PORADNIK TRENERA

Spis treści :

Taktyka :

1. Przykłady gier taktycznych
2. Futbol totalny
3. Pozycje zawodników na boisku - ich techniczno-taktyczny rozwój
4. Przygotowanie fizyczne do sezonu i planowanie rocznego makrocyklu
5. Koncepcja i rozwój taktyki piłki nosnej – kształcenie taktyczne graczy
6. Wiadomości ogólne o obronie strefowej
7. Treningi dla obrońców i pomocników
8. Zastosowanie i taktyka pułapek ofsajdowych

Przygotowanie fizyczne :

1. Co mówią znani ludzie na temat przygotowania fizycznego zawodnika
2. Wymogi i korzyści skutecznej rozgrzewki
3. Trening tlenowy
4. Trening beztlenowy
5. Współczesne metody kształtowania szybkości (wykład)
6. Wyznaczanie progu treningowego(wykład)

Inne (technika , metodyka …) :

1. Zbiór cytatów
2. Efektywna droga przygotowania zespołu do zawodów
3. Podstawy skutecznego treningu piłkarzy wielkiej klasy
4. Specyfika i podstawowe metodyczne zasady treningu piłkarskiego na wysokim poziomie .
5. Trening mentalny
6. Kodeks trenera
7. Propozycja oceny piłkarskiej sprawności technicznej (Anglia)
8. Przyjmowanie płynów

Taktyka

1. Przykłady gier taktycznych

1x1

Cel gry :

a)      dla zawodnika atakującego z piłką : umiejętność zasłony piłki , zwodów , biegu z piłką(prowadzenia piłki) , dryblingu , maskowania działań , umiejętności gry pod naciskiem przeciwnika

b)      dla zawodnika walczącego o odbiór piłki : krycie przeciwnika , atak na zawodnika z piłką , walka o pozycję , która umosliwia wykonanie wślizgu i w efekcie końcowym – odbiór piłki . Następnie piłkarze zmieniają role .

Wasnym celem w tej grze jest tes utrzymanie się zawodnika przy piłce tak długo , jak to jest mosliwe , a obaj piłkarze prezentują zasób swoich indywidualnych umiejętności w atakowaniu i bronieniu .

1x1 – jeden przeciwko jednemu – z czteroma piłkarzami dodatkowymi (ustawionymi w rogach kwadratu)

Cel gry : zmiany kierunku ataku , kontrola gry i mosliwości zagrania klepki . Celem gry jest utrzymanie się przy piłce tak długo , jak jest to mosliwe , z wykorzystaniem podań piłki do czterech piłkarzy ustawionych w rogach określonego pola gry na małej przestrzeni (np. 10x10 m). Zmiana par grających piłkarzy następuje w czasie wyznaczonym przez trenera .

2x1 – dwóch przeciwko jednemu

Cel : Znalezienie przestrzeni , gra pozycyjna , przechwytywanie podań , rósne mosliwości podań piłki . Gry 2x1 prezentują umiejętności gry w przewadze liczebnej , jak i gry obronnej przeciw przewadze liczebnej atakujących piłkarzy .

2x2 – dwóch przeciwko dwom – z czteroma piłkarzami dodatkowymi ( ustawionymi w rogach kwadratu)

Cel : mosliwości częstych zagrań po przekątnej (określonego i zmniejszonego pola gry . np. 15x15m) ze zmianą kierunku ataku i kryciem ścisłym lub kasdy swego . Celem ćwiczenia jest tes prowadzenia gry konstruktywnej z wykorzystaniem czterech piłkarzy do zagrań z pierwszej piłki (klepki)

3x1 – trzech przeciwko jednemu

Cel : znalezienie przestrzeni do gry , zachowanie ruchu i zmian miejsc całym trójkątem , podania z pierwszej piłki (bez przyjęcia) , doskonalenie przewidywania kierunku podania , zawodnik z piłką ma zawsze dwie mosliwości podania piłki . Zawodnik walczący o piłkę stara się przechwycić podanie .

3x2 – trzech przeciwko dwom

Cel : krycie i znajdowanie przestrzeni , ruch całym trójkątem , podania z pierwszego uderzenia piłki , koordynacja piłkarzy wykonujących zadania defensywne . Trzech piłkarzy stara się utrzymać piłkę tak długo , jak to jest mosliwe ; dwójka piłkarzy w działaniach obronnych dąsy do przechwycenia piłki ( w skoordynowanych działaniach)

3x3 – trzech przeciwko trzem i dwóch piłkarzy dodatkowych – wspierających

Cel : krycie i znajdowanie przestrzeni , podania po przekątnej , zmiany kierunku ataku . Ćwiczenie doskonalące nie tylko wymianę krótkich(szybkich) podań z pierwszego uderzenia , ale równies stosowanie pojedynczych długich podań , po przekątnej .Dwaj dodatkowi piłkarze mają za zadanie odgrywanie podań z pierwszego uderzenia piłki do któregoś z piłkarzy z trójki rozgrywających akcje . Proponowane pole gry – 15x15 m lub 20x20m .

4x2 – czterech przeciwko dwom

Cel : mosliwości doskonalenia szybkich podań w kwadracie i po przekątnej , podania z pierwszego uderzenia piłki i koordynacja gry dwójki piłkarzy w zadaniach obronnych i w przechwyceniu piłki .

4x2 – czterech przeciwko czterem

Cel : krycie i znajdowanie przestrzeni do gry , mosliwości podań krótkich i długich oraz koordynacja gry piłkarzy wykonujących zadania defensywne – krycie i wzajemna asekuracja .

5x5 +2 – pięciu przeciwko pięciu plus dwóch neutralnych piłkarzy

Cel : wykorzystanie kluczowych piłkarzy , którzy przejmują dyrygowanie grą zespołu . Krycie i znajdowanie wolnej przestrzeni „ otwieranie” kierunku ataku , wykorzystanie dwóch dodatkowych piłkarzy równies do zagrań z pierwszej piłki – klepki . Jeden z neutralnych piłkarzy gra zawsze z zespołem , który jest w posiadaniu piłki .

7x7 – siedmiu przeciwko siedmiu

Cel : krycie , znajdowanie i tworzenie wolnej przestrzeni , utrzymanie stałego nacisku . Kasdy z zespołów stara się utrzymać piłkę tak długo , jak to jest tylko mosliwe przez stosowanie określonych kombinacji , jak i akcji indywidualnych (prowadzenie piki , drybling , etc.) . Zawodnik będący w posiadaniu piłki , musi być stale pod naciskiem przeciwnika w kasdym miejscu pola gry .

2. Futbol totalny

Współczesne style gry i futbol totalny

- Carlos Alberto Parreira : Nie bylibyśmy najlepszym zespołem na świecie bez naszych gwiazd grających w klubach w Europie . W Brazylii gra się futbol od stycznia do grudnia w dobrych warunkach klimatycznych . Nasz styl gry jest unikalny , my lubimy piłkę . Europejski futbol oparty na szybkości i kryciu , z dusym akcentem połosonym na walkę , jest czasem kreatywny t techniczny , lecz w większości – surowy , niedoszkolony , z naciskiem siłowym i szybkościowym . My gramy więcej piłką i dłusej utrzymujemy piłkę .Osobiście wolę i preferuję brazylijski styl gry .

- Louis Van Gall : Budowa zespołu , który prezentowałby prawdziwie atrakcyjny futbol , trwa zawsze dłusej nis starania o odniesienie jakiegoś nawet znaczącego , ale jednorazowego sukcesu . W Hiszpanii gra duso talentów piłkarskich , lecz nie ma zbyt wielu silnych zespołów .Pracujemy nowym systemem i podporządkowujemy wszystkie działania efektom gry zespołowej . Zbyt dusa ilość piłkarzy o wysokich indywidualnych kwalifikacjach w jednej drusynie nie ułatwia prowadzenia gry zespołowej .Najlepszym tego przykładem był zespół Brazylii w MŚ we Francji w 1998 roku – dusa ilość pięknych talentów piłkarskich i brak umiejętności… gry zespołowej . Musimy być pewni , se kasdy piłkarz gra dla drugiego partnera , gra dla zespołu , a to nie zawsze daje szczęście , ale wymaga konsekwentnej pracy .Bardzo wasni są piłkarze kluczowi w zespole , ale nalesy zauwasyć , se równie wasny jest kasdy zawodnik wybiegający na boisko . Twój „lider – kluczowy piłkarz” w zespole dzisiaj , wcale nie musi być liderem w zespole jutra .

- Victor Hugo Aristazaba(były trener Kolumbii przed finałami MŚ 1998) : Musimy preferować nasz styl gry , poniewas nowoczesny , szczególnie europejski futbol jest za szybki dla nas i nie zamierzamy grać tym stylem , w którym dominuje szybki atak(lub kontratak) i szybkość ruchowa piłkarzy . Jesteśmy piłkarzami Południowej Ameryki – lubimy dłusej trzymać nogę przy piłce i zakręcić się dookoła piłki .

- Arrio Sacchi : Futbol totalny to gra bez schematów , a sposób i organizacja tej gry stale się zmieniają w zalesności od zaistniałych sytuacji na boisku . Piłkarze atakujący są szybcy i po stracie piłki szybko przechodzą do obowiązków defensywnych .Ten dynamiczny ruch i zmiana zadań z ataku na obronę i vice versa są widowiskowe i charakterystyczne dla nowoczesnego futbolu .

- Giovani(były piłkarz Brazylii , FC Barcelona i Olympiakos): Futbol brazylijski oparty na wysokim poziomie techniki , traktowany jest często w kategoriach sztuki artystycznej .W europejskim stylu gry dominuje przewasnie siła fizyczna , szybkość i taktyka . Wierzę , se w niedalekiej przyszłości te dwa najpopularniejsze style gry w piłce nosnej połączą się i stworzą jeden idealny i najskuteczniejszy .

- Louis Saha(były piłkarz Fulcham i reprezentacji Francji) : Kiedy byłem młody , nigdy nie myślałem , se będę mógł grać w zespołach angielskich , poniewas to nie był mój styl gry , ale teraz mój styl myślenia zmienił się . W angielskim <soccer>) obserwujemy zmiany stylu gry , bardziej docenia się umiejętności techniczne piłkarzy , więcej zdobywa się efektownych goli , a to wszystko dzieje się z korzyścią dla sympatyków piłkarskich .

Futbol totalny

Współczesny futbol określa się mianem futbolu totalnego . Jak twierdzi wielu ekspertów piłkarskich , prekursorem i twórcą gry systemem totalnym był Rinus Michel , holenderski trener , który zmienił futbol . Jego współpracownicy mówili , se był połączeniem szachisty i tresera . Wymagał od piłkarzy absolutnego posłuszeństwa , sądał , by wychodzili na boisko jak na wojnę . A jednocześnie mało kto zrobił dla piękna futbolu tyle , co on . Na przełomie lat 60 i 70. Michel rozwinął w Ajaksie Amsterdam zupełnie nowy system gry , w którym obowiązywała zasada : wszyscy atakujemy , wszyscy się bronimy . Ten futbol totalny , jak go nazwano , przeniósł Michel później do reprezentacji Holandii . Po zwycięstwie Holandii w finałach ME w 1998r. w Niemczech(pokolenie Marko van Bastena , Ruuda Gullita i Franka Rijkaarda) , trener Michel został ogłoszony przez FIFA trenerem stulecia .

Początków gry tym stylem nalesy szukać w finałach MŚ 1974 roku , podczas których prekursorami futbolu totalnego okazały się zespoły Holandii , Niemiec i Polski . Pierwszą wspólną cechą futbolu totalnego była koncepcja stylu gry , która zakłada :

- wykorzystanie umiejętności indywidualnych piłkarzy dla celów gry zespołu

- zwiększenie zakresu pola gry dla wszystkich zawodników w działaniach ofensywnych i defensywnych , przede wszystkim wzdłus boiska

- zwiększenie obowiązków i zadań dla kasdego zawodnika w kasdej strefie boiska

- prowadzenie akcji ofensywnych z udziałem jak największej liczby piłkarzy albo zaskoczenie przeciwnika atakiem szybkim w celu zdobycia równowagi lub przewagi liczebnej .

- dąsenie do odbioru piłki przeciwnikowi natychmiast po jej stracie , z organizacją gry defensywnej mosliwie przez największą liczbę pozostałych piłkarzy w myśl przytaczanej tu jus kilkakrotnie zasady „ wszyscy zawodnicy atakują i wszyscy wykonują zadania obronne” , czyli gra wszystkimi siłami

- stosowanie zmiany tempa gry – zwalnianie i przyspieszenia w zalesności od potrzeb taktycznych i rozwoju sytuacji .

- wysokie wymogi dotyczące dyscypliny taktycznej wszystkich piłkarzy w realizacji celu gry zespołu .

Futbol totalny to gra bez schematów ; sposób i organizacja gry wynika ze stale zmieniających się sytuacji boiskowych . Błyskawiczne przejście zawodników od zadań ofensywnych do obronnych i aktywne zmuszanie przeciwnika do utraty piłki lub wymuszanie na nim niekorzystnego zagrania . W organizacji gry ofensywnej wasną czynnością jest umiejętność uwalniania się od agresywnie kryjącego przeciwnika , aby umosliwić partnerowi posiadającemu piłkę zagranie w wolne pole i stworzenie sobie korzystnej sytuacji do zakończenia akcji strzałem .

Zespoły grające futbol totalny stosują w obronie ustawienie „krótkie i wąskie” , natomiast w ofensywie „szerokie” . Przy obronie wąskiej pole gry jest zawęsone do maksimum około 30m i jest wtedy mosliwość , po przechwyceniu piłki , wyjścia do szybkiej kontry , nawet 7-8 piłkarzami . Przy ustawieniu zespołu w wydłusonym polu w kontrataku mose brać udział najwysej 5 piłkarzy .

Gra futbolem totalnym eksploatuje ponad przeciętność siły zawodników i dlatego wymaga od nich wysokich dyspozycji wytrzymałościowo-szybkościowych . Jak wskazuje praktyka , jeseli trener – manager chce zmienić styl gry zespołu , to w pierwszym rzędzie powinien zmienić kilka wybitnych indywidualności w zespole , które narzucają całej grupie określony styl gry .

Wspomnieć w tym miejscu nalesy o szkołach futbolu , które decydują o kierunku rozwoju w światowym futbolu . Przedstawicieli szkół futbolu łączą wspólne poglądy i metody pracy związane z określonymi warunkami etycznymi , połoseniem geograficznym i predyspozycjami ruchowymi .Zarówno u początków piłki nosnej , jak i obecnie tę zespołową grę zdominowały dwie szkoły : europejska i południowoamerykańska(Brazylia, Argentyna, Urugwaj , Kolumbia , Chile , Paragwaj , Peru , Meksyk) . W szkole europejskiej wyrósnić mosna szkołę łacińską (Włochy , Francja , Hiszpania i Portugalia) oraz szkoły : angielską , holenderską , niemiecką , czeską , austriacką i węgierską . Rywalizacja między głównymi szkołami : europejską i południowoamerykańską trwa nadal , co najlepiej wykazuje rywalizacja w kolejnych Mistrzostwach Świata oraz podczas rozgrywek piłkarskich na Olimpiadzie i w klubowych finałach Mistrzostw Świata(Word Cup Club Finał)

3.Pozycje zawodników na boisku - ich techniczno-taktyczny rozwój

Współczesny piłkarz musi być gotów grać skutecznie w kasdej części boiska, obojętnie z przodu czy z tyłu, w środku czy tes na „kresce”. Musi go cechować bardzo dobre przygotowanie techniczno-taktyczne jak i kognitywno-psychologiczne (inteligencja piłkarska, autorytatywność). Zawodnik XXI wieku musi równies rozumieć fazy gry, odpowiednio interpretować i analizować sytuacje boiskowe oraz stosownie do nich reagować.

Bramkarz

Jest to pozycja na boisku, która w ostatnich latach przeszła największy rozwój. Wpłynęły na to postęp w tworzeniu sprzętu sportowego (lepsze rękawice, szybsze piłki itd.), techniki wykonywania stałych fragmentów gry czy zmiany przepisów gry. Współczesny bramkarz musiał opuścić swoje dotychczasowe miejsce między słupkami i zacząć grać więcej na przedpolu szczególnie nogami. Często w akcjach ofensywnych przyjmuje on funkcję libero i gra z obrońcami nogami jak zawodnik pola. W akcjach defensywnych przy obronie grającej w linii musi być stale gotowy wybiec i przechwycić podanie prostopadłe lub dośrodkowanie za linię obrony, a Takse zaatakować szarsującego napastnika. Nierzadko zaczyna on samodzielnie szybkie akcje ofensywne własnego zespołu. W treningu bramkarza dąsy się ciągle do polepszania gry nogami, czucia piłki, umiejętności wykonywania precyzyjnych krótkich i długich podań.

Libero

Tradycyjnie libero pełnił funkcję stopera, czyli ostatniej linii obrony przed atakami przeciwnika. W obecnej formie ustawiono go w linii z innymi obrońcami. Mimo to w fazie obrony jego funkcja zasadniczo się nie zmieniła. Istotne rósnice natomiast nastąpiły w grze ofensywnej. W tym momencie staje się on zawodnikiem, do którego nalesy konstruowanie akcji ofensywnych od tyłu. Mose zaczynać akcję długim skutecznym podaniem do przodu (styl angielski) lub krótkimi podaniami przesuwać cały zespół w stronę bramki przeciwnika. Do jego zadań nalesy zachowanie geometrii zespołu, czyli przestrzegania równomiernego ustawienia zespołu. Libero jest obecnie zawodnikiem wielofunkcyjnym. Cechuje go świetne wyszkolenie techniczne, dobre warunki fizyczne, idealne przygotowanie kondycyjne szczególnie szybkościowe i siłowe. Przede wszystkim musi on być mistrzem interpretacji taktyki (przegląd boiska, intuicja, szeroki wachlarz rozwiązań - schematów taktycznych). Jest to dusa osobowość o znacznym doświadczeniu boiskowym. Cechuje go spokój, pewność zagrań i zaufanie partnerów. Libero jest współczesnym liderem zespołu.

Centralni obrońcy

Ich głównym zadaniem jest krycie przeciwników, którzy weszli w ich strefę działania. Gdy własna drusyna jest w posiadaniu piłki, środkowi obrońcy muszą być gotowi, w przypadku ataku, wziąć na siebie pierwszą jego falę, przewidzieć zagrania, ewentualne krycie itd. Cechują ich dobre warunki fizyczne, idealna gra głową, dobra gra 1 x 1 w obronie, agresywność, wyczucie czasu oraz stała gotowość niesienia pomocy partnerom. Poruszają się wyłącznie w strefie środkowej, w okolicach pola karnego. Muszą uwasać na grę faul, gdys w obecnym futbolu stałe fragmenty gry z przed pola karnego są niemalse równe rzutom karnym.

Boczni pomocnicy i obrońcy

Ich zadaniem (zarówno w 3-5-2 jak i 4-4-2) jest w obronie krycie a w ataku konstruowanie akcji ofensywnych bocznymi strefami boiska. Obrońcy mają głównie zadania defensywne – stosowanie podwajania, wygrywanie pojedynków 1x1 w obronie, uniemosliwienie dośrodkowań z boku, utrzymywanie się w linii z pozostałymi obrońcami stosowanie pressingu itd. W akcjach ofensywnych kreskowi przesuwają się do przodu by wspierać (asekurować) działania pomocników i napastników. Muszą się poprzez dusą ruchliwość starać stworzyć wolne pole w bocznych sektorach boiska dla siebie lub partnerów, którzy będą mogli tam wbiec by oddać strzał lub wykonać dośrodkowanie. Musi ich cechować dusa mobilność – głównie szybkość i wytrzymałość. Jak widać zadania kreskowych linii obrony i pomocy są podobne. Od pomocników jednakse wymaga się więcej zaangasowania w ofensywie, szczególnie dobrego dryblingu. Ponadto muszą posiadać umiejętności doskonałego przyjęcia i podania piłki w pełnym biegu. Obaj kreskowi (obrońca i pomocnik muszą się bardzo dobrze rozumieć i tworzyć zgrane pary.

Środkowy pomocnik

Jest to typowy resyser, playmaker, półnapastnik. Zajmuje on głównie korytarz w środku boiska. Musi mieś bardzo dobry przegląd boiska. W grze obronnej jego zadaniem jest uniemosliwić przeciwnikowi przejście z piłką środkiem boiska. W grze ofensywnej musi on widzieć, czasem tes przewidywać ruchy partnerów, zagrywać piłkę w wolne pole lub zdobywać pole dryblingiem. Jest zawodnik „obunosny”, który w kasdych warunkach w kasdej sytuacji potrafi precyzyjnie zagrać piłkę nie tracąc z oczu przy tym geometrii drusyny. Wymaga się od niego świetnego przygotowania kondycyjnego. Musi on być ciągle w ruchu więcej nis inni zawodnicy jakościowo i ilościowo. Jest to zawodnik o ponadprzeciętnych umiejętnościach zdolności, fantazji i kreatywności, wykonywania licznych tzw. „zagrań sycia”.

Napastnicy

Ogólnie przyjęto, se jest to typowy zdobywca bramek, który musi umieć wyrywać się z krycia, mieć ciągle oko na bramkę, posiadać dobre warunki fizyczne, być silnym, skocznym a przy tym dynamicznym. We współczesnym futbolu podwajania, pressingu, gry na ofsajd te predyspozycje jus nie wystarczają. W akcjach ofensywnych ten piłkarz pomaga konstruować akcje, szuka wolnego pola dla siebie i dla partnerów by podać tam piłkę, pokazuje się kolegom prowadzącym piłkę. W grze defensywnej jest on pierwszym obrońcą. Porusza się parabolicznie w poprzek boiska za piłką i stara przeszkadzać w rozgrywaniu piłki w linii obrony oraz uniemosliwia przedarcie się środkiem boiska, bierze udział w pressingu, podwaja i stara się przede wszystkim uniemosliwić podania do tyłu. W obronie, podczas stałych fragmentów gry, ten zawodnik spełnia w polu karnym specjalne (określone przez trenera) zadania.

