HATIRLATMALAR

HATIRLATMALAR

Fazr Tanütümü

Sinzoidal ve sabit frekansta olan gerilim veya aküm, isaretin tepe (max) değeri ve faz aüsü ile tanümlanabilir. Genel olarak gerilimin ani değeri ;

ifadesi ile verilebilir. v(t) ifadesindeki δ aüsü , v(t)nin coswt eÄŸrisine gre faz farküdür. v(t)nin etkin deÄŸeri ise ;

olur.

v(t) ifadesi sekilde gsterilebilir;

Sekil 1.de kutupsal eksende verilen bir fazrn kartezyen eksendeki karsülüğü gsterilmistir.

rneÄŸin  olarak verilen bir gerilimin deÄŸerini sinwt eÄŸrisine gre faz farkünü ve kutupsal eksende etkin fazr deÄŸerini bulalüm.

Gerilimin max (tepe) deÄŸeri ;

(sinwt eğrisine gre) faz aüsü;

δ=30s

ve etkin fazr;

dur.

2. Kompleks (Grnr) G

Srekli hal kosullarü altünda aktif ve reaktif gler kompleks g adü verilen bir tanüm iinde birlestirilmistir.

olmak zere S kompleks g;

esitliklerinden her hangi birisi kullanülarak bulunabilir. rnek olarak R , L ve C elemanlarü iin asağüda kompleks g değerleri verilmistir.

Omik ykte aküm ve gerilim aynü fazdadür.

V

Endktif ykte aküm gerilimden geride

ve kapasitif ykte ise aküm gerilimden ileridir.

Yukarüdaki bulunan değerler bir faza gre yapülmüslardür. Eğer sistemin toplam gc bulunmak istenirse bu değerin faz sayüsü ile arpülmasü ve bağlantü sekillerinin de dikkate alünmasü gerekir.

Yapacağümüz islemlerde genellikle fazlü ve aksi belirtilmedike yüldüz bağlü sistemler kullanülacaktür. Bu durumda faz-ntr gerilimi V yerine faz-faz gerilimi olan U alünür. Bilindiği gibi yüldüz bağlü bir devre iin;

seklindedir. Bu durumda fazlü ve yüldüz bağlü bir devre iin aktif g formln yazacak olursak ;

seklindedir. Buradan gerekli sadelestirmeler yapüldüğünda;

bulunur.