WIETNAMSKIE POWSTANIA

WIETNAMSKIE POWSTANIA 1930-1931

(powstanie w Yen Bai). Nie uzyskawszy od francuskiego rządu kolonialnego ustępstw politycznych, Wietnamczycy zaczęli zawią­zywać tajne organizacje rewolucyjne, takie jak założone w 1927 Nam Viet Quoc Dań Dang (VNQDD) lub Wietnamska Partia Narodowa. Wielu wietnamskich oficerów i intelektualistów, którzy pragnęli własnego demokratycznego rządu, wstąpiło do VNQDD; przewodził niej nauczyciel Ngu­yen Thai Hoc (1904-1930). VNQDD pro­wadziła akcje terrorystyczne i przygotowy­wała ogólnonarodowe powstanie zbrojne; w nocy z 9 na 10 lutego 1930 tubylcze oddziały wietnamskie stacjonujące w gar­nizonie w Yen Bai w Tonkinie podniosły bunt i zabiły oficerów francuskich. Fran­cuzi, uprzedzeni wcześniej, brutalnie zgnie­tli powstanie już następnego dnia, nim inne garnizony zdążyły pójść na przykładem Yen Bai. Aresztowano i ścięto Nguyen Thai Hoca i 12 członków grupy. Wielu zwolen­ników całkowicie rozbitej VNQDD wstąpiło do komunistycznej partii Indochin, utwo­rzonej w 1930 przez Nguyen Tat Thanha (znanego później jako Ho Szi Min) (1890-1969), która wznieciła poważne po­wstania chłopskie w Tonkinie i Annamie (środkowy Wietnam). Francuskie wojska surowo rozprawiły się z powstańcami i przy­wróciły spokój; setki Wietnamczyków zabi­to, tysiące uwięziono, mimo to nadal trwały wystąpienia przeciw francuskim rządom i przybierały coraz gwałtowniejsze formy. Patrz także francuska wojna w indochi-NACH 1946-1954.