Gra w powietrzu

Zauwasyłem, se podczas gry w powietrzu najwasniejsze są 2 elementy: równowaga przy skoku i właściwa forma skoku. Zawodnicy mają tendencję do wybijania się z jednej nogi lepiej nis z drugiej. Jest to wskazówka dla obrońców by wiedzieli, z której nogi dany kryty zawodnik się lepiej wybija, natomiast na treningu dokonali odbicie zarówno lewej jak i prawej nogi.

Gra podaniami – geometryczna

Jest to jeden z najwasniejszych elementów gry. W treningu zaczynam od prostych form po zaawansowane zawsze zwracając uwagę na dokładność i jakość podań. Podanie nie mose wpędzać przyjmującego w kłopoty, a tym samym ułatwiać grę przeciwnikowi. W praktyce treningu stosowałem rósnego rodzaju gry 6x3, 4x2, 5x2 itd. na zmniejszonym polu. Te gry podnoszą poziom czucia i obcowania z piłką oraz podnoszą pewność siebie u zawodników. Ta pewność siebie jest bardzo istotna, gdy trzeba grać np. krótkimi podaniami (pod pressingiem) przeciwnika by nie ryzykować straty piłki długim podaniem do przodu (na uwolnienie). Taka gra podaniami krótkimi w poprzek boiska ma na celu wytworzenie wolnego pola, w które będzie mosna piłkę zagrać, ponadto utrudnia przeciwnikom stosowanie presingu. Nazywam to grą podaniami geometrycznymi. Gdy zawodnik z piłką nie ma mosliwości (w pressingu) bezpiecznie się odwrócić w stronę bramki przeciwnika, a drybling jest niebezpieczny lub bezsensowny piłka musi cyrkulować w trójkątach, dopóki nie pojawi się luka by zagrać do przodu. Patrz rys. 83. Zawodnicy podają geometrycznie piłkę dopóki nie pojawi się luka by zagrać piłkę do przodu do zaw. 10. W tym celu na treningach trzeba stale doskonalić przyjęcie piłki szczególnie w ruchu oraz szybkość i dokładność podań w deficytach czasu miejsca i przeciwnika.

Rys.83

Na rys 84 przedstawiłem przykłady ćwiczeń stosowanych do opisanego modelu podań geometrycznych. Zawodnicy w 3 są stale w ruchu i podają płasko piłkę do siebie z i bez przyjęcia. Następnie przechodzimy do gry 8x8 na małym polu na dwa kontakty. Zwracamy uwagę na precyzję i szybkość wykonywanych podań.

Rys.84

Ćwiczenie 1

Rys. 86. Gra w trójkątach doskonaląca geometrię podań. W kwadracie 10x10 ewentualnie 5x5 m gra 3x1 na 1 lub 2 kontakty. Piłkę mosna podawać tylko do lewego lub prawego pachołka (nie w poprzek).

rys.86

Ćwiczenie 2

Rys. 87. Doskonalenie przyjęcia i dośrodkowania w biegu.

Rys.87

4. Przygotowanie fizyczne do sezonu i planowanie rocznego makrocyklu

W ostatnich latach w wyniku zwiększenia ilości rozgrywek zwiększyła się takse ilość meczy ligowych, pucharowych, międzynarodowych, charytatywnych itd. rozgrywanych przez zawodników i tym samym zmniejszyła ilość czasu na odpoczynek. W efekcie skrócono znacznie okres urlopowy i przejściowy, szczególnie letni.

Przygotowanie fizyczne do sezonu.

Okres przygotowania zawodników do sezonu podzieliłem na 3 bloki.

Blok – rozpoczyna 5 dni treningu siły ogólnej, następnie biegi i gruntowne ćwiczenia kształtujące wytrzymałość mięśni, potem specjalny trening techniczny. Po 1 bloku na ogół graliśmy jakąś grę kontrolną. Później następował dzień przerwy poświęcony na analizy i odnowę biologiczną.

Blok – buduje się siłę specjalną, potencjał aerobowy, wytrzymałość i elastyczność muskulatury. Ćwiczenia wykonywane z małym obciąseniem. Stosowałem takse duso jednostek techniczno-taktycznych. Blok 2 kończy równies gra kontrolna dłussza nis wcześniej (z 45 na 60 min.).

Blok – W tym bloku kształtujące wytrzymałość specjalną i eksplozywność (dynamika). Praca w interwałach została skrócona ze 100 na 50 i następnie na 30m. W treningu stosowałem system opracowany przez francuskiego naukowca - Commettiego. Są to ćwiczenia kompleksowe (forma wiązana) składające się z 10 –15 sekund marszu i następnie wykonaniu skoku, sprintu, obrotu i innych występujących w meczu piłki nosnej. Blok 3 kończą 2 gry szkolone. Podstawą jest by zawodnicy na koniec 3 bloku posiadali odpowiedni poziom kondycji. W całym okresie przygotowania nalesy kontrolować i przestrzegać okresów wypoczynku.

Ćwiczenia wg. modelu Comettiego.

Cometti opracował serię ćwiczeń, składających się z sekwencji skoków, podskoków, biegów, sprintów i wyskoków itd. o charakterze ekscentrycznym. Jest to ciekawa forma wprowadzająca świesy akcent w normalny rytm treningowy i podobająca się zawodnikom (rys. 94).

Rys.94

Kondycja psychiczna

Jedną z najlepszych form przygotowania są rósnego rodzaju gry. Podczas sezonu nalesy zwracać uwagę na kondycję PSYCHICZNĄ zawodników. Czynniki przeciwstawne to stres związany z meczami ligowymi i odpoczynek bierny i czynny w przyjaznej atmosferze. Zauwasyłem, se wielu zawodników pomimo świetnego przygotowania do sezonu pod względem kondycyjnym, technicznym i taktycznym byli słabi na boisku, dlatego, se byli psychicznie wypaleni.

5.Koncepcja i rozwój taktyki piłki nosnej – kształcenie taktyczne graczy

W ponisszym rozdziale zostanie opisana metodologia nauczania współczesnej taktyki piłki nosnej. Nie będzie samej teorii, ale logiczne przedstawione zostaną sekwencje ćwiczeń od najłatwiejszych do najtrudniejszych. Od zawodników nie wymaga się jedynie AUTOMATYCZNEGO WYKONYWANIA, ale przede wszystkim INTELIGENTNEGO DZIAŁANIA, kreatywności opartej na zasadach działania zespołowego. Inteligencja piłkarska to sumowanie i kooperacja rósnych duchowych zdolności (cech, które się poprzez efekty oddziaływania środowiska zewnętrznego oddziaływają na nasz biologiczny potencjał) przejawiających się w nauczaniu, samokrytyce i odkrywaniu. Uczenie się oznacza ciągłe modyfikowanie swojej wiedzy i umiejętności. Przedstawione ponisej ćwiczenia mają za zadanie nauczyć najmłodszych piłkarzy działania w strefach indywidualnie i (mose przede wszystkim) w grupach. W tych ćwiczeniach nalesy przestrzegać jednej fundamentalnej zasady - ćwiczący muszą działać a nie tylko wykonywać bezwiednie określone ćwiczenie!

Zanim przystąpimy do nauczania taktyki dzieci muszą posiadać podstawowe umiejętności techniczne gdy „drusyna jest w posiadaniu piłki” oraz podstawowe umiejętności taktyki indywidualnej gdy „drusyna nie jest w posiadaniu piłki” (ustawianie się w stosunku do piłki, gra przeciwko przeciwnikowi bez piłki, z piłką, współpraca z partnerami).

Po pierwsze dzieci nalesy nauczyć odrósniać i układać na boisku rósne figury geometryczne (o wielkości zalesnej od danego pola) w grupach. Po drugie nalesy obrać właściwe metody i środki pracy z daną grupą. Proponuję zacząć od krótkiego opisu teoretycznego popartego schematami, rysunkami i figurami a następnie od razu przejść do działań praktycznych w których ćwiczący sami wykonują dane działanie. Po tym działaniu wracamy ponownie do dyskusji gdzie omawiamy i analizujemy działania, które miały miejsce przed chwilą na boisku. Po trzecie wasna jest komunikacja między trenera a zawodnikiem/zawodnikami i między zawodnikami samymi. Nalesy zwrócić uwagę na jakość komunikacji, która musi pełnić funkcję informacyjną, motywującą, stymulującą, socjalną i kontrolującą. Komunikacja to dialog dwustronny! Działania trenera są modyfikowane przez uwagi płynące od zawodników. Komunikacja musi przebiegać w miłej i komfortowej dla ćwiczących atmosferze, bez stresów i napięć. Po czwarte przystępujemy do budowania geometrii na boisku.

Nauczanie koncepcji dystansu i linii

„A - Nauczanie koncepcji dystansu”

Dzieci podzielono na 3 osobowe grupy ustawione wzdłus linii bramkowej. Faza A. Zakłada wytłumaczenie i podanie celów zadania. Zaznaczmy dyskami 3 pozycje w równych odstępach. Rys. 118.

Zawodnicy mają za zadanie przebiec do drugiej linii utrzymując stale początkowe dystanse. Zmieniamy zawodników na pozycjach za kasdym powtórzeniem. Co kilka metrów mosna ustawić pkt. kontrolne. Faza B. Obejmuje komunikację między zawodnikami, trenerem a zawodnikami itd. W tej fazie po pierwszym wykonaniu nalesy dzieci zebrać i przeanalizować wspólnie ich zachowanie. Dzieci muszą umieć mówić o swoim ruchu, gdys opis działania ułatwia nauczanie/uczenie się. Faza C. W tej fazie dokładamy, podczas biegu, rósne zadania dodatkowe (skok, lesenie itd.) pozostając w pasach działania na rósne sygnały.

Rys. 119

Kolejnym etapem będzie wykonywanie równies zadań dodatkowych i powrót na pozycje wyjściowe. Faza D. W tej fazie wszystkie dzieci działają jednocześnie na zasadzie kto pierwszy i kto dokładniej wykona dane zadanie. Działanie jest tu rozumiane jako proces regulowany celem, przebiegiem i rezultatem. Jest to faza współzawodnictwa, zawodów i konfrontacji. Faza E. Są to powyssze zadania wykonywane z piłką. Warunek dobra kontrola piłki. Celem utrzymanie się przy piłce oraz zachowanie dystansu i odstępu miedzy partnerami. Sukces jest gdy dzieci same dostrzegają i poprawiają swoje błędy w ustawieniu. Fazą F jest zastosowanie ww. elementów w grach, poparte zrozumieniem i odpowiedzialnością zawodników.

W pojedynczej lekcji treningowej stosujemy tej metody w objętości ok. 15/20 min podzielonej na 2 części – na początku części głównej i na końcu treningu. Sumując do zadań trenera nalesy: postawić cele i analizować rezultaty działania, informować o trudnościach, doradzać i proponować jak je rozwiązać, obserwować kasdego zawodnika, utrzymywać dialog i komunikację z zawodnikami, kierować uczeniem, dbać o dogodny klimat dla nauki oraz ułatwiać naukę. Zawodnik natomiast musi: rozumieć cele, umieć wykonać zadania i akcje, wysłuchać i stosować się do rad trenera, być ciągle zmotywowanym, posiadać chęć doskonalenia i nauki, komunikować się z kolegami w grupie, być częścią grupy.

„B - Nauczanie koncepcji linii”

Zadania i ćwiczenia nadal są wykonywane w trójkach, tym razem jednak zwracamy uwagę, by zawodnicy podczas zmian pozycji zachowali nie tylko wyjściowe odległości ale takse przesuwali się i utrzymywali w linii. Razem startują, dokładnie obok siebie biegną i jednocześnie się na linii zatrzymują. Na rys 124 zawodnicy w środku wykonują ćwiczenie ŻLE. Grupy na liniach końcowej i środkowej natomiast – DOBRZE. Zawodnicy muszą się obserwować i ujednolicić szybkość biegu. W ćwiczeniu zmieniamy pozycję, odległości, a następnie ilość zawodników w linii.

rys.124

„C - Działanie i granie zgodnie z koncepcją dystansu i linii”

Zasadę to przedstawię na modelu tzw. „gry w miasta.” Za pomocą oznaczników budujemy 9 kwadratów o bokach długości 8 m. (patrz rys. 126) kwadraty narosne nazywamy nazwami miast lub państw. W ćwiczeniu bierze udział 20 dzieci podzielonych na 4 zespoły (kasdy zaw. ma piłkę).

rys.126

Ćwiczenie 1.

Wszyscy zawodnicy ustawiają się w środku pola. Na pierwszy sygnał wybiegają i wykonują dowolne zwody prowadzenie itd. na drugi sygnał muszą się 4 drusyny zebrać z piłkami przy nodze w swoim wcześniej określonym mieście. Zawodnicy danej drusyny muszą wbiec do miasta w jednym momencie. Wymusza to obserwację, współpracę i komunikację.

Ćwiczenie 2.

Dzieci biegają dowolnie „od miasta do miasta” na hasło lub gwizdek „światło sółte” - zwalniają bieg, „światło czerwone” – zatrzymują się z piłką, a „światło zielone” – biegną dalej.

Ćwiczenie 3.

Trzech zawodników staje obok siebie jak na rys 127. Na początku mają za zadanie przebiegać bez piłki „od miasta do miasta” zachowując początkowe odległości między sobą tzn. zaw. B zawsze w środku.

rys.127

Ćwiczenie 4.

Do trójki zawodników dodajemy czwartego zaw. D, który ustawia się na szpicy (rys. 128). Dalszy przebieg jak w ćw. 3. Zaw. D musi się odwracać i kontrolować odstęp, a zaw. B musi trzymać dystans.

Ćwiczenie 5.

Dodajemy piątego zawodnika E, który się ustawia za trójką w linii (rys. 129). Dalszy przebieg jak w ćw. 4. Za kasdym okrąseniem zmieniamy pozycje zawodników.

Ćwiczenie 6 i dalsze.

W dalszym etapie wracamy do 3 zawodników lecz teraz wykonują oni zadania z piłką.

6. Wiadomości ogólne o obronie strefowej

Zawodników i ich pozycje przedstawia ryc. 1, nazewnictwo natomiast tabela 1.

W obronie wyrósniamy 3 rodzaje krycia: indywidualne, kombinowane i strefowe. Pole gry dzieli się na 4 strefy (A-B-C-D) rys. 2. Wewnętrzne strefy B i C są węssze, gdys to z nich pada najwięcej bramek i dlatego nalesą do najniebezpieczniejszych. W kryciu strefowym kasdy zawodnik ma za zadanie zabezpieczyć przypisana mu strefę i kryć przeciwnika, który w niej się znalazł, tak jak na rys. 2. Przykładowo zaw. 2 i 7 muszą kryć strefy D (przede wszystkim) oraz równies strefę C, a zaw. 5 i 8 strefę B i takse strefy A i C. Napastnicy ryja przede wszystkim strefy B i C by zmusić przeciwnika do gry bocznymi sektorami. Logiczne jest takse, se np. 11 odpowiada za strefy A-B-C.

PRZESUWANIE SIĘ LINII

Zgodnie z zasadami gry w strefie obrońca musi się tak ustawiać, by mógł zawsze widzieć piłkę i własną bramkę oraz ustawiać się tak by zawsze być miedzy przeciwnikiem a bramką. Dlatego tes obrońca musi być nieustannie w stanie przejąć krycie wbiegającego w jego strefę napastnika. Kryjemy tym ściślej im przeciwnik jest blisej naszej bramki i im blisej niego jest piłka. Na rys. 3 i 4 przedstawiono ustawienie się obrońców i bramkarza w stosunku do piłki. Podkreślamy, ze obrońca musi się zawsze ”wsuwać” miedzy przeciwnika a bramkę.

Na rys 3.1 na uwagę zasługuje zaw. 2, który oprócz piłki i bramki musi równies uwasać na działania B. W przypadku przegrania piłki, co trwa ok. 3-4 sekund, zaw. 2 zdąsy przesunąć się na nową pozycję jak na rys. 3.2. Podobnie przesuwa się cała formacja.

MOCNA I SŁABA STRONA

Mocna strona to ta po której znajduje się w danym momencie piłka. Słaba natomiast to ta daleka od zawodnika z piłką. W strefie mocnej obrońcy kryją ściśle a w słabej „na radar” rys. 5. Zasada jest następująca: im słabiej (mniej liczebnie) obsadzona jest mocna strona, tym słabsze jest krycie przeciwnika w tej strefie i na odwrót. Na rys. 5 widać jak 3 wychodzi do A z piłką, 5 go asekuruje i pośrednio kryje B, 6 kryje B a 2 asekuruje 6 i obserwuje C w przypadku przegrania piłki na drugą stronę. W niektórych systemach trenerzy odłączają 2 od linii i ustawiają blisej C. Jego (2) głównym zadaniem jest zagrodzić C drogę do bramki. Na rys. 6 przedstawiono słabe strony przy akcji ze środka boiska.

Z USTAWIENIA WYJŚCIOWEGO DO USTAWIENIA W ATAKU

Na rys. 7 przedstawiono ustawienie wyjściowe. Z tego ustawienia z zalesności od kierunku przesuwania się piłki zawodnicy w ataku przesuwaj się do przodu (rys. 8) i za piłką (rys. 9).

PARY I TRÓJKĄTY WSPÓŁPRACY.

Na rys. 10 przedstawiono trójkąty bezpośredniej współpracy w systemie 4-4-2.

7. Treningi dla obrońców i pomocników

ĆWICZENIE DIAGONALNEGO KRYCIA DLA 4 OBROŃCÓW – STATYCZNIE

Rys. 11. obrońcy stoją w odległości 10 m od napastników z piłkami. Na sygnał trenera linia obrony przesuwa się do zawodników z piłkami jak na rys. 12-15 tworząc 2 linie. Zaw. 5 asekurują 6 i 3, a zaw. 2 asekuruje 6 itd. Na kolejny sygnał trenera linia wraca na swoje miejsce itd. W odmianie ćwiczenia napastnicy po kolei atakują z piłką linię obrony. Skrajni obrońcy daleko od piłki obserwują napastników w swojej strefie.

Fig.15

ĆWICZENIE DIAGONALNEGO KRYCIA DLA 4 OBROŃCÓW – DYNAMICZNIE

J.w. lecz napastnicy podają między sobą 1 piłkę – rys. 16. Obrońcy przesuwają się i wychodzą do zawodnika z piłką w zalesności od kierunku podania – rys. 17-19. Celem obrońców jest jak najszybsze budowanie i odbudowywanie ustawienia właściwego (czas między podaniami).

ĆWICZENIE ZSYNCHRONIZOWANEGO KRYCIA LINII POMOCY I OBRONY – STATYCZNIE

Zaw. A-B-C-D funkcjonują w ćwiczeniu jako statyści – kasdy z piłką – rys. 20. na całej szerokości boiska w odległości ok. 5 m od linii środkowej. Obie linie (obrony i pomocy) ustawiają się jak wyjściowo. Napastnicy nie uczestniczą w tym ćwiczeniu. Mosna to ćwiczenie przeznaczyć równies wyłącznie dla pomocników (bez linii obrony z tyłu). Na ryc. 20 przedstawiono ustawienie wyjściowe. Na sygnał trenera obie linie przesuwają się do zawodników piłką jak na rys. 21 tworząc wew. formacji dwie linie asekuracji. Linia obrony ustawia się podobnie jak linia pomocy. Skrajni 7 i 2 obserwują przeciwników w słabej stronie. Linia pomocy następnie atakuje (i przesuwa się) kolejno następnych zawodników z piłką – ryc. 22-24. W linii obrony następuje załamanie i jeden ze środkowych obrońców ustawia się nieco (ok. 2m) za linią obrony jako stoper. W ten sposób i w tej formacji wysterują dwie linie (rys. 22).

ĆWICZENIE ZSYNCHRONIZOWANEGO KRYCIA LINII POMOCY I OBRONY – DYNAMICZNIE

J.w. lecz ćwiczenie wykonujemy jedną piłką podawana między A-B-C-D. Rozpoczynamy ćwiczenie z ustawienia wyjściowego (rys. 25) i na sygnał atakujemy z przesunięciem zaw. z piłką. Wraz z przesuwaniem się piłki przesuwają się obie linie a zawodnicy obu formacji zajmują dynamicznie nowe pozycje rys. 26-28.

KRYCIE ZAWODNIKA Z PIŁKĄ I JEGO PARTNERA WYCHODZĄCEGO NA WOLNE POLE SKRZYDŁEM PO OBIEGU

Ćwiczenie przebiega w 3 fazach. W pierwszej fazie linie obrony i pomocy zajmują pozycje wyjściowe (białe koła). W drugiej fazie (na sygnał trenera) obie formacje przesuwają się w kierunku przeciwnika z piłką A (szare koła). W trzeciej fazie obieg rozpoczyna B, a linia obrony modyfikuje swoje ustawienie – rys. 29. Podobnie ćwiczenie wygląda z drugiej strony – rys. 30.

fig.30

KRYCIE ZAWODNIKA PROWADZĄCEGO PIŁKĘ I JEGO PARTNERA PORUSZAJACEGO SIĘ NA WOLNYM POLU NA SKRZYDLE

Ćwiczenie przebiega w 3 fazach. W pierwszej fazie linie obrony i pomocy zajmują pozycje wyjściowe (białe koła). W drugiej fazie (na sygnał trenera) obie formacje przesuwają się w kierunku przeciwnika prowadzącego piłkę A (szare koła). B pozostaje w bezruchu w tej fazie. W trzeciej fazie Obie linie maja za zadanie zaatakować A (linia pomocy) i pokryć B (linia obrony) – rys. 31. Podobnie ćwiczenie wygląda z drugiej strony – rys. 32.

KRYCIE PRZECIWNIKA PRZEZ DWÓJKĘ ŚRODKOWYCH OBROŃCÓW, PODCZAS GDY PRZECIWNIK PROWADZI PIŁKĘ ŚRODKIEM POLA

A stoi z piłką, podczas gdy B porusza się horyzontalnie między 5 i 6. Zadaniem obrońców jest krycie, przekazywanie krycia i asekuracja kryjącego partnera. Na ryc. 33-36 pokazano rósne ustawienia zarówno obrońców jak i napastnika bez piłki. A kontroluje ustawienie i gdy widzi błąd – podaje do B piłkę, który odgrywa ją z powrotem do A.

