ZULUSKA WOJNA

ZULUSKA WOJNA 1879. Po aneksji w 1877 państwa Burów (Holendrzy) w Transwalu Anglicy przejęli również długotrwały spór graniczny z Zulusami, ludem z Afryki połu­dniowej, posługującym się językiem bantu (patrz blood riyer, bitwa nad blood riyer 1838). Gdy król Cetewayo (1836?--1884) zignorował żądania Anglików i nie uznał ich faktycznej władzy, generał Frede-ric A. Thesiger (1827-1905), baron Chelms-ford, najechał Zululand. Zulusi, uzbrojeni jedynie w dzidy, walczyli zaciekle; pokonali Anglików pod Isandhlwana 22 stycznia 1879 i stawili wytrwały opór w innych starciach, zwłaszcza pod Eshowe i Kambulą. W kwiet-niu-maju 1879 nadeszły posiłki brytyjskie. Wkrótce potem w czasie wyprawy zwiadow­czej wpadł w zuluską zasadzkę i zginął Louis J. J. Bonaparte (1856-1879), syn by­łego cesarza Francji Napoleona III (1808-1873), ochotnik w armii brytyjskiej. Wojna stała się problemem międzynarodo­wym. 4 lipca 1879 wojska brytyjskie pod dowództwem generała Gameta J. Wolseleya (1833-1913) wywalczyły decydujące zwy­cięstwo pod Ulandi, które złamało potęgę Zulusów. Cetewayo uciekł, ale ujęto go w sierpniu i zawarł pokój. Chcąc położyć kres nadal wybuchającym powstaniom Zu­lusów, Wielka Brytania dokonała w 1887 aneksji Zululandu. Patrz także burów woj­na pierwsza isso-issi.