 1744 Persja wznowiła najazdy na imperium tureckie. Nadir Szach wyruszył z Hamadanu, obiegł Kars, a póź­niej zawrócił pośpiesznie do Dagestanu, by stłumić tam powstanie. Wrócił, by stanąć przeciw olbrzymiej armii tureckiej, którą rozbił w bitwie pod Karsem w sierpniu 1745. Turcy uszli na zachód, pustosząc po drodze własny kraj i doprowadzając do walk między różnymi plemionami tureckimi. Na­dir Szach bez miary nakładał na swoich poddanych podatki i należności, oślepiał i karał śmiercią nieudolnych urzędników. Spowodowało to kolejne powstanie w Persji w latach 1745-1746. W 1746 Persja zawarła pokój z Turcją; granice Persji nie uległy zmianie, Bagdad pozostał przy Turcji. Za­dowolona Porta wysłała posła z tysiącoso-bowym orszakiem, jednak przed jego przy­byciem rozwścieczeni obywatele zamordo­wali Nadira. Patrz także perska wojna

DOMOWA