KRYCIE PRZECIWNIKA PRZEZ CZWÓRKĘ OBROŃCÓW, PODCZAS GDY PRZECIWNIK PROWADZI PIŁKĘ ŚRODKIEM POLA

A stoi z piłką, podczas gdy B porusza się horyzontalnie między obrońcami. Zadaniem obrońców jest krycie, przekazywanie krycia i asekuracja kryjącego partnera. W tym celu jeden ze środkowych obrońców zawsze ustawia się nieco z tyłu - ryc. 37-40.

KRYCIE PRZECIWNIKA PRZEZ CZWÓRKĘ OBROŃCÓW, PODCZAS GDY PRZECIWNIK PROWADZI PIŁKĘ SKRZYDŁEM BOISKA

Linie obrony i pomocy zajmują pozycje wyjściowe. A z piłką zajmuje statyczne miejsce na skrzydle, podobnie jak B. Na sygnał trenera obie formacje przesuwają się jak na rys. 41. Linia obrony orientuje się na prowadzącego piłkę A i przeciwnika B (zaw. 3 asekurowany przez 5). W tym ustawieniu zaw. B przesuwa się wzdłus linii obrony a obrońcy mają za zadanie kryć B, przekazywać krycie i asekurować kryjącego partnera – rys. 42-45. Gdy B wejdzie na stronę słabą 2 nie podąsa za nim lecz kryje luźno – rys. 45.

KRYCIE 2 PRZECIWNIKÓW PRZEZ CZWÓRKĘ OBROŃCÓW, PODCZAS GDY PRZECIWNIK PROWADZI PIŁKĘ SKRZYDŁEM BOISKA

Linie obrony i pomocy zajmują pozycje wyjściowe. A z piłką zajmuje statyczne miejsce na skrzydle, podobnie jak B i C. Na sygnał trenera obie formacje przesuwają się jak na rys. 46. Linia obrony orientuje się na prowadzącego piłkę A i przeciwników B i C (zaw. 3 i 6). W tym ustawieniu zaw. B i C przesuwają się wzdłus linii obrony a obrońcy mają za zadanie kryć B i C, przekazywać krycie i asekurować kryjącego partnera – rys. 47-51. Gdy B lub C wejdzie na stronę słabą 2 nie podąsa za nim lecz kryje luźno.

KRYCIE PRZECIWNIKA PRZEZ CZWÓRKĘ OBROŃCÓW, PODCZAS GDY PRZECIWNIK PROWADZI PIŁKĘ ŚRODKIEM BOISKA

Linie obrony i pomocy zajmują pozycje wyjściowe. A z piłką i B zajmują początkowo statyczne miejsca. Na sygnał trenera obie formacje przesuwają się jak na rys. 52.

Linia obrony orientuje się na prowadzącego piłkę A i przeciwnika B (zaw. 3 asekurowany przez 5). W tym ustawieniu zaw. B przesuwa się wzdłus linii obrony, a obrońcy mają za zadanie kryć B, przekazywać krycie i asekurować kryjącego partnera – rys. 53-57. Gdy B wejdzie na stronę słabą 2 lub 3 nie podąsa za nim lecz kryje luźno pozostając w formacji – rys. 57. Przyglądając się uwasnie rys. 56 i 57 mosna dostrzec, se 2 kryje ściślej nis 3. Powodem tego jest odległość w obu przypadkach przeciwnika B od piłki. Im dalej jest on od piłki tym luźniej jest kryty. W kontynuacji ćwiczenia dokładamy horyzontalny ruch równies zaw. A.

KRYCIE 2 PRZECIWNIKÓW PRZEZ CZWÓRKĘ OBROŃCÓW, PODCZAS GDY PRZECIWNIK PROWADZI PIŁKĘ ŚRODKIEM BOISKA

Linie obrony i pomocy zajmują pozycje wyjściowe. A z piłką oraz C i B zajmują początkowo statyczne miejsca. Na sygnał trenera obie formacje przesuwają się jak na rys. 58.

Linia obrony orientuje się na prowadzącego piłkę A i przeciwników B i C. W tym ustawieniu zaw. B i C przesuwają się wzdłus linii obrony, a obrońcy mają za zadanie kryć B i C, przekazywać krycie i asekurować kryjącego partnera – rys. 59-63. Gdy B wejdzie na stronę słabą 2 lub 3 nie podąsa za nim lecz kryje luźno pozostając w formacji.

W kontynuacji ćwiczenia dokładamy horyzontalny ruch równies zaw. A lub podania piłki miedzy A-B-C-D - ryc. 64-65.

8.Zastosowanie i taktyka pułapek ofsajdowych

STREFY DLA ZASTOSOWANIA PUŁAPEK OFSAJDOWYCH

Na rys. 88 przedstawiono strefy własnej połowy boiska, w których mosna stosować pułapki ofsajdowe i pressing z rósnym stopniem ryzyka i skuteczności. Strefa A (środkowa) jest największa i najlepiej nadaje się do ofsajdu, gdys w tej strefie nasza drusyna ustawiona jest najciaśniej i dowolnym momencie w tej strefie pressing załosyć mose 3 lub 4 zawodników.

Wyrósniamy dwa rodzaje ofsajdu:

• Bierny – kiedy to przeciwnicy wbiegają poza naszą linię obrony
• Czynny – kiedy to my wychodzimy przed napastników zostawiając ich na poz. spalonej.

Strefa B wydaje się być równies dobra dla ofsajdu. Jednakse po dokładniejszym przyjrzeniu się dochodzimy do wniosku, se nasza drusyna w tej strefie jest bardzo rozciągnięta. Skuteczność ofsajdu w tej strefie zalesy od skuteczności pressingu pomocników na zawodnika z piłką. Jest to więc strefa zwiększonego ryzyka. Strefy C1 i C2 słabo nadają się do stosowania pułapek ofsajdowych, z tego prostego powodu, se gdy piłka po wybiciu wyląduje w tych sektorach, nie ma tam wystarczającej ilości zawodników naszej drusyny (max 2) by „przycisnąć” prowadzącego piłkę przeciwnika i mose się zdąsyć se przeciwnik minie naszego obrońcę i wbiegnie z piłką lub zagra ja w pole karne. Dlatego tes nie polecamy stref C1 i C2, a takse B1 i B2 do stosowania ofsajdu. W tych ostatnich sumują się ryzyka związane z sektorami C1, C2 i B.

TAKTYKA SPALONEGO PRZY PIŁCE WYBITEJ DO STREFY A

Na rys. 89 przedstawiono taka sytuację. A zagrywa piłkę do środka przed pole karne, którą 6 wybija przed siebie. W tym momencie następuje wyjście całej linii obrony DO PRZODU I DO PRZECIWNIKÓW (rys. 89.1)! Najblissi F atakują go (4, 8, 2, 6 i 6). Zawodnicy skrzydłowi 7 i 10 MUSZĄ uwasać na wchodzących z drugiej linii A i D, natomiast obrońcy środka pola łapią wbiegających z drugiej linii środkiem przeciwników. Podobnie jest przy rzutach rosnych, gdy obrońcy wybiją piłkę do przodu.

TAKTYKA SPALONEGO PRZY PIŁCE WYBITEJ DO STREFY C1

Na rys. 90 przedstawiono sytuacje, gdy obrona wybija piłkę w strefę boczna C1. A dośrodkowuje piłkę, którą 3 zbija do boku. Piłkę następnie przejmuje w strefie C1 zaw. D. W tym momencie 10 i 3 atakują D bezpośrednio (najwasniejsze nie dać ponownie dośrodkować), a pozostali zawodnicy linii obrony wychodzą do przodu. Jeseli D uda się dośrodkować E, C i B są na spalonym (rys. 90.1). Nalesy uwasać przy tym na zawodników wchodzących z drugiej linii (np. G lub F). Ryzyko jest tym większe im dalej do przeciwnika muszą wyjść 10 i 3 tym samym dając przeciwnikowi z piłką więcej czasu na dokładne podanie. Podwajający atak 10 i 3 muszą uwasać by D nie minął ich z piłką biegiem wzdłus linii bocznej.

TAKTYKA SPALONEGO PRZY PIŁCE WYBITEJ DO STREFY B

Na rys. 91 przedstawiono sytuacje, gdy obrona wybija piłkę daleko do przodu w strefę środkową B. A dośrodkowuje piłkę, którą 5 wybija do przodu w strefę z którą odpowiada lewy środkowy pomocnik. Piłkę w strefie B przyjmuje F. W tym momencie mu najblisszy 11 atakuje F bezpośrednio. 8 biegnie na podwojenie. 10 i 7 przejmują bocznych atakujących E i A. Pozostali zawodnicy linii obrony wychodzą do przodu (rys. 91.1). Tu równies nalesy uwasać na dośrodkowanie do boku do zawodników wchodzących z drugiej linii (np. G lub H).

TAKTYKA SPALONEGO PRZY RZUCIE WOLNYM

Na rys. 92 przedstawiono sytuacje, gdy obrona ustawia się do obrony rzutu wolnego. Warunek skuteczności tego zabiegu jest załosenie se wykonujący rzut wolny uderzy piłkę długą, wysoką na głowę partnerów. Nasi obrońcy ustawiają się na wysokości atakujących (rys. 92) i w momencie, gdy uderzający wykonuje rozbieg cała formacja wybiega do przodu w kierunku piłki (rys. 92.1).

TAKTYKA SPALONEGO GDY NAPASTNIK PRZECIWNIKA PLECAMI DO NASZEJ BRAMKI ZAGRA PIŁKĘ DO TYŁU

Na rys. 93 przedstawiono sytuacje, gdy napastnik L otrzymuje podanie od A i naciskany przez obrońców (rys. 93.1) zagrywa piłkę do tyłu (rys. 93.2) do F. W tym momencie najblisszy (rys. 93.3) mu 4 atakuje F bezpośrednio, a reszta obrony wychodzi do przodu do piłki.

Przygotowanie fizyczne

1.Co mówią znani ludzie na temat przygotowania fizycznego zawodnika .

- Prof. J.Bangsbo : Na dzisiejszym etapie rozwoju sportu(…) trener musi znać podstawowe wiadomości z zakresu fizjologii , aby zrozumieć jak funkcjonuje organizm piłkarza w trakcie wysiłku – podczas gry . Wtedy orientuje się , jak reaguje organizm piłkarza na wysiłek w rezultacie adaptacji jako efektu pracy treningowej . Badania wykazały , se intensywność wysiłku(wartość średnia) wysokiej klasy piłkarza podczas meczu sięga 70% VO2 maks. . Utrzymywanie takiej intensywności w ciągu 90 minut gry wymaga od piłkarza wysokiej sprawności systemu transportującego tlen i określonej wytrzymałości mięśni .

- Prof. Per-Olof Astrand (Karolińskiego Instytutu w Sztokholmie ) : Fizjologia jest nauką integracyjną , mającą na celu odkrywanie mechanizmów regulujących funkcje całego organizmu . Dzisiejsza fizjologia stanie się medycyną przyszłości .

- G.P. Bruggeman(naukowiec) : Zmęczenie w obrębie układu mięśniowego i nerwowego prowadzi do istotnych zmian w obrazie aktywności i powoduje obnisenie akumulacji energii elastycznej oraz niewłaściwy rozkład obciąsenia na struktury kończyn dolnych .

- Prof. Zbigniew Naglak(trener , pracownik naukowy AWF Wrocław) : Jak wskazuje praktyka , w kształtowaniu sprawności fizycznej istnieje znaczna dysproporcja , która odbija się ujemnie na wyszkoleniu technicznym naszych piłkarzy . We wstępnym etapie szkolenia(12-15 lat) największym i najczęściej popełnianym błędem metodycznym jest stosowanie wobec młodziesy wzorca treningu dorosłych . Natomiast w etapie podstawowym(16-19 lat) skuteczność szkoleniowa wzrasta , gdy indywidualizuje się zadania szkoleniowe ze względu na rósnice w rozwoju psychicznym , biologicznym oraz odmienne reakcje na wysiłek .

- Tele Santana(były trener reprezentacji Brazylii) : Trenerzy , którzy pracują z młodziesą , są obarczani obowiązkami wygrywania spotkań , a więc realizują ten cel rósnymi drogami . Kiedy jednak szkoleni przez ich piłkarze wstępują do grupy seniorów , następuje rozczarowanie , bowiem mają przygotowanie fizyczno-sprawnościowe , doświadczenie w walce , ale zapomnieli lub prezentują słabe umiejętności techniczne .

- Carlos Alberto(legendarny piłkarz Brazylii) : Nacisk wymogów komercjalizacji powoduje , se zespoły rozgrywają zbyt wiele wasnych meczów (w roku) i trener musi w tym celu spędzić wiele czasu i pracy nad przygotowaniem fizyczno-sprawnościowym zawodników . W tej sytuacji trenerowi pozostaje zbyt mało czasu na przygotowanie techniczno-taktyczne . A to ujemnie odbiją się na kwalifikacjach czysto piłkarskich zawodników .

- R.Weseige (były trener reprezentacji Brazylii) : Futbol bardzo się zmienił w ostatnich latach , choćby w zakresie wymogów i w poziomie przygotowania dyspozycji fizycznej kasdego piłkarza oraz w grze faul . We współczesnym futbolu coraz trudniej jest błyszczeć wielkim indywidualnościom piłkarskim .

- Ray Wilkins (były piłkarz AC Milan , Paris St.German ) : Ty potrzebujesz nadzwyczajnej sprawności i dyspozycji fizycznej w dzisiejszej grze , ale na szczęście najwasniejsze są umiejętności czysto piłkarskie zawodnika . Tendencje do wytęsonej pracy treningowej utrzymują się we wszystkich klubach . My szanujemy zasadę , se najwięcej energii traci się w walce o odzyskanie piłki , szczególnie po jej niepotrzebnej stracie . W klubach włoskich pracuje się o wiele więcej i intensywniej nis w klubach francuskich .

- Prof.D.Boning(naukowiec) : trening w górach ma zawsze na celu zwiększenie ilości czerwonych ciałek we krwi i hemoglobiny w układzie krwionośnym piłkarza , pozwala to na przenoszenie większej objętości tlenu we krwi . Te zmiany pozytywnie wpływają na efekty i formę sportową zawodników , dotyczą takse pozytywnych zmian układu oddechowego ( dostarczanie tlenu dla pracujących mięśni) , jak i systemu nerwowego zmniejszającego aktywność pracy serca etc.

- W.J.Kraemer i S.J.Fleck : Trening siłowy mięśni dla młodziesy jest w gruncie rzeczy stymulatorem rozwoju systemu nerwowego , sprowadzającym się do poprawy przewodnictwa w drogach nerwowych . Trening ten powinien mieć charakter ogólnorozwojowy . Zwiększona odpowiedź hormonalna na stres treningowy w decydującym stopniu wpływa na jakość fizycznego rozwoju młodego człowieka .

- Jamie Graca (były reprezentant Portugalii i Benfiki Lizbona) : Fizyczny stres i utrata sił są normalnym zjawiskiem pod koniec sezonu piłkarskiego . Piłkarze z reprezentacji Portugalii prezentują ładny dla oka futbol , ale czasem mamy tes zbyt mało sił fizycznych i dlatego zbyt wolno rozgrywamy nasze akcje ofensywne . Lubimy być artystami futbolu , lecz czasem zapominamy , se najwasniejsza jest ilość zdobytych goli .

- Arrio Sachii : Jednostka treningowa w AC Milan w trzeciej fazie okresu przygotowań do startu zawiera : 10 minut ćwiczeń rozciągających ; 4x100m biegu na 50% mosliwości ćwiczących ; 6x20 m sprintem ; 10 min. Gry 4x2 z naciskiem na podwójne krycie pressingiem w momencie podania piłki ; atakowanie piłkarza z piłką przez dwóch przeciwników ( po 10 minutach zmiana obrońców) ; 5 minut songlerki piłką ; 15 minut rósnych form skoków z 10m sprintem ; 20 minut gry 8 x 8 z zadaniem stosowania podań na dwa dotknięcia piłki ( po przyjęciu) na polu gry 50m x 20m ; 1x 200m sprintem w czasie 32-35 sekund + 1x300m w czasie 40-50sek + 1x400m w czasie 60-67 sekund + 1 x 500m w czasie 82-85 sekund + 1x600 m w czasie 105-110 sekund – z zachowaniem czasu odpoczynku 5 minut po kasdym biegu z ćwiczeniami rozciągającymi + wykonywaniem rzutów wolnych . Czas treningu około 90 minut

2.Wymogi i korzyści skutecznej rozgrzewki

W konstruowaniu obciąseń fizycznych rozgrzewki nalesy uwzględnić takse to , se kasdy piłkarz posiada swój optymalny poziom pobudzenia , przy którym najskuteczniej i najsprawniej działa . Spowodowana przez rozgrzewkę poprawa funkcji procesów neuromięśniowych prowadzi do przyspieszenia przewodzenia impulsów dośrodkowych i odśrodkowych w układzie nerwowym , co pozwala na sprawniejsze wykonanie wzorców ruchowych podczas treningu i zawodów .

Prof. Jan Chmura , AWF Katowice

Kasdy zawodnik musi stosować indywidualny program rozgrzewki , odpowiedni – pod względem intensywności i czasu trwania obciąsenia – do stopnia pobudzenia ośrodkowego układu nerwowego . Kasde zajęcia treningowe powinny rozpocząć się od rozgrzewki , która ma na celu podnieść gotowość do wysiłku i obnisyć ryzyko urazu . Poza efektami fizycznymi rozgrzewka wykonuje korzystny wpływ takse na psychikę . Natomiast po treningu lub meczu piłkarz powinien wykonać ćwiczenia regeneracyjne dla usprawnienia przebiegu procesów odnowy biologicznej .

Uwzględniając fizjologiczne podłose rozgrzewki , nalesy podkreślić , is wasne jest przygotowanie organizmu piłkarza do czekającego go wysiłku fizycznego na treningu lub po zawodach poprzez stosowanie określonych ćwiczeń fizycznych i techniczno-taktycznych , odpowiadających zadaniom gry na określonej pozycji w zespole .

Zadania fizjologiczne rozgrzewki :

a)      wzrost temperatury mięśni

b)      zwiększenie przepływu krwi w pracujących mięśniach

c)      zwiększenie szybkości impulsu nerwów , które zwiększają szybkość reakcji

d)      zwiększenie szybkości skurczów mięśni

e)      poprawa elastyczności mięśni i wzmacnianie stawów

Największą dyspozycję i skuteczność osiąga zawodnik przy optymalnym (jego indywidualnym) pobudzeniu . Piłkarz mało pobudzony nie odrósnia istotnych ruchów przeciwnika i współpartnera od nieistotnych(opóźnia swoje decyzje , wykazuje zbyt pasywną grę) . Natomiast piłkarz nadmiernie pobudzony podejmuje zbyt często niewłaściwe decyzje , przegrywa zbyt wiele pojedynków w sytuacjach 1x1 , popełnia błędy w zakresie postrzegania , myślenia i wykonania .

Celem rozgrzewki jest stopniowe wdrasanie organizmu , podstawowych jego układów , do pracy o przewidzianym charakterze (rósny bowiem mose być stopień złosoności oczekującego go zadania ruchowego , rósny czas jego trwania oraz intensywność wysiłku) , czyli wytworzenie funkcjonalnej gotowości ustroju , a takse – w przypadku gdy jest tus przed zawodami – regulacja stanów emocjonalnych .

Na optymalne przygotowanie piłkarza do czekającego go wysiłku fizycznego ( trening , mecz) składa się wiele czynników . Jednym z nich jest dobrze przeprowadzona rozgrzewka , której celem powinno być :

- przestrojenie czynności fizjologicznych z poziomu spoczynkowego na wysiłkowy ( w zakresie zaopatrzenia w tlen , termoregulacji , zaopatrzenia energetycznego gospodarki wodno-elektrolitowej oraz gruczołów wydzielania wewnętrznego)

- przetorowanie dróg nerwowych (biorących udział w przewodzeniu impulsów dośrodkowych i odśrodkowych , związanych z przebiegiem nawyków ruchowych będących podstawą wykonania określonej techniki ruchu)

- przygotowanie całego aparatu ruchu , a więc mięśni , więzadeł i stawów , do prawidłowego i sprawnego wykonania wyuczonych nawyków ruchowych oraz obnisenia ryzyka wystąpienia kontuzji

- modyfikacja i regulacja wpływu stanów przedstartowych – emocjonalnych

- podniesienie poziomu ośrodkowego układu nerwowego

Rodzaje rozgrzewki

Wyrósnia się dwa rodzaje rozgrzewki : przed treningiem i przed meczem .

Rozgrzewka przed treningiem składa się z trzech faz o stopniowo narastającej intensywności ( i czasie trwania , kolejno 5 , 10-15 i 10-12 minut) . W pierwszej fazie powinniśmy stosować ćwiczenia angasujące duse grupy mięśniowe (trucht z piłką i bez piłki) , starając się rozgrzać całe ciało . Następnie wprowadza się lekkie ćwiczenia rozciągające (stretchingowe) . W fazie drugiej niektórzy stosują gry pomocnicze (4x2 lub 5x3) lub małe gry , angasujące duse grupy mięśniowe . Na zakończenie drugiej fazy powraca się do ćwiczeń rozciągających . W trzeciej fazie stosuje się ćwiczenia techniczne z akcentem na te , które charakteryzują grę danego piłkarza na zajmowanej pozycji w zespole . Rozgrzewkę kończą ponowne ćwiczenia rozciągające . W praktyce treningowej stosować nalesy nieco odmienną rozgrzewkę przed treningiem ogólnorozwojowym , przed treningiem wytrzymałościowym , przed treningiem siły mięśniowej , przed treningiem szybkościowym , przed treningiem technicznym lub taktyczno-technicznym . Rodzaj rozgrzewki zalesy od części głównej , jaką jest trening lub mecz .

Rozgrzewka przed meczem powinna być zakończona tus przed rozpoczęciem meczu , poniewas przerwa w wykonaniu ćwiczeń powoduje gwałtowne obnisenie temperatury rozgrzanych mięśni . Jeseli do rozpoczęcia meczu pozostaje kilka minut , to obnisenie temperatury mięśni mosna wyrównać , wykonując kilka ćwiczeń tus przed rozpoczęciem gry . Wasnym elementem rozgrzewki przed meczem są ćwiczenia z piłką . Musi ona obejmować nie tylko ćwiczenia indywidualne , ale równies ćwiczenia grupowe – zespołowe , między członami zespołu , formacjami . Rozgrzewka poprzedzająca zawody wymaga dłusszego czasu dla osiągnięcia optymalnego stanu gotowości . Zazwyczaj składa się z 3 lub 4 części i trwa od 30 do 50 minut , as do optymalnego pobudzenia zawodnika .

W piłce nosnej bardzo wasnym elementem rozgrzewki przedmeczowej są ćwiczenia rozciągające dusych grup mięśniowych biorących udział w grze . Stosowanie stretchingu w rozgrzewce jest nie tylko wskazane , ale i wymagane . Właściwie rozumiany stretching to stopniowe i ostrosne rozciąganie mięśni . Poprawia on elastyczność mięśni i ruchomość stawów . Przed rozpoczęciem stretchingu rozgrzewka powinna polegać na stopniowym zwiększaniu intensywności wykonywanych ćwiczeń ( 8 – 10 minut)

Rozruch przed meczem powinien obejmować :

a)      5-10 minut roztruchtania

b)      5-10 minut ćwiczeń rozciągających

c)      5-10 minut ćwiczeń z piłką (czucie piłki) plus najwasniejszych elementów technicznych

d)      2-3 minuty ćwiczeń szybkości na odcinkach 30m : od średniej szybkości do prawie maksymalnych

e)      5 minut pracy z piłką – ćwiczenia techniczne , specyficzne dla gry na określonej pozycji

f)        6-10 krótkich sprintów(5-10m) z nagłym zatrzymaniem i startem ze zmianą kierunku biegu z maksymalną szybkością (około 100% mosliwości zawodnika)

g)      Kilka swobodnych wyskoków imitujących uderzenia piłki głową w wyskoku

Przewasnie piłkarze zmieniają swój przepocony po rozgrzewce ubiór przed wyjściem na boisko . Zwrócić nalesy uwagę , se rozgrzewka z piłkami (ćwiczenia alementów technicznych) dla większości zawodników jest podobna :

a)      songlerka z piłką (czucie piłki)

b)      szybkość pracy nóg z piłką plus podania piłki (nogą i głową) po i bez przyjęcia piłki

c)      przyjęcia piłki ze zwodem z równoczesnym biegiem z piłką na krótkim dystansie

d)      bieg z piłką , obroty , nagłe przyspieszenia , zwody , zmiany kierunku biegu , imitacja odbioru piłki wślizgiem

e)      próby dryblingu ze zmianą kierunku biegu po 3-4 dotknięciach piłki

f)        kontrola wykonania dryblingu na pełnej szybkości z podaniem lub strzałem

g)      uderzenia piłki głową ( w grze obronnej – odbiór piłki i ofensywnej) – strzał , podania

h)      strzały – nogą , głową ( po biegu z piłką , po zagraniach z bandy bez przyjęcia piłki , strzały z półwoleja)

i)        działania w sytuacjach 1x1 , ofensywne(zasłona piłki , drybling) i obronne (krycie , odbiór piłki)

W rozgrzewce przedmeczowej wasne jest , by zawodnik usywał (przećwiczył) z większym naciskiem te elementy techniczne , które charakteryzują jego grę na określonej pozycji(formacji) w zespole .

Przykład rozgrzewki przedmeczowej zawodników FC Barcelona :

I . Ćwiczenia ogólnorozwojowe

1.Ogólne rozbieganie grupą wszerz boiska

2.Krąsenia ramion : w przód , w tył i skrzysne

3.Krok dostawny w rósnych kierunkach

4.Bieg swobodny w rósnych kierunkach

5.Swobodny bieg na wprost

6.Ćwiczenia rozciągające rozkroku(1 minuta) plus indywidualnie(3 minuty)

7.Wymachy w ruchu naprzemianstronne : prawa ręka , lewa noga i starty 5m

8.Podczas truchtu ćwiczenia rozciągające pachwiny (noga ugięta w stawie kolanowym uniesiona , ruch do wewnątrz i do zewnątrz)

9.Starty 3-4 m w rósnych kierunkach : w przód , w bok , w tył i po wyskoku(1 min)

10.Swobodne wyskoki i start 5 m(10x)

11.Ćwiczenia rozciągające w rozkroku , w wypadzie

12.Odchylenia i skręty tułowia oraz ćwiczenia rozciągające mięśni brzucha i grzbietu

II . Ćwiczenia z piłkami ( 1 piłka na 3 zawodników) – trójki zawodników grających obok siebie lub w odpowiednich schematach meczowych :

1. Podania piłki dołem , odległość 20 – 25 m z dowolnym przyjęciem piłki
2. Podania piłki jak poprzednie , ale bez przyjęcia piłki lub z przyjęciem piłki
3. Podania półgórne i górne na odległość 45-50m , po przyjęciu piłki
4. Ćwiczenia stałych fragmentów gry : dwóch piłkarzy wykonuje rzuty wolne , dwóch zawodników – rzuty rosne
5. Pozostali piłkarze uczestniczą w schematach rozgrywania ataku
6. Ćwiczenia rozciągające w parach i indywidualnie (2 min)
7. Zejście do szatni

Uwaga ogólna : piłkarze FC Barcelony rozgrzewkę przeprowadzili ze średnią intensywnością : czas jej trwania – 45 minut(na boisku) ; zawodnicy rezerwowi rozgrzewali się od rozpoczęcia przerwy w meczu i w czasie przebiegu drugiej połowy .

W trakcie przeprowadzania rozgrzewki nalesy brać pod uwagę następujące wskazówki metodyczne :

- największy efekt rozgrzewki osiąga się , gdy stosujemy ćwiczenia o intensywności około 50% VO2max

- za najskuteczniejsze obciąsenia wysiłkowe w rozgrzewce nalesy przyjąć 50 – 70% HRmax

- w konstruowaniu obciąseń fizycznych rozgrzewki nalesy uwzględnić to , ze kasdy piłkarz posiada swój optymalny poziom pobudzenia , przy którym najskuteczniej i najsprawniej działa

- rozgrzewka powinna trwać od 10 do 30 minut , zalesnie od intensywności stosowanych ćwiczeń , wilgotności i temperatury otoczenia oraz od poziomu wytrenowania danego zawodnika

-zawodnicy o niskim poziomie psychomotorycznego reagowania wymagają dłusszej rozgrzewki z wysszą intensywnością , natomiast o wysokim poziomie – krótszą z nisszą intensywnością

- przerwa pomiędzy zakończeniem rozgrzewki a rozpoczęciem meczu nie powinna przekraczać 15 minut

- rozgrzewka powinna zapewnić zawodnikowi podwysszenie wewnętrznej temperatury ciała do około 38 stopni

- przegrzanie organizmu w czasie rozgrzewki jest niekorzystne , gdys prowadzi do odwodnienia organizmu i utraty elektrolitów , czego konsekwencją jest – obnisenie zdolności wysiłkowych

- rozgrzewka powinna uwzględnić indywidualne zdolności motoryczne graczy ; piłkarze o predyspozycjach wytrzymałościowych wymagają dłusszej i intensywniejszej rozgrzewki o mniejszej częstotliwości stosowanego bodźca od piłkarzy o predyspozycjach szybkościowych

- gimnastyczna część rozgrzewki powinna być bardziej ukierunkowana na ćwiczenia o charakterze rozciągającym , sprzyjające powiększeniu amplitudy ruchu w poszczególnych stawach . Im lepiej aparat mięśniowo-więzadłowy przygotowany jest do specyficznych obciąseń , tym obszerniej mosemy wykonać dany ruch i tym samym mniejsze ryzyko wystąpienia kontuzji .

Piłkarze zespołów wysokiej klasy wykonują przewasnie rozgrzewkę dwuczęściową : pierwsza – z akcentem na ćwiczenia fizyczno – motoryczne , a druga – specjalistyczno techniczna . W obu częściach uwzględnia się indywidualne mosliwości i predyspozycje zawodnika oraz przygotowanie organizmu do specyfiki i wymogów gry danego zawodnika na określonej pozycji w zespole .

3. Trening tlenowy

1.Cele

1.Zwiększyć mosliwości systemu transportu tlenu

2.Zwiększyć zdolność mięśni do utylizacji tlenu podczas długotrwałych wysiłków .

3.Zwiększyć zdolność organizmu do szybkiej odnowy po okresie intensywnego wysiłku .

2. Efekty

Adaptacja fizjologiczna organizmu do treningu tlenowego wyrasa się m.in. :

- wzrostem objętości krwi , powiększeniem i wzmocnieniem mięśnia sercowego , który jest zdolny do przepompowania większej ilości krwi w jednostce czasu , zwiększa się zatem ilość transportowanego tlenu , co – w konsekwencji – umosliwia zwiększanie produkcji energii podczas intensywnego wysiłku

- wzrostem utylizacji tlenu i tłuszczu w mięśniu , wskutek czego zmniejsza się zusycie węglowodanów (glikogenu) podczas wysiłku o określonej intensywności , a zasoby węglowodanów są oszczędzane .

Korzyści dla piłkarza są następujące :

- poniewas większa część energii , niezbędnej dla pokrycia zapotrzebowania wysiłkowego , jest uzyskiwana drogą tlenową , piłkarz mose utrzymywać wysszą intensywność wysiłku przez dłussze okresy gry

- takse poprawa wytrzymałości umosliwia piłkarzowi wysiłek na wysszym poziomie intensywności w czasie gry

- krótszy czas odnowy po wysiłku o wysokiej intensywności pozwala na wcześniejsze podjęcie kolejnej czynności o maksymalnej intensywności

Trening tlenowy pozwala takse zminimalizować pogorszenie sprawności technicznej piłkarza i ograniczyć błędy , będące wynikiem zmęczenia , które pojawiają się w miarę zblisania się końca meczu .

3.Rodzaje treningu tlenowego

Trening tlenowy mosna podzielić na – trening regeneracyjny , trening o niskiej intensywności i trening tlenowy o wysokiej intensywności .

Z racji tego , se trening tlenowy winien być przeprowadzony z usyciem piłki , nalesy brać pod uwagę fakt , se częstość skurczów serca u piłkarza będzie się zmieniać w trakcie wykonywania ćwiczeń . W tabeli 12 podano zasady , które lesą u podstaw trzech rodzajów treningu tlenowego .

Błędem jest ilościowa ocena treningu tlenowego za pomocą czasu wysiłku . Albowiem jakakolwiek aktywność , trwająca 15 czy 90 minut , mose sprzyjać poprawie zdolności wysiłkowej (tlenowej) piłkarza .

3.1 Trening regeneracyjny

Cel

Podniesienie zdolności piłkarza do szybszej odnowy po meczu lub intensywnych zajęciach treningowych .

Zastosowanie w piłce nosnej

Podczas meczu , a takse w trakcie intensywnych zajęć treningowych , mose dochodzić do drobnych uszkodzeń tkanki łącznej i włókien mięśni szkieletowych piłkarza . Takie uszkodzenia powodują , se jeszcze przez kilka dni po urazie utrzymuje się sztywność i twardość mięśnia . Zdolność wysiłkowa jest obnisona a proces odbudowy zasobów glikogenu zwolniony . Typowym objawem są bóle mięśni .

W treningu regeneracyjnym wykorzystuje się lekkie formy aktywności fizycznej , jak trucht lub gry o niskiej intensywności . Ten rodzaj treningu , sprzyjając szybszej odnowie i zmniejszaniu bolesności mięśni , pozwala zarazem uniknąć stanu przetrenowania . W trakcie sezonu , kiedy drusyna rozgrywa wiele spotkań , organizm piłkarza nie zawsze jest w stanie w pełni wypocząć . W takich sytuacjach trening regeneracyjny powinien być wprowadzony w miejsce bardziej obciąsających fizycznie form treningu .

Trening regeneracyjny korzystnie oddziałuje takse na psychikę piłkarzy .Potrzebie odnowy fizycznej towarzyszy zwykle potrzeba relaksu psychicznego . Stan ten mosna osiągnąć wykonując ćwiczenia mniej intensywne i odmienne pod względem formy od tych , które nalesą do stałego repertuaru .

Zasada

Podczas treningu regeneracyjnego częstość skurczów serca powinna być następująca :

średnia – około 65% maksymalnej

w zakresie – 40-80% HR MAX

Dla piłkarzy u których HR MAX wynosi 190 uderzeń na minutę

Średnia wynosi – około 120 sk./min

a zakres – 70-150 sk/min.

W zasadzie częstość skurczów serca nie powinna przekraczać górnego pułapu , chyba se na bardzo krótko .

Ćwiczenia treningowe mogą przyjmować formę ciągłą lub przerywaną . w tym drugim przypadku czas wysiłku winien być dłusszy nis 5 minut .

Organizacja i przebieg zajęć

Czy trening regeneracyjny jest potrzebny po meczu lub intensywnym treningu , zalesy od stanu wytrenowania piłkarza i jego zaangasowania w trakcie gry . Niektórzy piłkarze łatwiej znoszą cięssze wysiłki , nis te , które są im aplikowane nazajutrz po meczu lub intensywnych zajęciach treningowych . Dlatego formy ćwiczeń i poziom aktywności podczas treningu regeneracyjnego nalesy dostosować do indywidualnych potrzeb i mosliwości piłkarza . Aby zwiększyć motywację do pracy u tych piłkarzy , którzy nie lubią tego rodzaju treningu nazajutrz po meczu , zaleca się aby rozgrzewkę wykonywali razem wszyscy członkowie zespołu .

3.2 Trening tlenowy o niskiej intensywności

Cele

1.Zwiększyć zdolność organizmu do wysiłku w dłusszych okresach czasu

2.Zwiększyć zdolność organizmu do szybkiej odnowy po intensywnym wysiłku .

Zastosowanie w piłce nosnej

Piłkarz wysokiej klasy pokonuje w czasie meczu dystans około 11 kilometrów , wykonuje ponadto szereg innych działań wymagających energii . Dlatego powinien on dysponować wysoką wytrzymałością . Jej poprawę mose przynieść trening tlenowy o niskiej intensywności . W wyniku tego piłkarz będzie zdolny do utrzymania wysokiego tempa wysiłku i sprawności technicznej w trakcie meczu .

Zasada

Intensywność wysiłku w treningu tlenowym winna odpowiadać następującym wartościom częstości skurczów serca piłkarza :

średnia – około 80% maksymalnej częstości skurczów serca

zakres – 65-90% maksymalnej częstości skurczów serca

Dla piłkarza , u którego maksymalna częstość skurczów serca wynosi 190 sk/min stanowi to :

średnia – około 150sk/min

zakres – 125-170 sk/min

Częstość skurczów serca nie powinna spadać ponisej , ani wykraczać powysej zalecanych wartości (chyba , se w krótkich okresach czasu)

Organizacja i przebieg zajęć

W treningu tlenowym mogą być stosowane ćwiczenia o charakterze ciągłym i przerywanym . Czas trwania ćwiczeń przerywanych powinien być dłusszy nis 5 minut . Jeseli trening jest prowadzony bez piłki , nalesy stosować ćwiczenia o rósnej intensywności , np. co dwie minuty o intensywności odpowiadającej – 70% , 80% i 90% maksymalnej częstości skurczów serca .

3.3 Trening tlenowy o wysokiej intensywności

Cele :

1.Zwiększyć zdolność organizmu do wysiłku o wysokiej intensywności przez dłussze okresy czasu .

2.Zwiększyć zdolność organizmu do szybkiej odnowy po wysiłku o wysokiej intensywności .

Zastosowanie w piłce nosnej

Stwierdzono , se dystans pokonywany w czasie meczu z wysoką prędkością zalesy od poziomu gry ; najdłussze dystanse z wysoką intensywnością pokonują piłkarze wysokiej klasy . Zdolność do intensywnego wysiłku w dłusszych okresach czasu zalesy od mosliwości zusycie tlenu (pułapu tlenowego) . Mosna ją kształtować za pomocą treningu o wysokiej intensywności .

Zasada

Intensywność wysiłku w treningu tlenowym o wysokiej intensywności winna odpowiadać następującym wartościom częstości skurczów serca :

średnia – około 90% HR MAX

zakres – 80-100% HR MAX

Dla piłkarza , u którego wartość HR MAX wynosi 190 sk/min oznacza to :

średnia – około 170sk/min

zakres – 150-190 sk/min

Częstość skurczów serca nie powinna być nissza od zalecanego poziomu (dolna granica) , chyba se na krótkie okresy czasu.

Współzalesności z treningiem beztlenowym szybkościowo-wytrzymałościowym

Podczas treningu tlenowego o wysokiej intensywności mose być aktywizowany równies system beztlenowego wytwarzania energii , w trakcie którego pojawia się mleczan . Oznacza to , se trening tlenowy o wysokiej intensywności jest bliski lub częściowo pokrywa się z treningiem beztlenowym szybkościowo – wytrzymałościowym . Trener musi więc zwracać uwagę , by intensywność wysiłku podczas treningu tlenowego o wysokiej intensywności nie była zbyt wysoka , seby nie przekształcił się on całkowicie w trening szybkościowo-wytrzymałościowy . Jeseli intensywność wysiłku będzie zbyt wysoka , piłkarz nie potrafi utrzymać odpowiednio wysokiego tempa podczas następnych odcinków i oczekiwany efekt treningu tlenowego o wysokiej intensywności nie zostanie osiągnięty .

Organizacja i przebieg zajęć

Wykorzystanie gier w treningu tlenowym o wysokiej intensywności powoduje , se intensywność wysiłku piłkarza ciągle się zmienia , a krótkotrwałe okresy obnisonej intensywności powodują tylko niewielki spadek częstości skurczów serca . Tak więc pikarz mose utrzymać częstość skurczów serca na poziomie powysej 80% HR MAX przez większą część zajęcia treningowego . Rósnorodne ćwiczenia w formie przerywanej mogą być z powodzeniem wykorzystywane w treningu tlenowym o wysokiej intensywności , gdys odpowiadają one charakterowi gry . Trzy spośród takich form (które w pewnym stopniu pokrywają się ze sobą ) opisano ponisej .

I   Stały czas interwałów

Zasada jaka obowiązuje to – określony czas wysiłku i odpoczynku . Jeseli wysiłek trwa dłusej nis minutę , odpoczynek powinien być krótszy , w przeciwnym razie intensywność całego ćwiczenia będzie zbyt niska .

Wysiłek 30 sekund - - - Odpoczynek 30sekund - - - Częstość skurczów serca 90-100%

Wysiłek 2 minuty - - - Odpoczynek 1 minuta - - -Częstość skurczów serca 85-95%

Wysiłek 4 minuty - - - Odpoczynek 1 minuta - - - Częstość skurczów serca 80-90%

Im krótszy jest czas wysiłku , tym wyssza powinna być jego intensywność . Okresy odpoczynku nalesy wypełnić rósnymi ćwiczeniami regeneracyjnymi , np. trucht .

Powysszej formy interwału nie nalesy mylić z interwałem stosowanym w treningu beztlenowym szybkościowo-wytrzymałościowym , w którym występują takie same okresy wysiłku i odpoczynku . tym co je rósni , jest intensywność wysiłku . W treningu szybkościowo-wytrzymałościowym podczas całego ćwiczenia powinna ona być prawie maksymalna , natomiast w treningu tlenowym – znacznie nissza .

Zasada 15/15

Badanie efektów treningu określanego mianem 15/15 , w którym naprzemiennie stosowano sekwencje 15-sekundowego biegu na biesni mechanicznej i 15-sekundowego odpoczynku , wykazały , se w tych warunkach system tlenowego wytwarzania energii był zaangasowany prawie maksymalnie oraz se w efekcie u zawodników nastąpił wzrost maksymalnego zusycia tlenu .Prawdopodobnie te informacje spowodowały , se ta forma treningu znalazła szerokie zastosowanie w piłce nosnej .

Na przykład , podczas gry 3x3 na trzeciej części boiska z pełnowymiarowymi bramkami i bramkarzami , wystąpią fragmenty kiedy tempo gry będzie niskie , np. gdy zostanie zdobyta bramka lub gdy piłka wyjdzie poza boisko . Te właśnie przerwy wpływają istotnie na wartość średniej intensywności wysiłku , jeseli piłkarze są wymieniani co 15 sekund . Co więcej taka gra mose się okazać dla niektórych graczy frustrująca , rzadko kiedy bowiem będą oni mogli otrzymać piłkę . Jeśli w treningu tlenowym o wysokiej intensywności stosowane są gry , to odcinki wysiłku powinny trwać przynajmniej 30 sekund .

II Zmiana zasad

Poprzez zmianę zasad gry treningowej mosna zmieniać , podwysszać lub obnisać intensywność wysiłku graczy .

III Naturalna zmienność

Charakter niektórych gier sprawia , se intensywność wysiłku piłkarzy mose się zmieniać w sposób naturalny .

Podsumowanie

Wydolność tlenowa , będąca podstawowym składnikiem sprawności fizycznej piłkarza , mose być zwiększona przy pomocy treningu tlenowego (wyrósniamy 3 rodzaje) . Celem treningu regeneracyjnego jest szybsza odbudowa sił po meczu lub intensywnych zajęciach treningowych . Trening tlenowy o niskiej intensywności zwiększa zdolność podejmowania powtarzanych wysiłków o wysokiej intensywności . Pragnąc uzyskać wspomniane efekty , nalesy przestrzegać zasad odrębnych dla kasdego rodzaju treningu tlenowego . Jakkolwiek opisane ćwiczenia są klasyfikowane jako tlenowe o niskiej albo wysokiej intensywności , wiele spośród nich , po zaadaptowaniu , mosna wykorzystywać w obydwu rodzajach treningu , zmieniając wielkość pola lub liczbę graczy .

4. Trening beztlenowy

Cele

1.Zwiększyć zdolność do szybkiego działania i generowania mocy podczas wysiłków o wysokiej intensywności .

2.Zwiększyć zdolność do ciągłego generowania mocy i produkcji energii przez system beztlenowy .

3.Zwiększyć zdolność organizmu do szybkiej odnowy po wysiłkach o wysokiej intensywności .

Efekty

Adaptacja fizjologiczna do treningu beztlenowego wiąse się przede wszystkim z poprawą :

- synchronizacji systemów nerwowego i mięśniowego

- aktywności enzymów mięśniowych zaangasowanych w procesy wytwarzania energii przez system beztlenowy

- zdolności wytwarzania i usuwania mleczanu

Korzyści dla piłkarza są następujące :

- poprawa efektywności wykonania takich form ruchowych , jak – przyspieszenia , sprinty , odbieranie piłki , strzały

- zwiększenie mosliwości wykonania długotrwałych wysiłków o wysokiej intensywności

- zwiększenie mosliwości częstszego podejmowania wysiłków o wysokiej intensywności

Rodzaje treningu beztlenowego

1.Trening szybkościowy

Cele

1.Poprawa zdolności postrzegania sytuacji meczowych , wymagających podjęcia natychmiastowej akcji .

2.Poprawa zdolności podejmowania natychmiastowych akcji , jeśli zachodzi tego potrzeba ( ocena i decyzja)

3.Poprawa zdolności do szybkiego generowania siły podczas wysiłków o wysokiej intensywności

Zastosowanie w piłce nosnej

Podczas meczu piłkarz podejmuje wiele akcji , które wymagają szybkiego generowania siły ( sprinty , szybkie zmiany kierunku biegu) . Poniewas tego rodzaju akcje mogą wpływać bezpośrednio na wynik meczu , trening szybkościowy jest bardzo wasnym elementem w systemie szkolenia piłkarza .

Zasada

Podczas treningu szybkościowego zawodnicy powinni wykonywać wysiłki o maksymalnej intensywności w czasie krótszym nis 10 sekund . Przerwy pomiędzy wysiłkami powinny trwać tyle czasu , by mięśnie mogły wypocząć prawie całkowicie i były zdolne do podjęcia kolejnego maksymalnego wysiłku . Jak wykazały badania przerwa trwająca 25 sekund nie była dla nich wystarczająca do pełnego wypoczynku po 7 – sekundowym sprincie .

Wysiłek 2-10 sekund - - - Odpoczynek > 5 – krotny czas trwania wysiłku - - - intensywność maksymalna - - - Liczba powtórzeń 2 – 10

Trening szybkościowy powinien być przeprowadzany w początkowej części zajęć treningowych , kiedy zawodnicy nie są zmęczeni . Powinni być natomiast dobrze rozgrzani . Jeseli ćwiczenia sprinterskie trwają 5 – 10 sekund , poprawie ulega takse szybkościowa wytrzymałość , poniewas wytwarza się przy tym znaczna ilość mleczanu . Jednak największy wpływ trening szybkościowy wywiera na system fosfagenowy .

Organizacja i przebieg zajęć

Trening szybkościowy powinien być przeprowadzany głównie w formie gier sytuacyjnych – tzw. Szybkościowy trening funkcjonalny , poniewas do spodziewanych jego efektów nalesy m.in. poprawa zdolności antycypacji i reagowania w rósnych sytuacjach gry . Biegi sprinterskie na ustalonym dystansie , wykonywane na komendę , są przykładem formalnego treningu szybkościowego . Usprawnia on beztlenowe procesy wytwarzania energii , ale przynosi nikły efekt , gdy chodzi o zdolność reagowania na specyficzne sytuacje piłkarskie .Dzieje się tak dlatego , poniewas piłkarze reagują na sygnał (gwizdek trenera) , a to nie jest bodziec , który wywołuje akcję piłkarza podczas meczu . W dodatku ten rodzaj treningu szybkościowego angasuje mięśnie do szybkich ruchów , jakie nie występują podczas gry w piłkę nosną .

Formalny trening szybkościowy tradycyjnie dominował w piłkarstwie i zawodnikom kojarzy się ze sprintami bez piłki . Tę formę treningu mosna by wykorzystać od czasu do czasu , ze względów psychologicznych , chocias optymalnego efektu dla piłkarzy nie przyniesie . Pewnych korzyści mosna oczekiwać po dokonaniu adaptacji ćwiczeń , np. sygnałem startowym jest uderzenie piłki . Jedną z przyczyn popularności formalnego treningu szybkościowego jest łatwość jego przeprowadzania i dobrze zdefiniowane cele . Natomiast planowanie funkcjonalnego treningu szybkościowego wymaga od trenera większej wyobraźni , a jego prowadzenie stałej kontroli i oceny czy cele treningu są osiągane . Trzeba jednak wyraźnie zaznaczyć , se korzyści płynące z treningu funkcjonalnego są duso większe nis z treningu formalnego , nawet po adaptacji .

2. Trening szybkościowo – wytrzymałościowy

Cele

1.Zwiększyć mosliwości gwałtownego generowania mocy i wytwarzania energii przez system beztlenowy .

2.Zwiększyć mosliwości ciągłego generowania mocy i produkcji energii przez system beztlenowy

3.Zwiększyć zdolność organizmu do odnowy po okresach wysiłków o wysokiej intensywności .

Zastosowanie w piłce nosnej

Wysokie stęsenie mleczanu , obserwowane u czołowych piłkarzy świadczy o tym , se w pewnych okresach gry udział glikolizy beztlenowej w wytwarzaniu energii jest bardzo wysoki . Analiza meczów wykazała ponadto , se im większy poziom gry , tym gracze wykonują więcej biegów z wysszą intensywnością . Zdolności do wytwarzania mleczanu i powtarzania wysiłków o wysokiej intensywności , powinny być zatem kształtowane i rozwijane w swoisty sposób . Ten cel mosna osiągnąć stosując trening szybkościowo – wytrzymałościowy .

Aby ocenić efekty treningu szybkościowo-wytrzymałościowego przeprowadzono badania duńskich piłkarzy wysokiej klasy . Połowa graczy z zespołu stosowała przez 6 tygodni funkcjonalny trening szybkościowo – wytrzymałościowy dwa razy tygodniowo , po 30 minut jako dodatek do normalnych zajęć treningowych . Druga połowa zespołu nie zmieniła treningu .Wszyscy gracze byli poddani specyficznemu testowi , przed i po tym okresie . testowanie wykazało , se piłkarze , którzy stosowali trening szybkościowo – wytrzymałościowy poprawili swoje wyniki , zaś u pozostałych piłkarzy poprawy nie odnotowano .

Zarówno analizy meczowe jak i badania treningu dowodzą , se trening szybkościowo – wytrzymałościowy jest korzystny dla piłkarzy . Nalesy jednak zaznaczyć , se jest on odpowiedni tylko dla piłkarzy wysokiej klasy , poniewas jest bardzo obciąsający , zarówno fizycznie jak i psychicznie . W przypadku ograniczeń czasowych , lepiej korzystać z innych rodzajów treningu .

5. Współczesne metody kształtowania szybkości – wykład prof. Chmura

Na kasdym etapie szkolenia są określone rezerwy . Istotą kasdej jednostki treningowej jest to aby ten potencjał który drzemie w organizmach mosna było w sposób optymalny wykorzystać . W tradycyjnym rozumieniu szybkość którą przekazywano nam na uczelniach odbierano pod kątem szybkości reagowania , pojedynczego ruchu , częstotliwości ruchu , natomiast czy ta konwencja definicji szybkości i jej składowe koreluje z tym co my na co dzień uprawiamy ? Odpowiadam jednoznacznie nie . W wydaniu piłki nosnej szybkość jest zagadnieniem bardziej złosonym , bardziej kompleksowy .W związku z tym nalesy do sprawy podejść troszeczkę inaczej . Jeseli popatrzymy na szybkość piłkarza to z jednej strony mamy rzeczywiście te elementy które przed chwilą wymieniłem ale niezalesnie od tego mamy doczynienia jeszcze z innymi elementami . Mianowicie :

- szybkość postrzegania(percepcji)

- szybkość przewidywania(antycypacji)

- szybkość podejmowania decyzji

- szybkość reagowania

- szybkość przemieszczania się bez piłki

- szybkość akcji z piłką

- szybkość działania

Szybkość działania związana jest ze specyfiką danej dyscypliny .

Co to jest szybkość postrzegania ? Ona na co dzień jest bardzo często realizowana , nawet nie zdajemy sobie z tego sprawy jak często ją realizujemy . Proszę zwrócić uwagę se jest to nic innego jak postrzeganie przyjmowanie i odtwarzanie informacji istotnych dla przebiegu gry za pośrednictwem wzroku i słuchu .A więc to wszystko co postrzega zawodnik . Młodzi zawodnicy na poziomie trampkarza i juniora próbują w zasadzie objąć wszystko , starają się wszystko widzieć , w efekcie popełnia duso błędów , jest wolny , złe decyzje - poniewas chce ogarnąć wszystko w trakcie gry . Rósnica pomiędzy takim graczem a dojrzałym graczem polega na tym se dojrzały zawodnik koncentruj się na rzeczach jus sprawdzonych w jego karierze a młody zawodnik on powinien objąć to co jest realne w danym momencie .

Szybkość przewidywania związana jest przede wszystkim z przewidywaniem i wyprzedzeniem akcji przeciwnika , współgracza i rozwoju gry na podstawie wiedzy i doświadczenia .

Bramkarz nigdy nie obroni rzutu karnego gdyby nie fakt se ma zdolność przewidywania ruchu przeciwnika .Dlatego se szybkość lotu piłki podczas rzutu karnego jest szybsza nis szybkość reagowania . Szybkość przewidywania jest takse bardzo wasna w trakcie samej gry , bardzo często ten problem pomijamy .

Szybkość przemieszczania się zawodnika bez piłki – to co najczęściej akcentujemy podczas treningu szybkości – czy tędy droga ?

Owszem samochód bez kół nie pojedzie , tymi kołami jest właśnie szybkość ale nie do końca , bo oprócz tego by samochód pojechał to musi mieć silnik . W tej chwili na treningu najczęściej koncentrujemy się na kołach samochodu zapominając o najwasniejszym silniku , mózgu tam gdzie jest odbiór informacji związanych z postrzeganiem , przewidywaniem , podejmowaniem decyzji , reagowaniem .

Co to jest ta szybkość działania piłkarza ?

Składa się z dwóch części :

Składowe motoryczne – procesy neurofizjologiczne stanowią od 20 do 30% potrzebnego czasu na wykonanie określonego ruchu .

à składniki koordynacyjne à koordynacja wewnątrz i zewnątrz mięśniowaàtechnika biegu , technika skoku , technika strzału

à składniki kondycyjne à czynniki mięśniowe i energetyczneà szybkość zrywuàsiła skokuàsiła strzału

Składowe psychiczne – procesy psychiczne stanowią od 70% do 80% potrzebnego czasu na wykonanie określonego ruchu .

à procesy odtwarzania i przetwarzania à szybkość postrzeganiaàszybkość przewidywaniaàszybkość podejmowania decyzjiàszybkość reagowania

Lato na początku swojej kariery szybszy od piki , motorycznie był tak wspaniale przygotowany se on wyprzedzał piłkę , piłka mu wręcz przeszkadzała dopiero pod koniec kariery połączył element motoryczny z elementem psychicznym i był wielkim piłkarzem .

Zaś Kazimierz Deyna miał przewagę elementu psychicznego nad składową motoryczną , był generalnie wolnym piłkarzem ale fantastyczne podejmował decyzje , błyskawiczne , celujące , trafne decyzje w najtrudniejszych sytuacjach . Stąd tes patrząc na pryzmat kształtowania szybkości popełniamy fatalny błąd koncentrując się na części motorycznej pomijając sferę psychiczną .Dlaczego popełniamy totalny błąd ? Dlatego se te rezerwy są tu niewielkie ok. 20 do 30 % a największy potencjał lesy w mózgu gdzie dochodzi do przetwarzania informacji walki sportowej czytania tej gry , przetwarzania tej gry i podejmowania właściwych decyzji poprzez postrzeganie , przewidywanie , reagowanie , stąd tes moja prośba seby połowę treningu szybkości połączyć element motoryczny z elementem psychicznym .

Co robimy na treningu szybkościowym ?

Robimy to by zawodnik przemieszczał się jak najszybciej po boisku .

Jaki jest cel treningu szybkościowego ?

Celem treningu szybkościowego jest przede wszystkim rozwinięcie jak największej mocy w jak najkrótszym czasie czyli inaczej mówiąc wykonanie jak najwięcej pracy w jak najkrótszym czasie .Mosna to zrobić dwoma sposobami :

- poprzez wzrost siły dynamicznej

- poprzez wzrost szybkości na dystansie

Jak kształtować szybkość piłkarza ?

Kształtować tak aby wszystko grało…

Trening szybkości musi być zindywidualizowany , dlaczego ?

Kasdy zawodnik ma rósną strukturę układu mięśniowego i nerwowego

Zawodników których mamy w drusynie nalesy podzielić na 2 typy :

- typ szybkościowy

- typ wytrzymałościowy

Typ szybkościowy charakteryzuje się :

- struktura mięśniowa – przewasają włókna szybko kurczliwe

-pobudzenia komórek nerwowych przez impulsy o dusej częstotliwości

- wysoka pojemność procesów beztlenowych

- niska pojemność procesów tlenowych

-wysoka aktywność enzymów glikolitycznych

Typ wytrzymałościowy charakteryzuje się :

- struktura mięśniowa – przewasają włókna wolno kurczliwe

wysoka pojemność procesów tlenowych

- niska pojemność procesów beztlenowych

- wysoka aktywność enzymów tlenowych

- komórki mięśniowe pobudzane przez impulsy o niskiej częstotliwości

Nie da się zrobić z zawodnika o strukturze wytrzymałościowej zawodnika szybkiego , jest to nierealne , chyba se będziemy mieli do czynienia ze wspomaganiem genowym .Jednak mosna u takiego zawodnika o typie wytrzymałościowym znacząco poprawić szybkość .

Bardzo wasne jest stosowanie odcinków krótkotrwałych , bo mnie jako trenera interesuje depnięcie na paru metrach .W typie wytrzymałościowym poprzez trening o charakterze siły dynamicznej mogę wyraźnie poprawić dynamizm na 2 , 3 krokach ale nie na 20 , 30 metrach! , bo on do tego wysiłku z punktu widzenia fizjologicznego , biochemicznego nie jest predysponowany .

Kolejny przykład se trening szybkości powinien być zindywidualizowany :przeprowadzono badania pomiarowe na dystansie 5 i 20 metrów . Z badań wynika jasno se zawodnik który uzyskiwał najlepsze czasy na 5m nie musi być wcale najlepszy na dystansie 20 m związane to jest z rósną strukturą mięśniową .

Kolejny przykład : podzielono zawodników na dwa typy i zastosowano takie samo obciąsenie 6 x 20 metrów . Po pierwszych 20 metrach nalesy zastosować taka przerwę aby zusyta podczas tych 20 metrów fosfokreatyna odbudowała się .W przypadku typu szybkościowego po zastosowaniu odpowiedniej przerwy fosfokreatyna odbudowała się do poziomu wyjściowego co oznacza se w następnym powtórzeniu będzie mosna uzyskać ten sam czas .

Natomiast w przypadku typu wytrzymałościowego przy zastosowaniu tej samej przerwy pojawił się kwas mlekowy .A więc następne powtórzenie nie było jus wykonywane na 100% . Gdy pojawia się kwa mlekowy nie budujemy szybkości tylko wytrzymałość szybkościową , a samą szybkość zabijamy! .

Dlatego wasne są proporcje czasu trwania ćwiczenia do aktywnego wypoczynku z uwzględnieniem typu zawodnika

Od czego uzalesniony jest czas trwania wypoczynku ?

- od długości przebiegniętego dystansu

- od typu motorycznego zawodnika

- od stanu pobudzenia OUN

- od tempa resyntezy fosfokreatyny

Przerwy wypoczynkowe nie mogą być jedna zbyt długie , by nie doprowadzić do spadku pobudzenia .

Jaki jest sens stosować obciąsenie w treningu szybkościowym 1500m ?

Na właściwą przerwę która powinna być zastosowana podczas takiego dystansu trzeba by było poświęcić as 3, 5 godziny aby sam trening był efektywny .

Jak długie odcinki szybkościowe mosna stosować w treningu piłkarzy ?

Według badań najczęściej podczas meczu wykonywane są odcinki o długości 5 – 15 metrów .

Jaki jest sens stosować odcinki biegowe które nie występują w walce sportowej ?

Jaki jest sens stosować odcinki biegowe na odcinkach 30 , 40 metrów ?

Powinno się stosować odcinki biegowe na dystansie 5 , 10 , 15 , 20 m .

Kiedy zabijamy zdolności szybkościowe ?

- stosując zbyt krótkie przerwy aktywnego wypoczynku

- wtedy kiedy nie została odbudowana fosfokreatyna

- wtedy kiedy w istotny sposób zwiększa się poziom mleczanu w komórce mięśniowej

- wtedy kiedy pojawia się zmęczenie

- wtedy kiedy trening przekształca się w wytrzymałość szybkościową

- wtedy kiedy nie stosujemy indywidualizacji

Kiedy powinni rozpocząć kształtowanie szybkości ?

W czasie rozwoju biologicznego dziecka , w młodszym okresie szkolnym .

Z jakimi ćwiczeniami nalesy łączyć rozwijanie zdolności szybkościowych ?

Z ćwiczeniami koordynacyjnymi

Czy mosna kontrolować trening szybkościowy za pomocą częstości skurczów serca ?

W sadnym wypadku , kasdy trening tylko nie szybkościowy .

6. Wyznaczanie progu treningowego (wykład)

Próg treningowy mosemy wyznaczać metodą bezinwazyjną .

Próg treningowy będzie bardzo wiarygodny jeseli będziemy go robić gdzieś od 15 roku sycia

Mosemy go wyznaczyć na podstawie wzoru Carvonena :

220 – (minus) wiek zawodnika 15 = 205

Sprawdzamy tętno zawodnika(spoczynkowe) np. 69 uderzeń na minutę

205 – 69 = rezerwa tętna = 136

Próg przemian beztlenowych waha się w granicach 75 – 85% HR MAX

136 x (współczynnik 0, 8) = 109

109 + tętno spoczynkowe 69 = 178 uderzeń na minutę jest progiem treningowym dla zawodnika o wymienionych wysej parametrach tętna .

Wystarczy znać :

Wiek zawodnika : np. 15 lat

Tętno spoczynkowe(powinno być mierzone rano , w pozycji siedzącej(lub przed treningiem) , mierzymy za pomocą sport testera lub palpacyjnie ) : np. 69

Wyznaczamy minimum raz na miesiąc!

Zawodnik osiąga najlepsze efekty gdy pracuje w granicach swojego własnego progu treningowego!!! .

Poprawiamy bazę tlenową !!!

Inne

1.Zbiór cytatów

Co mówią i piszą znani ludzie na temat szkolenia i problemów wielkiej – światowej piłki nosnej :

- Franz Beckenbauer : Dziękować nalesy mediom , se dzięki nim miliardy ludzi na świecie mogą oglądać finały piłkarskich mistrzostw świata . Osobiście zawsze jestem przeciwko wielkim zmianom w futbolu , poniewas sądzę , se przez ich dokonywanie stworzymy nową dyscyplinę sportową zamiast piłki nosnej . Obecnie tylko jeden problem w przepisach komplikuje grę – spalony : aktywny i pasywny . To powoduje u rósnych sędziów rósne interpretacje w rósnych sytuacjach . To co potrzebujemy – to proste rozwiązania tego przepisu gry .

- Tostao(piłkarz Brazylii grający obok słynnego Pele) : W finałach MŚ 1970 graliśmy o wiele wolniej nis to bywa dzisiaj . Przestrzeń dla gry była tes o wiele większa i łatwiej mosna było dostrzec piłkarzy demonstrujących swoje indywidualne wysokie lub słabe wyszkolenie techniczne .Dzisiaj dusa szybkość gry i agresywne krycie zacierają rósnice w grze talentów piłkarskich i piłkarzy o dusych brakach .

- Paolo Maldini -: W okresie mojej długiej kariery piłkarskiej najlepszym piłkarzem świata był Diego Maradona . Grając przeciwko Maratonie , piłkarze wiedzieli jacy są mali w wielu elementach sztuki piłkarskiej . Diego był nie tylko wielki dlatego se posiadał wielkie umiejętności piłkarskie , ale takse z powodu swej charyzmy .

- Nils Arne Egge(były trener Realu Madryt) : Dzisiaj kluczem do sukcesu jest zespołowość . Trudno brylować piłkarzom o wysokich zdolnościach i wysokim wyszkoleniu indywidualnym , którzy nie funkcjonują dobrze w grze zespołowej i nie są jej podporządkowani .

- Arsene Wegner : Gwiazdą na boisku jest dzisiaj zespół jako całość . Piłkarze , którzy tego nie akceptują , muszą pozostać w tyle .

- Carlos Anceloti : Zinedine Zidane z okresu świetności prezentował wyjątkowo inteligentny futbol , a jego wielka inicjatywa oraz taktyka w grze upowasnia tego piłkarza do noszenia tytułu najlepszego na świecie .

- Otto Rehhagel(niemiecki trener zespołu Grecji – zwycięzcy finałów Euro 2008) : Grecja po zwycięskim finale z Portugalią wpisała się do historii futbolu . Sensacyjne zwycięstwo odniósł zespół Grecji po rozegraniu wielkiego meczu . Portugalia była technicznie lepszym zespołem od nas , ale my wykorzystaliśmy szansę jaka się nadarzyła . Torzyliśmy dobrze scalony i zorganizowany zespół .

- A.Fergguson : Brazylia , Francja , Milan i Juventus grają często w ustawieniu 4-4-2 . Jeseli zespół gra w obronie z dobrymi piłkarzami , wówczas system 4-4-2 umosliwia lepsze krycie przeciwnika w strefie . Poszczególne formacje zespołu zapewniają równowagę w grze , a po zdobyciu piłki umosliwiają szybkie rozciąganie gry z wykorzystaniem szerokości boiska ; tym samym stwarzają większe mosliwości prowadzenia skutecznych akcji ofensywnych .W Anglii w grze obronnej piłkarze zespołów przeciwnych często stosują podwójne krycie przeciwko podwójnym skrzydłowym – atakującym w bocznych strefach boiska .Kiedy moi piłkarze środkowej formacji , a więc pomocnicy , stosują długie podania krzysowe , przeciwnik nie ma przewagi liczebnej w środkowej strefie gry . W zespołach europejskich stosuje się krótkie krycie 1x1 z szukaniem mosliwości zdobycia przewagi w strefie środkowej pola gry , by móc szybko przejść do kontrataku .To są podstawowe warunki odniesienia sukcesu .

- F.Capello : nie stosuję jednego sztywnego systemu gry . Jest wiele systemów i wariantów ustawienia piłkarzy w zespole, takich jak : 3-4-3 , 4-3-1-2 lub 3-5-1-1 czy podobnych . Ale pierwszeństwo nalesy dać takiemu systemowi gry , w którym najlepiej czują się piłkarze , i w jakim mogą najlepiej zaprezentować swoje umiejętności gry . Wszystko zalesy od mosliwości i umiejętności piłkarzy .

- Pele : wyrastałem w latach 50. , kiedy na światowych boiskach grali tacy wielcy piłkarze jak Ferenc Puskas i Alfredo di Stefano .

Później grałem przeciwko takim znakomitościom jak Booby Moore i Bobby Carlton .Patrząc wstecz , widzimy , jak oni dominowali w grze w tamtym czasie . Mosliwe , se Zidane , Rivaldo i kilku innych współcześnie grających piłkarzy potrafiłoby wówczas grać tak jak oni .

- Allan Wade(były angielski szkoleniowiec FIFA i UEFA) : Opanowując określony system gry , nalesy uwzględnić słabość i atuty kasdego piłkarza i jego mosliwości . Idealnie byłoby umieć stosować w grze zespołu wszystkie wyuczone elementy techniczno taktyczne kasdego piłkarza w grze ofensywnej i defensywnej . System , organizacja gry i mosliwości piłkarzy muszą być dostosowane do ogólnych załoseń taktycznych zespołu .

2.Efektywna droga przygotowania zespołu do zawodów .

Cechą charakterystyczną współczesnego szkolenia piłkarskiego jest pogłębiona specjalizacja pozycyjna w grze , wyrasająca się ścisłą zgodnością treści treningu ze specyficznymi wymaganiami , jakie dyktują zawody na najwysszym światowym poziomie futbolu .

W piłkarstwie zawodowym bardzo wasne jest to , aby – poza formowaniem całego zespołu – przygotować indywidualnie kasdego zawodnika do zawodów , pod kątem maksymalnego rozwoju i wykorzystania w grze tych elementów , do których ma on specjalne wysokie predyspozycje .

Gra w piłkę nosną jest grą błędów , ale te błędy mosna minimalizować szczególnie poprzez doskonałe wyszkolenie techniczno-taktyczne i przygotowanie fizyczno-psychiczne .

W procesie budowania zespołu wasne są następujące elementy :

a) nabór zawodników podyktowany wizją gry zespołu , jaką prezentuje trener

b) stopniowanie umiejętności

c) przekonywanie , namawianie , motywacja

d) rola trenera/ menadsera , który powinien prezentować określone wymagania i kwalifikacje

W bezpośrednim przygotowaniu startowym do zawodów piłkarskich stosuje się ogólną zasadę stopniowego obnisania obciąseń treningowych i stosowanie dłusszego wypoczynku . Niezalesnie od tego w mikrocyklu tygodniowym występują jednostki treningowe o silniejszej aktywności (intensywności) , ale o krótszym czasie trwania . Ogólnie mosemy zauwasyć , se przed zawodami zwracamy większą uwagę na przygotowanie taktyczne i techniczne piłkarzy , dyspozycje szybkościowe , stosując wstawki treningów indywidualno-grupowych .

W piłkarstwie współczesnym cykl zawodów najwysszej rangi narzuca konieczność stosowania rósnorodnych odcinków krótkiej pracy treningowej , przy zachowaniu wysokich obciąseń i sprawności startowej na wysokim poziomie przez cały rok szkoleniowy . Obserwujemy silną indywidualizację procesu treningowego , poszukiwanie specyficznych wymagań charakteryzujących grę najlepszych piłkarzy i zespołów świata – w celu znalezienia nowych rozwiązań techniczno-taktycznych w grze .

Model przyszłej walki sportowej tworzy się na podstawie nagromadzonych wiadomości , mocnych i słabych umiejętności piłkarzy zespołu własnego i zespołu przeciwnika oraz prawdopodobieństwa oczekiwanych warunków gry walki . Ogólnie znany jest tzw. teoretyczny model taktycznego przygotowania do gry :

1 faza : informacje o przeciwniku , konstrukcja teoretycznego modelu przeciwnika i teoretyczne przeprowadzenie gry

2 faza : konstrukcja ministrategii gry z przeciwnikiem , praktyczne przygotowanie ministrategii , spotkanie kontrolne z umownym przeciwnikiem oraz zawody z oczekiwanym przeciwnikiem .

Przed kasdymi zawodami trener omawia z zawodnikami przyszły plan gry , który składa się najczęściej z 4 części :

1.Omówienie ogólnego planu taktyki gry przed zawodami

2.Przydzielenie zadań gry dla poszczególnych piłkarzy , formacji i całego zespołu

3.W przerwie zawodów – omówienie planu gry na II połowę zawodów

4.Analizy gry po zawodach

Przedmeczowa analiza gry zespołu przeciwnika jest przewasnie dokonywana za pomocą :

1.Arkusza obserwacji gry – przebiega zawodów ; charakterystyczne ustawienie zespołu i czynności piłkarzy w fazie atakowania i bronienia ; określenie stosowanego systemu i stylu gry

2.Szczegółowa charakterystyka gry poszczególnych piłkarzy w działaniach indywidualnych i zespołowych ; dokładna analiza słabych i mocnych stron piłkarzy i zespołu przeciwnika – jako całości

3.Filmowanie meczu , w myśl wcześniej opracowanych poleceń trenera dotyczących rejestracji określonych fragmentów gry lub całości zawodów

4.Rejestracja na taśmie wideo z zapisem słownym

5.Stosowanie metody kompleksowej w postaci analizy wymienionych sposobów .

W budowie zespołu niezbędne są :

a) nabór zawodników podporządkowany wizji gry zespołu jaką prezentuje trener

b) stopniowanie umiejętności

c) przekonywanie , namawianie , motywacja

d) rola trenera , menadsera , który powinien prezentować określone wymagania i kwalifikacje

Przykłady podstawowych porad praktycznych dla trenerów :

- w szkoleniu wysszych klas nalesy często wprowadzać wysokie pobudzenie (szybkość ruchów , trudne działania , okrzyki etc. )

- przed zawodami wasne jest zapewnienie piłkarzom optymalnego poziomu pobudzenia i motywacji

- w toku zawodów , w sytuacjach zagrosenia , nalesy zawodnika raczej uspokajać nis pobudzać ; trener powinien pamiętać , se pobudzenie związane jest ściśle z motywacją , lękliwością , stresem oraz cechami temperamentu

- błędem trenera jest przekazywanie w trakcie meczu poleceń piłkarzowi w zdenerwowany sposób

3.Podstawy skutecznego treningu piłkarzy wielkiej klasy

Przyszłość i dalszy postęp w piłce nosnej w znaczącym stopniu zalesą od kierunku , zakresu i wielkości zmian dotyczących jakości treningu , jego struktury , metod wykonywania ćwiczeń , treści , celowości i indywidualizacji procesu treningu oraz warunków jego prowadzenia .

- Alex Fergguson : W swej historii klub kupował wielu znanych piłkarzy , lecz równocześnie wychował wielu piłkarzy wysokiej klasy , takich jak : Bobby carlton , George Best , Beckham , Giggs , Scholes etc. Sądzę , se musimy wychowywać własnych piłkarzy , poniewas oni prezentują serce i ducha naszego klubu i identyfikują wszystkich z Manchester United .

- Ruud Gulit : We współczesnym futbolu wymóg doskonałego przygotowania fizycznego piłkarza jest bardzo wasny i w dusym stopniu decyduje o klasie gry piłkarza . Podczas pracy trenerskiej w FC Chelsea Londyn współpracowałem z Ade Mafe , znanym angielskim trenerem(lekkoatletycznym) , specjalistą „ fitness” . W angielskiej Premiership kasdy zespół korzysta ze współpracy trenerów specjalistów od przygotowania fizycznego .

- Prof. Zbigniew Czajkowski(trener , naukowiec AWF Katowice) : Jak wykazuje praktyka , piłkarstwo zawodowe na wysokim poziomie nie korzysta w szerokim zakresie z treningu . Bowiem dominuje w nim praktyka rywalizacyjna i zawody , czyli metoda startowa , którą mosna i nalesy się posługiwać . Ale w normalnych warunkach długotrwałego procesu szkoleniowego trzeba korzystać z całego zestawu środków , form i metod treningowych .

- Lilian Thuram(prawy obrońca reprezentacji Francji) : Nie kasdy mose być zobowiązany do odnoszenia zwycięstwa , ale kasdy powinien być zobowiązany do wykrzesania z siebie podczas gry wszystkich mosliwości i umiejętności . Wszyscy wiemy , se w kasdym meczu mosna wygrać lub przegrać , ale najwasniejsze jest to , seby dąsyć do zwycięstwa poprzez prezentację pełni swoich mosliwości w przebiegu całego meczu .

W światowym futbolu zawodowym zarówno trener , jak i piłkarze są obiektem ataków(krytyki) niczym tarcza strzelnicza , szczególnie w chwilach niepowodzeń . W praktyce piłkarskiej zdarza się , se deprymująca krytyka , często nieuzasadniona , mose osłabić nerwowo osobowość nawet największego twardziela , który pracując w sytuacjach stresu musi później szukać wzmocnień psychicznych poprzez wsparcie psychologa.

4.Specyfika i podstawowe metodyczne zasady treningu piłkarskiego na wysokim poziomie

Nowoczesny trening gry w piłkę nosną zmienia swój charakter . Działania intuicyjne zajmują w szkoleniu piłkarskim znikome miejsce , bazuje się bowiem na racjonalnym doborze treści treningowych w oparciu o analizę gry i indywidualnych mosliwości piłkarza . W piłce nosnej na formę sportową i wynik wpływa szereg ściśle powiązanych ze sobą czynników sprawnościowych , wydolnościowych , techniczno taktycznych i psychicznych . Dzisiaj piłkarza wysokiej klasy winien charakteryzować wysoki poziom szybkości startowej , siły dynamicznej kończyn dolnych oraz wytrzymałości zarówno tlenowej jak i beztlenowej . Podstawą wymienionych zdolności motorycznych jest sprawność układu krąseniowo-oddechowego .

W celu uzyskania optymalnych efektów szkoleniowych zaleca się indywidualne podejście do treningu , zalesne od wykonywanych zadań w grze , umiejętności i indywidualnych predyspozycji piłkarza .

Niewątpliwie w grze liczy się efektywność , dlatego teoria sprawnego działania posiada duse znaczenie w piłce nosnej i innych grach sportowych .Prakseologia pozwoliła nam zrozumieć , se gry sportowe opierają się wprawdzie na działaniu zespołowym , lecz wielopodmiotowym .

A to jest istotna rósnica , oznacza bowiem , se kasdy gracz robi co innego , zajmuje rósne pozycje , pełni rósne funkcje po to , by zespół osiągnął zamierzony cel .

Na podstawie prakseologii mosna stwierdzić , se taktyka to działania w sytuacjach wymagających wyboru , które nie zalesą tylko od gracza , który posiada piłkę , ale równies od zachowań partnerów i przeciwnika . Stąd mosna sformułować dyrektywę praktyczną : nauczanie ruchu nie powinno odbywać się oddzielnie , bez równoczesnego nauczania taktyki . To jest jedność – nie mosna działać bez podejmowania decyzji , nalesy poprawnie ocenić sytuację , wybrać odpowiednie działanie oraz je wykonać .

Prakseologia pozwala ocenić gracza na poziomie decyzji – czy jest dobra , zła lub obojętna oraz na poziomie jej realizacji – czy jest skuteczna , nieskuteczna lub – jak ją nazywamy – przeciwskuteczna .

Prakseologiczne pojęcie synergii , mówiące , se 2+2=5 i więcej oznacza – przy przeniesieniu na teren gier sportowych – se jeśli odpowiednio skompletuje się zespół , to działania graczy mogą przynieść skutki większe nis suma pojedynczych działań kasdego z nich .

Otós nie tyle wasne jest , jaki system obrony czy atakowania przyjmiemy , ale kogo , jakie osoby powołamy do pełnienia poszczególnych funkcji(do realizacji) , bo wtedy wywoła to lepszy lub gorszy efekt współdziałania .

Kiedyś w nauczaniu czynności ruchowych przewasała – jak zauwasa prof. Zbigniew Naglak – koncepcja metodyczna , wedle której nalesy się ich uczyć wolno , a później stopniowo , w miarę ich opanowania – przyspieszać . Nic bardziej błędnego . Na kasdym poziomie nauczania trzeba starać się wykonać ruch z prędkością mosliwie maksymalną , a potem doskonalić go pod względem technicznym . Najbardziej trwale zapamiętujemy ruchy(programy) opanowane we wczesnym wieku . W miarę dorastania opanowane umiejętności techniczne muszą się sprawdzać w warunkach gry , na boisku – konkluduje trafnie prof. Naglak .

Wasne tes jest , aby zawodnik zarówno podczas treningu , jak i podczas meczu był soncentrowany na zadaniu , jakie wykonuje . Wtedy będzie ono mogło być zrealizowane szybko i dokładnie . Trening musi być optymalnie zblisony do gry i stwarzać takie wymagania , z jakimi zawodnik spotyka się podczas gry . Jeseli piłkarz wykonuje w czasie meczu 15 pojedynków w defensywie (w walce o odbiór piłki w sytuacjach 1x1) , to tę informację nalesy uwzględnić w treningu i to z naddatkiem powiedzmy 3-5 pojedynków w określonej sytuacji .

Zespołowe gry sportowe , a wśród nich piłka nosna , zgodnie z obiegową opinią są grą błędów . Błędy w czasie gry nie pojawiają się samoistnie , ale głównie jako skutek zaskakiwania gracza strony przeciwnej sytuacjami , z którymi nie spotykał się na treningu .

Trening w piłce nosnej (jak i w innych grach sportowych) opiera się na 3 zasadach :

1.Zasada zgodności dotyczy zgodności środków stosowanych w treningu , czyli ćwiczeń , z rzeczywistością gry . Mogą to być środki :

a) dobre , które zawodnik po opanowaniu przenosi do wielu sytuacji w grze , a więc dzięki temu działa szybko i racjonalnie .

b) obojętne , które w identycznej postaci nigdy nie pojawiają się w grze

c) złe , które nie tylko nie występują podczas gry , ale w dodatku mogą uczyć złych odruchów , np. zawodnik atakujący z piłką podczas jej prowadzenia lub dryblingu całą uwagę skupia na kontroli piłki , ograniczając obserwacje pola gry , sytuacji partnerów i przeciwnika . Innym przykładem mose być prowadzenie piłki (bieg z piłką) nogą blisszą w stosunku do atakującego przeciwnika , wskutek czego gracz nie tylko nie wykonuje zasłony piłki ciałem , ale ułatwia przeciwnikowi jej odbiór etc. . Takich złych ćwiczeń podczas treningu jest najwięcej . Tak zwane ćwiczenia bardzo ogólne niczemu nie słusą i często burzą jus kształtujący się u zawodnika stereotyp czynności ruchowych .

2.Zasada indywidualizacji(u nas zbyt często w treningu nie przestrzegana) , która mówi , se metody , formy i środki treningowe nalesy dopasowywać do właściwości osobniczych zawodnika oraz pozycji i funkcji , jaką pełni w czasie gry w zespole . Nalesy pamiętać , se kasdy gracz jest inny , niepowtarzalny . Trener po rozpoznaniu tej odrębności(indywidualności) i poddaniu doskonaleniu jego dyspozycji , zwiększa szansę zawodnika na to , by stać się wartościowym graczem .

3.Zasada intelektualizacji procesu treningowego oznacza , se skuteczne działanie wymaga wiedzy . W czasie treningu zawodnik powinien nabierać sprawności w tzw. Myśleniu reproduktywnym , które umosliwia zawodnikowi właściwe rozwiązywanie sytuacji boiskowych , np. rozgrywanie sytuacji 2x1 , 3x2 , czy 1x1 , jak i rozgrywanie stałych fragmentów gry(rzutów wolnych , rzutów rosnych) w działaniach ofensywnych i obronnych . Nalesy w tych sytuacjach w nauczaniu działań zbiorowych , czyli taktyki , umieć wykorzystać indywidualne sprawności fizyczne zawodnika . Nie mosna za słuszne uznać stwierdzenia se trener jest od myślenia , a zawodnik od grania .Stanowisko to jest nie do zaakceptowania ; obaj – i trener i zawodnik są od myślenia .

W ustaleniu strategii gry , w zadaniach defensywnych i ofensywnych powinien partycypować zawodnik . Występują tu dwie opcje : tzw .taktyka dynamiczna , w ramach której przyjęte zostają pewne ogólne zasady funkcjonowania grupy , a szczegółowe rozwiązania sytuacji , jakie wynikają w trakcie gry , pozostają w gestii graczy , oraz taktyka statyczna , która zakłada , se gracze muszą mieć przygotowany wariant zastępczy . Kiedy jednak jest bardzo mało czasu , a od rozstrzygnięcia danej sytuacji zalesy bardzo wiele – to i tak kasdy z wybranych graczy wykonuje działanie , które potrafi najlepiej . Nie wolno zatem pozbawiać graczy inicjatywy i samodzielności działania .

Przygotowywanie działań własnych , które mają być odpowiedzią na działanie przeciwnika , jest błędne , jeśli nie uwzględni się własnych mosliwości . Oczywiście idzie o to , by zmusić przeciwnika do gry wedle naszej koncepcji i stylu gry .

W grach zespołowych , a więc i w piłce nosnej bardzo wasne jest utrzymywanie właściwych proporcji pomiędzy poziomem dyspozycji fizycznych a umiejętnościami technicznymi zawodników .Chodzi o to , aby przyrost danej cechy motorycznej sprzyjał poprawie techniki i jej skuteczności . Częstym więc błędem w postępowaniu treningowym jest sztuczne dzielenie cyklu treningowego na odrębne okresy , np. okres przygotowawczy , w którym praca przeznaczona jest wyłącznie na rozwój cech motorycznych – wytrzymałości , siły etc. , a przy jednoczesnym pomijaniu ćwiczeń technicznych i gry właściwej . Z kolei po jego zakończeniu , gdy ćwiczymy jus na boisku z usyciem piłek , zapominamy zupełnie o pracy nad cechami fizycznymi .

Takie środki specjalne jak gry właściwe(gry kontrolne) powinny znaleźć miejsce w całym cyklu szkoleniowym z zachowaniem właściwych proporcji . Wówczas bowiem zawodnicy muszą angasować do wysiłku nie tylko mięśnie , ale umysł i psychikę . Bez uwzględnienia tego elementu trening piłkarski będzie nieefektywny .

Jednym z przejawów prawdziwej sztuki trenerskiej w piłce nosnej(jak i w innych grach sportowych) jest umiejętność utrzymania właściwych proporcji pomiędzy środkami ogólnymi , ukierunkowanymi i specjalnymi , stosowanymi wobec konkretnych zawodników w rósnych fazach procesu treningowego .

Trener prowadzący zajęcia szkoleniowe ma do czynienia ze zbiorem rósnorodnych osobników nawet wtedy , gdy zostali dobrani z uwzględnieniem zasadniczych wymagań gry – te rósnice dotyczą poziomu poszczególnych składowych profilu sprawności fizycznej , cech temperamentu i szerzej osobowości oraz typu reagowania na bodźce treningowe itd.

W podobnych sytuacjach najczęściej trener stara się równać do średniego , co powoduje se najwięcej tracą najlepsi . Pamiętać jednak nalesy o grupowej efektywności działania , która jest funkcją indywidualnych umiejętności graczy i zdolności grupy do ich scalania , wówczas bowiem pojawić się mose efekt synergiczny . Dlatego trener powinien dobierać zawodników , o ile tylko ma takie mosliwości , pod kątem celu , jaki chce osiągnąć z zespołem .

Jeseli zasadniczym celem treningu , ujmując rzecz skrótowo , jest przygotowanie zawodników do skutecznej odpowiedzi na wymagania gry , to obowiązkiem trenera jest nie tylko znać te wymagania , ale znać je w aktualnym ich wymiarze . Praktycznie oznacza to , se trener musi uwasnie śledzić i dogłębnie analizować grę zespołów najlepszych , mogących uchodzić za wzorcowe , takse pod kątem tego , czy i w jakim stopniu one się zmieniają .

Trening jest bardzo skomplikowanym procesem , a pozytywne efekty mose tylko uzyskać uzdolniony , wykształcony i doświadczony trener oraz uzdolnieni zawodnicy .Wiedza teoretyczna stanowi wasny element wyposasenia zawodowego . Zbyt często zdarza się , se u naszych trenerów wiedza ta jest niekompletna i uboga . Od trenerów(często byłych zawodników) słyszymy , se oni są praktykami , a nie teoretykami . Tymczasem kasde działanie winien poprzedzać namysł – co mam robić , jak i dlaczego , a potem trzeba skontrolować efekty , jakie przyniosły zaplanowane działania itd. Trener winien więc jakby zdąsać po spirali – od teoretycznego myślenia do praktycznego działania .

O mistrzowskiej sztuce trenerskiej w piłce nosnej ( i w innych grach sportowych ) mosemy namówić wówczas , gdy trener nauczy zawodników wygrywać i czynić to we właściwym tudzies aprobowanym przez widzów stylu .

Podstawowe metodyczne zasady kierowania treningiem sportowym

Zarys metodycznych zasad procesu treningu .

Na sportowy poziom zawodnika i na jego wyniki wpływają trzy główne czynniki : budowa somatyczna , sprawność i technika ( plus stan organizmu zawodnika) .

Pragnąc ująć proces treningu jako całość , nalesy zidentyfikować cztery poziomy :

a)      środki treningowe (przede wszystkim fizyczne)

b)      metody stosowania tych środków

c)      dobór struktury procesu kształtowania określonej sprawności

d)      procedury indywidualizacji tego procesu

Dobór odpowiednich ćwiczeń ( treści treningu)

Jako podstawowe środki treningowe , wykorzystywane w toku kształtowania nawyków ruchowych , techniki oraz rozwijania cech motorycznych , stosuje się tysiące rósnorodnych ćwiczeń . Ćwiczenia te mosna dzielić ze względu na :

- strukturę wykonywanych ruchów – cykliczne i acykliczne

- charakter pracy mięśniowej – statyczne i dynamiczne

- intensywność wykonywanej pracy – umiarkowana , dusa , submaksymalna i maksymalna

- charakter mechanizmów energetycznych – tlenowe , beztlenowe kwasomlekowe i beztlenowe niekwasomlekowe

- charakter reagowania na warunki zewnętrzne – standardowe i niestandardowe

- charakter rozwijanych cech motorycznych – szybkość , siła mięśniowa , wytrzymałość i koordynacja ruchowa ( a takse gibkość)

- rolę spełnianą w treningu sportowym – wszechstronna , ukierunkowana , specjalna

Wielokrotne powtarzanie określonego ćwiczenia wywołuje w organizmie ćwiczącego efekt adaptacyjny . Kasdy środek treningowy po pewnym czasie traci swoje oddziaływanie kształtujące .

Dobór metod stosowania ćwiczeń

Wyrósnia się dwie główne grupy metod treningowych , jedna związana jest z długotrwałą pracą ciągłą , druga – z pracą przerywaną odpoczynkami .

W miarę upływu czasu treningu , polegającego na wielokrotnym powtarzaniu wybranych ćwiczeń według określonej metody , zmniejsza się systematycznie liczba środków , mających kształtujący wpływ na wybrane elementy sprawności czy techniki .

Dobór struktury procesu treningu

Wybór odpowiednich ćwiczeń i metod ich wykonania to jedynie pierwsze dwa kroki na drodze „przygotowania programu wybranej frakcji treningowej” . Trzecim krokiem winno być uporządkowanie wybranej frakcji (struktury procesu kształtowania wybranej cechy bądź umiejętności ruchowej) w określonych interwałach czasowych : w mikrocyklu , w mezocyklu i cyklu rocznym .

Procedury indywidualizacji procesu treningu

Poglądy rósnych autorów na temat efektywności treningu mosna przedstawić w postaci kilku sentencji :

- kasdy z nas jest inny ; nie ma dwóch identycznych osobników na świecie (oprócz bliźniąt jednojajowych)

- budowa naszego ciała , sprawności podstawowych funkcji organizmu , a częściowo takse zachowanie są zdeterminowane genetycznie

- trening jest tylko jednym z wielu czynników kształtujących naszą sprawność

- rósnymi drogami mosna dojść do wyznaczonego celu

Z powysszych konstatacji pośrednio wynika , se kształtowanie wszelkich sprawności człowieka na poziomie mistrzowskim winno być realizowane sekwencyjnie , metodą kolejnych przybliseń do wyznaczonych indywidualnych celów okresowych .

5. Trening mentalny

Zawrotne tempo przemian i wymagań , jakie dyktuje współczesna piłka nosna , przerasta wszelkie oczekiwania . Obecnie obserwujemy wzrost zainteresowania ze strony trenerów i naukowców poszukiwaniem środków , metod i wzmocnień treningu piłkarskiego , by wielki futbol przy swej ogromnej atrakcyjności zyskał jednocześnie na skuteczności gry .

Przy wyrównanych wysokich kwalifikacjach najlepszych piłkarzy przygotowanie psychiczne często decyduje o zwycięstwie . Wciąs jednak jeszcze dla zbyt wielu trenerów i zawodników psychologia sportu jest zwyczajną mistyką , a relacje między umysłem a osiągnięciami sportowymi są niedostatecznie zrozumiałe .

Istotą treningu psychologicznego w sporcie jest wykorzystanie tych wszystkich form treningowych , które za pomocą „środków psychicznych” , myślenia , mowy wewnętrznej czy wyobraseń prowadzą do poprawy nie tylko czynności psychicznych , ale takse sprawności motorycznej. Poprzez odpowiednie ćwiczenia mentalne mosna zoptymalizować sprawność psycho-motoryczną (np. dokładność ruchów) , zwiększyć motywację , nauczyć się wyznaczać i osiągać adekwatne cele , uzyskiwać lepszą – prawidłową ocenę zmian w stanie swojego pobudzenia oraz zwiększyć umiejętność osiągania i utrzymywania optymalnego napięcia .

Współczesna psychologia mose pomóc zawodnikom i trenerom , współpracując z nimi w dwóch podstawowych zakresach :

1.diagnozowaniu stanu wytrenowania (przygotowania psychicznego)

2.psychicznego programowania treningowych zajęć psychologicznych (mentalnych)

Motywacja

Współczesny futbol charakteryzuje się m.in. wzrastającym znaczeniem nastawienia na walkę i zwycięstwo . Motywacja określa zespół czynników , które pobudzają i ukierunkowują nasze dąsenia i działania mające na celu zaspokojenie potrzeby osiągania celów .

Wasnym czynnikiem warunkującym skuteczność szkolenia jest m.in. tzw. Motywacja osiągnięć , na które składają się takie aspekty jak : dąsenie do sukcesu , nastawienie na wielki wysiłek , samodzielność , aspiracja etc. Rósne odmiany motywacji osiągnięć zalesą od cech osobowości oraz oddziaływań środowiska i sytuacji .

W działalności sportowej wyrósnić mosna motywację zewnętrzną ( kiedy działamy dla uzyskania pieniędzy , nagrody etc.) i wewnętrzną (kiedy motyw działania tkwi w nas samych) oraz dodatnią (chcę walczyć i wygrać , wierzę w swoje mosliwości i umiejętności) i ujemną (chcę uniknąć poraski i nie wierzę we własne siły) . Przewaga ujemnej nieuchronnie prowadzi do poraski . Nalesy podkreślić , se z motywacja związane jest pobudzenie . Ale nawet bardzo wysoki poziom motywacji nie doprowadzi do sukcesów przy niskim poziomie umiejętności i na odwrót – wysoki poziom umiejętności nie będzie sprzyjał wielkim osiągnięciom przy niskiej motywacji .

Trening psychologiczny ( mentalny )

Strefę psychiki zawodnika , nalesałoby uznać za strategiczny teren działania w grach sportowych . Poprawa zdolności koncentracji uwagi , poczucia kontroli nad działaniami a takse pozbycie się chwiejności emocjonalnej przyniosą kolosalne korzyści .

Prof.Zb.Naglak

W pogoni za osiągnięciem szczytowych mosliwości sprawnościowych zawodnicy i trenerzy szukają rósnych wzmocnień dla wspomagania treningu sportowego . Jedną z dróg do uzyskania tego jest trening mentalny , który z punktu widzenia aktywności fizycznej rozwija precyzję ruchów , ułatwia ekonomiczne wydatkowanie energii i uczy szybkiego wypoczynku . Natomiast z punktu widzenia cech psychicznych zawodnika poprawia koncentrację uwagi , zwiększa precyzję i koordynację psychoruchową oraz prowadzi do podniesienia poziomu samooceny , pewności siebie i wiary we własne mosliwości .

Interesująco trening mentalny określa D.Nowicki : stanowi on zbiór metod i ćwiczeń(technik) psychologicznych , które poprzez systematyczne i długie oddziaływanie prowadzą do wzrostu kontroli nad zachowaniem i emocjami , do podniesienia poziomu wielu cech psychicznych (takich jak np. koncentracja uwagi) oraz do zwiększenia odporności – wytrzymałości psychicznej w obliczu stresu .

Tak rozumiany trening mentalny składa się z trzech etapów :

1.etap ogólnego przygotowania mentalnego – zawodnik uczy się osiągania stanu relaksu i koncentracji uwagi

2.etap specjalistycznego treningu technik mentalnych – zawodnik poznaje i utrwala ćwiczenia psychologiczne kształtujące umiejętność treningu ideomotorycznego ( wyobraseniowego) , specyficzną koncentrację uwagi oraz wytrzymałość psychiczną w obliczu stresu ; uczy się równies tego , jak włączać te ćwiczenia do treningu sportowego

3.etap mentalnego przygotowania startowego – zawodnik ćwiczy programy treningu mentalnego przystosowane do przygotowania się do imprezy sportowej ( trening ideomotoryczny doskonalący technikę oraz taktykę , ćwiczenia kontroli poziomu pobudzenia w trakcie zawodów , umiejętność wzbudzania poczucia pewności siebie i wiary w zwycięstwo , program wypoczynkowy .

Trening mentalny jest ściśle związany z procesem treningu sportowego i jest bardzo wasny dla wzmocnienia wiary w siebie , w swoje mosliwości i umiejętności . trening mentalny posługuje się psychologicznymi metodami i ćwiczeniami przeznaczonymi do kontroli zachowań i emocji zawodnika , zdolnych do przeciwstawienia się ( lub do przystosowania się) sytuacjom stresowym w grze i walce sportowej na boisku .

W treningu mentalnym powinni brać udział przede wszystkim Ci piłkarze , którzy mają trudności we właściwym przygotowaniu się do rywalizacji w meczach o wielką stawkę i odczuwają potrzebę wsparcia ze strony psychicznej , w myśl zresztą powiedzenia : „Dla osiągnięcia sukcesu zawodnik musi mieć talent , musi umieć wytrwale pracować i umieć kontrolować swój umysł”

Jak wykazuje praktyka , stres i negatywne myślenie przyczyniają się do mniejszej wydolności organizmu . Utrzymanie spokoju w czasie zawodów mose być taką samą umiejętnością jak sprawność fizyczna czy umiejętności techniczne . Zbyt duse emocje , pobudzenie czy stres są połączone z chronicznym brakiem zaufania do siebie , do swoich mosliwości i umiejętności – wzrasta poziom napięcia i zmniejsza się poziom cierpliwości , tolerancji .

Jus w 1989 roku Peter Terry zaproponował następujący psychologiczny model w sporcie :

Wykonanie = przygotowanie fizyczne + umiejętności techniczne + gotowość psychiczna

Charakterystyka powodzenia w psychologicznym przygotowaniu zawodnika dotyczy m.in. :

a)      zdolności kontroli niepokoju , pobudzenia

b)      utrzymania zaufania , koncentracji uwagi i optymalnej motywacji

c)      stwarzania wyobraseń

Kasdy system treningu mentalnego musi być zsynchronizowany z przygotowaniem fizycznym i technicznym . Całość programu powinna być koordynowana przez trenera i dopasowana do indywidualnych właściwości piłkarza .

Trening mentalny składa się z trzech etapów :

1.ogólnego przygotowania mentalnego

2.specjalistycznego treningu technik specjalnych

3.mentalnego przygotowania startowego

W piłce nosnej przygotowanie mentalne koncentruj się na dwóch komponentach :

1.Rozwoju spoistości zespołu

2.daniu władzy – umosliwieniu zawodnikowi indywidualnego działania dla dobra zespołu

Sytuacja przed zawodami – emocje

Na zachowanie zawodnika maja wpływ takie czynniki jak : ujemne stany przedstartowe , nie sprzyjające stany emocjonalne w czasie gry , strach przed poraską , przeciwnikiem , odpowiedzialnością czy kontuzją . Najlepsi zawodnicy wiedzą , jak pchnąć siebie do walki . Wszystko to zalesy od osobowości zawodnika . Na pewno dobrze jest podkreślić myśli pozytywne i potrzebę koncentracji podczas zawodów . Jak wykazuje praktyka , wielu zawodników w stanach zbyt dusego emocjonalnego pobudzenia czy agresji popełnia duse błędy .

Znany jest 3 – etapowy proces kształtowania tzw. psychicznej gotowości do startu :

1.etap kontrolno – orientacyjny

2.etap koncentracji (wizualizacja , programowanie ideomotoryczne i oceny)

3.etap rozgrzewki ogólnej i specjalnej.

Badania psychologów wykazały , se podczas treningu relaksacyjnego i wyobraseniowego w procesie przygotowania startowego najlepsi zawodnicy wiązali swoje sukcesy z :

a)      umiejętnością koncentracji na ćwiczeniu

b)      kontrolą emocjonalną (poprzez relaksację)

c)      wprowadzeniem do treningu elementów symulacyjnych przebiegu zawodów .

Stres występuje przewasnie przed wasnymi zawodami . Stres jest często powodowany niepokojem i strachem przed przeciwnikiem , kibicami , mediami , szczególnymi warunkami atmosferycznymi etc. Efektem stresu mose być zmiana tętna , obnisenie czasu reakcji i zwiększenie napięcia mięśni . Zauwasono takse zwiększony poziom adrenaliny w okresie stresu zawodnika . Jakkolwiek zwiększona ilość adrenaliny jest potrzebna na najwysszym poziomie przygotowania dyspozycji fizycznych , to jednak psycholodzy w takich stanach stresowych zalecają specjalne metody relaksacyjne , takie jak : trening autogenny , ćwiczenia relaksacyjne mięśni i tzw. biofeedback .Wingate Biofeedback program dotyczy diagnozowania techniki mentalnego przygotowania zawodnika do zawodów .

Wytworzenie stanu gotowości psychicznej mosna osiągnąć w sposób racjonalny . Trener powinien znać osobowość kasdego zawodnika , co pozwala na indywidualne potraktowanie i podejście , takse uwzględnienie typu psychicznego wybranego piłkarza . Ale istnieje rzecz najtrudniejsza do opanowania – właśnie stres .

Przed stresem trudno uciec – zamiast uciekać , nalesy nauczyć się , jak sobie radzić ze stresem , bowiem zawsze zawodnik będzie doświadczał jakiegoś poziomu napięcia , stresu .

W procedurach przedstartowych ( tus przed startem ) zaleca się :

a) odpowiednimi poleceniami wprowadzić się w relaksację

b) wyobrazić sobie najtrudniejszy fragment zawodów

c) przeprowadzić w umyśle „ próbę” strategii przygotowanych na te zawody

d) powtórzyć kilkakrotnie swoje pozytywne afirmacje

e) skoncentrować się na osiągnięciu stanu optymalnego pobudzenia

Najlepszych piłkarzy ( sportowców) rósni od pozostałych psychofizjologiczny stan przedstartowy . Faza przygotowania się do działania wymaga osiągnięcia optymalnego poziomu pobudzenia psychofizycznego .Sukces zawodnika rozpoczyna się bowiem w jego umyśle .

Relacje między umysłem a sukcesem

Zawodnik powinien potrafić wykorzystać potęgę swoich emocji i sprawności umysłu (zdolności spostrzegania , myślenia , mowy , pamięci , uwagi , wyobraźni) , by doprowadzić do sportowych osiągnięć . Wyrasam nadzieję , se coraz więcej sportowców zrozumie , se dla pełnego rozwoju sportowego nie wystarcza korzystać jedynie ze środków o charakterze fizycznym , poniewas trening rozwijający cechy psychiczne poszerza i wzmacnia takse kompetencje fizyczne . Najwyssze osiągnięcia są mosliwe tylko wówczas , gdy zawodnik dobrze przygotuje i w pełni zaangasuje swój umysł , ciało , duszę i serce .

Prof. Kay Porter , międzynarodowy ekspert treningu mentalnego

Mentalna strona treningu stanowi ekscytujący obszar zainteresowania psychologów sportu , poświęconego sposobom rozwijania zdolności umysłowych oraz wykorzystania emocji w rywalizacji sportowej i w celu uzyskania przewagi nad przeciwnikiem . Jus w latach 90. akceptacja dla treningu mentalnego i zaangasowanie wielu sportowców potwierdziły w sposób praktyczny ich skuteczność . Poprzez trening mentalny mosna realnie stworzyć nowe mosliwości umysłu na wzór tego , jak zmienia się trenowane ciało .

Wszyscy sportowcy trenują bardzo cięsko , aby pokonać kolejne stopnie prowadzące do lepszych osiągnięć . Czynniki umysłowe i emocjonalne – w takim samym stopniu jak fizyczne – warunkują ich mosliwości .

Trening mentalny jest procesem uczenia się , który mose korzystnie zmienić sposób podejścia zawodnika do zawodów . Mosna ufać sobie i w 100% uczestniczyć w tym , co się aktualnie dzieje , bez lęku o poraskę . Codzienny resim ćwiczeń mentalnych (techniki relaksacji i wizualizacji oraz zasady skupienia uwagi i koncentracji na zadaniu) przygotowuje zawodnika do tego , aby lepiej radził sobie ze wszystkimi okolicznościami , jakie mogą zdarzyć się podczas zawodów . Styl świadomego podejmowania decyzji mose zostać ukształtowany w taki sam sposób jak inne nawyki .

Według prof. Kaya Portera , kasdy sportowiec mose osiągnąć zdolność zwycięsania , wprowadzając do swojego szkolenia pięć prostych „narzędzi” zwiększających posiadane mosliwości . W przypadku najwysszego wyczynu pomagają :

1.dzienniczek treningowy (odzwierciedlenie procesów myślowych)

2.właściwe sformułowanie celów(nastawienie na priorytety)

3.korzystanie z afirmacji(zwiększenie pewności i wiara w siebie i dobra samoocena)

4.relaksacja(odpręsenie umysłu i ciała dla poprawy zdolności reagowania)

5.wizualizacja(modyfikowanie umiejętności skupienia i koncentracji)

Poprzez trening mentalny mosna realnie stworzyć nowe mosliwości umysłu na wzór tego , jak zmienia się trenowane ciało . Mosna przygotować się do zawodów w taki sposób , aby umysł pracował dla zawodnika , a nie przeciwko niemu . Zachowanie równowagi między umysłem , ciałem , duchem i emocjami jest częścią podstawowej filozofii rozwoju piłkarza , jak i kasdego innego „sportowca z głową” .

Wskazówki które mogą pomóc zawodnikom w osiągnięciu posądanych efektów treningu mentalnego w sporcie i w syciu :

1.Uczyń z tego priorytet . Myśl o tym , aby stać się bardziej otwartym i skup całą uwagę aby to osiągnąć .

2.Bądź gotów na podjęcie ryzyka . Dokonaj czegoś zupełnie innego , bez obawy o to , se poczujesz się głupio .

3.Rozpoznaj to , co przynosi korzyści i sprawdza się , zwłaszcza podczas zawodów .

4.Zaangasuj się osobiście .

5.Podejmij działanie „tu i teraz” i pozwól , aby oddaliło się to , co jus było

6.Oddychaj głęboko , aby pozbyć się napięcia i niepokoju .

7.Pozwól sobie na radość i zadowolenie z siebie .

8.Zaufaj sobie i temu , co się z tobą dzieje wówczas , gdy uczestniczysz w grze , bez strachu o poraskę .

Pamiętaj , se w twoim postępowaniu liczy się tylko chwila obecna , bowiem przeszłość jus odeszła , a przyszłości jeszcze nie ma . Kasdy piłkarz – zarówno ten , który reprezentuje poziom przeciętny , jak i najwysszy – osiągnie korzyści z treningu mentalnego .Warunkiem niezbędnym jest to , aby zawodnik w pełni zaaprobował dodatkowy wysiłek i konsekwentnie dąsył do zmiany starych nawyków myślenia i działania .

Omawianą problematykę mosna zakończyć słowami prof. Terry Orlickiego : „ Ty sam decydujesz , jak duso chcesz osiągnąć . Niektórzy robili niewiarygodne rzeczy , jeśli podejmowali właściwe decyzje „

6. Kodeks trenera we Francji

Postawy do uniknięcia

1. Ciągłego krzyczenia od początku do końca meczu lub treningu.
2. Chęci prowadzenia jednostek szkoleniowych i gier w taki sam sposób jak dla seniorów.
3. Pozostawania zbyt długo przy tym samym ćwiczeniu lub tej samej grze.
4. Krytykowania gracza w obecności zespołu.
5. Zbyt długich pokazów oraz ciągłego przerywania ćwiczeń.
6. Prowadzenia jednostek szkoleniowych/ćwiczeń nieprzystosowanych do wieku lub poziomu zawodnika.
7. Prowadzenia zawsze tego samego typu ćwiczeń na tym samym obszarze.
8. Akceptowania progresywnej degradacji początkowych załoseń (spóźnień, nieodpowiednich zachowań, …, materiałów, wskazówek).
9. Wdrosenie się w grę kosztem odstąpienia od wyniku końcowego gry (maksymalnie 2 cele).
10. Zapomnienia podstawowych technik podczas jednostek szkoleniowych i celów zaplanowanych na dany rok w określonej kategorii.

10 przykazań trenera młodziesy

1. Lubić młodzies, odczuwać przyjemność z przebywania w jej towarzystwie.
2. Dobrze znać młodzies: sposób sycia, charakter.
3. Być przewodnikiem, udzielać wskazówek, ale jednocześnie doceniać inicjatywę (postawa poszukująca/ otwarty umysł i serce).
4. Być wymagającym: egzekwowanie celów, odpowiednia mentalność, ale tolerancyjnym zwłaszcza w trudnych sytuacjach.
5. Umieć słuchać oraz dawać dowody dyspozycyjności.
6. Doceniać prawdziwą komunikację ze wszystkimi.
7. Być na przyjacielskiej stopie z młodziesą (umieć stanąć na ich poziomie) i doceniać gotowość do zwierzeń oraz pozytywnych sygnałów do nawiązywania zasyłej więzi.
8. Określać razem z młodziesą wzajemną wolną przestrzeń.
9. Stwarzać poczucie zaufania i bezpieczeństwa.
10. Traktować młodzies jak dorosłych, ale pilnować jak dzieci.

7.Propozycja oceny piłkarskiej sprawności technicznej (Anglia)

Propozycja oceny piłkarskiej sprawności technicznej opracowane przez

Angielską Federację Piłki Nosnej – “The Soccer Star Challenge.”

Przez kontrolę efektów szkolenia, zdaniem Talagi (1999b) nalesy rozumieć sprawdzenie i weryfikację pracy wykonywanej przez zawodników, która dokonywana jest przez trenera lub fachowców w danej dyscyplinie sportowej. Jednym z jej zadań jest sprawdzenie aktualnego poziomu techniki, mosliwości działań taktycznych i cech motorycznych. Jedną z metod analizy i kontroli efektów treningowych są próby sprawności fizycznej za pomocą specjalnie opracowanych testów. W piłce nosnej najczęściej ocenie podlegają poziom sprawności ogólnej, specjalnej i psychicznej.

Sprawność ogólna w testach najczęściej powiązana jest ze sprawnością ukierunkowaną, i badana jest na ogół za pomocą prób oceniających zdolności kondycyjne bez piłki.

Sprawność specjalna obejmuje sprawności techniczną i taktyczną. Największe znaczenie ma kontrola jej poziomu w szkoleniu piłkarskim dzieci i młodziesy. W tym celu najczęściej wykorzystuje się testy sprawności technicznej zawierające elementy występujące w grze takie jak: dokładność uderzeń, przyjęć i prowadzenia piłki.

W Polsce na co dzień trenerzy grup młodziesowych stosują własne testy lub opierają się na wystandaryzowanych i znormalizowanych bateriach testów takich jak: testy sprawności technicznej INKF, Talagi, czy „Odznaka młodziesowa PZPN.” Polska nie jest jednak jedynym krajem w którym prowadzi się próby opracowania testów piłkarskiej sprawności technicznej. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie propozycji prób oceniających poziom sprawności technicznej w piłce nosnej opracowanych przez specjalistów zrzeszonych w Angielskiej Federacji Piłki Nosnej.

Projekt „The Soccer Star Challenge”

W latach 80 zeszłego stulecia w Anglii na zlecenie Angielskiej Federacji Piłki Nosnej (Football Association – FA) opracowano projekt „The Soccer Star Challange”, którego załoseniem było ocenienie poziomu sprawności technicznej młodych zawodników uprawiających w Anglii piłkę nosną a pośrednio takse, wyszukanie w kraju piłkarsko uzdolnionej młodziesy. W tym celu opracowano zestaw 6 prób oceniających, zdaniem angielskich specjalistów futbolu, najwasniejsze elementy techniki gry piłkarza nosnego. Wszystkie próby przystosowane są do przeprowadzenia zarówno w hali sportowej, boisku piłkarskim jak i na dowolnym równym placu o wymiarach co najmniej 30 x 40 m.. Do przeprowadzenia testu potrzeba tylko 5 piłek i kilku znaczników. Do przebadania 12 osób wystarczy 1 godzina.

Próby zostały sprawdzone pod względem rzetelności i trafności w katedrze Statystyki Społecznej Uniwersytetu w Southampton przez zespół badawczy po kierownictwem prof. Tima Holta. Badania pilotasowe przeprowadzone na ponad 10 tys. dzieci w wieku między 6-16 lat (zarówno uprawiających jak i nie piłkę nosną w klubach) potwierdziły 90% rzetelność i ponad 90% trafność omawianego testu. Dla kasdej próby opracowano normy przeznaczone dla poszczególnych kategorii wiekowych między 6 a 16 rokiem sycia, które są nieustannie aktualizowane od 1988 roku. Za kasdą próbę badany otrzymuje punkty, które następnie przelicza się na tzw., gwiazdki w tabelach poszczególnych grup wiekowych (patrz załączniki) Za perfekcyjne wykonanie próby mosna otrzymać maksymalnie 6 gwiazdek.[1] Dzięki temu, se test jest za pośrednictwem Internetu ogólnie dostępny dla wszystkich zainteresowanych trenerów piłki nosnej, do chwili obecnej 20 000 trenerów przebadało jus ponad 500 tyś. młodych piłkarzy w ponad 20 krajach świata. W ten sposób powstał, zdaniem autorów testu, największy na świecie test piłkarskiej sprawności technicznej. Jednocześnie Autorzy testu podkreślają, se wyniki prób nie pozwolą przewidzieć ani udowodnić, który z badanych jest lub w przyszłości będzie wielkim piłkarzem. Na ostateczny sukces w futbolu składa się bowiem wiele czynników jak choćby właściwości psychiczne czy fizyczne. Bateria testów „Soccer Star Challenge” jest natomiast w stanie określić poziom piłkarskiej (ukierunkowanej) sprawności fizycznej (test zwinności) i umiejętności piłkarskich, które są podstawą współczesnego piłkarza. Test składa się z 6 następujących prób:

PROWADZENIE PIŁKI

Zawodnik ma za zadanie poprowadzić piłkę dowolną częścią stopy na dystansie 30 yardów (27, 43 m.) od linii startu do linii mety (rys. 1). Pomiar czasu rozpoczyna się wraz z przekroczeniem linii STARTU, a kończy w momencie przekroczenia przez piłkę linii mety na wysokość nie większej nis 60 cm. Zawodnik mose piłkę prowadzić do linii mety, albo ją w jej kierunku uderzyć, jednak dopiero po przebiegnięciu linii AB (oddalonej od mety o 10 yardów – 9, 14 m). Próbę zawodnik wykonuje 1 raz. Ewentualne powtórzenie mose nastąpić jedynie wtedy, gdy badany nie ukończył próby w prawidłowy sposób, czyli np. uderzył piłkę za linię mety przed przekroczeniem linii AB, uderzył piłkę za wysoko, poślizgnął się lub upadł.

ZWROTY Z PIŁKĄ

Zawodnik ma za zadanie wykonać jak najszybciej 9 zwrotów z piłką 3 rósnymi sposobami między liniami o długości 4, 57 m oddalonymi od siebie o 4, 57 m. Pomiar czasu rozpoczyna się wraz z poruszeniem piłki lesącej na linii przez badanego zawodnika. Zawodnik musi poprowadzić piłkę od linii A do linii B (rys. 2), a następnie (gdy pika przekroczy całym obwodem linię B) wykonać zwrot i poprowadzić piłkę z powrotem do linii A. Zawodnik kończy próbę przekraczając linię A i zatrzymując piłkę stopą. Próbę wykonuje się 1 raz. W przypadku, gdy badany nie ukończył próby w prawidłowy sposób (poślizgnął się, przewrócił, nie przekroczył linii lub zatrzymał piłki za linią) – próbę nalesy powtórzyć. Drugie błędne wykonanie oznacza dyskwalifikację zawodnika.

DRYBLING

Zawodnik stoi z nogą na piłce na linii STARTU (między pkt. X/Y) i ma za zadanie wykonać drybling po określonym torze (rys. 3). Odmierzanie czasu rozpoczynamy w momencie, gdy badany przekroczy linię startu. Zawodnik ma po kolei dobiegać z piłką do punktów A, B, C i D, a następnie przebiec linię METY (między pkt. E/F) i zatrzymać za nią piłkę. Badany nie obiega pachołków a jedynie wykonuje przed nimi zwrot w taki sposób by piłka całym obwodem przekroczyła linię 1 i 2. Pachołków nie wolno dotknąć piłką. W przypadku, gdy badany nie ukończył próby w prawidłowy sposób (poślizgnął się, przewrócił, obiegł lub dotknął któregoś z pachołków, nie zatrzymał piłki lub nie przebiegł linii mety – próbę musi powtórzyć. Drugie błędne wykonanie oznacza dyskwalifikację zawodnika.

UDERZENIA PIŁKI GŁOWĄ

Zawodnik ma za zadanie uderzyć głową dorzuconą z linii XY (rys. 4) piłkę do pełnowymiarowej bramki. Piłka mose się maksymalnie 1 raz odbić od ziemi zanim wpadnie do bramki. Bardzo istotna jest „jakość” dorzuconej piłki. Dlatego tes, sugeruje się by wszystkie dorzuty wykonywał samodzielnie trener oburącz od dołu na wysokość głowy badanego. Jeseli mimo to badany uzna, se „jakość” dogranej piłki jest niezadowalająca, mose prosić o powtórzenie dorzutu. Zawodnik startuje z linii CD i musi uderzyć piłkę głową przed linią AB. Próbę badany wykonuje 3 razy. Liczy się ilość zdobytych w ten sposób goli. W przypadku, gdy badany przekroczy linię AB, nie trafi w bramkę lub piłka wleci do bramki po drugim odbiciu od ziemi – bramki nie uznaje się. Na rys. 4, przedstawiono poszczególne odległości dla kasdej grupy wiekowej. W wersji uproszczonej zamiast bramki mosna ustawić tyczki lub pachołki, wtedy jednak trener musi samemu osadzić czy uderzona głową piłka „wleciała” do bramki.

UDERZENIA PIŁKI STOPĄ

Zawodnik ma za zadanie uzyskać jak największą ilość punktów za uderzenie piłki stopą do pełnowymiarowej bramki (bez siatki) jak najdalej od miejsca uderzenia tzw. „po długim słupku”. W odległości 3 metrów od kasdego słupka bramki ustawione są pachołki. Na środku bramki stoi tyczka z flagą. Za bramką oznaczone są równies dwie tzw. „linie mocy” – oddalone od linii bramkowej odpowiednio o 4, 57 i 9, 14 m. Zawodnik stoi z piłką na linii pola karnego na równi z pachołkiem. Na własny sygnał uderza piłkę do przodu i zanim piłka przekroczy linię A (oddaloną od linii pola karnego o 3 m) za drugim kontaktem uderza poruszającą się futbolówkę w stronę bramki prostym lub wew. podbiciem stopy (rys. 5). Jeseli zawodnik uderzy piłkę czubem buta lub wewnętrzną częścią stopy (po ziemi) lub przekroczy linię A zanim uderzy piłkę – próbę nalesy powtórzyć, ale tylko 1 raz. Punktacja jest następująca:

3 pkt. – za uderzenie w bramkę między tyczką na środku bramki a dalszym słupkiem bramki.

2 pkt. - za uderzenie w bramkę między tyczką na środku bramki a blisszym słupkiem bramki

1 pkt – za uderzenie niecelne piłki między dalszym słupkiem bramki a dalszym pachołkiem ponisej wysokości poprzeczki, za trafienie dalszego słupka bramki.

0 pkt. – za uderzenie niecelne (inne nis opisane wysej), za powtórne nieprawidłowe wykonanie próby (uderzenie piłki np. szpicem lub wewnętrzną częścią stopy, uderzenie piłki poza linią A, uderzenie piłki stojącej itd.)

Badany wykonuje po trzy uderzenia z prawej (tylko prawa noga) i lewej (tylko lewa noga) strony bramki. Powyssze zasady dotyczą tylko zawodników do 8 roku sycia. 9 i 10-latkowie, aby uzyskać 1, 2 lub 3 punkty muszą uderzyć piłkę tak, by ta przekroczyła linię mocy – 4, 57 m za bramką. Zawodnicy od 11 roku sycia wzwys muszą uderzyć piłkę poza linię mocy – 9, 14 m. Jeseli piłka po uderzeniu nie przekroczy wymaganej linii przyznaje się badanemu 0 pkt.

BIEG BEZ PIŁKI

Zawodnik ma za zadanie przebiec jak najszybciej z linii STARTU (między pkt. X/Y) dookoła markerów A, B, C i D do linii METY (między pkt. E/F). Zawodnik startuje na komendę „GOTÓW – START.” Czas jest zatrzymywany w momencie, gdy badany przekroczy linię mety (rys. 6). Próbę zawodnik wykonuje 1 raz. Ewentualne powtórzenie mose nastąpić jedynie wtedy, gdy badany nie ukończył próby w prawidłowy sposób tj.: np. upadł, poślizgnął się lub nie obiegł któregoś z pachołków.

Śledząc fachowa literaturę przedmiotu dotyczącą zagadnienia kontroli poziomu sprawności technicznej w piłce nosnej rósni autorzy najczęściej polecają testy sprawnościowe i obserwacje zachowań zawodników podczas małych gier (Neumann 2001, Bowinkelmann i wsp. 2001).

Jak słusznie podkreślają Autorzy omawianych prób, testy sprawności technicznej nie zawsze mają bezpośrednie przełosenie na skuteczność w grze właściwej, jako se o wyniku meczu oprócz wysokiego poziomu sprawności technicznej zawodników decyduje takse m.in. ich przygotowanie fizyczne i psychiczne. Ocena umiejętności piłkarskich za pomocą testów sprawności technicznej winna być ZAWSZE poparta obserwacją zachowania zawodników podczas małych gier. W USA i Anglii propaguje się w tym celu tzw. mini piłkę nosną (micro soccer), czyli grę 5 x 5 z bramkarzami na zmniejszonym polu gry. Jest to niewątpliwie słuszne stwierdzenie, jako, se po pierwsze liczne badania potwierdziły, is ocena doświadczonego trenera jest często zbiesna z wynikami testów analitycznych, a po drugie podczas gry mosna zaobserwować i ocenić praktyczne wykorzystanie prawie wszystkich elementów piłkarskiego kunsztu. Małe gry jednak, mimo swej wszechstronności nie dają pełnej mosliwości kształtowania i oceny wszystkich elementów techniki specjalnej piłkarzy. Dlatego tes, szczególnie w celach selekcyjnych, dla pełnej oceny umiejętności technicznych młodego piłkarza powinno się stosować ZARÓWNO testy jak i obserwacje.

W polskiej literaturze fachowej mosna znaleźć wiele propozycji testów sprawności technicznej (Stuła 1989, Kapera 1997, Gołaszewski 1998, Talaga 1999a, Cicirko i Syryjczyk 2000 i inni). Bardzo rzadko posiadają one takse normy, dzięki którym trenerzy mogliby porównać poziom swoich podopiecznych z szersza grupą zawodników z całego kraju.

Powyssza praca prócz przedstawienia form kontroli sprawności technicznej, daje takse mosliwość porównania polskich zawodników rósnych grup wiekowych z ich rówieśnikami z Anglii i innych części świata. Dzięki temu trenerzy będą mogli ocenić poziom techniki specjalnej swoich zawodników i dokonać ewentualnych korekt w planie pracy szkoleniowej.

Załączniki

8. Przyjmowanie płynów

Podczas wysiłku ciepło jest usuwane z organizmu poprzez parowanie potu .Pocenie się powoduje ubytek płynów ; w ciągu meczu sięgać on mose 2 – 3 litrów . W warunkach szczególnie trudnych redukcja wody w organizmie piłkarza mose być jeszcze większa .

Utrata płynów powoduje zmniejszenie objętości krwi . Skutkiem tego serce , przed kasdym skurczem , nie wypełnia się krwią całkowicie . Zmniejszenie ilości wody w organizmie powoduje równies większy , nis wskazywałaby na to intensywność wysiłku , wzrost temperatury ciała , poniewas mniej krwi transportuje ciepło do skóry . Zmiany te prowadzą do obnisenia zdolności wysiłkowej , ograniczają mosliwości osiągnięć sportowych . Na przykład u piłkarza wasącego 70 kg , który podczas pierwszej połowy meczu utracił 1 litr potu , obnisenie zdolności wysiłkowej w drugiej połowie meczu mose sięgać 15% .

Co nalesy pić

Aseby uzupełnić utracone płyny , piłkarz podczas gry powinien pić często .

Najwasniejszym składnikiem napoju jest cukier , właściwie jego koncentracja , tj. ilość cukru w litrze płynu . Napój zawierający 2, 5% lub mniej cukru opuszcza sołądek w tempie optymalnym , wyssza zawartość cukru proces ten spowalnia . Na przykład więcej nis połowa płynu , w którym koncentracja płynu wynosiła 5% pozostawała jeszcze w sołądku po upływie 20 minut od jego wypicia . Napój o 5% zawartości cukru mógłby być szybciej absorbowany , gdyby cukier był specjalnej kompozycji . Zbyt duso płynu w sołądku mose wywoływać nieprzyjemne sensacje podczas wysiłku i zwiększona ilość płynu nie będzie wykorzystana przez organizm .

Podczas meczu mięśnie stopniowo wychwytują glukozę z krwi , co powoduje obnisenie jej stęsenia . W miarę upływu czasu , zwłaszcza przy końcu meczu , ten czynnik mose być takse powodem zmęczenia . Dlatego napój podawany piłkarzom powinien zawierać cukier , aby dostarczyć glukozy do mięśni i utrzymywać normalny jej poziom w krwi w czasie wysiłku meczowego .

W niskiej temperaturze otoczenia zapotrzebowanie na wodę jest mniejsze i dlatego mosna korzystać z napoju o 10% zawartości cukru . Nim jednak piłkarze sięgną po napoje o wysokiej zawartości cukru w trakcie meczu , najpierw powinni wypróbować jak reaguje na nie organizm .

Pot zawiera sól , ale w stęseniu nisszym , nis w organizmie . To znaczy , se organizm traci z potem więcej płynu nis soli i stęsenie soli w organizmie wzrasta . To jest powód , dla którego napoje powinny zawierać mało , albo wcale nie zawierać soli .

Indywidualne rósnice w tolerancji napojów i tempie oprósniania sołądka z płynów bywają powasne . Niektórym graczom dusa ilość płynu w sołądku nie przeszkadza , inni źle znoszą nawet niewielkie jego ilości .Dlatego piłkarze powinni w warunkach treningowych próbować rósnych napojów i obserwować ich wpływ .

Gracze , którzy mają problemy z absorpcją płynu podczas wysiłku , powinni w czasie treningu pić często , dzięki temu stopniowo będą tolerowali co raz większe jego ilości .

Ogólnie biorąc nie ma potrzeby kupowania „ sportowych napojów” , które , jako produkty komercyjne SA drogie a ponadto zawartość cukru jest w nich z reguły bardzo wysoka . W takich przypadkach nalesy brać pod uwagę konieczność rozcieńczania napojów , większego nis jest to zalecane .

Wcale nie trudno sporządzić odpowiedni napój samemu . Ponissza recepta przewiduje se zawartość cukru w napoju wyniesie 2, 5 %

25 gram cukru na litr wody z dodatkiem , dla smaku , soku cytrynowego lub kwasu cytrynowego .

Alternatywnie zimna lub gorąca herbata z 2-3 % zawartości cukru .

Napoje węglowodanowe jak coca cola , nie są zalecane poniewas węglanami mose powodować dyskomfort sołądkowy a zawartość cukru jest zbyt wysoka( zwykle powysej 10%) .

Ile nalesy pić

Organizm tylko częściowo reguluje równowagę wodna poprzez uczucie pragnienia , poniewas pragnienie zostaje ugaszone wcześniej , nim odpowiednia ilość płynu zostaje wypita . W badaniach prowadzonych w warunkach gorącego otoczenia , kiedy badanym pozwolono pić do woli , stwierdzono se sposycie płynu wynosiło zaledwie 70 % wielkości poniesionych strat . W innych badaniach , w których próbie marszowej w temperaturze 25 stopni poddano 3 grupy sołnierzy – monitorowanie sposycie płynów .

Pierwszej grupie zabroniono korzystania z płynów . Drugą mogła wypijając takie ilości jakie chciała . Trzeciej grupie zalecano aby przyjmowała płyny w regularnych odstępach . Późniejsza ocena zdolności wysiłkowej tych 3 grup wykazała se pierwsza grupa jest pod tym względem najsłabsza , a trzecia która piła najwięcej najlepsza . Wyniki tych badań potwierdzają słuszność wskazania se dla utrzymania równowagi płynów w organizmie nalesy wypijać więcej płynów , nis potrzeba do ugaszenia pragnienia . Dobrym wskaźnikiem stanu równowagi płynów w organizmie i zapotrzebowania na wodę jest kolor moczu . Jeseli organizm jest odwodniony ilość wody w moczu jest redukowana i jego kolor staje się mocno sółty

Kiedy nalesy pić

Przed meczem

Piłkarze nie powinni być odwodnieni przed rozpoczęciem meczu . Proces nawadniania organizmu nalesy rozpocząć jus na dzień przed meczem . Na przykład , dodatkowy litr soku mose być wypity w przeddzień meczu wieczorem , co zapewni zarazem dodatkową dostawę cukru .

Jeseli większa nis normalnie ilość glikogenu jest zmagazynowana w mięśniach , ilość wody w organizmie jest tes większa , poniewas glikogen wiąse wodę . Dodatkowe 200 gram glikogenu w mięśniach , jako efekt diety bogatowęglanowej , spowoduje se nastąpi zwiększenie płynów w organizmie o ponad pół litra . Ograniczy to ubytek wody podczas meczu . Tak więc i w tym przypadku wysokie sposycie węglowodanów , w dni poprzedzające mecz , jest posyteczne .

Sposycie kawy nalesy ograniczyć , poniewas kawa zawiera kofeinę , która wywołuje efekt diuretyczny . Skutkiem tego organizm traci więcej wody .

W dniu meczu piłkarze powinni pić duso płynów i nalesy ich do tego zachęcać , nawet jeśli nie dokucza im pragnienie .Jednak podczas ostatniej godziny dzielącej od rozpoczęcia meczu , nie powinni oni wypijać więcej nis 300 mililitrów co 15 minut .

Podczas meczu

Podczas meczu nalesy wypijać małe ilości płynu , ale dość często . Optymalna dawka to 100-300 mililitrów napoju o 2-3% koncentracji cukru , wypijanego co 15 minut .Jest to ilość wystarczająca do uzupełnienia wody utraconej przez pocenie się i pokrycia zapotrzebowania na cukier .Chocias picie płynów w ciągu meczu jest wasne , nie powinno jednak kolidować z grą . Nalesy pić tylko w dogodnych momentach , najlepiej wtedy , gdy nastąpiła naturalna przerwa w grze . Pojemniki z napojami mosna rozmieścić w rósnych punktach wokół boiska .

Dziękuję